Gemeentelijke steun aan betaald voetbalclubs is een heet hangijzer. Zeker hier in Brabant is de situatie kritiek. PSV heeft een deal gesloten met de gemeente om de financiële nood te lenigen, Helmond Sport steggelt al jaren met de gemeente over een nieuw stadion, NAC en Willem II hangen aan het infuus, RKC en Den Bosch staan op de rand van de afgrond en sinds gisteren is RBC klinisch dood nu de gemeente Roosendaal niet akkoord is gegaan met een reddingsplan.
De Eindhovense constructie is tegenwoordig ook al onderwerp van felle discussie in media die voorheen met een grote boog om het voetbal heen liepen. Het keurige Buitenhof wijdde afgelopen zondag een tafelgesprek aan de zaak. Tot schande van presentator Peter van Ingen overigens, aan wie door de Eindhovense wethouder Depla (PvdA) nog even de elementaire beginselen van het betaald voetbal moesten worden bijgebracht. Er komen 33 000 mensen naar PSV kijken, zei Depla. Komen die dan elke dag? vroeg Van Ingen vervolgens, zonder een spoortje ironie.
Zelfs het altijd bedachtzame opinieblad De Groene Amsterdammer liet zich verleiden tot een warrig onderzoek naar 'staatssteun' aan betaald voetbalclubs. In het overzicht waarin de clubs zijn gerangschikt naar hoeveelheid staatssteun staan vreemd genoeg ADO Den Haag en Heerenveen 2de en 3de. Hoe dat zo? In Den Haag en Heerenveen zijn nieuwe stadions gebouwd en het volledige bedrag wordt door De Groene als staatssteun aangemerkt; met multifunctionaliteit en dergelijke wordt bovendien geen rekening gehouden. De onderzoekers hebben alles op een grote hoop gegooid en daar het vlaggetje 'staatssteun' in geprikt. De gemeente die kaartjes koopt voor een wedstrijd? Staatssteun. Bijdragen aan maatschappelijke en sociale projecten? Staatssteun.
Dat is wat er gebeurt als corduroy dragende voetbalhaters zich ermee gaan bemoeien. Die horen ergens de klok luiden, weten niet waar de klepel hangt en komen dan maar met zelf gefabriceerde klepels aanzetten. Wie in het kaartje op het logo van NEC klikt, krijgt te lezen: 'In Breda weten ze hoe je via het stadion gemeenschapsgeld binnenharkt via het stadion.' Tsja, NEC... NAC... allemaal een pot nat toch...
Waar het werkelijk om draait is natuurlijk de acute steun in de vorm van leningen, garantstellingen en kwijtscheldingen aan clubs die zich reeds in de nesten hebben gewerkt en die zonder die hulp failliet zouden zijn gegaan. Dan hebben we het pas echt over staatssteun en wordt het lijstje heel wat reëler en relevanter. De Eindhovense constructie bijvoorbeeld is waterdicht en kost de Eindhovense belastingbetaler geen cent extra, in tegenstelling tot wat De Groene maar bijvoorbeeld ook de SP de mensen wil doen geloven.
Namens de SP mocht Renske Leijten in Buitenhof meepraten. De SP afficheert zich altijd gretig als de partij voor de gewone man. Als er ergens mensen ontslagen worden is de SP er als de kippen bij om t-shirts te drukken en met petjes en fluitjes aan de zijde van de werklui de strijd met het grootkapitaal aan te gaan. De SP is daarmee in principe een sympathieke partij omdat ze als enige nog de ouderwetse socialistische beginselen trouw blijft.
Maar daarbij maakt de partij soms rare keuzes. Het is op zijn minst curieus te noemen dat de partij voor de gewone man zich altijd zo fel kant tegen ondersteuning van hét vermaak van diezelfde gewone man, de edele voetbalsport. Het is waarschijnlijk nog een erfenis van Marijnissen. Die is altijd koppig de overtuiging blijven aanhangen dat zijn electoraat van bankwerkers en verpleegsters in aanraking moest worden gebracht met klassieke muziek en experimenteel toneel.
Musea, theaters en dergelijke kunnen niet volledig zelfstandig bestaan. Daarom worden ze flink gesubsidiëerd, en volkomen terecht. Het maatschappelijke belang is evident, hoe klein het publiek ook mag zijn en wat de PVV ook mag beweren. De belastingbetaler die niks heeft met deze 'hoge' cultuur moet maar accepteren dat er anderen zijn die er wel op gesteld zijn. Maar... andersom is het allicht tijd dat het besef indaalt dat ook de genieter van 'lage' cultuur net zoveel recht heeft op zijn portie. Het is nu eenmaal het onomkeerbare gevolg van de sinds de jaren zestig ingezette democratiseringsprocessen.
Betaald voetbal is ook een cultuurproduct, stadions cultuurtempels. Zoals er mensen zijn die in het weekend zwelgen in een concert of een tentoonstelling, zo zijn er ook mensen voor wie alles draait om die tweewekelijkse thuiswedstrijd. Ik, die als culturele omnivoor het liefst op vrijdagavond het stadion bezoek en op zaterdagvond het Theater aan de Parade, kan er over meepraten. En zoals ook musea en theaters maar voor een deel 'bedrijven' zijn, zo zijn ook clubs veel meer dan dat.
Het is de klassieke vergissing die beleidsbepalers maken die vanuit het bedrijfsleven in het betaalde voetbal terecht komen: een betaald voetbalclub willen zien als een bedrijf als alle andere. De economische beginselen zijn er simpelweg niet op van toepassing. De consument die ontevreden is over een product zal naar een andere producent overstappen, maar zo werkt dat niet bij een voetbalclub: er is clubtrouw, 'productloyaliteit', bij ontevredenheid wordt er gemord en verzet gepleegd, net zo lang tot het 'product' weer aan de wensen voldoet. De supporter die ontevreden is over het beleid en de resultaten van 'zijn' club switcht niet naar een andere club.
De NEC-supporter gaat niet eenvoudigweg naar NAC als het hem niet meer bevalt, wat De Groene ook moge beweren.
dinsdag 31 mei 2011
zaterdag 28 mei 2011
Zeven dagen lang (63)
22 t/m 28 mei
ZONDAG Intiem
Oef, het is 22 mei, de wereld is toch niet vergaan. Komen we weer goed weg! Dat moet gevierd worden: mooi 's nachts na twaalven op Eurosport de Ronde van Californië gekeken met een uitstekende Laurens Ten Dam.
Giro, Tour en Vuelta zijn leuk, maar eigenlijk beleef ik stiekem meer plezier aan van die bergachtige rondes van maximaal anderhalve week. Romandië, Duitsland, Baskenland.
En zeker ook Californië, want dat is grotendeels 's nachts hier op tv. Dan heb ik soms het idee dat ik er als enige naar zit te kijken.
MAANDAG Verkiezingen
Het gaat de hele avond al over de blauwe balpen en het rode potlood (D66), maar ik erger me eerder aan deze meneer: 'In Utrecht stemde een VVD'er per abuis op het CDA.'
Per abuis. En dat zijn dan de mensen die dit land moeten bestieren. 'Dat had geen gevolgen' wordt er nog bij vermeld. Voor hemzelf wél, mag ik hopen. Die D66'er wist tenminste nog het juiste vakje in te kleuren.
DINSDAG Ewbank de norm
Eigenlijk raar dat de term 'singer/songwriter' bestaat. Het zou toch heel normaal moeten zijn dat een zanger de liedjes die hij zingt ook zelf geschreven heeft - 'covers' daargelaten uiteraard. Maar blijkbaar is het een afwijking van de norm en is er een aparte categorie voor nodig.
WOENSDAG God Wiegel reveleert
'Het mooiste van het ministerschap is dat je het geweest bent.'
(Hans Wiegel in De Pers)
DONDERDAG Bruce
Unbreakable gezien. Matige film. Het slot wordt vaak als zwakke punt van de film beschouwd, lees ik, maar ik verbaasde me eerder over de scène waarin Bruce Willis zijn onbreekbaarheid 'test' door bij het bankdrukken steeds meer gewicht te drukken. Wat heeft fysieke kracht met onsterfelijkheid te maken? Hij had die barbell op zijn kanis moeten laten vallen; als hij dan niks had gemankeerd was het geloofwaardiger geweest.
Wel puik camerawerk trouwens.
VRIJDAG Geen zielsverwant
Hier suggereerde ik dat Nescio zich wellicht ooit liet inspireren door Vincent van Gogh. Maar op 26 maart 1953 schreef de auteur in een brief aan Ch.J. van Geel:
'De heer Sandberg [directeur Stedelijk Museum, mvz], God hebbe zijn ziel (spoedig) heeft inmiddels mijn tuintje achter het Museum doen verwoesten. [...] Hij heeft geen plaats genoeg voor nog meer schilderijen en beeldhouwwerken van allemaal hoepels en kachelpijpen door elkaar. [...] We zijn zoo erg cultureel. Vincent van Gogh is ook eerst uitgelachen. Aan al die genieën van vroeger die terecht vergeten zijn herinneren ze ons maar liever niet. Overigens is V.v.G. mijn afgod niet.'
(Maurits Verhoeff, Verlangen zonder te weten waarnaar. Over Nescio (2011), p. 198)
ZATERDAG Barca-United
Afellay mocht nog anderhalve minuut meedoen. Bijzonder hoe wij vanuit Nederland naar Ibi in Barcelona kijken. Alsof hij een soort collectief familielid is. En als hij even mee mag doen roepen we verheugd 'hij is in beeld!'
ZONDAG Intiem
Oef, het is 22 mei, de wereld is toch niet vergaan. Komen we weer goed weg! Dat moet gevierd worden: mooi 's nachts na twaalven op Eurosport de Ronde van Californië gekeken met een uitstekende Laurens Ten Dam.
Giro, Tour en Vuelta zijn leuk, maar eigenlijk beleef ik stiekem meer plezier aan van die bergachtige rondes van maximaal anderhalve week. Romandië, Duitsland, Baskenland.
En zeker ook Californië, want dat is grotendeels 's nachts hier op tv. Dan heb ik soms het idee dat ik er als enige naar zit te kijken.
MAANDAG Verkiezingen
Het gaat de hele avond al over de blauwe balpen en het rode potlood (D66), maar ik erger me eerder aan deze meneer: 'In Utrecht stemde een VVD'er per abuis op het CDA.'
Per abuis. En dat zijn dan de mensen die dit land moeten bestieren. 'Dat had geen gevolgen' wordt er nog bij vermeld. Voor hemzelf wél, mag ik hopen. Die D66'er wist tenminste nog het juiste vakje in te kleuren.
DINSDAG Ewbank de norm
Eigenlijk raar dat de term 'singer/songwriter' bestaat. Het zou toch heel normaal moeten zijn dat een zanger de liedjes die hij zingt ook zelf geschreven heeft - 'covers' daargelaten uiteraard. Maar blijkbaar is het een afwijking van de norm en is er een aparte categorie voor nodig.
WOENSDAG God Wiegel reveleert
'Het mooiste van het ministerschap is dat je het geweest bent.'
(Hans Wiegel in De Pers)
DONDERDAG Bruce
Unbreakable gezien. Matige film. Het slot wordt vaak als zwakke punt van de film beschouwd, lees ik, maar ik verbaasde me eerder over de scène waarin Bruce Willis zijn onbreekbaarheid 'test' door bij het bankdrukken steeds meer gewicht te drukken. Wat heeft fysieke kracht met onsterfelijkheid te maken? Hij had die barbell op zijn kanis moeten laten vallen; als hij dan niks had gemankeerd was het geloofwaardiger geweest.
Wel puik camerawerk trouwens.
VRIJDAG Geen zielsverwant
Hier suggereerde ik dat Nescio zich wellicht ooit liet inspireren door Vincent van Gogh. Maar op 26 maart 1953 schreef de auteur in een brief aan Ch.J. van Geel:
'De heer Sandberg [directeur Stedelijk Museum, mvz], God hebbe zijn ziel (spoedig) heeft inmiddels mijn tuintje achter het Museum doen verwoesten. [...] Hij heeft geen plaats genoeg voor nog meer schilderijen en beeldhouwwerken van allemaal hoepels en kachelpijpen door elkaar. [...] We zijn zoo erg cultureel. Vincent van Gogh is ook eerst uitgelachen. Aan al die genieën van vroeger die terecht vergeten zijn herinneren ze ons maar liever niet. Overigens is V.v.G. mijn afgod niet.'
(Maurits Verhoeff, Verlangen zonder te weten waarnaar. Over Nescio (2011), p. 198)
ZATERDAG Barca-United
Afellay mocht nog anderhalve minuut meedoen. Bijzonder hoe wij vanuit Nederland naar Ibi in Barcelona kijken. Alsof hij een soort collectief familielid is. En als hij even mee mag doen roepen we verheugd 'hij is in beeld!'
donderdag 26 mei 2011
Vergane glorie #13: Anna Koernikova
Functie:
De glorie
Roland Garros is in volle gang, tijd voor een tennisgerelateerde aflevering van deze immens populaire rubriek over de verdwenen helden van de late jaren negentig en vroege jaren tweeduizend. Deze maand is het tien jaar geleden dat Anna Koernikova niet meedeed aan Roland Garros. Geen beter moment dus om de Russische tennisbabe te gedenken.
Midden jaren negentig wordt het vrouwentennis gedomineerd door de neus van Steffi Graf, de snor van Arantxa Sánchez-Vicario en de zuursmoel van Mary Pierce. Ries Krajicek noemt zijn vrouwelijke collega's onflatteus doch welgemeend 'vette varkens'. Maar dan is daar ineens Anna Sergejevna Koernikova, een vijftienjarige blondine uit Moskou met het gladde gezichtje van een Lolita en de allure van een fotomodel.
In het najaar van 1996 maakt Koernikova haar grandslamdebuut op de US Open; ze bereikt meteen de vierde ronde. Een jaar later, net zestien geworden, staat ze al in de halve finale van Wimbledon. Martina Hingis, haar dubbelpartner, is net te sterk. Koernikova is inmiddels een regelrechte hype geworden. Fotografen buitelen over elkander heen, jongenskamers wijd en zijd worden behangen met posters, mannen tonen plots een verdachte belangstelling voor het vrouwentennis.
De daaropvolgende jaren weet Koernikova de Wimbledon-prestatie niet meer te evenaren. Ze geraakt in de grand slams niet meer voorbij de vierde ronde. Wel bereikt ze drie keer de eindstrijd van een WTA-toernooi, maar evenzoveel keer gaat de finale verloren. Begin 2001 lijkt Kournikova terug op haar oude niveau wanneer ze door weet te dringen tot de kwartfinale van de Australian Open.
De vergetelheid
Het was echter haar laatste wapenfeit. Koernikova raakte geblesseerd en bovendien kregen randzaken steeds meer de overhand. De commercie had de Russin in haar greep en Koernikova werd steeds minder een sportvrouw en steeds meer een media-icoon, een society-figuur. Dat verergerde nog eens toen ze een relatie kreeg met de Spaanse zemelaar Enrique Iglesias. Van tennissen kwam niet veel meer.
Koernikova heeft nooit ook maar één toernooi in het enkelspel gewonnen. Dat was de hardcore sportliefhebber een doorn in het oog. ESPN, moederkerk der sportfanaten, zette Koernikova op nummer 18 in de lijst 'Biggest sport flops' en wat later zelfs op nummer 1 in de 'most overrated athletes'. Toch was Koernikova weldegelijk een pionier. Ze plaveide de weg voor een hele trits tennisbabes uit de voormalige Sovjet-Unie die harder kunnen kreunen dan smashen, van Sharapova tot Kirilenko en van Dementieva tot Bondarenko.
Anna Koernikova woont tegenwoordig in Miami. Je hoort er niet veel meer van. Ze wordt binnenkort 30 en is definitief een herinnering geworden. Het jongenskamergevoel is het beste verwoord door cabaretier Jochem Myjer. In zijn eerste show Adéhadé (2001) zong hij:
'[...]
Koernikova heeft de benen, Koernikova heeft de kin
Koernikova heeft de ogen, Koernikova die heeft zin
Koernikova heeft de borsten, Koernikova heeft de look
Koernikova heeft de billen, was Koernikova maar op zoek
Koernikova is fantastisch, Koernikova is perfect
En in mijn natte droom slaat ze mijn ballen met effect.'
dinsdag 24 mei 2011
VVD ♥ SGP
Wat een gedoe over de samenwerking tussen de VVD en de SGP. De liberale beginselen in de uitverkoop. De polderfundamentalisten aan de macht. Nederland moreel failliet. Enzovoort.
Onzin. In een land waar de AVRO en de TROS kunnen fuseren, kunnen de VVD en de SGP ook best de handen ineenslaan. Genoeg mogelijkheden voor een gedoogakkoord:
1.Autoloze zondagen, behalve voor BMW's en Bentley's
2.Mark Rutte wordt uitgehuwelijkt aan een van de dochters van Bas van der Vlies
3.Jeroen Sanders (uit de kast) fluit geen wedstrijden meer van IJsselmeervogels
4.Zwarte kousen worden alleen nog gedragen onder rode broeken
5.Willibrord van Beek gaat verder door het leven als Willibrordus en bouwt een kerkje
6.De mannenbroeders mogen op zondag Ton Elias aansnijden
7.Kinderen leren op school dat God de aarde schiep, maar dat hij hiervoor wel tot zijn 67ste heeft moeten doorwerken.
8.Edith Schippers presenteert zich nóg meer als een stoere kerel
9.Naamsverandering Hans Wiegel in God Wiegel
10.Verbod op godslastering geldt niet voor God Wiegel
11.Charlie Aptroot haalt de voet even van het gas als hij de Bible Belt doorkruist
(11b.Compromis als Aptroot dwarsligt: ruimere scheiding tussen kerk en straat)
12.VVD'ers gebruiken geen voorbehoedsmiddelen meer, maar mogen vervolgens wel abortus laten plegen op het resultaat
13.Stef Blok verruilt zijn hete aardappel op zondagen voor een pepermuntje
14.Frits Huffnagel wordt lid van het Urker mannenkoor
15.Collegegeld gaat niet omhoog voor de Theologische Universiteit Kampen ('mooi TUK')
16.Bij de bezuinigingen op ontwikkelingshulp worden zuidelijk Afrika en Staphorst ontzien
17.Fred Teeven verklaart openlijk dat zijn scheve hoofd een straf van God is
zaterdag 21 mei 2011
Zeven dagen lang (62)
15 t/m 21 mei
ZONDAG Kampioenschap Ajax
Hoogtepunt van de dag (en opvolger van Demy de Zeeuw als 'naïeve boer van de week'): Wim Boone, de man op het podium die de relschoppers met een vermanend woordje denkt te kunnen stoppen: 'Jij daar met je korte broek, ophouden, nu! Jij met die korte broek, stop daar nu mee!'
Ook mooi: de interpretatie van Lucky TV. CHECK
MAANDAG Man, man, Jan...
Het begint wellicht wat eentonig te worden, maar Jan Mulder moet weer eens worden teruggefloten. Jan is helemaal hoteldebotel van Dreetje Hazes die 'Bloed, zweet en tranen' zong voor aanvang van Ajax-Twente. Het is een fan-tas-tisch strijdlied, oreert Jan. Van een schoon-heid. Schit-te-rend. Een ontroerend lied. Ajax werd kampioen door dit lied. Enzovoort.
Laten we de zaken wel in het juiste perspectief blijven zien. 'You'll Never Walk Alone' is het enige echte strijdlied, het kippenvellied, begonnen als het volkslied van de voetbalste voetbalclub en nu overal gezongen als zinderende hymne waarmee supporters vanuit de diepste diepten de voetbalgoden aanroepen. En dat zou dan nu geëvenaard zijn door een ordinair blèrnummer met regels als 'zei ik: rot hier nu maar op' en 'zei ik vrienden, dag vrienden de koek is op'?
Dat moeten we niet willen met z'n allen.
DINSDAG DWDD
Matthijs in de Willem Duys-aflevering: 'Waarom zien we toch geen dieren meer op tv?' Misschien omdat er tegenwoordig meteen een Vegan Streaker of soortgelijk sujet voor je neus staat als je een dier de studio binnenhaalt?
WOENSDAG Tip
Mooi: 'Our Ill Wills' (2007) van de Shout Out Louds. Maar ook curieus. De band doet geen enkele moeite de gelijkenis met The Cure te verbergen. De zanger zingt als Robert Smith en 'In Between Days' is gereïncarneerd in 'Tonight I Have To Leave It'.
Niettemin het beluisteren meer dan waard.
DONDERDAG Mode is grillig
Ook de strandmode kan in 80 jaar veel veranderen:
'De hitte was buitensporig [...]; zodra je je losmaakte uit de indigoblauwe zoom van koelte was het schrikbewind dat de zon uitoefende zo onbarmhartig en meedogenloos dat je tegen die paar stappen van strand naar tafel als een berg opzag, zelfs als je niet meer dan een pyjama droeg.'
(Thomas Mann - Mario und der Zauberer, 1930)
VRIJDAG Voetbal International
Het cliché wil dat René van der Gijp de anarchistische lolbroek is en Johan Derksen de cynische voetbalkenner, maar eigenlijk is het juist andersom: Van der Gijp heeft een meesterlijke kijk op het spelletje en Derksen is de ware humorist.
ZATERDAG TOP-Vogels 0-2
In al die jaren al heel wat meegemaakt, maar vandaag de meest trieste club ooit ontdekt: IJsselmeervogels. Een club die in alles een profclub acteert. Maar als puntje dan bij paaltje komt zeggen ze: nee laat maar, we willen niet promoveren naar het profniveau, we blijven liever eeuwige amateurs.
Ik lag helemaal in een scheur van een frontlit spandoek dat de supporters hadden opgehangen: 'Midden-Noord'. Beetje loos als je maar een half tribunetje hebt. En er is natuurlijk maar één Midden-noord. Alsof vak-C van TOP zich ineens Vak410 zou gaan noemen. Tsja.
'En wie niet springt, die is een Jood', nog zoiets. Dat blèren dan de supporters van een club die het gedaan krijgt dat de wedstrijd op zaterdagmiddag afgewerkt moet worden omdat er van een niet-bestaande sprookjesfiguur zogenaamd niet op zondag mag worden gevoetbald. Polder-taliban. En de KNVB trapt er weer in. Ik zeg het nog maar eens: laten ze hun eigen bond oprichten. Man, man, man.
NB: verder gaat alles goed.
ZONDAG Kampioenschap Ajax
Hoogtepunt van de dag (en opvolger van Demy de Zeeuw als 'naïeve boer van de week'): Wim Boone, de man op het podium die de relschoppers met een vermanend woordje denkt te kunnen stoppen: 'Jij daar met je korte broek, ophouden, nu! Jij met die korte broek, stop daar nu mee!'
Ook mooi: de interpretatie van Lucky TV. CHECK
MAANDAG Man, man, Jan...
Het begint wellicht wat eentonig te worden, maar Jan Mulder moet weer eens worden teruggefloten. Jan is helemaal hoteldebotel van Dreetje Hazes die 'Bloed, zweet en tranen' zong voor aanvang van Ajax-Twente. Het is een fan-tas-tisch strijdlied, oreert Jan. Van een schoon-heid. Schit-te-rend. Een ontroerend lied. Ajax werd kampioen door dit lied. Enzovoort.
Laten we de zaken wel in het juiste perspectief blijven zien. 'You'll Never Walk Alone' is het enige echte strijdlied, het kippenvellied, begonnen als het volkslied van de voetbalste voetbalclub en nu overal gezongen als zinderende hymne waarmee supporters vanuit de diepste diepten de voetbalgoden aanroepen. En dat zou dan nu geëvenaard zijn door een ordinair blèrnummer met regels als 'zei ik: rot hier nu maar op' en 'zei ik vrienden, dag vrienden de koek is op'?
Dat moeten we niet willen met z'n allen.
DINSDAG DWDD
Matthijs in de Willem Duys-aflevering: 'Waarom zien we toch geen dieren meer op tv?' Misschien omdat er tegenwoordig meteen een Vegan Streaker of soortgelijk sujet voor je neus staat als je een dier de studio binnenhaalt?
WOENSDAG Tip
Mooi: 'Our Ill Wills' (2007) van de Shout Out Louds. Maar ook curieus. De band doet geen enkele moeite de gelijkenis met The Cure te verbergen. De zanger zingt als Robert Smith en 'In Between Days' is gereïncarneerd in 'Tonight I Have To Leave It'.
Niettemin het beluisteren meer dan waard.
DONDERDAG Mode is grillig
Ook de strandmode kan in 80 jaar veel veranderen:
'De hitte was buitensporig [...]; zodra je je losmaakte uit de indigoblauwe zoom van koelte was het schrikbewind dat de zon uitoefende zo onbarmhartig en meedogenloos dat je tegen die paar stappen van strand naar tafel als een berg opzag, zelfs als je niet meer dan een pyjama droeg.'
(Thomas Mann - Mario und der Zauberer, 1930)
VRIJDAG Voetbal International
Het cliché wil dat René van der Gijp de anarchistische lolbroek is en Johan Derksen de cynische voetbalkenner, maar eigenlijk is het juist andersom: Van der Gijp heeft een meesterlijke kijk op het spelletje en Derksen is de ware humorist.
ZATERDAG TOP-Vogels 0-2
In al die jaren al heel wat meegemaakt, maar vandaag de meest trieste club ooit ontdekt: IJsselmeervogels. Een club die in alles een profclub acteert. Maar als puntje dan bij paaltje komt zeggen ze: nee laat maar, we willen niet promoveren naar het profniveau, we blijven liever eeuwige amateurs.
Ik lag helemaal in een scheur van een frontlit spandoek dat de supporters hadden opgehangen: 'Midden-Noord'. Beetje loos als je maar een half tribunetje hebt. En er is natuurlijk maar één Midden-noord. Alsof vak-C van TOP zich ineens Vak410 zou gaan noemen. Tsja.
'En wie niet springt, die is een Jood', nog zoiets. Dat blèren dan de supporters van een club die het gedaan krijgt dat de wedstrijd op zaterdagmiddag afgewerkt moet worden omdat er van een niet-bestaande sprookjesfiguur zogenaamd niet op zondag mag worden gevoetbald. Polder-taliban. En de KNVB trapt er weer in. Ik zeg het nog maar eens: laten ze hun eigen bond oprichten. Man, man, man.
NB: verder gaat alles goed.
donderdag 19 mei 2011
'Wannes, een raszuivere gans'
'De boerenganzen', zo blijkt nu, staat wel volledig op Youtube. Hoe racistisch is de episode nu echt? 'De boerenganzen' is feitelijk het derde en laatste deel van een drieluik. In het eerste deel, 'Verliefd', maken we kennis met de familie Wanah, zwarte eenden die illegaal Groot-Waterland binnenkomen. Ze zijn gevlucht uit het Thuisland, waar de zwarte eenden onderdrukt worden door de witte ganzen, een duidelijke verwijzing naar de situatie in Zuid-Afrika. Alfred wordt verliefd op dochter Winnie. In het tweede deel, 'Een geschenk van de koning', dreigen de Wanahs uitgezet te worden nadat ze aangegeven zijn door advocaat Wannes, die getipt was door spion Lispel de kwal. Net op tijd komt de koning tussenbeide en krijgen de Wanahs alsnog een verblijfsvergunning. Prompt besluit Kwa Wanah met zijn vrouw Blanche tóch terug te gaan omdat hij in zijn vaderland een strijd te strijden heeft.
De ontknoping geschiedt in 'De boerenganzen'. Alfred reist met Kwa en Blanche mee op het schip van kapitein Stoppel naar 'Zwarterdam' in het Thuisland. Ook Wannes, die wederom getipt is door Lispel, reist mee. (Overigens is het Wannes de Gans en niet Wannes Waggel, zoals Wikipedia vermeldt. Wannes Waggel is een personage van Marten Toonder.) Bij het aan boord gaan ontmoeten Alfred en Wannes elkaar:
Alfred: 'Dus dan heb je ook iets gehoord over de Apartheid daar?'Even later treedt Wannes de eetzaal binnen. Hem wordt een plek toegewezen aan de tafel van Alfred en de Wanahs, maar hij weigert:
Wannes: 'Ja, ja, ik vind dat prima. Heel goed zelfs.'
Wannes: 'Ik wil niet naast zwarte eenden zitten.'Alfred ontploft en grijpt Wannes bij zijn das:
Alfred: 'Deze gans is onbeschoft!'Maar Kwa reageert als een ware Nelson Mandela:
Kwa: 'Als je een dwaas serieus neemt, dan ben je zelf een dwaas.'In het vervolg komen geen gepeperde dialogen zoals die hierboven meer voor. Wannes heeft de eenden verraden aan de politie, maar met een list weten ze te ontsnappen. Alfred wordt verhoord ('Waar zijn die twee zwarten heengegaan die hier waren?') en krijgt een visum voor twee dagen, maar 'alleen omdat je blank bent'. Na onheilspellende beelden van arme zwarten die de rommel van de rijke witte ganzen moeten opruimen besluit de episode met een ondergrondse samenkomst van zwarte eenden, waar Kwa preekt en Alfred belooft er alles aan te zullen doen een einde te maken aan de misstanden.
Wannes: 'Hé jij, wat zei jij daar, zwarte?'
De laatste geciteerde zin van Wannes hierboven is waarschijnlijk de gewraakte racistische opmerking die ervoor heeft gezorgd dat deze aflevering taboe is geworden. De vraag is of deze aflevering hiermee een grens overschreed. Ik waag het te betwijfelen. Alfred Jodocus Kwak was immers bij uitstek een geëngageerde tekenfilmserie waarin politieke, sociale en maatschappelijke kwesties niet geschuwd werden. De prachtige muziek en teksten van Herman van Veen droegen hier ook aan bij. Bekendste voorbeeld is de episode waarin Dolf de kraai - met klein snorretje en scheiding in het haar - en zijn Kraaienpartij de macht grijpen in Groot-Waterland, een regelrechte verwijzing naar Hitler en WOII.
Bovendien is van belang wie de racistische uitspraken doet. Dat is Wannes, overduidelijk voorgesteld als een slechterik. Het ligt voor de hand dat wat de slechterik zegt, veroordeeld moet worden (cf. ook Kwa: als je een dwaas serieus neemt ben je zelf een dwaas). Misschien achtte men de kinderen niet in staat dit te begrijpen? Ik geloof van niet. De hele aflevering ligt het er duimendik bovenop dat de apartheid iets slechts is en dat de discriminatie van de zwarten een kwalijke zaak is. Kinderen kunnen dat onderscheid tussen goed en kwaad best maken.
Ik vermoed dat de werkelijke reden gezocht moet worden in de tijd waarin Alfred voor het eerst uitgezonden werd, 1989-1990. De hele apartheidskwestie in Zuid-Afrika was toen brandend actueel en racisme nog een taboe waar krampachtig mee werd omgegaan. Blijkbaar durfde men het toen niet aan deze kwestie in een tekenfilmserie te verwerken, de moraliserende boodschap ten spijt.
Anno 2011 wordt Alfred weer uitgezonden, nu door Kindernet. Benieuwd of de tijd nu wel rijp is voor 'De boerenganzen'.
Bekijk op Youtube de aflevering: deel 1; deel 2; deel 3.
dinsdag 17 mei 2011
Nipkowschijf
Heden avond was de 1000ste aflevering van De Wereld Draait Door op de buis. De jubileumuitzending was een eerbetoon aan tv-legende Willem Duys. Bovendien zou DWDD in de traditie staan van Voor de vuist weg van Duys. Afgaande op de getoonde fragmenten zie ik eerder een lijn van Duys naar iets als Mooi! Weer De Leeuw dan naar DWDD, maar dat terzijde. De aflevering was extra feestelijk omdat het programma de prestigieuze Nipkowschijf heeft gewonnen. De vakjury had hoofdzakelijk twee argumenten voor de toekenning: dit seizoen is het beste ooit en het programma besteedt veel aandacht aan 'hoge cultuur zoals opera en poëzie'. Op beide valt wel het een en ander af te dingen.
Het eerste argument is natuurlijk nogal subjectief. Persoonlijk was ik een beetje uitgekeken geraakt op DWDD in de loop van dit seizoen, maar dat kan er ook mee te maken hebben dat ik er iets teveel van geconsumeerd heb. Het 'hoge cultuur'-argument dan. Dat is eigenlijk best treurig als je erover nadenkt. Blijkbaar is er maar heel weinig voor nodig om als dappere strijder voor de schone kunsten erkend en gelauwerd te worden. Opera? Die mini-operaatjes van anderhalve minuut geven wel een erg scheef beeld van wat opera is. Opera is een langeafstandsnummer en niet, zoals het nu voorgesteld wordt, een korte sprint.
Poëzie? Elke woensdag mag 'huisdichter' Nico Dijkshoorn 'gedichten' voorlezen die helemaal geen gedichten zijn. Het zijn korte columns, pensées, in hun soort soms best grappig en scherp, maar geen poëzie. En als het dan eens écht over poëzie mag gaan, gaat het feitelijk over het hoofd van ome Boomsma. Uiteraard voegt DWDD zich simpelweg naar de behoeften van de gemiddelde kijker, en die zit niet te wachten op cultuuruitingen die niet 'leuk' of licht of snel voorbij zijn. Dat is op zich niet erg, of laakbaar, maar die kijker krijgt nu wel via DWDD een vertekend beeld van wat klassieke muziek is, wat poëzie is, of kan zijn.
DWDD probeert handig in te springen op de in zwang zijnde sociologische term 'culturele omnivoor'. Tegenwoordig zou het traditionele, strikte onderscheid tussen hoge en lage cultuur vervaagd zijn. Mensen zijn op cultureel gebied alleseters geworden. Een belangrijke nuancering is echter dat die ontwikkeling zich niet van beide kanten in even sterke mate voltrokken heeft. Hoogopgeleiden luisteren misschien makkelijker naar Hazes, maar andersom zal een laagopgeleid iemand nog steeds niet zo snel een concertgebouw bezoeken of een bundeltje gedichten aanschaffen. (Wat dat betreft is Ali B. er wél in geslaagd twee totaal verschillende culturele werelden bijeen te brengen in zijn Ali B. op volle toeren, en had juist hij die schijf misschien wel meer verdiend.)
Het is blijkbaar gemakkelijker vanuit het hoge echelon af te dalen dan om op te klimmen vanuit het laagland. Het moet gezegd dat musea ook niet altijd erg hun best doen. Boymans van Beuningen bijvoorbeeld. Daar ging vorige week een bezoeker nietsvermoedend in de 'pindakaasvloer' van Wim T. Schippers staan. Het kunstwerk ziet er dan ook niet uit als een kunstwerk, maar als een eenvoudig hoogpolig tapijt, een keurig onopvallend vloerkleed in een expositiezaal. En nu moet de arme ziel nog de portemonnee trekken ook, in plaats van dat het museum zijn excuses maakt en de geruïneerde schoenen vergoedt. De brave man moet zich even in een programma van Willem Duys hebben gewaand.
Het eerste argument is natuurlijk nogal subjectief. Persoonlijk was ik een beetje uitgekeken geraakt op DWDD in de loop van dit seizoen, maar dat kan er ook mee te maken hebben dat ik er iets teveel van geconsumeerd heb. Het 'hoge cultuur'-argument dan. Dat is eigenlijk best treurig als je erover nadenkt. Blijkbaar is er maar heel weinig voor nodig om als dappere strijder voor de schone kunsten erkend en gelauwerd te worden. Opera? Die mini-operaatjes van anderhalve minuut geven wel een erg scheef beeld van wat opera is. Opera is een langeafstandsnummer en niet, zoals het nu voorgesteld wordt, een korte sprint.
Poëzie? Elke woensdag mag 'huisdichter' Nico Dijkshoorn 'gedichten' voorlezen die helemaal geen gedichten zijn. Het zijn korte columns, pensées, in hun soort soms best grappig en scherp, maar geen poëzie. En als het dan eens écht over poëzie mag gaan, gaat het feitelijk over het hoofd van ome Boomsma. Uiteraard voegt DWDD zich simpelweg naar de behoeften van de gemiddelde kijker, en die zit niet te wachten op cultuuruitingen die niet 'leuk' of licht of snel voorbij zijn. Dat is op zich niet erg, of laakbaar, maar die kijker krijgt nu wel via DWDD een vertekend beeld van wat klassieke muziek is, wat poëzie is, of kan zijn.
DWDD probeert handig in te springen op de in zwang zijnde sociologische term 'culturele omnivoor'. Tegenwoordig zou het traditionele, strikte onderscheid tussen hoge en lage cultuur vervaagd zijn. Mensen zijn op cultureel gebied alleseters geworden. Een belangrijke nuancering is echter dat die ontwikkeling zich niet van beide kanten in even sterke mate voltrokken heeft. Hoogopgeleiden luisteren misschien makkelijker naar Hazes, maar andersom zal een laagopgeleid iemand nog steeds niet zo snel een concertgebouw bezoeken of een bundeltje gedichten aanschaffen. (Wat dat betreft is Ali B. er wél in geslaagd twee totaal verschillende culturele werelden bijeen te brengen in zijn Ali B. op volle toeren, en had juist hij die schijf misschien wel meer verdiend.)
Het is blijkbaar gemakkelijker vanuit het hoge echelon af te dalen dan om op te klimmen vanuit het laagland. Het moet gezegd dat musea ook niet altijd erg hun best doen. Boymans van Beuningen bijvoorbeeld. Daar ging vorige week een bezoeker nietsvermoedend in de 'pindakaasvloer' van Wim T. Schippers staan. Het kunstwerk ziet er dan ook niet uit als een kunstwerk, maar als een eenvoudig hoogpolig tapijt, een keurig onopvallend vloerkleed in een expositiezaal. En nu moet de arme ziel nog de portemonnee trekken ook, in plaats van dat het museum zijn excuses maakt en de geruïneerde schoenen vergoedt. De brave man moet zich even in een programma van Willem Duys hebben gewaand.
maandag 16 mei 2011
Kampioen! - maar wat nu?
Het is een zwaar en moeizaam seizoen geweest. De degradatie naar het derde niveau hakte er flink in en ondanks een waslijst aan nieuwe spelers en een licht uitgedunde supportersschare moest promotie binnen één jaar bewerkstelligd worden, anders was het definitief einde oefening voor de club.
Met slechts één nederlaag kan het seizoen geslaagd worden genoemd. De immense hoeveelheid gelijke spelen was er debet aan dat pas op de laatste speeldag de kampioensschaal de lucht in mocht worden getild. Overigens viel het niveau van de topamateurs bar tegen. Zeer matig voetbal, extreem verdedigend ingestelde formaties en slechts zelden een speler die kon voetballen. Het gat tussen Jupiler League en Topklasse is dan misschien financieel niet meer zo groot, maar voetbaltechnisch gaapt er nog wel een kloof.
Dit kampioenschap is dan ook voor deels te danken aan de zwakke tegenstand. Meermaals was het eigen spel niet om aan te zien: nauwelijks een fatsoenlijke aanval, een schrijnend gebrek aan creativiteit en scorend vermogen en almaar weer dat balletje terug op de keeper. Natuurlijk moest alles wijken voor die vurig begeerde promotie. Die druk werkte te vaak verlammend op de spelers - en gezien het wisselbeleid ook op de technische staf.
Een kritische blik op de huidige selectie leert dat er maar vier of vijf spelers Eerste Divisie-waardig zijn: Jurgen Wevers, Geoffrey Galata, Cees Keizer, Angelo Simone en Roel van de Sande - de laatste twee minstens om hun ijver en werkethiek. Daarnaast zijn er nog wat spelers die zeker nuttig zijn voor de breedte, maar die om uiteenlopende redenen het niveau niet constant aan zullen kunnen: Black, Moutawakil, Kolf, E.Güvenç, Scholten. En zo moet er in Oss dus nog heel wat gebeuren komende zomer.
Het is te hopen dat de club erin slaagt local hero Erik Quekel terug te halen uit Dordrecht voor de spitspositie. Wevers lijkt helaas voorrang te willen geven aan zijn maatschappelijke loopbaan, een bekwame doelman heeft dus ook prioriteit. Voordeel van de huidige financiële malaise in het betaalde voetbal is dat een stortvloed aan contractloze spelers de markt overspoelt. Aan de andere kant heeft TOP maar zeer beperkte middelen om in die vijver te vissen. In het kader van het samenwerkingsverband tussen beide clubs zou NEC nu eindelijk eens verantwoordelijkheid moeten nemen en drie, vier spelers in Oss stallen die daadwerkelijk iets toevoegen en uiteindelijk rijper en beter kunnen terugkeren naar Nijmegen, in plaats van maar afdankertjes in Brabant te blijven lozen.
De directie gaat vanaf morgen volop aan de slag met de club klaar te stomen voor het nieuwe seizoen. Domper op de feestvreugde gisteren was het bericht dat de hoofdsponsor ermee ophoudt omdat de nieuwe eigenaars geen affiniteit met voetbal hebben. Dit kampioenschap mag best een prestatie van formaat worden genoemd. In zijn soort veel respectabeler dan die titel in de hoofdstad. Deze column van de ELF-hoofdredacteur is me dan ook uit het hart gegrepen.
'Het leven van de echte voetbalfan bestaat [...] uit lijden, lijden en nog eens lijden. Met af en toe eens een totaal onverwacht succesje, een mooie overwinning, waar weer weken op kan worden geteerd.' Zo zal het volgend jaar ook weer gaan. Het is het lot van de supporter van de kleine club. Maar wel een club met een schaal in de vitrine.
zaterdag 14 mei 2011
Politiek debiel Nederland
Kapitein Kroon stond op 4 mei prominent vooraan bij de dodenherdenking op de Dam. De krijgsheld is vrijgesproken van drugsbezit en -gebruik. Dat wil zeggen, bij gebrek aan bewijs is hij niet veroordeeld, wat natuurlijk iets anders is. Er zat wel cocaïne in zijn borstharen, maar die had hij er zelf uitgetrokken, de coke kon dus ook op zijn vingers hebben gezeten, en daar op zijn gekomen via de jas die hij droeg, die niet van hem was maar van een bezoeker van zijn café. Zoiets. Tsja. En nu kon hij 'de majesteit recht in de ogen kijken', verklaarde een iets te opgeluchte Kroon. Met enigszins wijde pupillen dan toch zeker...
Een heel wat bravere borst stond eerder die dag al te hengelen naar een koninklijke onderscheiding. Job Cohen trad manmoedig op bij een verkeersongeval in Amsterdam. De foto is treffend. Cohen staat er in zijn typische pose - stijf & sullig - plompverloren bij te koekeloeren. De technische hulp (medische assistentie, 112 bellen) laat hij aan anderen over, Cohen verschaft de aangereden fietser verbale steun. Wat zou hij het slachtoffer medegedeeld hebben? Ik vermoed iets als 'het zijn dan wel kut-wegpiraten, maar het zijn wel ónze kut-wegpiraten'.
Cohen kon zijn heldenmomentum echter niet lang vasthouden. Jan Peter Balkenende was maandag na een lange mediastilte weer eens op tv te aanschouwen. Bij Pauw & Witteman deed de oud-premier uit de doeken wat er zich nu precies heeft afgespeeld vorig jaar februari rond de plotselinge val van het kabinet en de daaropvolgende machtswisseling bij de PvdA. Balkenende-IV viel over de Afghanistan-missie toen de sociaaldemocraten ineens hun veto uitspraken over een verlenging. Wouter Bos had vier criteria opgesteld, waar vervolgens aan voldaan werd, maar even later was verlenging van het ene op het andere moment onbespreekbaar geworden.
Balkenende had echter nog steeds niet het achterste van zijn tong laten zien, zo bleek een dag later toen Gerda Verburg nog wat dieper op de materie in ging. Niet internationale politiek maar partij-interne politiek veroorzaakte de val. Het 'nee' tegen verlenging zou namelijk een zorgvuldige tactische zet zijn geweest om Job Cohen aan de macht te brengen binnen de PvdA. Electorale beweegredenen dus, en geen sociale, ethische, idealistische, of wat dan ook.
Bijzonder interessant, maar het roept meer vragen op dan er nu antwoorden zijn. Betekent dit dat Bos níet vrijwillig is opgestapt? En wie is dan de grote instigator van de revolutie? Toch zeker niet Cohen zélf? Wie is de kwade genius, de man/vrouw van de machinaties, de chief commander die het sein gaf tot Operatie Stoelpoten? 'Het moet eerlijker', luidt de slogan van de PvdA. Helemaal mee eens, de daad bij het woord a.u.b.
Al dat CDA-PvdA-geweld leidde zowaar even de aandacht af van onze nationale obsessie, maar de PVV kwam al snel weer negatief in het nieuws toen er enkele 'prinsenvlaggen' werden gespot achter de ramen van de PVV-burelen op het Binnenhof. Deze oranje-wit-blauwe vlag werd door de opstandelingen gevoerd in de 80-jarige oorlog, maar werd later gecorrumpeerd door de NSB. En dat wisten ze bij de PVV even niet meer. Intellectuele armoe verloochent zich niet.
Overigens is ook de reguliere rood-wit-blauwe vlag tegenwoordig geen optie meer, sinds allerlei lui van twijfelachtig allooi met de nationale driekleur aan de haal zijn gegaan. Kaalkopjes, Michiel Smit en andere Lonsdalejongeren (waar zijn die eigenlijk gebleven?) gebruiken de vlag als interieurdecoratie. Je moet tegenwoordig wel drie keer nadenken voor je nog eens de vlag uithangt wanneer de Koningin verjaart.
Het prinsenvlagincident was voer voor hen die de nieuwste nationale hobby beoefenen, het PVV-NSB-vergelijken. Zij vergaten voor het gemak even dat om de hoek Martin Bosma zetelt, die voor zijn raam de Israëlische vlag heeft opgehangen. Niet bepaald des NSB's. Die hele rabiate pro-Israëlhouding van de PVV schopt natuurlijk alles in de war. Met 'echte' neonazi's is het eenvoudiger: die zijn net zo antisemitisch en antidemocratisch als hun idolen. Maar de PVV is op dit gebied zo ongrijpbaar als een paling.
Er is van lieverlede een patstelling ontstaan waarbij twee kampen over en weer even hard schreeuwen. 'De geschiedenis mag zich niet herhalen, daarom bestrijd ik de PVV', klinkt het van de ene kant. 'De geschiedenis mag zich niet herhalen, daarom stem ik op de PVV', weerklinkt het van de andere zijde. De eersten zeggen: de moslims zijn de nieuwe joden, de laatsten riposteren: de moslims zijn de nieuwe antisemieten. Zo wordt alles een grote brij waarin iedereen iedereen voor nazi kan uitmaken. Dat de PVV zélf er ook gretig aan meedoet ('Koran = Mein Kampf') maakt het er alleen maar erger op.
De geschiedenis mag zich inderdaad niet herhalen, al was het maar omdat de landsverdediging dan in handen van kapitein Kroon komt. Maar dan nog: stel dat iemand er na hard studeren in zou slagen de overeenkomst tussen de NSB en de PVV feitelijk aan te tonen, wat zijn we er dan mee opgeschoten? Helemaal niks. Het slaat elke discussie dood. De aandacht verschuift naar het verleden in plaats van naar de actualiteit. Zo'n vergelijking is bovendien alleen zinvol ceteris paribus, als alle andere omstandigheden gelijk zijn gebleven. Maar de werkelijkheid van 'toen' is natuurlijk onvoorstelbaar anders dan die van vandaag.
'Nazi, al vijftig jaar in het politiek vrijwel debiele Nederland de nieuwste polemische vondst...', schreef Willem Frederik Hermans midden jaren negentig. Tel daar gerust nog maar vijftien jaar bij op.
Een heel wat bravere borst stond eerder die dag al te hengelen naar een koninklijke onderscheiding. Job Cohen trad manmoedig op bij een verkeersongeval in Amsterdam. De foto is treffend. Cohen staat er in zijn typische pose - stijf & sullig - plompverloren bij te koekeloeren. De technische hulp (medische assistentie, 112 bellen) laat hij aan anderen over, Cohen verschaft de aangereden fietser verbale steun. Wat zou hij het slachtoffer medegedeeld hebben? Ik vermoed iets als 'het zijn dan wel kut-wegpiraten, maar het zijn wel ónze kut-wegpiraten'.
Cohen kon zijn heldenmomentum echter niet lang vasthouden. Jan Peter Balkenende was maandag na een lange mediastilte weer eens op tv te aanschouwen. Bij Pauw & Witteman deed de oud-premier uit de doeken wat er zich nu precies heeft afgespeeld vorig jaar februari rond de plotselinge val van het kabinet en de daaropvolgende machtswisseling bij de PvdA. Balkenende-IV viel over de Afghanistan-missie toen de sociaaldemocraten ineens hun veto uitspraken over een verlenging. Wouter Bos had vier criteria opgesteld, waar vervolgens aan voldaan werd, maar even later was verlenging van het ene op het andere moment onbespreekbaar geworden.
Balkenende had echter nog steeds niet het achterste van zijn tong laten zien, zo bleek een dag later toen Gerda Verburg nog wat dieper op de materie in ging. Niet internationale politiek maar partij-interne politiek veroorzaakte de val. Het 'nee' tegen verlenging zou namelijk een zorgvuldige tactische zet zijn geweest om Job Cohen aan de macht te brengen binnen de PvdA. Electorale beweegredenen dus, en geen sociale, ethische, idealistische, of wat dan ook.
Bijzonder interessant, maar het roept meer vragen op dan er nu antwoorden zijn. Betekent dit dat Bos níet vrijwillig is opgestapt? En wie is dan de grote instigator van de revolutie? Toch zeker niet Cohen zélf? Wie is de kwade genius, de man/vrouw van de machinaties, de chief commander die het sein gaf tot Operatie Stoelpoten? 'Het moet eerlijker', luidt de slogan van de PvdA. Helemaal mee eens, de daad bij het woord a.u.b.
Al dat CDA-PvdA-geweld leidde zowaar even de aandacht af van onze nationale obsessie, maar de PVV kwam al snel weer negatief in het nieuws toen er enkele 'prinsenvlaggen' werden gespot achter de ramen van de PVV-burelen op het Binnenhof. Deze oranje-wit-blauwe vlag werd door de opstandelingen gevoerd in de 80-jarige oorlog, maar werd later gecorrumpeerd door de NSB. En dat wisten ze bij de PVV even niet meer. Intellectuele armoe verloochent zich niet.
Overigens is ook de reguliere rood-wit-blauwe vlag tegenwoordig geen optie meer, sinds allerlei lui van twijfelachtig allooi met de nationale driekleur aan de haal zijn gegaan. Kaalkopjes, Michiel Smit en andere Lonsdalejongeren (waar zijn die eigenlijk gebleven?) gebruiken de vlag als interieurdecoratie. Je moet tegenwoordig wel drie keer nadenken voor je nog eens de vlag uithangt wanneer de Koningin verjaart.
Het prinsenvlagincident was voer voor hen die de nieuwste nationale hobby beoefenen, het PVV-NSB-vergelijken. Zij vergaten voor het gemak even dat om de hoek Martin Bosma zetelt, die voor zijn raam de Israëlische vlag heeft opgehangen. Niet bepaald des NSB's. Die hele rabiate pro-Israëlhouding van de PVV schopt natuurlijk alles in de war. Met 'echte' neonazi's is het eenvoudiger: die zijn net zo antisemitisch en antidemocratisch als hun idolen. Maar de PVV is op dit gebied zo ongrijpbaar als een paling.
Er is van lieverlede een patstelling ontstaan waarbij twee kampen over en weer even hard schreeuwen. 'De geschiedenis mag zich niet herhalen, daarom bestrijd ik de PVV', klinkt het van de ene kant. 'De geschiedenis mag zich niet herhalen, daarom stem ik op de PVV', weerklinkt het van de andere zijde. De eersten zeggen: de moslims zijn de nieuwe joden, de laatsten riposteren: de moslims zijn de nieuwe antisemieten. Zo wordt alles een grote brij waarin iedereen iedereen voor nazi kan uitmaken. Dat de PVV zélf er ook gretig aan meedoet ('Koran = Mein Kampf') maakt het er alleen maar erger op.
De geschiedenis mag zich inderdaad niet herhalen, al was het maar omdat de landsverdediging dan in handen van kapitein Kroon komt. Maar dan nog: stel dat iemand er na hard studeren in zou slagen de overeenkomst tussen de NSB en de PVV feitelijk aan te tonen, wat zijn we er dan mee opgeschoten? Helemaal niks. Het slaat elke discussie dood. De aandacht verschuift naar het verleden in plaats van naar de actualiteit. Zo'n vergelijking is bovendien alleen zinvol ceteris paribus, als alle andere omstandigheden gelijk zijn gebleven. Maar de werkelijkheid van 'toen' is natuurlijk onvoorstelbaar anders dan die van vandaag.
'Nazi, al vijftig jaar in het politiek vrijwel debiele Nederland de nieuwste polemische vondst...', schreef Willem Frederik Hermans midden jaren negentig. Tel daar gerust nog maar vijftien jaar bij op.
Geen weeksluiting
In verband met de grote storing van de afgelopen dagen deze week helaas geen 'Zeven dagen lang'. De opgeslagen conceptberichten zijn nog steeds verdwenen en het ziet er niet naar uit dat dit vandaag nog goed gaat komen. Volgende week een nieuwe aflevering.
dinsdag 10 mei 2011
Bij de dood van Wouter Weylandt
De tragische dood van Wouter Weylandt schokte gisteren collega-wielrenners, volgers en liefhebbers. De 26-jarige Belg crashte zwaar in de afdaling van de Passo del Bocco en overleed vrijwel meteen. Jaarlijks stuiteren vele profs ongenadig hard van hun fiets. Eigenlijk is het een wonder hoe vaak het goed afloopt. Veel schaafwonden, hier en daar een gebroken sleutelbeen, heel af en toe iets ernstigers en praktisch nooit een fatale afloop.
Weylandt is sinds ik het wielrennen volg de derde renner die tijdens de koers het leven laat. De eerste was Fabio Casartelli in 1995, zestien jaar geleden. Nota bene in de Tour de France kwam de jonge Italiaan om het leven. In de afdaling van de Portet d'Aspet viel hij met zijn hoofd tegen een betonblok. Ik was nauwelijks negen jaar oud, maar ik heb toch wonderbaarlijk scherpe herinneringen aan het verongelukken van Casartelli. Vooral de manier waarop intrigeerde me enorm. Ik heb toen geen beelden van het ongeluk gezien, maar niettemin zag ik steeds weer voor me hoe Casartelli lichtjes wegstuurde van het achterwiel voor hem, toen daar ineens een paaltje opdoemde. Casartelli werd gelanceerd en landde head first op het blok beton. In werkelijkheid ging het iets anders, maar de morbide verbeelding heeft mijn herinnering voorgoed gekleurd.
Acht jaar later viel nummer twee. Andrej Kivilev verongelukte in Parijs-Nice 2003. Kivilev was een weinig opvallende zwoeger uit Kazachstan. Twee jaar eerder was hij verrassend als vierde geëindigd in de Tour nadat hij in een verregende vlakke rit in de eerste week een half uur had gepakt. In de tweede rit van Parijs-Nice ging Kivilev naar het asfalt na een onhandige botsing met zijn teamgenoten Rutkiewicz en Ordowski. Die twee krabbelden vlug weer op, maar Kivilev, die op zijn hoofd terecht was gekomen, bleef achter. Kivilev droeg geen helm. Ook hier geen directe herinnering, maar wel een beklijvend tv-beeld: vanuit de helikopter gefilmd, op het asfalt de eenzame Kivilev.
Weer acht jaar later is Weylandt dus nummer drie. De beelden zijn gruwelijk. Daar ligt al een dode, de armen in stille overgave omhoog. De Belg is de eerste van de drie die wel een helm droeg, maar ook dat is blijkbaar geen garantie. Verder zijn de overeenkomsten frappant, zeker met Casartelli. Opnieuw een betonblok in de berm, wederom de roerloze renner en het bloed dat zijn weg naar beneden zoekt.
Boze tongen beweren nu dat de organisatie van de Giro blaam treft. Elk jaar moet de ronde spannender en extremer, het parcours zwaarder, de cols spectaculairder. De veiligheid van de renners komt in het geding. Thijs Zonneveld bediende zich vandaag in De Pers zelfs van zwaardere retoriek: 'misschien veroorzaakten wij het ook wel een klein beetje. Met z'n allen.' De nog verse emotie heeft hier de overhand, en niet de bedachtzaamheid.
Weylandt verongelukte in de afdaling van een col van de derde categorie, de op een na laagste, en bovendien op een recht stuk. De dood van Wouter Weylandt heeft net zo weinig met het gevaarlijke parcours van de Giro te maken als het domme gebrul van Lex Immers met antisemitisme te maken had.
Wouter Weylandt maakte een stuurfout en had vervolgens de grootst denkbare pech toen hij met zijn pedaal het beton raakte en gelanceerd werd. Laten we zijn dood niet misbruiken voor politiek. Laten we van een tragisch ongeval geen misdaad met daders en medeplichtigen maken.
Weylandt is sinds ik het wielrennen volg de derde renner die tijdens de koers het leven laat. De eerste was Fabio Casartelli in 1995, zestien jaar geleden. Nota bene in de Tour de France kwam de jonge Italiaan om het leven. In de afdaling van de Portet d'Aspet viel hij met zijn hoofd tegen een betonblok. Ik was nauwelijks negen jaar oud, maar ik heb toch wonderbaarlijk scherpe herinneringen aan het verongelukken van Casartelli. Vooral de manier waarop intrigeerde me enorm. Ik heb toen geen beelden van het ongeluk gezien, maar niettemin zag ik steeds weer voor me hoe Casartelli lichtjes wegstuurde van het achterwiel voor hem, toen daar ineens een paaltje opdoemde. Casartelli werd gelanceerd en landde head first op het blok beton. In werkelijkheid ging het iets anders, maar de morbide verbeelding heeft mijn herinnering voorgoed gekleurd.
Acht jaar later viel nummer twee. Andrej Kivilev verongelukte in Parijs-Nice 2003. Kivilev was een weinig opvallende zwoeger uit Kazachstan. Twee jaar eerder was hij verrassend als vierde geëindigd in de Tour nadat hij in een verregende vlakke rit in de eerste week een half uur had gepakt. In de tweede rit van Parijs-Nice ging Kivilev naar het asfalt na een onhandige botsing met zijn teamgenoten Rutkiewicz en Ordowski. Die twee krabbelden vlug weer op, maar Kivilev, die op zijn hoofd terecht was gekomen, bleef achter. Kivilev droeg geen helm. Ook hier geen directe herinnering, maar wel een beklijvend tv-beeld: vanuit de helikopter gefilmd, op het asfalt de eenzame Kivilev.
Weer acht jaar later is Weylandt dus nummer drie. De beelden zijn gruwelijk. Daar ligt al een dode, de armen in stille overgave omhoog. De Belg is de eerste van de drie die wel een helm droeg, maar ook dat is blijkbaar geen garantie. Verder zijn de overeenkomsten frappant, zeker met Casartelli. Opnieuw een betonblok in de berm, wederom de roerloze renner en het bloed dat zijn weg naar beneden zoekt.
Boze tongen beweren nu dat de organisatie van de Giro blaam treft. Elk jaar moet de ronde spannender en extremer, het parcours zwaarder, de cols spectaculairder. De veiligheid van de renners komt in het geding. Thijs Zonneveld bediende zich vandaag in De Pers zelfs van zwaardere retoriek: 'misschien veroorzaakten wij het ook wel een klein beetje. Met z'n allen.' De nog verse emotie heeft hier de overhand, en niet de bedachtzaamheid.
Weylandt verongelukte in de afdaling van een col van de derde categorie, de op een na laagste, en bovendien op een recht stuk. De dood van Wouter Weylandt heeft net zo weinig met het gevaarlijke parcours van de Giro te maken als het domme gebrul van Lex Immers met antisemitisme te maken had.
Wouter Weylandt maakte een stuurfout en had vervolgens de grootst denkbare pech toen hij met zijn pedaal het beton raakte en gelanceerd werd. Laten we zijn dood niet misbruiken voor politiek. Laten we van een tragisch ongeval geen misdaad met daders en medeplichtigen maken.
zaterdag 7 mei 2011
Zeven dagen lang (61)
1 t/m 7 mei
ZONDAG Norwich II
Dit is de 61ste aflevering van deze wekelijkse rubriek. In de tweede editie, 23 januari 2010, schreef ik iets over Norwich City:
"Op de eerste speeldag van dit seizoen, augustus vorig jaar, verloor het naar het derde profniveau gedegradeerde Norwich City thuis met 7-1 van Colchester United. Na 20 minuten, bij een stand van 0-4, stormden enkele supporters het veld op om vlak voor de dug-out, voor de ogen van de trainer, hun seizoenkaart te verscheuren. Dit weekend won Norwich tijdens de 26ste speelronde met 5-0, nota bene bij Colchester. De club is na het dramatische begin aan een niet te stuiten opmars bezig en stevent af op promotie. Wat zullen die supporters zich opvreten van spijt..."
Norwich promoveerde toen inderdaad naar het Championship, het tweede niveau. Daar eindigen de groen-gelen dit jaar op de tweede plaats, opnieuw genoeg voor promotie. Norwich City is volgend seizoen dus weer te bewonderen in de Premier League. Benieuwd of de seizoenkaart verscheurende supporters nog steeds een stadionverbod hebben...
MAANDAG Bin Laden gedood
Grafschriften op Osama Bin Laden:
Hier ligt Osama
Groetjes van Obama
(Op een boei ergens op zee:)
Hij was een Arabier
en niet een marinier
Desalniettemin
ligt hier ergens Bin
DINSDAG Colo(u)r
Snookercommentator Ted Lowe overleden. De Pers citeert zijn beroemdste uitspraak: 'Griffiths is snookerend on the brown, which, for those of you watching in black and white, is the ball directly behind the pink.'
Nooit bij stilgestaan, maar inderdaad: snooker kon pas een televisiesport worden toen de kleurentelevisie er was. Wat had het nog meer nooit gered zonder de kleurentv? Lingo. Bob Ross.
WOENSDAG Koning
Hans de Koning nieuwe trainer Helmond Sport. Weer carrièrepromotie voor Hans, het is hem van harte gegund. Zou helemaal mooi zijn als ook Helmond nog promoveert via de play-offs.
DONDERDAG Gerrit
In de laatste Hollands Diep een interview met Gerrit Komrij. Onno Blom bezocht de auteur thuis in Portugal. Het was echter te duur om ook een fotograaf mee te sturen, denk ik, want op een van de foto's is op de achtergrond een voordeur te zien met op de brievenbusklep een sticker waarop de tekst:
STAD GENT
GEEN RECLAMEDRUKWERK
A.U.B.
VRIJDAG 6 mei '02
Bart Chabot, voormalig dichter, tegenwoordig politiek historicus, besluit om uitgerekend op 6 mei zijn bijdrage in Pauw & Witteman te wijden aan Hans Janmaat. Erg subtiel.
ZATERDAG Ja doch
FC Sankt-Pauli - Bayern München 1-8!
En hiermee schaart Andries Jonker zich definitief in het rijtje illustere grootheden Alex Ferguson - Guus Hiddink - Marcello Lippi.
Jonker schijnt trouwens graag Louis van Gaal als zijn assistent te willen.
ZONDAG Norwich II
Dit is de 61ste aflevering van deze wekelijkse rubriek. In de tweede editie, 23 januari 2010, schreef ik iets over Norwich City:
"Op de eerste speeldag van dit seizoen, augustus vorig jaar, verloor het naar het derde profniveau gedegradeerde Norwich City thuis met 7-1 van Colchester United. Na 20 minuten, bij een stand van 0-4, stormden enkele supporters het veld op om vlak voor de dug-out, voor de ogen van de trainer, hun seizoenkaart te verscheuren. Dit weekend won Norwich tijdens de 26ste speelronde met 5-0, nota bene bij Colchester. De club is na het dramatische begin aan een niet te stuiten opmars bezig en stevent af op promotie. Wat zullen die supporters zich opvreten van spijt..."
Norwich promoveerde toen inderdaad naar het Championship, het tweede niveau. Daar eindigen de groen-gelen dit jaar op de tweede plaats, opnieuw genoeg voor promotie. Norwich City is volgend seizoen dus weer te bewonderen in de Premier League. Benieuwd of de seizoenkaart verscheurende supporters nog steeds een stadionverbod hebben...
MAANDAG Bin Laden gedood
Grafschriften op Osama Bin Laden:
Hier ligt Osama
Groetjes van Obama
(Op een boei ergens op zee:)
Hij was een Arabier
en niet een marinier
Desalniettemin
ligt hier ergens Bin
DINSDAG Colo(u)r
Snookercommentator Ted Lowe overleden. De Pers citeert zijn beroemdste uitspraak: 'Griffiths is snookerend on the brown, which, for those of you watching in black and white, is the ball directly behind the pink.'
Nooit bij stilgestaan, maar inderdaad: snooker kon pas een televisiesport worden toen de kleurentelevisie er was. Wat had het nog meer nooit gered zonder de kleurentv? Lingo. Bob Ross.
WOENSDAG Koning
Hans de Koning nieuwe trainer Helmond Sport. Weer carrièrepromotie voor Hans, het is hem van harte gegund. Zou helemaal mooi zijn als ook Helmond nog promoveert via de play-offs.
DONDERDAG Gerrit
In de laatste Hollands Diep een interview met Gerrit Komrij. Onno Blom bezocht de auteur thuis in Portugal. Het was echter te duur om ook een fotograaf mee te sturen, denk ik, want op een van de foto's is op de achtergrond een voordeur te zien met op de brievenbusklep een sticker waarop de tekst:
STAD GENT
GEEN RECLAMEDRUKWERK
A.U.B.
VRIJDAG 6 mei '02
Bart Chabot, voormalig dichter, tegenwoordig politiek historicus, besluit om uitgerekend op 6 mei zijn bijdrage in Pauw & Witteman te wijden aan Hans Janmaat. Erg subtiel.
ZATERDAG Ja doch
FC Sankt-Pauli - Bayern München 1-8!
En hiermee schaart Andries Jonker zich definitief in het rijtje illustere grootheden Alex Ferguson - Guus Hiddink - Marcello Lippi.
Jonker schijnt trouwens graag Louis van Gaal als zijn assistent te willen.
maandag 2 mei 2011
Nescio, Van Gogh en de spitter
Een van de redenen waarom Nescio nog altijd een veelgelezen auteur is, zijn de prachtige landschapsbeschrijvingen in zijn werk. Bekend is dat Nescio veel tijd doorbracht in de natuur - zijn 'Natuurdagboek' beslaat ruim een derde van het Verzameld werk. Ook de natuurimpressies in zijn verhalen bezitten een enorme evocatieve kracht.
'Titaantjes' en 'De Uitvreter' zijn met afstand de meestgelezen verhalen, met 'Dichtertje' als goede derde. Het mooiste verhaal van Nescio vind ik echter 'Buiten-IJ'. Hij schreef het in 1914, maar het werd pas voor het eerst gepubliceerd in 1946 in de bundel Mene Tekel. In 'Buiten-IJ' treden reeds de idealistische hemelbestormers op die een jaar later als de titaantjes zouden worden vereeuwigd. Het verhaal kan dan ook beschouwd worden als een voorstudie van 'Titaantjes'.
In 'Buiten-IJ' maken Koekebakker, Bavink, Bekker, Hoyer en Kees Ploeger een wandeling buiten Amsterdam. Via de Zeeburgerdijk laten ze de stad achter zich. De sfeertekening van het land is idyllisch en sereen:
Had Nescio deze brievendelen in zijn bezit? En vond hij een zielsverwant in de net zo door de schittering van de natuur geïmponeerde Van Gogh? Het zal bij speculeren blijven, vrees ik, want ik geloof niet dat er veel bekend is over het boekenbezit van Nescio.
Echt belangrijk is het eigenlijk ook niet. De onmiskenbare verwantschap spreekt al uit de geciteerde passages. Twee fijnbesnaarde zielen, twee dromers die een scherp oog hadden voor de natuur en de 'poezij welke er in is'. De een maakte er literatuur van, de ander schilderkunst.
'Titaantjes' en 'De Uitvreter' zijn met afstand de meestgelezen verhalen, met 'Dichtertje' als goede derde. Het mooiste verhaal van Nescio vind ik echter 'Buiten-IJ'. Hij schreef het in 1914, maar het werd pas voor het eerst gepubliceerd in 1946 in de bundel Mene Tekel. In 'Buiten-IJ' treden reeds de idealistische hemelbestormers op die een jaar later als de titaantjes zouden worden vereeuwigd. Het verhaal kan dan ook beschouwd worden als een voorstudie van 'Titaantjes'.
In 'Buiten-IJ' maken Koekebakker, Bavink, Bekker, Hoyer en Kees Ploeger een wandeling buiten Amsterdam. Via de Zeeburgerdijk laten ze de stad achter zich. De sfeertekening van het land is idyllisch en sereen:
'Een tuintje naast een huis was omgespit, de natte zwarte aardschollen glommen dof. Er was een laag hegje omheen van hagedoorn, de zon scheen daarop. Een man spitte 't laatste brok. Zijn kiel was lichtblauw, van voren was er een vierkant donker stuk ingezet. En toen de man even rechtop stond om naar ons te kijken, scheen de zon op z'n gezicht. - Rose wolkjes weerspiegelden nu in de zee.'Aan deze wondermooie beschrijving moest ik sterk denken toen ik laatst wat in De Brieven van Vincent van Gogh las. Die schreef op 26 augustus 1882 vanuit Den Haag aan zijn broer Theo over zijn moeizame relatie met hun beider ouders:
'Dan wilde ik U nog eens zeggen dat ik verschillende dingen in Uw schrijven geheel met U eens ben. Voornamelijk dat ik ten volle toestem dat Pa en Moe met al hun voor & tegen personen zijn die in den tegenwoordigen tijd zeer zeldzaam te vinden zijn – hoe langer hoe schaarscher worden – en misschien is ’t nieuwe gaar niet beter – en die men dus te meer moet apprecieeren.'Het 'tegen' van 'Pa en Moe' zat voor Van Gogh vooral in hun onvermogen te begrijpen welk een schoonheid er in de natuur te vinden is en wat het betekent deze pracht over te brengen op een schilderij. Hij illustreert dit dan met het volgende voorbeeld:
'Zij zullen nooit kunnen vatten wat schilderen is – niet het begrip krijgen dat een figuurtje van een spitter – eenige voren omgeploegden grond – een brokje zand, zee en lucht, serieuse motieven zijn & zóó moeielijk maar ook zóó mooi dat het wel degelijk de moeite waard is zijn leven er aan te wijden die poezij welke er in is weer te geven.'Er is een opmerkelijke overeenkomst tussen de scène bij Nescio en die bij Van Gogh. Een spitter, tot brokken omgeploegde grond, zon en lucht. Deed Nescio inspiratie op bij Van Gogh? Het zou kunnen. Nescio schreef 'Buiten-IJ' in 1914, hetzelfde jaar waarin de 'Maatschappij voor goede en goedkoope lectuur' drie delen Brieven aan zijn broeder van Van Gogh op de markt bracht.
Had Nescio deze brievendelen in zijn bezit? En vond hij een zielsverwant in de net zo door de schittering van de natuur geïmponeerde Van Gogh? Het zal bij speculeren blijven, vrees ik, want ik geloof niet dat er veel bekend is over het boekenbezit van Nescio.
Echt belangrijk is het eigenlijk ook niet. De onmiskenbare verwantschap spreekt al uit de geciteerde passages. Twee fijnbesnaarde zielen, twee dromers die een scherp oog hadden voor de natuur en de 'poezij welke er in is'. De een maakte er literatuur van, de ander schilderkunst.
Abonneren op:
Posts (Atom)