zondag 27 december 2015

Zeven dagen lang (270)

21 t/m 27 december

MAANDAG 16 graden
Gerard Joling op de radio met zijn kerstklassieker 'Winter is the warmest time of year'. Een visionair, die Geer.

DINSDAG 22 december
De avonden begint weer, de roman die zich afspeelt in een universum dat ieder jaar weer wat verder van ons weg is komen te liggen. Vandaag episode 1: The Frits Awakens.

WOENSDAG Pleuris
Ergernis: schreeuwerige videoadvertenties die plotseling beginnen te spelen als je nietsvermoedend over een webpagina scrolt terwijl je geluid op maximaal volume blijkt te staan.

DONDERDAG Slimste
In Nederland worden vaak hilarische fragmenten uit de Vlaamse Slimste vertoond, maar je kunt je toch niet voorstellen dat dat andersom ook gebeurt, met dat verzuurde gekanker van Van Rossem. De kandidaten vallen me ook niet mee dit seizoen. BN'ers naar verluidt, maar ik zit me al dagen af te vragen wie al die mensen zijn. En dan krijg je na drugsgebruiker Eva Coreman ook nog dat verschrikkelijke mens Sanne Wallace de Vries op je bordje. Ik kijk maar even niet meer, denk ik.

VRIJDAG Angst
Koning Willem-Alexander in zijn kersttoespraak: 'we moeten ons niet laten beheersen door angst'. 
Juist, maar het is een misvatting dat de burger bang is. Hij is niet zozeer bang, hij is boos. Wie bang is kruipt weg, wie boos is komt tevoorschijn en roert zich.

ZATERDAG Turkije <--> EU vanaf oktober visumvrij
'Wenn Jordanien eine Sackgasse [= doodlopende weg] für den internationalen Reiseverkehr des Terrors ist, dan lässt sich die Türkei am ehesten als dessen Autobahn beschreiben.' [...]
'Es gibt korrupte Beamte, überall entlang der 900 Kilometer lange Grenze, die weiterhin den Schmuggel von Öl und Diesel aus IS-Gebieten in die Türkei oder umgekehrt den Transfer in Europa gestohlener Autos nach Syrien tolerieren.'
Uit: Christoph Reuter, Die schwarze Macht. Der 'Islamitische Staat' und die Strategen des Terrors (2015).

ZONDAG R.I.P.
Vaste prik in de kerstvakantie: de overledenen van het bijna voorbije jaar. Volgens Nu.nl was Drs. P een 'zanger'.
Niet in deze lijst, maar wel bij CNN: Vincent Margera, beter bekend als de loensende brabbelaar 'Don Vito' uit Jackass. Op 15 november op 59-jarige leeftijd overleden.

woensdag 23 december 2015

Merry Christmas - Vrolijk Kerstfeest

Kerstmuziek kun je alleen maar beluisteren tussen 6 en 26 december. Iedereen die het daarvoor al of daarna nog doet is in overtreding. Dat er maar een krappe drie weken overschieten en de muziek niet op elk willekeurig moment gedraaid kan worden draagt bij aan het bijzondere, spirituele karakter ervan: het blijft een delicatesse, een beloning.
    De jaarlijkse Sky Radio line-up valt daar in zekere zin buiten. Jaar in jaar uit hetzelfde rijtje: Mariah Carey en Wham!, Chris Rea en Band Aid, Mud en Slade, Michael Bubbel en Marco Borsato... Youpie van 't Hek niet te vergeten. Dat is even een dag leuk en dan niet meer.
    Veel interessanter zijn de complete kerstalbums van bands en performers. Vrijwel iedere zichzelf respecterende artiest heeft wel zo'n kerstalbum opgenomen. Daar zit vanzelfsprekend veel bocht tussen, maar ook genoeg moois. Albums die de kitsch en het sentiment verre overstijgen en frisse en eigenzinnige versies van de klassiekers uit het genre brengen, of met eigen bijdragen het songbook aanvullen en daarbij ook kritiek op het hele vercommercialiseerde kerstgebeuren niet schuwen.
    Een afwisseling van oudere klassiekers en moderne platen is hierbij ideaal. De golden oldies van Elvis Presley en Frank Sinatra, van Nat 'King' Cole en Bing Crosby. Maar ook recentere kerstalbums van gerenommeerde artiesten: Bob Dylan (2009), James Taylor (2012), de hier al eerder genoemde Paul Anka (2012) met zijn warme, trage arrangementen. Van de hedendaagse indie-artiesten is er natuurlijk de geniale Sufjan Stevens met zijn twee boxen van vijf cd's elk (Songs for Christmas 2006, Silver & Gold 2012). Maar ook Christmas (1999) van Low, A Christmas Album (2002) van Bright Eyes en Another Drifter in the Snow (2006) van Aimee Mann zijn zeer de moeite waard.
    De meeste liedjes op al die kerstplaten zijn covers van traditionals, en dan ook nog van een repertoire van hooguit 15 nummers. Zonder uitzondering betreft het liedjes van minstens vijftig jaar oud en vaak nog veel ouder. Wikipedia geeft een lijst met de vaakst uitgevoerde 'holiday songs'. De top tien telt drie liedjes uit de jaren dertig ('Winter Wonderland', 'Santa Clause Is Coming to Town' en 'Rudolph the Red-Nosed Reindeer'), zes uit de jaren veertig ('The Christmas Song', 'Have Yourself a Merry Little Christmas', 'White Christmas', 'Let It Snow! Let It Snow! Let It Snow!', 'The Little Drummer Boy' en 'Sleigh Ride') en een uit de jaren vijftig ('Jingle Bell Rock').
    Wat opvalt is dat het vaak zulke bescheiden liedjes zijn. In tegenstelling tot het grote gebaar en de bombast van de popklassiekers in het genre gaan deze ingetogen teksten over heimelijke wensen en voorzichtige verwachtingen. 'Have Yourself a Merry Little Christmas' draagt die bescheidenheid al in de titel. De tekst verwoordt het aardse geploeter in de hoop op iets beters, vooral in de regels 'Through the years we all will be together, if the Fates allow/ Until then, we'll have to muddle through somehow.' En de uitsmijter van 'The Christmas Song' is ook al zo mooi in al zijn eenvoud: 'Although it's been said, many times, many ways, merry Christmas to you.' Dat is van een verpletterende nuchterheid: het is al zo vaak gezegd, op zoveel manieren, wie ben ik om daar nog iets origineels aan toe te voegen. Daarom: een vrolijk kerstfeest.
    Vorig jaar tikte ik een paar regels over een top 100 die redacteur Mark Hinog van The Verge had samengesteld uit de tien symfonieën van Stevens. Die lijst heb ik dit jaar als playlist beluisterd, een aanbevelenswaardig project. Ik was benieuwd naar welke nummers Hinog zoal buiten de top 100 had gelaten, maar wat bleek: de tien schijfjes tellen exact honderd tracks. Niets is toevallig in het wonderlijke universum van Sufjan Stevens.
    Op #1 zette Hinog opvallend genoeg een lied van het experimentele, zeg maar gerust: krankzinnige achtste album - wel de meest 'normale' van de negen tracks: 'Christmas in the Room', met de boodschap dat het bij Kerstmis uiteindelijk toch om samenzijn met je naasten draait. Logisch om te eindigen met een wat meer opbeurend lied, want 'That Was the Worst Christmas Ever', door Hinog terecht 'the saddest Christmas song in his catalog' genoemd, staat op #2. Dit hartverscheurend mooie lied ('Someday the snow will rise, someday the Lord will rise') op 1 zou de lijst in mineurstemming hebben doen eindigen, wat ook weer wat overdreven is. Overigens was 'Sister Winter' (nu op #4) misschien wel een goed compromis geweest: even somber, maar met een magistrale opbouw, culminerend in de uitroep 'I've returned to wish you a merry Christmas!', begeleid door muziek als een spetterend vuurwerk.
    Songs for Christmas en Silver & Gold bieden een mengelmoes van traditionals, vaak door Stevens naar zijn magische hand gezet, religieuze liederen en eigen composities. Van die laatste categorie kun je zo een compilatie van twaalf à vijftien nummers maken en dan heb je een ijzersterk album van ruim een uur. Neem 'Star of Wonder', dat elk jaar wel voorbij komt, maar pas dit jaar ontdekte ik ineens wat een razend knap lied dat is, met die blazers aan het eind. Of 'Justice Delivers Its Death', zijn tegelijk introspectieve en maatschappijkritische bewerking van de traditional 'Silver and Gold'. 
    En niet te vergeten de vier nummers op de zesde cd die Stevens samen met de gebroeders Dessner van The National schreef. Een lied als 'Carol of St. Benjamin the Bearded One' is van een zo grote schoonheid ('Benjamin who keeps his hands into his sleeves') dat het bijna zonde is dat het niet een veel grotere roem geniet. Maar nu maak ik mij al bijna schuldig aan hebzucht en hoogmoed, precies waar Stevens tegen ageert. Daarom ga ik nog snel een kerstplaatje opzetten voor ik weer een jaar moet wachten en besluit ik in alle bescheidenheid met een welgemeende wens: Merry Christmas - een vrolijk kerstfeest!

zondag 20 december 2015

Zeven dagen lang (269)

14 t/m 20 december

MAANDAG Parijs
Klimaatakkoord: landen spreken af dat temperatuurstijging onder de 2 graden moet blijven. Daar spreekt toch geen enkele ambitie uit! Een temperatuurdaling van minstens 15 graden, naar wij dachten. Anders krijgen we nooit een Witte Kerst.

DINSDAG 'De onderste steen'
D66-leider Pechtold dreigt met een motie van wantrouwen tegen Rutte wegens het uitblijven van een fatsoenlijk antwoord op vragen over de Teevendeal. Vreemd dat hij daar nu pas aan denkt, bij deze storm in een glas water, terwijl de schandelijke houding van de regering inzake de MH17-ramp al veel langer een motie van wantrouwen waardig is.

WOENSDAG December
'After silence, that which comes nearest to expressing the inexpressible, is music.' Woorden van Paul Anka, in het boekje bij zijn Songs of December (2012). Wat een sublieme plaat is dat toch.

DONDERDAG Wanprestatie + raaskallen = droombaan
Guus Hiddink nieuwe trainer van Chelsea. Dat is alsof Ivo Opstelten de nieuwe president van de Verenigde Staten wordt.

VRIJDAG Geldermalsen (I)
De Volkskrant vraagt zich af: opnieuw moeten media terugkomen op berichten dat relschoppers van elders kwamen. Hoe komt dat?
Omdat de reflex is: er wordt een hek omgegooid, dus het zullen wel weer voetbalhooligans zijn. Dat is zo vorige eeuw... (Update: zie ook de column van Sjoerd Mossou)
Ten eerste ervaart de boze burger een enorme kloof met de bestuurlijke elite, te meer daar in het internettijdperk schimmige dealtjes niet lang verborgen blijven. Zo werd al snel duidelijk dat een AZC voor de gemeente een middel is om een financieel debacle af te wenden. 
Ten tweede wordt de boze burger al maanden door Wilders c.s. tot 'verzet' opgehitst. In het geval van een dossier zo beladen als dit is dat een explosieve cocktail.

ZATERDAG Geldermalsen (II)
Veelzeggend dat de PVV een debat over 'Geldermalsen' weigert. Wilders' mantra dat 'kom in verzet' puur democratisch verzet betreft is dus niets waard. Zwijgen is stilzwijgend instemmen in dit geval. Annabel Nanninga heeft een bevlogen column over deze kwestie geschreven. 'Op het moment dat het gemeentehuis van Geldermalsen werd bestormd, verloren asielcritici hun morele gelijk', schrijft zij: 'Willen "wij" (en daarmee bedoel ik de weldenkende mensen die tegen islamisering en asielinstroom zijn) het debat en de besluitvorming op constructieve wijze naar ons toetrekken, dan zullen we voorbeeldig moeten zijn. Bestaande procedures en gezond verstand gebruiken om onze zin te krijgen. [...] En accepteren dat je in een democratie niet altijd krijgt wat je wilt. Als een verwend kind gaan dreinen dat "de polletiek niet lui-huisteeerrt" is potsierlijk, u wordt wel gehoord maar u bent niet de enige met belangen.'

ZONDAG RT van de week

woensdag 16 december 2015

Trump gaet u heden voor; hy trumpt met alle krachten

Een voetbalsupporter moet zich soms een mohammedaan wanen. Zoals een huis-tuin-en-keuken-moslim de wrange vruchten plukt van fundamentalistische malloten die zijn geloof en daarmee ook hem een slechte naam bezorgen, zo moet de supporterende supporter geregeld met lede ogen aanzien hoe een troepje doorgesnoven vechtersbazen het blazoen van zijn geliefde club bezoedelt.
    De gematigde moslim dient zich telkens weer te distantiëren van zijn geradicaliseerde geloofsgenoten en wordt vriendelijk of minder vriendelijk doch immer dringend verzocht zijn goede wil te tonen aan de huiverig geworden gemeenschap, de gewone supporter idem dito.
    Toch zijn er steeds weer politici en opiniemakers die beweren dat er uiteindelijk niet zo'n groot verschil is tussen de bonafide moslim en de bloeddorstige jihadist - de islam is wat hen bindt. Ze zien alle moslims als een gevaar en bepleiten bijvoorbeeld een inreisverbod voor de VS en het hermetisch afsluiten van AZC's, of ze verkondigen dat bidden op straat gelijkstaat aan de nazibezetting. En zo zijn er ook steeds weer politici en opiniemakers die menen dat ook uitgelaten voetbalfans hooligans zijn en dat alle supporters gestraft moeten worden voor de wandaden van een kleine minderheid.
    Toch nemen de hardliners die voor maatregelen tegen alle moslims ijveren ondanks hun populariteit vooralsnog een betrekkelijk geïsoleerde positie in het politieke landschap in en worden hun ideeën krachtig van repliek gediend. En zo springt men ook massaal voor de normale voetbalsupporter in de bres en worden... o wacht, daar gaat de vergelijking opeens mank.
    De onschuldige fan wordt immers al jaren als een halve terrorist behandeld. Met het gevangenentransport dat heel eufemistisch 'combiregeling' wordt genoemd en dat samengaat met een ernstige inbreuk op de privacy en aantasting van de menselijke waardigheid. En met hermetisch afgesloten vakken en inreisverboden in andere steden en stadions. Hier is wat Trump en Wilders willen, mutatis mutandis, allang werkelijkheid geworden.
    Afgelopen zondag werd een nieuw dieptepunt bereikt toen supporters van FC Utrecht hun eigen stadion niet in mochten. De gehele Bunnikside, 5500 stoeltjes, moest leeg blijven. Vorig seizoen hadden onverlaten tijdens FC Utrecht-Ajax vanaf die tribune kwetsende spreekkoren ten gehore gebracht. Hoeveel zullen het er zijn geweest? Een paar honderd? Het is echter niet zo eenvoudig de individuele daders te pakken en de verleiding is dan groot om de gehele populatie te straffen. Te groot, zo bleek, en daarom moesten vele duizenden fans boeten voor het wangedrag van die paar honderd randdebielen.
    De clubleiding van FC Utrecht wilde hen op andere tribunes laten plaatsnemen, waarna een storm van protest opstak. Menigeen beweerde zelfs dat de Utrechtse burgemeester vanwege deze actie had verordonneerd dat er geen supporters van de bezoekende club welkom waren, maar dit was omdat er aanwijzingen waren voor Amsterdamse wraakacties. Ongetwijfeld ook weer beraamd door een smaller dan smaldeel, maar meteen mocht er helemaal niemand meer naar Utrecht om hun club aan te moedigen.
    De parallel tussen de benadering van terrorisme enerzijds en van hooliganisme anderzijds, en het verschil in bejegening van de 'gematigden' en de 'fundamentalisten' binnen de respectieve groepen is al langer een stokpaardje van me. Onlangs kreeg ik navolging van taalmedicus Jan Kuitenbrouwer, die er in zijn NRC-column op wees dat de relatie tussen supporterschap en voetbalgeweld een parallel vertoont met die tussen de islam en jihadgeweld.
    Supporters die ontkennen dat hooligans iets met hun club te maken hebben begaan volgens Kuitenbrouwer dezelfde fout als moslims die beweren dat IS niks met de islam te maken heeft, al is erkennen dat die link er wel degelijk is ook weer niet goed: 'Die relatie ontkennen is zinloos, maar roepen dat hij wel bestaat, is net zo zinloos.' Het is een verder nogal duistere column, duister van betoogtrant en qua wereldbeeld dat eruit spreekt, en de auteur slaat ergens de plank nogal mis. Zo hebben supporters en hooligans volgens Kuitenbrouwer een 'seizoensabonnement of iets dergelijks'. En moslims en jihadisten hebben dan zeker een jaarabonnement op de Koran?
    Als het al zo ver heeft kunnen komen dat normale aanhangers gediscrimineerd en uitgesloten kunnen worden onder het mom van de bestrijding van een kleine minderheid van terreurplegers, dan mag men zich ook afvragen hoe groot de kans is dat figuren als Le Pen, Wilders en Trump ooit in de positie komen dat ze hun 'voorzorgsmaatregelen' ten uitvoer kunnen brengen.
    Neem zo'n Donald Trump. Wie de berichtgeving rond de voorverkiezingen oppervlakkig volgt, gaat welhaast denken dat de vastgoedmagnaat de enige kandidaat is, zo vaak gaat het over Trump en alleen over Trump. Nu hoor ik al maanden dat hij nooit een serieuze kandidaat zal zijn, maar ging dat eerst nog om de nominatie namens de Republikeinen - dat zou Jeb Bush of Ted Cruz worden -, inmiddels is het al zo ver gekomen dat steeds meer experts erkennen dat Trump die nominatie best weleens zou kunnen gaan winnen. De kans dat hij vervolgens ook de daadwerkelijke presidentsverkiezingen wint wordt echter op nihil geschat: zonder twijfel zal Trump dan verliezen van Clinton.
    Er is dus niks aan de hand, al is er inmiddels al minder niks aan de hand dan voorheen.
   Waarom zou Trump niet ook die tweede voorspelling kunnen logenstraffen? Vanwaar die rotsvaste overtuiging dat iemand als hij nooit president van de VS zal kunnen worden? Is het politiek correct wensdenken, miskenning van de onvoorspelbaarheid van de toekomst, zeker in het huidige tijdsgewricht, en van menselijk gedrag in de op hol geslagen mediacratie? De animatieserie South Park, die altijd de vinger op de zere plekken van de Amerikaanse samenleving weet te leggen, anticipeerde in een aflevering van het huidige seizoen op deze ontwikkeling. In Canada was zogenaamd een Trump-achtige figuur aan de macht gekomen. Met fatale gevolgen, zoals een gevluchte Canadees vol berouw moest erkennen:
    'He didn't really offer any solutions, he just said outrageous things. We thought it was funny. Nobody really thought he'd ever be president. It was a joke! But we just let the joke go on for too long. He kept gaining momentum, and by the time we were ready to say, OK, let's get serious now, who should really be president, he was already being sworn into office.'
    Terreur is bij uitstek een leverancier van momentum. Een aanslag van Parijs-achtige proporties of erger op Amerikaans grondgebied kan een kettingreactie veroorzaken. En wat als Clinton iets overkomt - een onthulling, een blunder, een drama - wat haar op slag kansloos maakt. De tijden zijn veel te woelig om het ogenschijnlijk onvoorstelbare uit te sluiten.

zondag 13 december 2015

Zeven dagen lang (268)

7 t/m 13 december

MAANDAG Kookavondje
Geen wonder dat Geert Wilders verwoed kandidaat-Kamerleden aan het werven is, als dit het niveau is van de huidige elitetroepen. Wat een droefenis.

DINSDAG PSV
Luuk de Jong wist niet dat hij op scherp stond en bij een gele kaart de eerstvolgende wedstrijd geschorst zou zijn. Zoiets was een Ruud van Nistelrooy of een Robin van Persie nooit overkomen. En daarom hebben Van Nistelrooy en Van Persie een glansrijke carrière achter de rug en heeft Luuk de Jong nooit de absolute top gehaald.

WOENSDAG Zijne Schijnheiligheid (I)
Prachtig hoe Frans Timmermans de maat wordt genomen door Nico Dijkshoorn. Vooral het gezicht van Timmermans is priceless; dat zelfingenomen aardappelhoofd, vol verwachting weer een paar veren in zijn reet gestoken te krijgen, maar in plaats daarvan mag hij een verbale schop onder zijn hol incasseren.

DONDERDAG Zijne Schijnheiligheid (II)
Dijkshoorn op twitter: 'Ik had Frans Timmermans eigenlijk mijn gedicht willen voorlezen met een mondkapje voor.'

VRIJDAG Islamofobieangst
De vermeende groei van islamofobie in de laatste tien jaar is een mythe, zo blijkt uit een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau.
Broodnodig weerwoord tegen angstzaaiers als Leo Lucassen met zijn '15 jaar islamofobie'.

ZATERDAG Duo (I)
Uit de SVB-lijst met jongensnamen blijkt dat er in 2014 178 keer een 'Simon' is geboren en 177 keer een 'Nick'. Met een variant op een hoogst poëtische regel van het duo: 'Want de een kan niet zonder de ander.'

ZONDAG Duo (II)
Over Nederlandstalige duo's gesproken: hoe staat het ervoor met de reeds in 2013 aangekondigde samenwerking tussen Spinvis en Rob de Nijs? Dat moet iets heel moois opleveren.

dinsdag 8 december 2015

Ken uw vijand

Matthijs van Nieuwkerk had vorige week in De Wereld Moet Wel Leuk Blijven weer eens drie 3fm-dj's aan tafel. Als altijd een volstrekt inwisselbaar trio met obligate meningen en risicoloze voorkeuren, met als dieptepunt een Giel Beelen-lookalike, Paul Rabiës of zoiets. Ik dacht eerst dat het Beelen zelf was met een pruik op en een lasbril.
   De drie kwamen een boom opzetten over 'The Sound of 2016' van de BBC, een jaarlijks terugkerend item. De Britten doen elke december een 'voorspelling': welke vijftien artiesten en bands zullen in het komende jaar doorbreken?
   Terugkijkend op eerdere lijsten moest Matthijs de BBC toch nageven dat ze er verrassend vaak een goede kijk op bleken te hebben gehad. Geen van de diskjockeys kwam op het idee tegen te werpen dat precies het omgekeerde het geval is: die artiesten en bands breken juist door omdat de BBC ze bombardeert tot the next best thing. Door die nominatie worden ze opgepikt door radiostations, gaan mensen ze googelen en youtuben, downloaden of beluisteren op spotify, etc.
   Als de BBC echt prat zou willen gaan op een oor voor talent, dan moeten ze in december in het geheim een lijstje samenstellen en dat vervolgens pas tegen het einde van het volgende jaar openbaar maken. Dan kan terugblikkend geconcludeerd worden of de omroep het bij het rechte eind had of niet. Nu is zo'n lijst in wezen een self-fulfilling prophecy.
   Iets vergelijkbaars voltrok zich rond John Lennons 'Imagine'. Op een gegeven moment deden zoveel mensen de 'voorspelling' dat het nummer in dit door de IS-terreur gedomineerde jaar weleens op een symbolische eerste plaats in de Radio 2 Top 2000 zou kunnen belanden dat de prognose van de weeromstuit een stemadvies werd, een bindend stemadvies. En 'Imagine' kwam inderdaad op nummer een. Toen het bekend werd was mijn eerste gedachte: 'Het heeft volgens de mensen dus wél met de islam te maken.' Vanwege de nogal antireligieuze boodschap van het nummer.
   Nu heb ik in de voorbije weken een stapeltje boeken over IS gelezen, maar als mij uit die lectuur iets duidelijk is geworden, dan is het wel dat religie, de islam in dit geval, voor de harde kern van IS naar het aloude woord van Lenin opium voor het volk is: de leiders hanteren een perverse interpretatie van de islam om volgelingen dusdanig te hersenspoelen dat ze dood en verderf en vooral ook angst en paniek zaaien onder de bevolking, zowel die in de eigen contreien als die van het Westen, en niet per se omdat ze zélf zeloten zijn.
   Judit Neurink komt in haar huiveringwekkende boek De vrouwen van het kalifaat tot de conclusie dat de IS-machthebbers de islam gebruiken 'om hun strijd te rechtvaardigen, terwijl die uiteindelijk toch gaat om seks, geld en macht - en nauwelijks om religie. Macht voor de kalief en zijn secondanten, en geld om hun toekomst veilig te stellen, wat er ook gebeurt.' Seks, geld en macht. Dezelfde perverse prikkels dus die in de geseculariseerde westerse samenlevingen religie hebben vervangen als splijtzwam en veroorzaker van onrust en instabiliteit.
   Loretta Napoleoni spreekt in De terugkeer van het kalifaat in dat opzicht van 'het religieuze alibi': zoals in vroeger eeuwen in Europa aan godsdiensttwisten tussen katholieken en protestanten altijd ook politieke en economische motieven ten grondslag lagen, zo is het religieuze bloedvergieten in het Midden-Oosten eveneens terug te voeren op een eeuwenoude strijd om macht en dominantie: 'Uit de oorlog spreekt dus in het geheel geen religieuze missie, het gaat in feite om een politieke tactiek die ten uitvoer wordt gebracht door een hoogst pragmatische leiding.'
   IS louter benaderen als een bende geloofswaanzinnigen zou aldus te kort door de bocht zijn. Het geldt misschien voor het voetvolk dat het beulswerk verricht, daar en hier, maar niet voor het uiterst rationeel opererende regime dat alles aanstuurt.
   Hans-Jaap Melissen stelt in IS - Tot alles in staat dat niet te ontkennen valt dat IS in de eerste plaats 'een soort sekte' is 'waarvan het fundament een interpretatie van de Koran is', een die veertienhonderd jaar oud is en die klakkeloos op het heden van toepassing wordt geacht, maar hij vraagt zich tegelijkertijd af of de IS-kopstukken zélf wel zo streng in de leer zijn als ze van anderen eisen: 'intense haat tegen westerse normen en waarden en haat tegen de Verenigde Staten en Israël in het bijzonder' is wat hen drijft en wat in de regio ook veel meer wijdverbreid is dan steun voor extreme interpretaties van de Koran.
   Constateringen als die van Neurink, Napoleoni en Melissen zijn eye-openers, of zouden dat moeten zijn, voor iedereen die denkt dat het probleem verdwijnt als het religieuze extremisme bestreden wordt. Die virulente haat tegen het Westen, tegen 'hoe wij hier leven' - ook aanwezig bij veel hier geboren en getogen moslims! - en dat verdomde eeuwige antisemitisme van die lui, dat zijn de immer voortstampende motoren van de heilige oorlog, religieus geïnspireerde terreur is er de afschrikwekkende verschijningsvorm van.
   Er gaan de laatste tijd stemmen op om IS voortaan 'Daesh' te noemen omdat de naam Islamitische Staat negatief afstraalt op de islam en normale moslims. In het Westen zou men 'Daesh' minder snel met de gematigde islam associëren. Hiertegen wordt weer bezwaar gemaakt omdat de wel degelijk aanwezige link met de islam er - heel orwelliaans - alleen maar mee zou worden verdonkeremaand.
   Een terecht bezwaar, maar het verdoezelen betreft evenzeer de 'S' in IS: we staan dit keer niet tegenover een gevaarlijke terroristische organisatie of groepering, de vijand is een staat. Een nog piepjonge staat weliswaar, maar wel een die met grote voortvarendheid wordt opgetuigd. In de woorden van Napoleoni: 'onder het religieuze vernis en de terroristische tactiek gaat een politieke en militaire machinerie schuil die volop bezig is met natievorming'. 
   Dat niet onder ogen willen zien kan 'verwoestende gevolgen voor de wereldorde' hebben: 'Miskenning van deze feiten is meer dan bedrieglijk en oppervlakkig, ze is gevaarlijk. "Ken uw vijand" blijft het belangrijkste devies'. Blijft men in het Westen blindemannetje spelen, dan zou dus weleens het tegendeel van een self-fulfilling prophecy het gevolg kunnen zijn: door tot in de taal toe te ontkennen dat de vijand natievorming nastreeft, wordt hij juist in de kaart gespeeld en zal het risico dat hij slaagt in de verwezenlijking van die ambitie er alleen maar groter op worden.

zondag 6 december 2015

Zeven dagen lang (267)

30 november t/m 6 december

MAANDAG Natte broek
Doe je in het noodweer je uiterste best om je parapluutje in bedwang te houden en niet tot op de onderbroek doorweekt thuis te komen, ga je uiteraard weer net op een losliggende trottoirtegel staan.
Typisch: ben je volledig gefocust op boven, komt de terreur van onderen.

DINSDAG Nationaal veevervoer
Zeer terecht dat reizigers nu gaan procederen tegen de NS vanwege die stampvolle treinen.
Op station 's-Hertogenbosch hebben ze boven perron 4 over de volle lengte LED-borden opgehangen met instapinformatie: waar stopt de trein, waar bevinden zich de deuren, waar de eerste en de tweede klas, etc. Het voorkomt weliswaar dat idiote gehol en gedraaf van mensen wanneer de trein binnenrijdt, maar het aantal reizigers vermindert er natuurlijk niet door, er zijn nog steeds veel te veel mensen die moeten staan. Kunnen ze hun geld dan niet beter besteden aan een extra treinstel in plaats van aan zo'n peperduur onzinproject?

WOENSDAG Ken uw vijand
'Hij vertelt hoe hij in een christelijk huis in Raqqa zes jihadisten betrapte die van een christelijke vrouw en haar tienerdochter eisten dat ze seks met hen zouden hebben. "Ik zei tegen ze dat het verboden is in de islam om vrouwen te dwingen, en dat kinderen onder geen beding mogen worden aangeraakt." Toen ze hem bedreigden ging hij zijn gelijk halen bij een ISIS-rechtbank. "De rechter zei dat ik ongelijk had omdat een dertienjarig meisje geen kind meer is, in essentie omdat de profeet Mohammed met zijn vrouw Aisha trouwde toen ze nog maar negen jaar oud was."
ISIS-strijders haalden het voorbeeld van Aisha keer op keer aan, als yezidi-vrouwen vergeefs probeerden hun jonge dochters te beschermen. Aisha zou met de profeet zijn getrouwd toen ze nog maar zes jaar oud was, maar dat huwelijk zou pas zijn geconsumeerd op haar negende. Daarom verschillen de leeftijden die ISIS-strijders hanteren, en beweren sommigen dat een meisje van zeven al geschikt is voor seks.'
Uit: Judit Neurink, De vrouwen van het kalifaat. Slavinnen, moeders en jihadbruiden, 2015, p. 69

DONDERDAG Twee afstandsbedieningen
Luchtdrummen is veel aantrekkelijker geworden sinds de introductie van digitale tv.

VRIJDAG Gedachte-experiment
Stel: je zit in een vriendengroep, ooit ontstaan op basis van gelijkgestemdheid, omdat jullie over veel zaken hetzelfde denken, maar door de jaren heen is de groep steeds groter geworden, met mensen met wie jij eigenlijk maar weinig gemeenschappelijks hebt en die zich bovendien niet veel aantrekken van in groepsoverleg genomen beslissingen, en nu dreigt een van je beste vrienden zelfs de groep te verlaten, terwijl iemand die bekend staat als een dubieuze, met tamelijk achterlijke ideeën behepte figuur juist wordt uitgenodigd om erbij te komen - zou je dan niet op zijn minst zelf ook serieus overwegen om eruit te stappen en een nieuw (oud) groepje te vormen?
Dit wat betreft Nederland, de EU, Oost-Europa, Groot-Brittannië (Brexit), Turkije en zo.

ZATERDAG Vluchtelingencrisis
'In Brussel is heuse paniek uitgebroken. Ik begrijp dat men Schengen nog twee weken geeft, als er niets verandert. Maar de bestuurlijke reflexen zijn precies dezelfde als altijd. Het ligt namelijk aan de lidstaten. Als die zich aan afspraken hielden, zou Europa prachtig zijn. Regeringsleiders zetten plechtige handtekeningen, beloven geld voor opvang, informatie-uitwisseling, het optuigen van de gezamenlijke grensbewaking. Maar ze doen het niet! Dat klopt en dat weten we al sinds jaar en dag. Het nationale hemd is nader dan de Europese rok. Daar moet je dus rekening mee houden. Maar die wijsheid daalt niet in.'
Lees de voortreffelijke column van Martin Sommer in de Volkskrant

ZONDAG Feyenoord-Heracles
Johan Derksen is fan van Bas Nijhuis omdat Bas Nijhuis niet kinderachtig fluit en 'een wedstrijd een wedstrijd laat worden'. Nu is het inderdaad zo dat het gros van het Nederlandse scheidsrechterskorps voor elk wissewasje fluit en veel te snel met een kaart staat te wapperen. Bas Nijhuis vertegenwoordigt echter het andere uiterste: hij is een leidsman die dermate veel toelaat dat spelers op een gegeven moment gaan denken dat werkelijk alles geoorloofd is, waarna er altijd een paar over de schreef gaan. Daarom ontsporen veel wedstrijden die Nijhuis fluit altijd tussen de 60ste en 75ste minuut.
Ter illustratie: Bas Nijhuis trekt in het eerste halfuur nauwelijks kaarten, in de tien duels die hij dit seizoen in de eredivisie floot bijvoorbeeld slechts vier keer. Björn Kuipers heeft in die fase acht gele kaarten gegeven in twaalf duels. De eerste dertig minuten na rust echter moest Nijhuis maar liefst twintig keer geel trekken, tegen Kuipers slechts twaalf. Kuipers trekt de meeste gele prenten, vijftien, in het laatste kwartier, als de wedstrijd zijn ontknoping nadert. Nijhuis geeft er dan nog maar vijf, als het stof weer is gaan liggen en het duel kapotgefloten.