woensdag 30 juni 2010

Nieuw jasje

Dit blog verscheen al ruim drie jaar in dezelfde gedaante op uw scherm. Dat schijnt op internet dus écht niet te kunnen... Toen blogger onlangs met nieuwe sjablonen kwam, leek mij de tijd rijp de lay-out eens van een fris laagje verf te voorzien.

Er is niet zo heel veel veranderd. De twee kolommen zijn er drie geworden en de berichten zelf worden in een smallere kolom weergegeven. Dat betekent dat ze nóg langer zijn geworden maar ook leesbaarder.

De kleur is de standaardkleur. Met het oog op de actualiteit laat ik dat nog maar even zo. Tips en suggesties zijn uiteraard altijd welkom.

dinsdag 29 juni 2010

Formeren of fuseren

Volgens Mark Rutte zou er tegen 1 juli een nieuw kabinet zijn. Dat zei hij vóór de verkiezingen. Helaas, wanneer op 1 juli de onderhandelingen zouden beginnen, zou dat al een hele prestatie zijn.

Informateur Uri Rosenthal stuurde de Koningin na twee weken wikken en wegen zijn eindrapport. Je zou ook kunnen zeggen dat hij zijn opdracht teruggaf, want om nou te zeggen dat ze in Den Haag veel wijzer zijn geworden van zijn informatie... De meest voor de hand liggende coalitie, VVD-PVV-CDA, werd al snel verworpen. Rutte had er wel oren naar en Wilders leek zelfs bereid een minaret op het Torentje te laten bouwen, zo graag leverde hij programmapunten in om maar mee te mogen doen. De voor zijn doen opvallend passieve Maxime Verhagen hield de boot echter af. Wilders raakte ongeduldig en dat was het sein voor Rosenthal om naar plan B te gaan.

Plan B bestond uit twee opties: een zogenaamd Nationaal Kabinet met de drie grote partijen of 'Paars Plus', bestaande uit VVD, PvdA, D66 plus GroenLinks. Het gemak waarmee de betrokkenen met een zorgvuldig in de plooi gehouden gezicht het woord 'paars' in de mond nemen, is verbijsterend. Van alle 'puinhopen' van toen schijnt men alleen nog die van het 'multiculturele drama' te hebben onthouden, maar de uitholling van het onderwijs, de vermarkting van de zorg en de privatisering van allerlei sectoren dreunen nog langer na. De huidige crisis heeft duidelijk gemaakt dat marktwerking geen zaligmakende oplossing is. De banken kunnen het niet zelfstandig, energiebedrijven zijn in buitenlandse handen gekomen, de spoorwegen raakten in een machtsstrijd verwikkeld en binnenkort staan ook de postbodes op straat. Privatisering was het toverwoord onder Paars (Els Borst, Netelenbos, Jorritsma, etc.). Zal Paars Plus een voortzetting van die politiek zijn? Het valt te vrezen van wel.

Een Nationaal Kabinet met VVD, PvdA en CDA dan? Cohen vindt dit trio echter te rechts. Vreemd, wat met een linkse, een midden- en een rechtse partij eindig je toch keurig in het midden qua balans. Wie vanaf links naar het midden kijkt, ziet echter door de perspectivische vertekening een ietwat rechtse partij. Daarom wilde Cohen D66 erbij. Links, links, midden, rechts. Een linksig kabinet, maar oké, qua zetels kom je toch aardig in het midden uit. Maar neen, Cohen loensde nog steeds te veel naar rechts en wilde er ook GroenLinks nog bij hebben. Via deze omweg eindig je op Paars Plus Plus... (Het zou meer voor de hand liggen als Cohen de SP als vierde partij erbij wil. PvdA en SP zijn immers tegen privatisering, D66 en VVD maar ook het CDA zijn vóór, gezien de opinie van Ab Klink dat marktwerking in de zorg uiteindelijk toch de juiste oplossing is. Maar een kabinet met VVD én SP is natuurlijk nog niet met de beste wil van de wereld een haalbare kaart.)

Job Cohen zou daarom zijn zegeningen moeten tellen. Hij heeft de verkiezingen verloren en de PvdA is niet de grootste partij geworden. Dat hij mee mag regeren, zou tot dankbaarheid moeten stemmen. Bovendien is het niet de tijd om te vitten over een marginale partij meer of minder in de coalitie. Een Nationaal Kabinet met de drie grote partijen zou voldoende draagkracht hebben om daadkracht en pragmatisme met een snufje goede wil te kruiden tot een kabinet dat beslissingen durft te nemen. Maar helaas, in tegenstelling tot een beroemde voornaamgenoot had Rosenthal niet de macht het lepeltje in het theekopje van Cohen de juiste kant op te buigen.

Nu is Rosenthal met vakantie en mag Tjeenk Willink het weer van voor af aan proberen. Dat betekent dat Wilders nog eens langs mag komen. Qua democratische besluitvorming is een PVV-deelname echter problematisch. De partij is namelijk (nog) niet vertegenwoordigd in de Eerste Kamer. Alle wetten die mede op instigatie van de PVV ontworpen worden, zullen dan in de Senaat afgeschoten of op zijn minst eindeloos vertraagd worden. En dan blijf je helemaal nergens met je daadkracht en hervormingen.

Toch laat Amsterdam zien dat bovenstaande geen onoverkomelijk probleem hoeft te zijn. Daar weigert GroenLinks namelijk het kraakverbod te handhaven. De partij wil op eigen houtje 'gedogen'. Dat krijg je ervan als een als politicus vermomde kraker als Maarten van Poelgeest wethouder is. Ook in Utrecht en Groningen zal de wet gewoon worden genegeerd. Zo bezien is die hele formatie niet eens nodig; gemeenten doen toch waar ze zin in hebben. Overigens zal de PVV volgend jaar mei wel meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen, die indirect de samenstelling van de Eerste Kamer zullen bepalen.

Als de PVV opnieuw veel te snel aan de kant wordt geschoven, zal de partij bij volgende verkiezingen nog groter worden. Een groot deel van het electoraat voelt zich nu immers opnieuw door 'de Hoge Heren in Den Haag' buitenspel gezet. En wie vindt dat ook? Alexander Pechtold. Het zelfbenoemde geweten van de Nederlandse politiek die er al jaren een dagtaak aan heeft om de PVV buiten de regering te houden vindt nu dat Wilders serieus moet worden genomen als kandidaat. Pechtold ziet natuurlijk ook in dat de PVV er alleen maar sterker van wordt wanneer Wilders nu opnieuw met een kluitje in het riet wordt gestuurd. Pechtold hoopt dat na een weekje onderhandelen men alsnog bij Paars Plus uitkomt. Ik hoop van niet, dan nog liever een Nationaal Kabinet. Feit is dat niemand lijkt te weten waar het nu naartoe moet met de formatie.

Misschien is het de hoogste tijd dat er op korte termijn wat partijen gaan fuseren. PvdA en SP mogen eindelijk wel eens samengaan, D66 en GroenLinks zijn nu al nauwelijks uit elkaar te houden en het CDA en de ChristenUnie moeten ook maar eens gaan praten. Er ontstaan dan vijf blokken: socialistisch-links (SP/PvdA), liberaal-links (GL/D66), de rechtse equivalenten PVV respectievelijk VVD, plus een christendemocratische middenpartij. Eventueel kan dit op langere termijn zelfs teruggebracht worden tot drie partijen. Dé oplossing zal het allicht niet zijn - die middenpartij zal misschien al te vaak nodig zijn om een meerderheid te vormen - maar de huidige situatie is onhoudbaar. Want na de kiezers zullen nu ook de partijen en Rosenthal moeten toegeven dat in Nederland zo langzamerhand de Eerste Wet van Wijnberg de politiek gijzelt: meer keuze leidt niet automatisch tot meer keuzevrijheid.

donderdag 24 juni 2010

WK Kroniek: zeven dagen lang, #2: Franse week

18 t/m 24 juni

Wat was er ook weer met wervelend beginnen aan een WK? O ja, dat je dat niet moet doen. Duitsland imponeerde in de eerste wedstrijd tegen Australië, maar na de 0-1 tegen Servië van vandaag, VRIJDAG 18 JUNI, is uitschakeling plotseling een reële mogelijkheid. De Duitsers domineren de volle 90 minuten, ook na de rode kaart van Klose en het doelpunt van Jovanovic. Die kaart is terecht. De eerste gele kaart sloeg inderdaad nergens op, maar als je hem dan toch op je strafblad hebt staan, dan moet je niet zo'n domme overtreding maken op het middenveld. De arbiter wappert met kaarten dat het een lieve lust is, dat dan weer wel.
Een mindere scheids dus, en dat terwijl het niveau van de arbitrage de eerste week zo onvoorstelbaar hoog was. Je zag weer eens glashelder waarom er geen Nederlandse delegatie aanwezig is in Zuid-Afrika. Maar ook in de tweede wedstrijd van vanmiddag gaat het mis. De Malinees Coulibaly keurt om onduidelijke redenen een glaszuiver doelpunt van de Verenigde Staten af. De goal zou de 3-2 hebben betekend, een schitterend resultaat voor de Amerikanen na een 2-0 achterstand tegen Slovenië. 2-2 dus, er wordt eindelijk volop gescoord.
Engeland haalt het gemiddelde 's avonds weer wat omlaag. De ploeterende mannen van Cappello komen tegen het nietige Algerije niet verder dan 0-0. Wanprestatie.

Op de ochtend van ZATERDAG 19 JUNI gaan onze gedachten uit naar Raymond Domenech. Het is een raar gevoel, maar daar is opeens een sprankje medeleven en medelijden met de zo gesmade coach. De ware reden voor het wisselen van Anelka is namelijk naar buiten gekomen. De falende vedette zou zijn coach in de rust hebben uitgemaakt voor 'hoerenjong'.
Onze eigen Grote Leider staat gelukkig nog wel boven zijn spelers. Van Marwijk begint tegen Japan met dezelfde 11 als tegen Denemarken. 90 slaapverwekkende minuten later staat er 1-0 op het bord. Twee gewonnen, nul treffers geïncasseerd, achtste finale bereikt. Prima. Maar het gebrek aan creativiteit, aan dreiging, is toch wel zorgelijk voor Oranje.
Heel wat leuker is Ghana - Australië. De Aussies van Verbeek komen zowaar op voorsprong. Wederom geeft een grabbelende doelman de onbedoelde assist. Daarna krijgt Kewell rood voor hands, scoort Asamoah Gyan zijn tweede penalty en lijkt Australië rijp voor de sloop. De tegenvoeters houden echter dapper stand. De antiheld Scott Chipperfield valt uitstekend in en wordt bijna de held. 1-1, iedereen leeft nog in groep D.
's Avonds schiet Dennis Rommedahl Oranje definitief naar de volgende ronde. De Deen, bij Ajax recordhouder ballen over de achterlijn lopen, wordt met een puike assist en een fraai doelpunt zowaar man van de wedstrijd voor Denemarken. Een wedstrijd die het aanzien volledig waard is, het spel golft op en neer. Kameroen, dat helemaal niet slecht speelt, staat uiteindelijk met lege handen: 1-2.

ZONDAG 20 JUNI is de anarchie in het Franse kamp compleet. Evra botst met de verzorger en de spelers weigeren te trainen. Daar stappen ze naar de spelersbus, de arme Toulalan en pispaal Gourcuff er troosteloos achteraan sjokkend. Een triest beeld. Ik heb nu al medelijden met Laurent Blanc, die dit zootje ongeregeld na het WK onder zijn hoede krijgt. Als ik hem was zou ik voor de eer bedanken. Laat die dwazen het maar lekker zelf uitzoeken. Laten ze zich aansluiten bij de Afrikaanse bond of zo, misschien winnen ze dan nog eens wat.
Slowakije zal niet weten wat het meemaakt. Al voor de tweede keer speelt het een wedstrijd in een stadion met angstaanjagend lege tribunes. Speel je eindelijk op het hoogste podium, is er bijna niemand die je wil komen toejuichen. De bonkige kaalkopjes kunnen ook geen vuist maken tegen Paraguay: 0-2.
's Middags mogen we weer genieten van de moedige Simon Elliott en zijn Nieuw-Zeeland. Italië denkt zich onbezorgd in vorm te kunnen spelen tegen de veredelde amateurs maar komt bedrogen uit. Een vroege achterstand wordt via een makkelijk gegeven penalty rap gelijk getrokken, maar daarna vecht Nieuw-Zeeland voor elke meter. Je gunt de kiwi's zonder meer een punt, maar tegelijkertijd is daar de gedachte: Italië wordt zo wel tweede en dan komen wij ze tegen in de tweede ronde... Bijna wordt die vrees zinloos als de piepjonge doch beresterke Chris Wood maar ternauwernood de bal naast het doel mikt. Het blijft 1-1, bondscoach Ricki Herbert is zo onderhand de Leo Beenhakker van 2010.
Ronduit tegenvallend is dan weer Brazilië - Ivoorkust, nochtans een topper op voorhand. Ivoorkust gaat echter vrolijk verder waarmee het tegen Portugal begonnen was: schoppen. En ze kunnen zo goed voetballen... Brazilië verliest Elano met een scheenbeenblessure en Kaka met twee keer geel. Arbiter Lannoy (FRA) blundert ook bij de 2-0 van Luís Fabiano. De spits, met een facie als Rivaldo na een auto-ongeluk, heeft twee keer zijn biceps nodig, eerst om de bal te controleren en daarna om hem mee te nemen, maar de scheids laat vrolijk doorspelen. Terwijl hij het wel heeft geconstateerd, zo blijkt uit camerabeelden waarop te zien is hoe Lannoy vrolijk lachend Fabiano erop wijst dat je eigenlijk niet je arm als binnenkant voet mag gebruiken. Fluit dan, verrekte camembert!

We gaan naar bed met Frankrijk, we worden MAANDAG 21 JUNI wakker met Frankrijk. Domenech meldt dat er spelers zijn die dreigen met een staking. Volgens mij doen ze dat al het hele toernooi, maar ja.
Half twee, Noord-Korea! Onze favoriete exoten treden weer aan. Zou Jong Tae-se weer gaan huilen? Hij knijpt nu zijn ogen dicht om de vloed in te dammen. De camera zoomt in, iedereen wacht op het Máxima-moment, maar helaas: de Traan blijft binnen. De wedstrijd zal in de Democratische Volksrepubliek Korea live uitgezonden worden, een primeur naar het schijnt. (Of dat klopt, weet natuurlijk niemand.) Die wetenschap werkt verlammend op de spelers, Portugal dendert met maar liefst 7-0 over de arme geknechten heen. Na de 3-0 voelt elk doelpunt als een nieuwe doodskus. En de lach van Cristiano Ronaldo na zijn schertsdoelpunt is de genipeige lach van de beul. Ook erg: dit was de laatste voormiddagwedstrijd. Nooit meer Zuid-Afrika 2010 om 13 uur 30.
Dan is het de beurt aan twee verrassingen uit de eerste speelronde. Het swingende Chili neemt het op tegen het dodelijk effectieve Zwitserland. Het kan aan mij liggen, maar elke keer als commentator Philip Kooke de achternaam van Zwitser Gokhan Inler uitspreekt, versta ik 'Hitler'. Hoe dan ook, de Abwehr van de Zwitsers houdt opnieuw lang stand. Ze zien een doelpunt van Chili afgekeurd worden, pakken en passant het all time record 'de nul houden', maar gaan uiteindelijk toch het schip in: 0-1. Zes uit twee, geen tegendoelpunten, uitstekend veldspel, en toch kan Chili door de vele gemiste kansen zomaar klaar zijn na drie wedstrijden.
Dat hangt dan van Spanje af. Na de valse start vinden de Europees kampioenen eindelijk een beetje hun draai. De broertjes Palacios kunnen met hun Honduras geen vuist maken tegen Spanje: 0-2. David Villa scoort twee keer en mist terecht een penalty. Hij kan bovendien een schorsing tegemoet zien voor een gemene oorveeg, uitgedeeld buiten het zicht van de arbiter.

Nicolas Anelka landt DINSDAG 22 JUNI in Londen. Zwarte capuchon half over de kale schedel: het is net Stevie Wonder. Die zien we nooit meer te-rug.
Ideaal zou zijn alle 64 WK-wedstrijden te kijken. Dat is echter per definitie onmogelijk doordat in elke poule in de derde speelronde de twee wedstrijden tegelijkertijd gespeeld worden. Gelukkig zendt de NOS ze beide uit, lang leve drie publieke netten. Ik besluit maar te schakelen tussen Frankrijk - Zuid-Afrika en Mexico-Uruguay, en dan maar hopen steeds op het juiste net te zitten als de doelpunten vallen. Dat lukt nog bij de 1-0 van Zuid-Afrika, maar het doelpunt van lepe Luís Suarez mis ik helaas. Domenech heeft nog 11 spelers bereid gevonden voor Frankrijk op het veld te gaan staan, maar meer doen ze dan ook niet. De hartverwarmende Afrikanen ruiken zowaar even aan de tweede ronde maar gaan eervol ten onder. Raymond Domenech botst na afloop met Alberto Pareira, misschien verwart Raymond hem met Felipe Scolari, in deze klucht is immers niets te dol. Elders houdt Uruguay Mexico op 1-0 en wordt toch wel overtuigend groepswinnaar. Baas Blanco start wonderwel in de basis. Hij neemt na 60 minuten plaats op de bank, doodop.
's Avonds hetzelfde verhaal: schakelen tussen de velden. Als Nigeria op voorsprong komt tegen Zuid-Korea is Griekenland zowaar virtueel tweede. Dat zou werkelijk te gek voor woorden zijn. Na de wanprestatie tegen Korea zouden een in de schoot geworpen overwinning tegen Nigeria en een salon-0-0 tegen Argentinië voldoende zijn. Ik gun Otto Rehhagel veel, maar je kunt ook overdrijven. Gelukkig maken Nigeria en Korea er een echte wedstrijd van. Het vermakelijke foutenfestival eindigt in 2-2, in nachtelijk Zuid-Korea is het bal. Argentinië doet uiteindelijk toch maar zijn plicht en wint eenvoudig met 2-0. Bilardo kan zo langzamerhand vast wat glijmiddel gaan bestellen. De vier landen die uit Poule A en B doorstromen naar de tweede ronde had ik alvast goed voorspeld.

WOENSDAG 23 JUNI, goeiemorgen, nog nieuws uit Frankrijk? Jawel. President Nico Sarkozy heeft Thierry Henry verzocht uitleg te komen geven aan hem en nog een zooitje ministers. Dissident Patrice Evra verklaart elders aan het eind van de week de hele grote diepe smerige beerput wagenwijd open te zullen gooien. We wachten af.
Vandaag is de cruciale dag voor die andere twee grootmachten, Engeland en Duitsland. Gaan ze de Fransen achterna? Engeland begint goed tegen Slovenië. Eindelijk staat Defoe erin in plaats van opa Heskey. Defoe prikt de 1-0 binnen, daarna wordt Slovenië op inzet tegengehouden. De pinguïnduik van Terry is magisch. De Slovenen verzuimen bovendien echt op jacht te gaan naar de gelijkmaker, want met 0-0 bij de Verenigde Staten tegen Algerije is Slovenië gewoon door.
De Amerikanen geven alles tegen de Noord-Afrikanen, met als grote initiator de vieve Clint Dempsey, die een zuiver doelpunt afgekeurd ziet worden. Het lijkt allemaal tevergeefs. Ik schakel even terug naar Slovenië - Engeland om de laatste seconden van die wedstrijd te bekijken, zap na het fluitsignaal weer terug naar Nederland 3 en zie daar Landon Donovan extatisch richting hoekvlag buikschuiven. Dus toch nog 1-0! En terecht, de VS zijn twee goals ontnomen en de drive van de ploeg is een lust voor het oog. Mooi ook voor Landon Donovan, een van de sympathiekste spelers uit de voetbalwereld. Een bescheiden, gevoelige jongen, helemaal on-Amerikaans. Scheidsrechter Frank Debleeckere deelt nog een terechte rode kaart uit. Helaas aan de verkeerde speler. Juist de Algerijn die drie volledig door het lint gaande landgenoten tracht te kalmeren, krijgt de prent voorgehouden. Stomverbaasd sjokt hij naar de kant, zich onderwijl afvragend:هل هذا Belgenmop؟
In de avond de ontknoping van de groep des doods, maar niet voordat het WK-journaal is geweest. Ik word een beetje moe van dat krampachtige verzwijgen wat de uitslagen van de middagwedstrijden zijn totdat de samenvattingen zijn geweest. Is er iemand die tegen 19 uur nog in blinde onwetendheid leeft? Ik kan het me niet voorstellen. Ik ken wel mensen die zich in het lopende seizoen elke zondag afsluiten van elke informatie om 's avonds onbevangen de eredivisiesamenvattingen te kunnen zien. Dat gedrag komt voort uit een zekere nostalgie of traditie - zondagavond bord op schoot, maar tijdens het WK? Bovendien is er elke avond wel weer iemand die per ongeluk alles verklapt. Dit keer is die twijfelachtige eer weggelegd voor Pieter Huistra. Als deze nieuwe coach van FC Groningen overigens in zijn wedstrijdbesprekingen net zo 'inspirerend' vertelt als hier bij de NOS, dan gaat Groningen een zwaar seizoen tegemoet.
Afijn. Voetbal. Ik zit net bij Australië - Servië als op het andere net bij Ghana - Duitsland Özil de 0-1 scoort. Eenmaal overgeschakeld naar die wedstrijd zet Tim Cahill op 3 Australië op voorsprong. Zul je net zien - of juist niet zien in dit geval. Met de kennis van nu is een winnend Duitsland niet erg, want dat levert de achtstefinalekraker Engeland - Duitsland op. Ghana wordt bij deze stand 'gewoon' tweede. Meteen pegelt Bretje Holman echter ook Australië's tweede achter Stojkovic. Australië dan door? Dat zou helemaal mooi zijn voor de Aussies en Pim Verbeek. Maar helaas, cultheld Joshua Kennedy mikt naast en als Schwarzer even later weer eens een bal loslaat is Pantelic er als de kippen bij om de aansluitingstreffer te maken. Nu gloort de tweede ronde plots weer voor de voormalig Joegoslaven. Dit is spanning, dit is WK-voetbal op het scherp van de snede. Pantelic schiet ook de 2-2 binnen, maar doet dit offside. Er verandert niets meer aan de scores. Duitsland en Ghana door, Australië eervol derde. Prima.

DONDERDAG 24 JUNI, Sarkozy heeft weer niet kunnen slapen en heeft, al starende naar het plafond, bedacht dat er zelfs een parlementaire enquête moet komen naar de gang van zaken. Zuid-Afrika begint een beetje het Srebrenica van Frankrijk te worden.
Laat in de middag valt ook die andere finalist van het vorige WK. Italië gelooft nog steeds dat het de volgende ronde echt wel haalt en de rest van de wereld gelooft dat ook, omdat het hier Italië betreft. Maar neen, de benige skinheads van Slowakijke slaan genadeloos toe. Vittek is de veller van het vonnis, met een Wouters-Van Bastentje bij de 1-0 en een lepe tweede goal. Italië is echter nooit afgeschreven en komt nog dicht bij een stunt. Maar na 3-2 en een afgekeurde treffer is het dan toch echt exit Italië. Op het andere veld verliest Nieuw-Zeeland opnieuw niet. Paraguay hoeft ook niet zo nodig: 0-0. De Kiwi's moeten naar huis, maar doen dat met opgeheven hoofd, zoals dat zo mooi heet.
Dan mag Oranje nog een keer. Kameroen delft in een wederom weinig sprankelend duel het onderspit: 1-2. Sneijder speelt weer als een krant, Van Persie scoort een belangrijke goal. Hoogtepunt is toch wel de rentree van Robben. Even is daar de brille als hij de bal richting verre hoek krult. Huntelaar schiet de van de paal terugstuiterende bal heel knap binnen. Hoe vaak zie je zo'n rebound niet meters naast of huizenhoog over gaan? Samen met Nederland gaat Japan door. Onder leiding van de toch wel charismatische Honda hebben de Japanners de juiste flow te pakken. Denemarken wordt met 3-1 verslagen.
Het begint nu echt spannend te worden met de achtste finales in zicht. Slowakije is een niet te onderschatten horde voor Oranje en Engeland - Duitsland belooft oorlog. Ook mooi: uit het rijtje Uruguay, Zuid-Korea, Ghana, Verenigde Staten komt een halvefinalist voort. Ke Nako!

dinsdag 22 juni 2010

Ilja Leonard Pfeijffer - Harde feiten

Ilja Leonard Pfeijffer - Harde feiten. 100 romans. De Arbeiderspers, 2010, 224 blz.

Honderd romans in een boekje van krap tweehonderd bladzijden. Geweldenaar Ilja Leonard Pfeijffer heeft zich weer eens uitgesloofd. Tenminste, zo lijkt het. Volgens de achterflap heeft hij zich bij het schrijven aan Harde feiten twee beperkingen opgelegd: maximaal 500 woorden en 'volwaardige vertellingen met een kop en een staart'. Dat laatste criterium moet dan rechtvaardigen van 'romans' te spreken. Maar dat is al te pretentieus.

Harde feiten bevat 100 korte verhalen, ik kan er niets anders van maken. Ook korte verhalen kunnen 'volwaardig' zijn en een kop en een staart hebben. Volgens mij zijn er geen inhoudelijke elementen die bepalen of een vertelling een roman is of een kort verhaal. Er is maar één formeel aspect aan te wijzen: de lengte. Kort is een (kort) verhaal, lang is een roman en wat er tussen valt is een novelle. De grenzen zijn vaag en extreem oprekbaar, iedere auteur kan voor zichzelf bepalen wat voor hem of haar zo'n beetje de limiet is. Zo bezien mag Pfeijffer zijn verhalen inderdaad 'romans' noemen. Maar niet om genoemd inhoudelijk criterium.

Over de inhoud: maar heel weinig van de 100 romans beklijven. Er is een aardig verhaal over Einstein die God op een fout in diens scheppingsformule wijst, een sympathiek stuk over Diego Milito en de derby van Genua, en Pfeijffers six word story 'Zelfportret van de dichter op negenendertigjarige leeftijd' weet wel de juiste toon te treffen: 'Gewoon. Maandag. Lekker treurig. Verder niets.'

Lekker pretentieloos. Zoals dit boek ook had moeten zijn. Gewoon. Verhalen. Korte verhalen. Verder niets.

*****

maandag 21 juni 2010

WK op TV

Niet alleen de resultaten van Oranje en de amusementswaarde van de diverse wedstrijden bepalen het kijkplezier tijdens een WK, ook de manier waarop een en ander de huiskamer in wordt gestuurd is van belang. Het televisierapport op basis van anderhalve week WK. Ke Nako!!!

Regie
De Zuid-Afrikanen zijn door de FIFA voorzien van de modernste technieken en dat is te merken. De regie is wel erg kwistig met ultra slow motion herhalingen. Dat levert dikwijls mooie plaatjes op, maar de kwantiteit mag wel wat omlaag. Doelpunten worden sowieso uitentreuren herhaald. De regisseur blijft net zo lang bezig tot eindelijk het perfecte camerastandpunt is gevonden.
Tijdens dode momenten worden toeschouwers in beeld gebracht. Die ontdekken na luttele seconden dat ze in beeld zijn en beginnen dan als dollen te zwaaien, te springen en te schreeuwen, net op het moment dat er weer naar het veld wordt geschakeld. Typisch is trouwens dat de betreffende supporters altijd naar het scherm in het stadion zwaaien waarop ze te zien zijn in plaats van naar de camera waarmee ze in beeld genomen worden.

De NOS
We mogen ons gelukkig prijzen dat het WK nog steeds op de publieke zender te zien is. Niet omdat de publieke omroep ook jouw verhaal vertelt (braak…) maar omdat de NOS over de nodige expertise en ervaring beschikt en de uitzendingen, voorzover mogelijk, gespeend blijven van de commerciële overdaad die zo’n evenement altijd met zich meebrengt. De Engelsen treffen het slechter met ITV. Die zender besloot doodleuk naar de boodschappen te gaan op het moment dat Gerrard op weg was naar de 1-0 tegen de VS. Je moet er niet aan denken dat de live coverage van de wedstrijden van Oranje steeds onderbroken wordt door de reclame. Laten we hopen dat de NOS nog lang over de uitzendrechten mag beschikken.

Commentatoren
Hugo Walker is afgeserveerd, Theo Reitsma verdient elders nog wat poen en nu houdt ook Evert ten Napel ermee op. Daar zullen velen niet rouwig om zijn. Ten Napel is met zijn overdreven gejoel en eeuwige gepsychologiseer geen doorsnee commentator. Ik vergeet nooit meer hoe hij in 1998 tijdens de halve finale van Oranje tegen Brazilië de opstomende rechtsback van de Kanaries begeleidde met de kreet ‘de oude Cafú!!!’. Cafú was toen pas net 28 geworden, zo leerde ik later. Ook lijkt hij altijd feilloos te weten wat spelers en trainers denken, en in de exacte bewoordingen.
De nieuwe nummer één bij de NOS is Frank Snoeks. Snoeks praat makkelijk, formuleert spitsvondig en heeft humor. Zijn status heeft hem echter verleid tot aberraties die hij beter achterwege kan laten. Zijn tegendraadse beoordelingen van overtredingen (niks aan de hand als er overduidelijk een lochte doodschop is uitgedeeld en vice versa) wekken soms ergernis op, en ook is hij nogal kwistig met kreetjes en gilletjes ('hááá!').
Kroonprins is Jeroen Grueter. Terecht. Grueter heeft een sympathieke, jongensachtige stem en is enthousiast als het moet. Hij heeft het vermogen je de wedstrijd in te slepen. Ook Jan Roelfs en Philip Kooke hebben dat warme stemgeluid. Kooke heeft als nadeel die hete aardappel in zijn keel. Maar daar kan hij niks aan doen, een hete aardappel kan je doorslikken noch uitspugen. Jeroen Elshoff heeft dan weer de Gooise rrrr als wanklank en Arno Vermeulen is met zijn zware stem de nieuwe Eddy Poelman. Over Everts vervanger Ronald van der Geer heb ik me nog geen oordeel kunnen vormen.

AnalyticiIn de rust heeft de NOS door alle reclame-verplichtingen ternauwernood drie minuten uitgespaard voor een wedstrijdanalyse – ik heb het eens opgemeten. Vooraf is er echter ruimschoots de tijd om voor te beschouwen. De luchtige filmpjes die tijdens de eerste speelronde de 32 landen introduceerden waren alvast erg geslaagd.
De heren analytici hebben hun huiswerk gedaan maar komen slechts sporadisch met verrassende inzichten. André Wetzel en Ronald Waterreus voegen weinig toe. Fons Groenendijk begon matig met wat obligate opmerkingen bij de minder spannende affiches – hij wordt ook steeds om half twee ingezet –, maar hij weet toch regelmatig een zinnige analyse te geven, bijvoorbeeld over de aanspeelbaarheid van Elliott tijdens Nieuw-Zeeland – Slowakije. Piet de Visser heeft natuurlijk een status aparte. Hij is regelmatig het noorden kwijt, is zo partijdig als de pest, maar zijn gedrevenheid en uitgesprokenheid zijn innemend en prijzenswaardig. Zijn tirade tegen de vedetteneigingen van Cristiano Ronaldo is nu al legendarisch.

WK-journaal
Elke avond tussen zeven en acht een uur lang het prettig onthaastende WK-journaal. Presentatie Henry Schut, analyse en oordeel Hugo Borst. Van Henry Schut ben ik al een fan sinds hij er in 2005 bij is gekomen. Schut is rustig en bekwaam, is nog nooit te betrappen geweest op gehakkel of ge-ùùh en anticipeert voorbeeldig op de provocaties van Borst. Die is zoals altijd uitstekend geïnformeerd en poneert zinnige en onderbouwde meningen. Borst is daarentegen niet zo gecharmeerd van Piet de Visser en schoffeert – onbedoeld? – regelmatig de arme baas wanneer die aanschuift.
De reportages van Bert Maalderink zijn verplichte kost maar voegen feitelijk weinig toe. Elke dag weer die voorspelbare vragen aan Van Marwijk. Het hoort er bij, maar toch. Vast onderdeel is de top-5. Trouwe lezers zal het niet verbazen dat ik daar een groot liefhebber van ben. Helaas besloot EO-hunk Tijs van den Brink (grapje) vandaag de huilende Noord-Koreaan uit de lijst te verwijderen. Benieuwd of het Algerijnse vuvuzela-incident wel het einde haalt. Ook dagelijks: het Maradona-moment. Het intro, iets als ‘Maradona sèèè’ gezongen door de Argentijnse Hans de Booij, heb ik inmiddels stevig in mijn kop zitten.

Avondtelevisie
Gedreven door het succes van Voetbal International maakt ook RTL dagelijks WK-praattelevisie. VI Oranje is maar liefst tweemaal daags te zien. De usual suspects Wilfred Genee, René van der Gijp en Johan Derksen zorgen respectievelijk voor de hyperactieve presentatie, de komische noot en de niets- en niemand ontziende mening. Pispaal Hans II Kraaij mag niet meedoen. Toch vind ik VI Oranje minder leuk dan Voetbal International. Misschien is het de akoestiek, zijn het de gesponsorde onderdelen die de spuigaten uitlopen of is het het rommelige verloop, ik weet het niet. Het gezeur over de NOS die ‘met belastinggeld’ in Zuid-Afrika een programma maakt, is ook kinderachtig.
Misschien ben ik hierin te conservatief, maar een avondprogramma op locatie, dat hoort er sinds Villa BvD toch wel bij, elke twee jaar. Studio Sportzomer staat tot Studio Voetbal zoals VI Oranje tot Voetbal International staat, maar de Sportzomer is veel boeiender dan het doorgaans zo stroperige Studio Voetbal. Het gezever van Youri en vooral Jan Mulder ontbreekt, dat is al een voordeel. (Jan doet nog wel een itempje na de eindleader, maar dan zap ik meestal al weg.) Ook de gasten zijn aansprekender en de reportages zorgen voor afwisseling. Kees Jongkind maakt altijd mooie stukjes, net als Joep Schreuder, ondanks Joep Schreuder zelf, die met zijn hockey-imago toch een vreemde eend in de bijt blijft.
En dan is er tot slot nog de eindleader. Mart heeft bij de Tour altijd Dalida, vier jaar geleden was er in Duitsland het geschikte ‘Wenn es passiert’, dit keer komen er elke avond om half twaalf niet nader geïdentificeerde vrolijke Afrikaanse ritmes uit de speakers. Swingend je nest in.

donderdag 17 juni 2010

WK Kroniek #1 (Zeven dagen lang (23)): van zwartjes tot Blanco

11 t/m 17 juni
Eindelijk is het VRIJDAG 11 JUNI, het Wereldkampioenschap Voetbal gaat van start. In Zuid-Afrika nog wel, een experiment van de FIFA. De Zuid-Afrikanen lopen over van enthousiasme, maar er zijn grote zorgen over de veiligheid, het weer en de publieke belangstelling. Bij Zuid-Afrika denk ik sinds vorig jaar altijd aan hét dieptepunt van het tv-jaar 2009: een aflevering van Ik vertrek waarin het hoofd van een naar Zuid-Afrika geëmigreerd, roomblank Nederlands gezin beschamende neokoloniale onderhandelingen voert met een zwarte medewerker over diens toch al belachelijk lage salaris. Het gezin had trouwens ook oma meegenomen naar Afrika, een naïeve bejaarde die bij de eerste rit door het land oprecht verrast constateerde dat er 'zo veul zwartjes' te zien waren.
Van die 'zwartjes' zijn er vandaag ruim tachtigduizend bijeengekomen in de kalebas van Johannesburg om hun helden naar een overwinning te toeteren. Na een bleke eerste helft brandt de strijd na rust goed los. Gaandeweg groeit mijn sympathie voor de hartstochtelijk strijdende Zuid-Afrikanen die ondanks een schrijnend gebrek aan voetballend vermogen Mexico het vuur na aan de schenen leggen, met de prachtige 1-0 van Shabalala als dikverdiende beloning. Nieuw hoogtepunt is de entree van held Cuauhtémoc Blanco. Hij blijkt vandaag de dag ergens in de Mexicaanse toto divisie te acteren en krijgt nog maar met moeite zijn beentjes van de grond. Na luttele minuten zweet hij al als een otter. Het wordt nog 1-1, maar Zuid-Afrika zal dit toernooi zeker geen modderfiguur slaan.
De avondwedstrijd tussen Uruguay en Frankrijk eindigt in een bloedeloze 0-0. Enige opvallende speler bij de door en door decadente Fransen is Diaby, die een uit de kluiten gewassen versie is van Giro-intruder Jonathan Duinkerke. Luís Suarez, in het dagelijks leven ballerina in de ArenA, is 9000 kilometer zuidelijker niet meer dan een armetierige muurbloem.

Het weekend belooft zes wedstrijden, te beginnen met vandaag ZATERDAG 12 JUNI op het onmogelijke tijdstip 13.30 uur de kraker Zuid-Korea - Griekenland. De Koreanen spelen fris van de lever en verkeren in uitstekende conditie; vooral back Doo-Ri Cha - die met zijn bebopkapsel precies de stereotiepe Aziaat uit stripalbums imiteert - werkt zich een slag in de rondte. Wel moet gezegd dat de schutterende Grieken de Koreanen ook geen strobreed in de weg leggen: 2-0.
Dan is het tijd voor het WK-debuut van Diego Armando als coach. Vergeleken met de onbeweeglijke Lars Lägerback van Nigeria gedraagt Maradona zich als een hondsdolle hond die met een ketting aan een paal vastzit, daarbij vergeet dat zijn bewegingsruimte beperkt is, en steeds weer schuimbekkend de aanval inzet op een denkbeeldige vijand. Dankzij een kopbal van Heinze wint Argentinië met 1-0, de briljante Nigeriaanse keeper Enyeama houdt verder alles tegen. Vooral zijn blik na wéér een redding is genieten: 'Doen jullie ook nog wat?' lijkt hij zijn verdedigers te vragen. Maar er komt geen reactie.
's Avonds hebben ook de verdedigers van Engeland geen oog voor hun keeper. Wanneer Robert Green grotesk blundert is er niemand die zich verwaardigt de arme doelman even uit het moeras te trekken. Eén wedstrijd van Engeland is ook weer genoeg om te beseffen waarom de Engelsen toch altijd weer tekortschieten. Een capabele keeper hebben ze niet en de volledig uit beeld verdwenen Emile Heskey staat nog steeds in de basis. Rots in de branding van de Verenigde Staten Onyewu, die vreemd genoeg een Al Qaeda-haatbaard aan het kweken is, heeft geen enkele moeite met de bonkige Emile.

ZONDAG 13 JUNI, Algerije - Slovenië. Opmerkelijk zijn de halflege tribunes. Ik heb ruim de tijd om dit te constateren, want de wedstrijd zelf is een draak. Slovenië wint door een blunder van de Algerijnse keeper. In poule C geven de keepers de doorslag.
Aan het eind van de middag is er dan eindelijk die eerste Afrikaanse zege van deze zomer. Het collectief sterke Ghana is het brute Servië de baas: 1-0. Feest op de tribunes, ook bij een man die een walmende kookpot op zijn hoofd laat balanceren. 'Ik zag zelfs iemand met een pot erwtensoep op zijn kop,' zal Johan Derksen laat op de avond niet ongeestig verklaren.
Argentinië flets, Engeland onmachtig, wat doet de volgende kanshebber, Duitsland? De Duitsers dansen. Zij wel. Het zwakke Australië gaat met 0-4 het schip in. Van underdog tot down de kleedkamer in. De Duitsers veronachtzamen ook hun core business, de schwalbe, niet. Twee keer geel voor een fopduik. Özil en Cacau zijn de delinquenten, twee import-Duitsers. Cum laude geslaagd voor de inburgering, naar wij dachten.

MAANDAG 14 JUNI, eindelijk mogen 'wij'. Maar ja, dat tijdstip. Half twee. Op een maandagmiddag. Oranje voetbalt tegen de degelijke Denen dan ook keurig in de maandagsfeer: een zwaar weekend nog in de benen, met moeite zich op gang trekkend. Het resultaat is echter bevredigend: 2-0. Je moet niet wervelend beginnen, roept iedereen, dan word je meteen tot favoriet gebombardeerd. Je moet op z'n Duits beginnen, zoals vandaag is gebeurd. Dan groei je in het toernooi. Dat het verwachtingspatroon hiermee alsnog even hoog komt te liggen schijnt iedereen te vergeten. Naast de flitsende Elia verdient ook de Bavaria Dutch Dress een dikke pluim. We bedanken de Lieshoutse brouwer voor deze prachtuitvinding. Eindelijk is er tijdens dode spelmomenten wat aantrekkelijkers te zien dan half ontblote bierbuiken, mislukte pletterpetten en een dikke oranje indiaan uit Emmen.
Zaterdag wacht Japan, dat eveneens drie punten binnen heeft. 1-0 tegen Kameroen, toch wel verrassend. Keisuke (commentator Jeroen Grueter: 'Keshke') Honda, de blonde god van Venlo (of was iemand anders dat al?), puntert de winnende in het net.
En dan slaat het weer om. Stromende regen, om te beginnen. Italië - Paraguay verregent, en dat zint de trotse Azzuri overduidelijk niet. Paraguay voetbalt lekker frivool en lijkt zelfs een verrassende zege te gaan boeken. Daniele de Rossi, de enige Italiaanse bikkel, redt een punt voor de regerend kampioen.

Nieuw-Zeeland - Slowakije, een geschikt affiche om de werkweek, na het verlengde weekend, op DINSDAG 15 JUNI mee te openen. En juist daar treedt een onbekende soldaat uit de anonimiteit. Simon Elliott, midmid bij de All Whites. Elliott ziet eruit als een veteraan: op zijn schedel zijn de rode krullen ver in de minderheid ten opzichte van de kale plekken, zelfs Art Garfunkel, waar Elliott wel wat van weg heeft, zag er laatst in New York nog vitaler uit dan de Nieuw-Zeelander. Zijn hele verschijning doet denken aan een speler die nog geschitterd heeft op het WK 1982. Maar niets is minder waar, Elliott is steengoed. Zelfs analyticus Fons Groenendijk kan niet om hem heen: hij is altijd aanspeelbaar. En commentator Arno Vermeulen kan na afloop een lichte verbazing niet verhullen als hij moet vaststellen dat Elliott 'eigenlijk niks fout heeft gedaan'. O ja, Nieuw-Zeeland sleept in blessuretijd terecht een gelijkspel uit het vuur tegen de hoekige catenaccio-Slowaken. Ik kan een juichkreet niet onderdrukken.
Dan is het tijd voor de eerste echte topper: Ivoorkust - Portugal. Twee ploegen die gezien het feit dat Brazilië zich ook nog in deze poule bevindt meteen moeten winnen. Een teleurstellende 0-0 is echter het logische resultaat van een wedstrijd die weinig spektakel bood. Genieten was het wel vooraf en in de rust van Piet de Visser. Deze 'mooie mens' mag van de NOS bij elk groot toernooi een paar keer de wedstrijdanalyse doen. Zijn passie, zijn uitgesproken opinies en zijn onbeholpen uitspraak van club- en persoonsnamen zijn vertederend.
Vertederend is ook de Noord-Koreaan Jong Tae-Se die 's avonds in huilen uitbarst bij het aanhoren van zijn volkslied. Noord-Korea verovert sowieso mijn sympathie tegen Brazilië. Vanuit een perfecte organisatie weten de discipelen van Kim Jong-Il lange tijd succesvol een enkeltje strafkamp in het vaderland af te wenden. Een onmogelijke goal van Maicon breekt de ban. Het is meteen de eerste keer dat het gezwabber van de Jabulani goed uitpakt. Want tot nog toe heeft dit WK voetbal meer weg van een WK rugby, zo vaak wordt de bal huizenhoog over geschoten. Ook het weer gaat een serieuze rol van betekenis spelen. De temperaturen zijn inmiddels gedaald richting het vriespunt. Dat geeft die hele Studio Sportzomer toch een apart tintje.

WOENSDAG 16 JUNI, eindelijk mag ook Spanje in actie komen. Ik kan de wedstrijd tegen Zwitserland niet zien en prompt vindt hier de eerste grote verrassing van het toernooi plaats. Spanje legt het af tegen de Zwitsers: 0-1. Maar ach, volgens de theorie dat je slecht moet beginnen aan een WK wordt Spanje nu gewoon wereldkampioen.
Eerder op de middag maakte Chili al een goede indruk. Het wint met 1-0 van Honduras, met bovendien attractief voetbal en legio kansen. De eerste speelronde zit erop. Opvallend: geen enkele speler heeft vaker dan één keer gescoord en het doelpuntengemiddelde is het laagste ooit.
De Spanjaarden en Zwitsers hebben nog maar nauwelijks hun eerste 90 minuten op het WK gespeeld of Zuid-Afrika en Uruguay mogen al op voor hun tweede. Het gastland is geen schim van het passionele team uit de openingswedstrijd: 3-0 voor Uruguay. Diego Forlán scoort twee keer en is daarmee meteen de enige topscorer van het toernooi. Suárez bakt er weer niks van, Barcelona is ver weg. Luis versiert wel een strafschop door theatraal naar de grond te gaan nadat de veter van zijn rechterschoen getoucheerd wordt door de nop van de linkerschoen van de keeper.

Dag zeven, DONDERDAG 17 JUNI. Forlán heeft maar enkele uren de tijd gehad een foto te nemen van teletekst-pagina 828, want hij wordt vandaag al gepasseerd door Gonzalo Higuaín. De wat bleue spits van Argentinië staat drie keer op de goede plek. Zuid-Korea speelt lang niet slecht, de 4-1 is wat geflatteerd. Maradona zal ongetwijfeld van mening zijn dat hij Pele, die had gezegd dat Maradona alleen voor de poen bondscoach is geworden, effectief van repliek heeft gediend. Dat had hij overigens ook al succesvol gedaan door te melden dat Pele 'terug naar het museum' moest.
Wie zeker het museum in gaat is Evert ten Napel. De huispsycholoog van de NOS becommentarieert met Griekenland - Nigeria zijn allerlaatste duel. De Grieken scoren eindelijk hun eerste WK-doelpunt aller tijden en winnen ook maar meteen de wedstrijd. De opnieuw uitstekend keepende Enyeama is de schlemiel door de rebound te veroorzaken waaruit de 2-1 valt. Evert hoeft dit keer niet in het hoofd van de speler te kijken, de tranen van Enyeama zeggen genoeg.
Na Jong en Enyeama zien we 's avonds al de derde jankende speler. Bij Patrice Evra rolt een traan over de wang. Maar hier geen vaderlandsliefde of beschaamdheid, waarschijnlijk is de vrieskou de oorzaak. Daarna beleven we het demasqué van Frankrijk. De enige fatsoenlijke Franse speler, Toulalan, loopt een gele kaart op omdat hij aan de noodrem moet trekken na een beschamende vrije trap van de hopeloze Nicolas Anelka. Toulalan mist hierdoor de laatste wedstrijd. Anelka op zijn falie geven doet Toulalan niet. Het zou toch zinloos zijn, in deze selectie staan te veel onmogelijke ego's. Op de tribune zitten enkele Franse fans verkleed als Raymond Domenech. Opmerkelijk, je verkleden als de meest verguisde coach van het land. Ik zie hier niet zo snel oranje-fans als Aad de Mos naar het stadion gaan. Mexico wint dus, mede door onze überheld Cuauhtémoc Blanco. Het is vanavond min 3 graden, maar ook nu baadt hij weer na vijf minuten in het zweet. Eenmaal trekt hij een sprint. Hilarisch. Zaklopen in een denkbeeldige jutezak, daar heeft het nog het meeste van weg. Maar Blanco schiet wel feilloos een penalty in de linkerbenedenhoek. Blanco is de baas.

dinsdag 15 juni 2010

De aardigste buurman ter wereld

Op 24 april 1995 werd Willem Frederik Hermans per ambulance vanuit Brussel naar het Universitair Medisch Centrum in Utrecht vervoerd. Bij de schrijver was kort daarvoor longkanker in een vergevorderd stadium geconstateerd. Drie dagen later overleed hij. De drie laatste dagen van zijn leven bracht Hermans dus nog in zijn geboorteland door. Zijn laatste jaren waren echter Brusselse jaren geweest. Sinds 1991 woonde hij met zijn vrouw Emmy in de Brusselse deelgemeente Etterbeek, in de Atrebatenstraat op nummer 61.

Het huis is gebouwd in 1922 en neemt een opvallende plek in het straatbeeld in. Het steekt ietwat naar voren, in het bijzonder de eerste verdieping, en heeft een witte gevel en grote, opvallende ramen. Op de gevel is op 27 april 2005, de tiende sterfdag van Hermans, een plaquette onthuld met daarop de tekst: ‘In dit huis woonde van 1991 tot 1995 de Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans. Zevenentwintig april tweeduizendenvijf’.

Toen ik onlangs het huis en de plaquette stond te fotograferen, werd ik aangeklampt door een vrouw die me verzekerde dat ‘Monsieur Hermans’ een groot schrijver was geweest. Ze bleek in het huis ernaast te wonen en ook de buurvrouw van Willem Frederik en Emmy Hermans te zijn geweest in de vroege jaren negentig. Hermans was niet alleen een groot schrijver, hij was ook ‘très sympa’. Ze had zelfs nog aardige brieven van hem bewaard. Of ik die wilde zien.

De buurvrouw, mevrouw De Broqueville, toverde uit een exemplaar van Homme’s hoest een viertal documenten tevoorschijn. Een kaart van Emmy zonder datum, maar gezien de inhoud waarschijnlijk daterend van enige jaren na Hermans’ overlijden, en drie korte, getypte briefjes van Hermans zelf.

De eerste brief is getypt op briefpapier van het ‘Garden Hotel/ Mangerie de Kersentuin’, gelegen aan het Dijsselhofplantsoen te Amsterdam. De brief is niet gedateerd en ook aanhef en ondertekening ontbreken, dus waarschijnlijk is hij niet daadwerkelijk verstuurd vanuit Amsterdam. Het betreft een soort van probatio pennae, maar dan in een typemachinevariant.

‘Une machine de très bonne qualité!,’ opent Hermans met zichtbaar genoegen. En dan in rode inkt: ‘Elle écrit aussi en rouge. Commode, quand la bourse est vide et le compte en banque négatif….’. Een zwak aspect van de machine is het inktlint, dat ‘un peu fatigué’ is. De scherpzinnige Hermans neemt ook maar meteen de gelegenheid ten baat te vragen of ‘mangerie’ wel correct Frans is: ‘C’est à dire pas dans le sens de grande bouffe, mais de “restaurant chic”?’

In de eerste brief schreef Hermans dat het lint eenvoudig te vervangen is. In een volgend briefje, een ‘Mode d’Emploi’, zet hij kort uiteen aan zijn buurvrouw hoe dat dient te gebeuren. De gebruiksaanwijzing opent met een tekening van het inktlint – zwart en rood – en twee spoelen. Dan volgen de technische aanwijzingen: ‘Insérer le ruban de sorte que l’œillet soit entre la bobine et la forchette. / (Les rubans sans œillet sont utilisables: on met un nœud à la plce de l’œillet qui manque.)’ De buurman is altijd beschikbaar voor nadere ondersteuning: ‘S’il ya des problèmes, n’hesitez pas d’aller me voir.’

Het derde briefje is het enige dat gedateerd is. Op 16 november 1994 vroeg Hermans of zijn buurvrouw wellicht tijd had met hem een supermarkt te bezoeken: ‘Est-ce qu’une petite expédition à quelque supermarché vous dirait quelque chose?’ De Hermansen hebben namelijk dorst en hun kat Cooky heeft behoefte aan grind om haar gevoeg te doen: ‘Nous n’avons presque plus rien à boire et la Cooky n’a plus rien pour faire pipi dessus.’ Hermans werd in de laatste jaren van zijn leven door zijn buurvrouw overal naartoe gereden, zo lichtte mevrouw De Broqueville desgevraagd toe, bijvoorbeeld naar de supermarkt dus. Zij deed dit altijd met plezier voor zo’n bijzonder aardige buurman.

De brieven zou je ook ‘memo’s’ kunnen noemen. Het zijn praktische gelegenheidsschrijfsels. Ze laten niettemin zien dat Hermans zijn fascinatie voor de typemachine tot aan het eind van zijn leven cultiveerde en geven een inkijkje in het milde karakter van een man van wie toch vooral het imago van een polemische scherpslijper lijkt te gaan overleven. Mevrouw De Broqueville voelde meer voor mijn variatie op een boektitel van Freddy de Vree: ‘De aardigste buurman ter wereld’.


Deze tekst werd eerder gepubliceerd op het Platform Teksteditie, maart 2010, in de rubriek 'Manuscript van de maand': 'De aardigste buurman ter wereld'.

zaterdag 12 juni 2010

Zeven dagen lang (22)

6 t/m 12 juni

ZONDAG BNN-debat
Als de speeches van Femke Halsema en Alexander Pechtold iets duidelijk maken, dan is het wel dat je met een vergrootglas moet zoeken naar essentiële verschillen tussen GroenLinks en D66.

MAANDAG Stem Staaij
Frank Verhoef in HP/De Tijd: 'Ik heb het nog nooit gedaan, maar ik overweeg soms zelfs een proteststem voor de SGP, tégen de schrijnende onkunde van steeds jonger wordende Kamerleden, en vóór diepgaande kennis van het staatsrecht.'
Het is inderdaad verleidelijk om in deze tijd van hypes, geschreeuw en gedraai te stemmen op een voorspelbare, bedachtzame en onbeweeglijke mannenbroeder.

DINSDAG Zeg dan niksDieptepunt van alle inleidende beschietingen bij de verkiezingen: de zogenaamde 'debatdeskundigen' die in EenVandaag de debatteerprestaties van de lijsttrekkers beoordelen. Vooral de ijdele wijshapper met blauwe stropdas blinkt uit in nietszeggende bluftaal: [over Rutte] 'Het is natuurlijk weer tikkie-takkie.'

WOENSDAG Het zal wel aan mij liggen...
Een niet meer geheel toerekeningsvatbare cabaretier mag aan de vooravond van de verkiezingen zijn visie het land in slingeren.
Een zich vergalopperende presentator mag de volgende dag toch gewoon weer de verkiezingsavond presenteren.
Een partij die op het slechtst denkbare moment het kabinet heeft opgeblazen wordt op een haar na de grootste.

DONDERDAG Barack Scapegoat
Gezien: jongeman met op zijn rugzak een sticker met de tekst: 'Don't blame me, I voted McCain!'

VRIJDAG Malle Seppie
Commentator Jeroen Grueter vindt het ietwat vreemd dat de FIFA een scheidsrechter uit Oezbekistan heeft aangesteld voor de openingswedstrijd. Voor wie afgelopen maandag echter de documentaire over corruptie bij Sepp Blatter en de FIFA heeft gezien, is dit niet meer dan logisch. De '-stan'-landen in West-Azië werden daarin immers prominent genoemd als landen waarmee Blatter een dubieuze relatie onderhoudt.
De Oezbeek floot overigens uitstekend.

ZATERDAG Annelies
Vanuit de relaxfauteuil schrijven over het WK is leuk en aardig, maar de echte journalistiek wordt natuurlijk ter plekke bedreven. Zoals door jaargenoot Annelies Beltman, die vanuit Zuid-Afrika voor Voetbalzone.nl columns schrijft. Lees de tot nu toe gepubliceerde, door de community zeer goed ontvangen stukjes hier, hier en hier.

donderdag 10 juni 2010

[WK2010] Groep H

11 juni gaat het wereldkampioenschap voetbal van start in Zuid-Afrika. In de weken voorafgaand aan het toernooi worden de deelnemende landen besproken, hun kansen ingeschat, de resultaten voorspeld. Vandaag: Groep H.

Groep H

Spanje
Altijd weer gold Spanje als een van de topfavorieten voor een EK- of WK-titel. Ze hadden immers de beste spelers uit de sterkste competitie. Maar steeds weer faalden de Iberiërs hopeloos. En net toen men ophield met Spanje als kanshebber te bestempelen veroverde het land op indrukwekkende wijze de Europese titel. Geen wonder dat Spanje nu weer als torenhoge favoriet genoteerd staat. Het gouden team van Oostenrijk en Zwitserland is nog steeds bij elkaar, alleen succescoach Luís Aragonés (103) is er niet meer bij. De huidige eerste man is de immer stoïcijns kijkende Vicente Del Bosque. Spanje heeft met Xavi, Fabregas en Iniesta een goddelijk middenveld. Wie stopt Spanje?

Zwitserland
Waar Spanje twee jaar geleden boven zichzelf uitsteeg, daar ging Zwitserland jammerlijk ten onder aan de hooggespannen verwachtingen. De Zwitsers beschikten niettemin over een talentvolle groep, zo had het WK van 2006 al uitgewezen. Een groep die anno 2010 weer wat rijper en volwassener is geworden. De talenten van toen zijn nu middentwintigers met de ervaring van spelen in topcompetities. Behrami, Barnetta, Inler - allen 25 - staan op het veld onder het vaderlijke gezag van ervaren krachten Alexander Frei en Blaise 'ik ben een Cartésien' Nkufo. Nu maar hopen dat Blaise zijn methodische twijfel even opschort wanneer hij alleen voor de doelman verschijnt...

Honduras
Wie een euro inzet op Honduras krijgt er duizend terug als de Midden-Amerikanen de wereldtitel winnen. Daarmee houdt het land alleen Nieuw-Zeeland en Noord-Korea onder zich. Toch zou ik Honduras niet onderschatten. Al lange tijd schurkten ze tegen deelname aan een groot toernooi aan en nu is het dan zover. Net als bij Costa Rica zien we ook bij Honduras die fascinerende mengeling van Spaanse en Engelse namen. Ramón Nuñez naast Hendry Thomas, Carlos Pavón naast George Welcome. Topspeler is spits David Suazo (Genoa, voorheen Inter). Honduras deed pas een keer eerder mee, in 1982 was de eerste ronde het eindstation. Meer lijkt er ook nu niet in te zitten, maar kansloos is Honduras zeker niet.

Chili
De aandacht wat betreft de Zuid-Amerikaanse delegatie gaat haast als vanzelfsprekend uit naar Brazilië en Argentinië. Ook Paraguay en Uruguay mogen zo nu en dan een graantje meepikken van de media-aandacht. Chili blijft grotendeels in de luwte. Ten onrechte, want de Chilenen eindigden achter Brazilië wel als tweede in de Zuid-Amerikaanse zone. Nu begint iedereen weer op nul, zeker, maar het mag wel illustreren dat Chili een ploeg heeft om rekening mee te houden. Van het prachtige WK 1998 herinnert iedereen zich nog wel de klinkende namen Ivan Zamorano en Marcelo Salas. Dit keer moet Chili het zonder toppers doen. Opvallend is wel dat net als bij Honduras ook bij Chili de nummer 9 naar de naam Suazo luistert. Hier heet hij van voren Humberto.

Prognose
Poule H geldt als een van de zwakkere groepen, maar een echte laagvlieger ontbreekt. Spanje zal moeiteloos de tweede ronde bereiken, daarachter mogen de andere drie om het laatste ticket strijden. Ik gok op een doorslaggevende strafschop van de Denker.
1.Spanje
2.Zwitserland
3.Chili
4.Honduras

woensdag 9 juni 2010

Linksom of rechtsom?

Twijfel in het stemhokje:

Is Balkenende verbeten of versleten?
Is Cohen laconiek of laks?
Is Roemer een potsenmaker of een potverteerder?
Is Wilders een volksjongen of een volksmenner?
Is Pechtold liberaal of libertair?
Is Halsema's beleid duurzaam of duurkoop?
Is Rouvoets politiek ethisch of etherisch?
Past premier Rutte op uw geld of is het: Pas op uw geld, daar is premier Rutte?

maandag 7 juni 2010

[WK2010] Groep G

11 juni gaat het wereldkampioenschap voetbal van start in Zuid-Afrika. In de weken voorafgaand aan het toernooi worden de deelnemende landen besproken, hun kansen ingeschat, de resultaten voorspeld. Vandaag: Groep G.

Groep G

Brazilië
Behoeft Brazilië nog introductie? De Kanaries hebben aan alle achttien voorgaande WK's deelgenomen en behoren steevast tot de grote favorieten, ook dit keer weer. Maar ik ontwaar iets merkwaardigs als ik de selectie van 23 doorneem. Waar zijn de samba-mannen gebleven? Zolang ik me kan herinneren is het Braziliaanse team geleid door tovenaars, kunstenaars, excentriekelingen. Keffertje Romario, 'The Ugly Guy from Brazil' Rivaldo, Bubba Ronaldo, de ultieme pleziervoetballer Ronaldinho. Maar nu? Robinho? Chagrijnige broodvoetballer. Daniel Alves? Eeneiige tweeling van AZ's Ari. Kaka? Bleke intellectueel. Brazilië zal het dit jaar voor de verandering eens van het collectief moeten hebben. Maar dat is anno 2010 geen manco, integendeel.

Noord-Korea
2006 had Togo, 2010 heeft Noord-Korea. Dat zulke landen mee kunnen doen maakt een WK al oneindig boeiender dan een EK. De mysterieuze soldaten van Kim Jong-Il zullen ongetwijfeld met een loodzware opdracht vol steekwoorden als 'vaderland', 'trots' en 'eer' naar Afrika zijn gestuurd. Noord-Korea's grootste wapen is dat niemand iets van de ploeg afweet. Een gedegen voorbereiding is voor de tegenstanders onmogelijk, informatie over de Koreaanse spelers is immers zeer schaars, laat staan inzicht in spelpatronen en tactieken. Media hadden zelfs de grootste moeite de geboortedatum van bondscoach Kim Jeong-Hoon vast te stellen. En de Noord-Koreanen zijn zelfs een tijdje onvindbaar geweest. Ze zouden een oefentrip in Zimbabwe doen maar kwamen daar nooit aan... Benieuwd wat de dopingcontroleurs daar van vinden.

Ivoorkust
Let deze zomer op Ivoorkust. De Elfenbeinküste is veruit het sterkste Afrikaanse land. Zelfs een kamikaze-Japanner die de ellepijp van Didier Drogba succesvol wist te breken, weerhoudt deze sterspeler er niet van deel te nemen in Zuid-Afrika. Sjamaan of arts, het zegt in ieder geval iets over de vastberadenheid van Drogba. En dan staan daar nog klinkende namen op het veld als Kolo Touré, Eboué, Zokora, Kalou, Yaya Touré. Ivoorkust heeft ongelukkig geloot: wordt het tweede achter Brazilië, dan ontmoet het in de achtste finale hoogstwaarschijnlijk Spanje. De Olifanten weten dus wat ze te doen staat: groepswinnaar worden. En dan ligt de weg open naar misschien wel een daverende verrassing (en mogen wij al in de achtste finale genieten van de ultieme kraker Spanje-Brazilië).

Portugal
Portugal is zo langzamerhand voor de Hollanders het nieuwe Duitsland. Een korte, heftige historie van teleurstellende, beschamende resultaten heeft ervoor gezorgd dat Luis Figo net zo'n naar gevoel oproept als Gerd Müller en dat iedereen zijn afkeer van fysiek geweld voor even wil opschorten als het om Luiz Felipe Scolari gaat. Maar van die vier rode kaarten van vier jaar geleden waren er ook twee voor Nederland. Niettemin mag Portugal best na de eerste ronde naar huis. De lepe Portugezen lijken hun beste tijd gehad te hebben; ze hadden de grootste moeite zich in de kwalificaties van Hongarije en Bosnië te ontdoen. De laatste weken gaat het echter opeens weer verrassend goed. Met name de dichtgetatoeëerde Raúl Meireles is in topvorm.

Prognose
Poule G is een reuze interessante poule. Drie sterke landen die op zich de potentie hebben minstens de kwartfinale te bereiken, en dan joker Noord-Korea. Het zou mooi zijn als Korea de boel een beetje in de war kan schoppen. Maar de wens is de vader van de gedachte, waarschijnlijk komt deze poule gewoon op zijn pootjes terecht.
1.Brazilië
2.Ivoorkust
3.Portugal
4.Noord-Korea

zaterdag 5 juni 2010

Zeven dagen lang (21)

30 mei t/m 5 juni

ZONDAG Giro
De Giro d'Italia zit erop, ik heb er drie weken lang van genoten. En dan niet alleen door de fantastische prestaties van de jonge Rabo'ers Mollema (12de) en Kruijswijk (18de!!). Spanning, spektakel, monsterlijke etappes, wielrennen zoals het hoort te zijn. De Tour de France blijft de belangrijkste koers door zijn traditie en historie, maar meer en meer raak ik ervan overtuigd dat je voor het ware wielrennen in mei in Italië moet zijn en in september in Spanje, en niet meer in juli in Frankrijk.

MAANDAG Ironisch
Matthijs van Nieuwkerk die in alle oprechtheid vraagt waarom we in Nederland nooit politici laten uitpraten.

DINSDAG Pluis
'Argentijnen mogen seks tijdens WK, maar alleen met eigen partner.'
Diego heeft de touwtjes stevig in handen.
'Alleen niet met champagne of andere drankjes.'
Wat een regime...

WOENSDAG Weergod
Erwin Krol vandaag tijdens het weerbericht: 'Het was prachtig weer vandaag, veel mensen hebben mij laten weten dat ze het allemaal geweldig vonden.'
WTF? Zijn er mensen die Erwin Krol bellen om commentaar te geven op het weer? Wat doen ze dan, hem bedanken voor het mooie weer???

DONDERDAG Joran van der S.Joran is weer verdachte van een moord. Het lichaam van het meisje is twee dagen na de moord gevonden.
Heeft Joran het deze keer toch minder goed aangepakt. En dat terwijl Chili met een kustlijn van maar liefst 6435 kilometer toch genoeg mogelijkheden biedt.
Amateur.

VRIJDAG 'Rechter vernietigt faillisement BV Veendam'Programma-ideeën voor Patrick Lodiers:
- Boer'nbedrog: "Een slepende soap met ongelooflijke intriges, bizarre plotwendingen, list en bedrog, personages die eruit gaan en plots weer terugkeren, spannende cliffhangers en natuurlijk, hoe ongeloofwaardig ook, een happy end."
- Bij ons in de lege BV (presentatie Jort Kelder): "Jans Norder en BV Veendam leggen uit hoe tonnen sponsorgeld van een lege BV op een begroting kunt zetten en daar glansrijk mee weg kunt komen."

ZATERDAG Arjen Robben
Godverdegodver
http://isarjenrobben.geblesseerd.com/

vrijdag 4 juni 2010

[WK2010] Groep F

11 juni gaat het wereldkampioenschap voetbal van start in Zuid-Afrika. In de weken voorafgaand aan het toernooi worden de deelnemende landen besproken, hun kansen ingeschat, de resultaten voorspeld. Vandaag: Groep F.

Groep F

Italië
Italië is nog altijd de trotse wereldkampioen. Vier jaar geleden rekenden de frivole Azzuri af met onder meer gastland Duitsland en flipperkast Frankrijk. De grote man van toen, Fabio Grosso, is dit keer niet geselecteerd. Ook topspitsen Totti en Toni hebben geen invitatie ontvangen van bondscoach Marcello 'Harmen Siezen' Lippi. Die verkoos Pazzini en Pepe, van respectievelijk Sampdoria en Udinese. Onbekende namen dus, en dat is op zich geen verkeerde strategie. Jonge honden waren er vier jaar geleden immers niet bij en zijn dus nog hongerig. De Italianen kennen wel een uiterst moeizame voorbereiding. Maar in deze zwakke poule kunnen ze in alle rust de shirtjes gladstrijken om weer uit te groeien tot dezelfde taaie ploeg als altijd.

Paraguay
Merkwaardig land, dat Paraguay. Echte sterspelers die schitteren in Europese topcompetities heeft het land niet, en toch slaagt het er elke keer weer vrij probleemloos in zich te kwalificeren voor de mondiale eindronde. De Paraguayanen hebben hun hoop gevestigd op een talentvol spitsenduo van Borussia Dortmund, Nelson Valdez en Lucas Barrios. Barrios is feitelijk een Argentijn, maar wisselen van nationaliteit om maar op een WK te kunnen spelen is tegenwoordig net zo gewoon geworden als van club wisselen. Het scheelde niet veel of wij hadden nu Salomon Kalou als oranje-international gehad. Kalou wilde zo graag voor Nederland spelen... Nou, denk maar niet dat hij sinds zijn vertrek naar Chelsea ook maar een seconde spijt heeft gehad dat het niet gelukt is. Die mislukte naturalisatie is trouwens een wapenfeit van Rita Verdonk. Dat is ook al zo vervreemdend vandaag de dag: Verdonk die iets betekend heeft voor Nederland.

Nieuw-Zeeland
Australië en Nieuw-Zeeland zijn traditioneel de enige twee landen uit de dunbezaaide Oceanische zone die een beetje kunnen voetballen. Omdat Australië de wijk heeft genomen naar Azië zijn we dus de komende tien wereldkampioenschappen verzekerd van de deelname van Nieuw-Zeeland. Nieuw-Zeeland kennen we vooral van het prachtige rugbyteam, de all blacks. Voetballend is het behelpen. Ivan Vicelich, ooit een onopvallend stofzuigertje bij Roda JC, moet in de verdediging de lijnen uitzetten. Verder veel grut van de locale topclub Wellington. Achter de nummer 7, rechtsbuiten Simon Elliott, vinden we zelfs de aanduiding 'geen club'. Als Nieuw-Zeeland overigens ooit besluit om ook de oversteek naar Azië te maken, dan krijgen we Tahiti of de Solomons Eilanden op het WK. Ook mooi.

Slowakije
Het grote Tsjechië dat sinds 1996 de harten van de liefhebber stal is nu definitief in het pantheon der wonderelftallen bijgezet. Oude broer Slowakije neemt dit keer de plaats in van de Tsjechen. Bekendste namen zijn Martin Skrtel, de stoïcijnse mandekker van Liverpool, en Miroslav Stoch, de watervlugge vleugelspits uit de opleiding van Chelsea die afgelopen seizoen een praktijkstage liep in Twente. Bondscoach Vladimir Weiss heeft ook Vladimir Weiss geselecteerd. Inderdaad, zijn eigenste zoon. Slowakije is een stugge ploeg die een goede kans heeft deze poule te overleven en daarmee misschien wel Oranje te treffen in de volgende ronde (mits, mits, ik weet het...).

Prognose
Poule F is een relatief zwakke groep. Een decadente wereldkampioen, een bleek Latijns-Amerikaans gezelschap, semi-professionele kiwi's en een debutant. Italië is het aan zijn stand verplicht groepswinnaar te worden, maar Paraguay en Slowakije zouden zomaar eens de hoofdrolspelers in een Italiaans drama kunnen worden.
1.Italië
2.Slowakije
3.Paraguay
4.Nieuw-Zeeland

woensdag 2 juni 2010

Wijze mannen en vrouwen

In veel commentaren en columns wordt smalend geschreven over het alsmaar toenemende belang van de ‘kop’ van de lijsttrekker. De inhoud zou er niet meer toe doen, de partij zelfs niet meer, de persoonlijkheid van de leider zou de bepalende factor zijn geworden. Het is allemaal begonnen met het befaamde kontje van Wouter Bos. Dat contrasteerde enorm met de Harry Potter look van premier Balkenende. Je kunt inderdaad vraagtekens plaatsen bij de transformatie van de politiek tot een parlementair Idols.
Toch is deze ontwikkeling niet helemaal onbegrijpelijk, en ook niet onwenselijk. Want wat zijn partijprogramma’s nog waard? Niet alleen veranderen ze bijna dagelijks, ze staan ook boordevol vaagtaal en ontwijkend taalgebruik. Daarnaast is ons politieke systeem zo ingericht dat er na verkiezingen stevig onderhandeld moet worden om een meerpartijencoalitie te smeden. Elke partij moet daarbij concessies doen, bereid zijn afstand te nemen van bepaalde programmapunten teneinde andere speerpunten te realiseren. Het gaat er dan om welke lijsttrekker je als kiezer het meest realistisch, het meest pragmatisch, het meest geschikt acht voor dit politieke proces.
Wie is in staat de juiste balans te vinden tussen pal staan voor de ideeën en oplossingen van zijn of haar partij enerzijds en polderen om het land bestuurbaar te houden anderzijds? Volgens mij sluit deze houding ook uitstekend aan bij het originele idee van democratie: het kiezen van een wijze man (of tegenwoordig vrouw) die jij het besturen van het land, het nemen van beslissingen in jouw naam, vier jaar lang toevertrouwt.

Het gaat slecht met Jan Peter Balkenende en het CDA. Tenminste dat melden de media. ‘Partijprominenten’ schijnen het vertrouwen in de leider te hebben verloren, maar namen worden niet genoemd.
Balkenende is nog altijd een betrouwbare politicus, iemand wie je met gerust hart vier jaar lang het landsbestuur in handen durft te geven. Balkenende is verbaal sterk, inhoudelijk ongeëvenaard en hij lijkt te beschikken over de juiste politieke mentaliteit van gepassioneerd je politieke idealen uitdragen en tegelijk alle opties openhouden om een stabiele coalitie te formeren. Het is schrijnend dat andere politici juist in dat laatste opzicht de afgelopen acht jaar zijn vertrouwen hebben beschaamd waardoor nu het beeld is ontstaan van een ruggegraatloze christendemocraat die met vier kabinetten vier keer de eindstreep niet heeft gehaald.
Zeer problematisch voor 9 juni is dat Balkenende heeft laten doorschemeren dat het voor hem alles of niks is: óf hij wint en wordt weer premier óf hij wint niet en verdwijnt dan uit de politiek. Dat laatste is een schrikbeeld. Wie moet hem in vredesnaam opvolgen? Er stonden twee potentiële kroonprinsen klaar, maar de een is uit de politiek omdat hij vaker bij zijn vrouw wilde zijn en de ander moest uit de politiek omdat hij juist te weinig bij zijn eigen vrouw was. Nu worden al de namen van Ank Bijleveld en Ab Klink genoemd. Een nogal kleurloos lichtgewicht en een minister die er niet eens in slaagt het rookverbod te handhaven.
Balkenende gaat onverstoorbaar door, hij is zelfverzekerder, losser en strijdbaarder dan ooit. Maar als partijgenoten de hijgerige mediaberichten over een partijcrisis al niet overtuigend tegen willen spreken, dan vrees ik het ergste.

Ook bij de VVD is er sprake van die merkwaardige combiantie van een zelfverzekerde leider en potentiële opvolgers die naar voren worden geschoven, in dit geval maar meteen kandidaat-premiers. Mark Rutte ligt een straatlengte voor in de peilingen, maar dat ligt eerder aan zijn partij dan aan Rutte zelf.
De VVD doet het nu eenmaal altijd goed als er bezuinigd moet gaan worden en veel mensen zien in de liberalen eindelijk dat beschaafde, van de radicale en schreeuwerige elementen ontdane alternatief voor de PVV. Rutte is bepaald geen partij voor Wilders, hoe hard hij ook probeert diens harde woorden te imiteren. Dat harde toontje als het om immigratie en integratie gaat is lichtelijk vervreemdend als je bedenkt dat hier een 'linkse' VVD'er aan het woord is en dat de partij met het verkiezen van Rutte boven Verdonk een duidelijk keuze had gemaakt maar nu, onder electorale druk waarschijnlijk, in feite de koers-Verdonk vaart.
Maar ook Rutte is dus niet onomstreden. Verschil met het CDA is dan weer dat hier wél twee zwaargewichten de plaats van Rutte kunnen overnemen, althans dat is de heersende opinie. Ik heb daar mijn twijfels bij. De stamelende kakkineuze Ivo Opstelten heeft zo mogelijk nog minder charisma dan Rutte. Aan charisma ontbreekt het Neelie Kroes dan weer niet. Maar wat weten we nu verder van haar? Ze is al jaren weg uit Nederland en zit kniediep in de Europese en mondiale zaken. Kroes is zo populair in Nederland omdat ze als de sterke vrouw wordt gezien die heldhaftig het gevecht aangaat met de multinationals, de heldin die strijdt tegen het kwaad dat huist in duistere bankgebouwen. Maar miljoenenboetes uitdelen aan kapitalisten is wat anders dan een miljardentekort op een humane manier terugdringen.

Leiderschap staat opeens overal ter discussie, zelfs in de eenmanszaak van Geert Wilders is er rumoer. Gek genoeg heeft dat geen negatieve invloed op het beeld van Wilders. Als er één lijsttrekker is bij wie je zeker bent dat je stemt waar je op stemt, dan is het Wilders wel. Hij staat al vier jaar voor dezelfde standpunten en berijdt nog immer dezelfde stokpaardjes. Zelfs in een discussie over de zorg wist hij feilloos het begrip ‘islamisering’ in te passen.
Je ziet wel dat een deel van zijn achterban dat uitgekauwde verhaal wel zo’n beetje beu is. Wilders denkt: anti-Islam = media-aandacht = electoraal gewin. Hij vergeet echter dat in de mediacultuur iets fris en nieuws plotseling passé en ‘oud’ kan zijn. De tweede eigenschap van de hedendaagse politieke persoonlijkheid, het pragmatische, ontbreekt bovendien geheel bij Wilders. Hij zal nooit inbinden, polderen komt in zijn vocabulaire niet voor en een stem voor de PVV is dus altijd een tegenstem. (Een stem voor Hero Brinkman is dan weer een tegentegenstem.)

De anti-Wilders Alexander Pechtold zit stevig in het zadel. In de peilingen is de partij weer nagenoeg terug bij af. Want Wilders’ repetitieve oneliners mogen dan langzaamaan hun kracht verliezen, ook van Pechtold wil de kiezer weleens een eigen geluid horen in plaats van dat naoorlogse verzetsverhaal.
D66 heeft natuurlijk altijd die ijzersterke troef dé onderwijspartij te zijn. Tegelijkertijd is er nog altijd dat stigma van een besluiteloze, schipperende partij. 'Als je op alle vragen in de stemwijzer "neutraal" invult, krijg je D66 als advies," dat idee. Het is niet eens waar, je krijgt dan de SGP als advies, maar dat deze mythe zo hardnekkig voortleeft, spreekt boekdelen. (Overigens krijg je D66 als advies wanneer je bij elke stelling op 'eens' klikt; een partij die het met alles eens is, dat is misschien wel erger dan het met alles eens noch oneens zijn.)
Als leider zit Pechtold stevig in het zadel. Dat is geen wonder na de debacles van Boris Dittrich en Lousewies (wie-is-Lous?) van der Laan. Pechtold heeft het imago van een uitstekend debater en een intelligente politicus. Een oase van bedachtzaamheid in een woestijn van roeptoeters. Toch vind ik dat hij af en toe iets te veel de getapte jongen acteert. Op een vraag van BNN hoeveel een halfje wit kost, antwoordde Pechtold met de tegenvraag of ze misschien een envelopje cocaïne bedoelden, dat werk. En in de kwestie rond Jack de Vries riep hij heel libertair dat het anno 2010 niet meer past iemand aan te vallen op zijn ontrouw en buitendedeurse activiteiten.

De grote man op links is Job Cohen. Ik heb er geen geheim van gemaakt dat ik het wel zag zitten in Wouter Bos, de politicus die de potentie had de schizofrene PvdA te hervormen tot een bijdetijdse partij. Cohen is een stap terug, iemand van de lichting Ad Melkert. Oude wijn in nieuwe zakken. Cohen is ongetwijfeld een vriendelijke, wijze man, maar een mantra als ‘de boel bij elkaar houden’ vind ik – hoe oneindig beschaafder ook – even demagogisch en leeg als ‘een einde maken aan de massa-immigratie’. Het zijn beide loze kreten, die van Cohen omdat die ten onrechte uitgaat van een bestaande situatie van gemeenschapszin en die van Wilders omdat die ten onrechte veronderstelt dat een gesloten grens de gemeenschapszin kan bevorderen.
Cohen is een uitstekende burgemeester van Amsterdam geweest, hoor je aanhangers zeggen. Dat lijkt me nu juist geen enkele garantie. Alsof Amsterdam als pars pro toto dienst doet. Een van de grote misverstanden is dat Amsterdam representatief is voor Nederland. Amsterdam lijkt juist helemaal niet op de rest van Nederland. Bijna alle partijen maken zich overigens schuldig aan de opvatting dat Nederland de Randstad is. Die oprechte verbazing elke keer weer als blijkt dat zoveel mensen in ‘de’ provincie op het CDA hebben gestemd, vin-je-‘t-gek?
Cohen heeft het zwaar in de debatten. Het beeld van de stotterende, bloednerveuze PvdA-leider was bijna meelijwekkend. Hij legt het duidelijk af tegen Pechtold en Halsema maar is toch het boegbeeld op links. De vraag is of hij die ongewilde druk aankan.

Wie steeds onweerstaanbaarder wordt, is Femke Halsema. De voorvrouw van GroenLinks is zo iemand voor wie ook de aanhangers van andere partijen wel een zekere sympathie koesteren, met uitzondering dan van de radicaalste PVV’ers. Halsema ís GroenLinks geworden. Het is dat ze zo frêle is, want anders zou je haar zonder moeite een politieke mastodont kunnen noemen.
GroenLinks is van oudsher een protestpartij en dat recalcitrante zit er nog steeds wel in. Het is dan ook moeilijk voor te stellen hoe Halsema en de haren zich in het establishment gaan vestigen. De manier waarop Halsema de toenaderingspoging van Balkenende hooghartig van de hand wees, laat zien dat het oppositionele inmiddels diepgeworteld zit in de partij.
Niemand toont beter aan hoe de mediacratie werkt dan Emile Roemer. Van onzichtbare, charismaloze nobody naar man-in-vorm door twee geslaagde grapjes (net DWDD gekeken – het zijn er inmiddels vijf). En meteen maar twee zetels winst voor de SP - wie zijn in godsnaam die mensen die nu ineens zeggen op Roemer gaan stemmen?
Roemer heeft zekere raakvlakken met Jan Marijnissen. Dezelfde minzaamheid, dezelfde gewoonheid. Maar hij mist de uitstraling van Marijnissen. Roemer is een ‘goeie kloot’, iemand die je altijd kunt bellen als je een vlagger nodig hebt op zondagochtend, maar hij is geen hoofdcoach die met een bevlogen speech iets teweegbrengt.

Dan is er nog André Rouvoet. Iemand die helemaal samenvalt met zijn partij: zelfbewust, volwassen, geen buil aan te vallen. De ChristenUnie leent zowel links als rechts ideeën en standpunten om daar vervolgens een ‘light’-versie van te presenteren, met een ethisch-christelijk sausje. Alleen die homo's, daar kan Rouvoet maar niet aan wennen.
De SGP heeft Kees van der Staaij. Voor het eerst geen Bas van der Vlies meer. Van der Vlies had altijd die merkwaardige combinatie van wereldwijsheid en wereldvreemdheid. Een baken van bedachtzaamheid en verstandigheid en tegelijkertijd een grote onwetendheid van wat er in de wereld van nu te koop is. Van der Staaij mist vooralsnog het overwicht en de autoriteit van Van der Vlies, maar aan die twee zetels zal voorlopig niks veranderen, dus who cares.

Tot slot zijn er nog twee buitenbeentjes, twee kruidenvrouwtjes die niet minder wereldvreemd zijn dat nestor Van der Vlies. Rita Verdonk met haar trieste ‘beweging’ Trots op Nederland die maakt dat je je positieve gevoelens voor Nederland angstvallig verborgen houdt. Verdonk maakt zich steeds belachelijker met haar pijnlijk strijdbare mediaoptredens. Steeds maar weer die quasi-onaantastbare blik in de camera, die overtuiging met een goed, succesvol project bezig te zijn terwijl iedereen al van mijlenver kan zien dat het niks is en ook nooit iets zal worden, je wordt er niet goed van.
Ook Marianne Thieme met haar ridicule Partij voor de Dieren slaat een pleefiguur. Slechts twee personen in de Kamer en dan nog er bijna in slagen de partij op te blazen door onvermurwbaar een eigen koers te willen varen. Maar het schijnt dat Paul McCartney de nieuwe lijsttrekker van de PvdD wordt...

dinsdag 1 juni 2010

[WK2010] Groep E

11 juni gaat het wereldkampioenschap voetbal van start in Zuid-Afrika. In de weken voorafgaand aan het toernooi worden de deelnemende landen besproken, hun kansen ingeschat, de resultaten voorspeld. Vandaag: Groep E.

Groep E

Nederland
Om de twee jaar hoor je vertrouwde geluiden opklinken: we hebben een topteam, we kunnen iedereen verslaan. Maar ook: we zijn maar een klein landje, we missen de mentaliteit. Dit keer is het niet anders. We hebben spelers van wereldklasse, drie van ons stonden in de Champions League-finale. Maar ook: de verdediging is een zorgenkindje, we missen de beleving en overtuiging die de doorslag geven. Feit is dat we met Bert van Marwijk de geschiktste bondscoach hebben sinds Hiddink. 1998 zal voor mij toch altijd het referentiepunt zijn. Met F. de Boer en Cocu heeft het Oranje van nu twee '98-veteranen als assistent die je graag op in plaats van langs het veld zou zien. Daar zit misschien ook de crux: Van Persie is de Bergkamp van vandaag, Robben de Overmars, Sneijder en Van Bommel samen de Davids. Maar Nigel de Jong is geen Cocu, Mathijsen geen F. de Boer. Oranje is komende weken geen outsider, het is een van de favorieten. Maar zoals in 1998 wordt het nooit meer.

Denemarken
Oranje begint het WK op een maandagmiddag. Om half twee. Geen ideaal uitgangspunt. Ook de tegenstander nodigt niet uit tot een eerste wedstrijd die in het teken staat van acclimatiseren en in the mood geraken. De Denen zijn stugge, sterke opponenten, perfect gerepresenteerd door Jon Dahl Tomasson: onvermoeibaar, technisch én tactisch begaafd, boordevol ervaring. Bondscoach Morten Olsen beschikt naast Tomasson ook over 'Nederlanders' Poulsen, Enevoldsen, Rommedahl en het godenzoontje Christian Eriksen. Door de dip van Zweden is Denemarken de enige Scandinavische vertegenwoordiger in Afrika. Hopelijk verzorgen ze net zo goed het Scandinavisch Blond op de tribune als de buren altijd hebben gedaan.

Japan
Opvallend aan landen als Zuid-Korea en Japan is dat er zo weinig spelers in Europa actief zijn. Op enkele uitzonderingen na komen alle spelers uit in de eigen competitie. Dat maakt deze landen zo ongrijpbaar. Japan neemt vier 'Europeanen' mee naar Afrika, waaronder natuurlijk Keisuke Honda, de geblondeerde god met de gouden linkervoet. De zwakste schakel lijkt bondscoach Takeshi Okada. Die ligt onder vuur door de zwakke voorbereiding. 'Ik vroeg de bondsvoorzitter of hij wil dat ik doorga als bondscoach,' aldus Okada. 'Hij zei "ja", dus ik ga door.' Daar spreekt weinig zelfvertrouwen uit. Het is de archetypische nederige Japanner die buigt en, een maagzweer kwekend, doorgaat tot het hakblok.

Kameroen
Een Afrikaans land in je poule hebben is op dit WK in Zuid-Afrika niet gunstig. Kameroen speelt een halve thuiswedstrijd tegen Oranje. Toch is Kameroen tegenwoordig meer vergane glorie dan een ploeg voor de toekomst. Samuel Eto'o is 'pas' 29 maar heeft zijn beste tijd wel gehad en ouwe bok Rigobert Song staat nog steeds in de verdediging. Vier jaar geleden waren ze er niet bij en dit jaar had Kameroen in de voorronde de grootste moeite met Gabon. In de jaren negentig was Kameroen een fris en fruitige ploeg met een onuitputbare longinhoud, wat de Kameroeners de bijnaam 'de ontembare leeuwen' opleverde. Maar nu lijken ze langzaamaan uitgebruld.

Prognose
Oranje is ingedeeld in een nuttige poule: drie landen die verslaanbaar zijn maar die wel opperste concentratie en gedegen veldspel eisen vanaf minuut één. Denemarken zal Kameroen nipt aftroeven in de strijd om een achtstefinaleticket.
1.Nederland
2.Denemarken
3.Kameroen
4.Japan