Wouter Bos speelt met vuur

Met de val van Balkenende IV moet Jan Peter Balkenende voor de derde keer voortijdig zijn ontslag gaan aanbieden bij de koningin. En wederom is een van de andere coalitiepartijen de veroorzaker. Na de LPF (Heinsbroek/Bomhoff) in 2002 en VVD/D66 (kwestie-Verdonk) in 2006 is het nu Wouter Bos die vanuit de PvdA de boel laat imploderen.

Ik vind de actie van Bos op zijn zachtst gezegd curieus. Hij heeft verzuimd zijn conclusies te trekken na het Irak-rapport en misbruikt nu Uruzgan om alsnog een definitieve breuk te forceren. Woensdagavond op een hotelkamer in Polen zag ik de bui al hangen toen Bos de deur dichtgooide voor een verlengd verblijf en die deur meteen dichttimmerde en verzegelde. Ik hoef niet met de coalitiepartners te overleggen want er is maar één antwoord op het NAVO-verzoek mogelijk en dat is dat we daar weggaan, aldus Bos. Als het CDA daar anders over dacht was er voor samen verder regeren geen basis meer. Een als partijstandpunt verpakt keihard ultimatum dus.

Daarna moest het kabinet wel vallen. Want als één partij alle macht naar zich toe denkt te trekken is er geen sprake meer van een coalitie. Juist in deze tijd van economische neergang is het land gebaat bij daadkracht en samenwerking om de binnenlandse problemen het hoofd te bieden. Daarom is het zeer wrang dat het kabinet nu juist valt over een buitenlandse aangelegenheid. Een kwestie die bovendien een veel minder heet hangijzer is dan steeds wordt voorgesteld.

Want laten we wel wezen, die hele kwestie-Uruzgan is toch niet meer dan een storm in een glas water? Er bestond al overeenstemming over het beëindigen van de 'vecht'missie, het ging er nu alleen nog maar om of de missie eventueel nog een vervolg zou krijgen als opbouw- en trainingsmissie, een betrekkelijk ongevaarlijke opdracht en bovendien een uitstekend compromis tussen militair betrokken blijven en vertrekken. Een prima oplossing om verantwoordelijkheid te nemen, het begonnen karwei nog enigszins tot een redelijk einde te breien en de Afghanen niet hulpeloos achter te laten.

De manier waarop in de politiek, met name door de PvdA, de SP en de PVV, over de missie in Uruzgan wordt gesproken getuigt van een gebrek aan inlevingsvermogen met onze soldaten. De gesneuvelden worden schaamteloos ingezet in de (anti-)oorlogsretoriek van het 'Weg-uit-Uruzgan'-kamp. Nooit staat men stil bij het feit dat de in Afghanistan gedetacheerde Nederlanders beroepsmilitairen zijn. Iedere soldaat heeft er bewust voor gekozen zich in te zetten voor vrede en veiligheid, met volledige inachtneming van de gevaren. Niemand verplicht je hier je leven op het spel te zetten in een oorlogsgebied. De afkeurende reacties van militairen en militaire vakbonden op de actie van Bos spreken wat dat betreft ook boekdelen.

Wouter Bos was voor mij een serieuze optie voor de verkiezingen van volgend jaar. De manier waarop hij de versteende PvdA aan het hervormen en moderniseren is, sprak me erg aan. Deze onbezonnen en arrogante actie heeft me weer ernstig aan het twijfelen gebracht. Ik vermoedde dat meer mensen er zo over zouden denken, maar in de laatste peilingen is de PvdA gestegen. Het CDA is echter traditioneel de partij die het minst last heeft van zwevende kiezers en de geniale spindokter Jack de Vries zal ongetwijfeld weer handig inspelen op Bos' electorale strapatsen.

Bos en Balkenende staan al langer lijnrecht tegenover elkaar in beider visie op de economische hervormingen. Bos grijpt nu een buitenlandse aangelegenheid aan om die patstelling te doorbreken. Hij vergeet echter dat D66 en vooral de PVV electoraal garen zullen spinnen bij deze breuk, wat economisch funest kan zijn. CDA en PVV hebben echter hun eigen schare kiezers terwijl PvdA en D66 toch grotendeels in dezelfde vijver lijken te vissen. Bos heeft een ultieme poging gedaan de PvdA te redden. De slinger kan naar beide kanten doorslaan.