Bezoek Auschwitz #1

Vorige week bracht ik samen met vader, oom en neef een bezoek aan het voormalige concentratiekamp Auschwitz. We vertrokken op dinsdagmiddag, donderdag vroeg in de middag waren we weer thuis. Een kort verslag in twee delen.

Dinsdag 16 februari
Van alle gruwelen van de waanzinnige twintigste eeuw moet de massavernietiging in de concentratiekampen toch wel de wreedste zijn geweest. Het is nauwelijks te bevatten hoe laag de mensheid in de vroege jaren 40 van de vorige eeuw is gezonken. Om te trachten toch enig inzicht te krijgen in het leed van de slachtoffers en tot bezinning te komen leek een bezoek aan Auschwitz, toch hét symbool van de holocaust, het aangewezen middel. Daarnaast was ik nog nooit in Polen geweest en is een tripje met familie nooit weg.

De reis naar Polen zou met het vliegtuig gaan, vanaf Eindhoven Airport met de Hongaars-Poolse prijsvechter Wizz! om precies te zijn, de bestemming Katowice. In de rij voor het inchecken spotten we de plaatselijke burgemeester Rob van Gijzel. Ook hij gaat naar Polen. Omdat het vliegtuig eerst uit Polen moet komen maar daar hinder ondervindt van de weersomstandigheden, vertrekken we met twee uur vertraging. Vanuit het splinternieuwe vliegtuig is het uitzicht op Polen anderhalf uur later zeer mooi. Uitgestrekte naaldbossen en vlaktes onder vele decimeters sneeuw.

Oom merkt op dat Drs. P hier de inspiratie voor zijn 'Dodenrit' moet hebben opgedaan. (Het vriest een graad of dertig, het is winter en vrij koud.) Ook wij beleven een dodenrit. Het vliegveld ligt een aardig eindje van Katowice af en een busje rijdt ons dan ook naar dit 'Charleroi van Polen'. De chauffeur had blijkbaar al twee uur thuis willen zijn, want hij jaagt als een gek door de invallende duisternis richting Katowice. Dat zou op ervaring nog redelijk veilig kunnen, ware het niet dat deze bestuurder met één hand stuurt en schakelt omdat hij constant zijn gsm tegen zijn oor heeft gedrukt en dat hij op de gevaarlijke weg, met tegemoetkomend verkeer op de andere rijbaan, steeds andere weggebruikers inhaalt en daarbij een voorkeur aan de dag legt voor inhalen vlak voor de top van een heuvel als het zicht minimaal is.

Onderweg zie ik dat Polen het communisme definitief achter zich heeft gelaten en in rap tempo vercommercialiseert. Veel billboards, om de kilometer een gele M en zelfs, vlak voor Katowice, aan mijn rechterhand een enorme Media Markt. We komen zonder kleerscheuren aan en gaan op zoek naar ons hotel. Onderweg moeten we geregeld schuilen omdat boven ons Polen met bezems enorme ijspegels van de dakgoten aan het stoten zijn. Na goed kijken - geen 'HOTEL' boven de deur, slechts een bescheiden steen in de gevel - vinden we het hotel. Het ziet er van binnen keurig netjes uit en ook onze kamer is piekfijn, met twee slaapkamers, een keuken, twee badkamers en digitale televisie.

We hebben honger gekregen en gaan op zoek naar een restaurant. De straten zien er echter allemaal hetzelfde uit en we hebben geen idee waar het 'bruisende' centrum zou moeten zijn. Na wat gevraag ('Do you speak English?'; 'No' - als je daar meteen 'no' op kunt antwoorden, kun je dus wel Engels...) worden we door een vriendelijke mevrouw naar een Frans restaurant gedirigeerd. Het is even zoeken naar de ingang van 'C'est si bon', en eenmaal binnen lijkt de zaak uitgestorven. Een stereotiepe Oostblokker in kelnerkostuum - achtkantig hoofd, stalen gezicht, buikje - daalt echter de trap af en stuurt ons naar boven, waar meer eters blijken te zitten. Blijkens de menukaart zijn we in een vrij exclusief restaurant beland. Ik kies de krokante kikkerbilletjes vooraf en als hoofdgerecht de eend 'served in traditional French way', wat een goede keuze blijkt. Ook het Poolse biertje smaakt goed. Het toetje is een tegenvaller. De naam 'Selection of sorbets' belooft veel, zowel kwantitatief als kwalitatief, maar het blijkt te gaan om drie kleine bolletjes citroenijs...

In het restaurant was het al bloedheet, maar ook in het hotel wordt flink gestookt, zo blijkt even later als we terug zijn. Met neef kijk ik er als de nacht valt naar de 1000 meter voor de mannen. Helaas geen medaille voor Nederland. Om half twee gaan we slapen, morgen staat er om half negen een taxi klaar die ons naar Oswiecim, dat de Poolse naam voor Auschwitz is, zal brengen.