Encyclopedie van de somberheid (4)

4.Sombere werknemer doet het beter

"Zwaarmoedige mensen zien werk vaak als een welkome afleiding en doen daarom beter hun best. Blijmoedige mensen daarentegen kosten alleen maar geld: ze willen zo gelukkig mogelijk blijven en interesseren zich minder voor de dagelijkse beslommeringen. Dat is ten minste de overtuiging van onderzoekers van de universiteit van Alberta (VS). Sombere mensen zijn bovendien innovatiever, volgens het onderzoek. Niet voor niets dat veel kunstenaars een sombere kijk op het leven hebben."
(Brabants Dagblad 20-08-2008, p.22.)

Olympische Spelen

* Al 43 gouden medailles voor China... Ik ben benieuwd hoeveel ervan behaald zijn door de Chinese atleet Do Ping.

* Nieuwe heldinnen: de Nederlandse waterpolovrouwen. In de ochtenduren twee fantastische wedstrijden gezien tegen Italië (kwartfinale 8-8, wns) en Hongarije (halve finale, 8-7). Een Spartaanse voorbereiding heeft geresulteerd in magnifieke fitheid, een ongekende drive, messcherp verdedigen en efficiënte doelpogingen. De namen Ilse van der Meijden, Marieke van den Ham en Iefke van Belkum blijven voor mij voor altijd verbonden aan deze Spelen. Of ze nu winnen of verliezen van de VS in de finale, voor mij hebben ze goud.

* Briljante opmerking over Yuri van Gelder van Fred, het typetje van Jeroen van Koningsbruggen, in De Olympische Sportquiz: 'Yuri van Gelder? Die moet gewoon praatjes maken met die kinderen op de televisie.'

* Sporten die ik alleen met veel plezier bekijk tijdens de Olympische Spelen: hockey, zwemmen, atletiek, baanwielrennen, kano (wildwater), roeien, turnen.
Sporten die zelfs op de Olympische Spelen niet leuk zijn om naar te kijken: zeilen, judo, dressuur, schermen, softbal, gewichtheffen.
Sporten die geschrapt mogen worden: worstelen, schieten, kano (vlakwater), ritmische gymnastiek.

* Claustrofobie in de praktijk: het dubbelspel bij het tafeltennis.

* Chinese grondigheid [I]: het kleine meisjes dat zo mooi zong tijdens de openingsceremonie blijkt niet echt gezongen te hebben. Het ware zangeresje werd te lelijk bevonden - te mollig en scheve tanden - om in beeld te verschijnen voor een miljardenpubliek...

* Zouden de hockeyers van pakweg Australië, Spanje en Duitsland ook kakkers zijn?

* De Olympische gedachte: sporters uit bananenrepublieken die mogen starten op de 50 meter vrije slag. De meest kolderieke sprongen vanaf het startblok, zwemmers die als een speer van start gaan en slechts met moeite de overkant halen, snotneuzen van nauwelijks dertien jaar, en niet te vergeten enkele sublieme persoonlijke records. Bijvoorbeeld Stany Kempompo Ngangola uit de Democratische Republiek Congo. Zijn inschrijftijd was 1 minuut en 15 seconden, hij zwom de 50 meter in een fantastisch pr van 35,19 seconden. Het wereldrecord staat op 21.28...

* Spontane meiden: Femke Heemskerk, Ranomi Kromowidjojo (goud 4x100 meter)
Saaie meiden: Marit van Eupen, Kirsten van der Kolk (zilver lichte twee)

* Mijn tailleomtrek: 68 centimeter. Omtrek één bovenbeen van de Schotse baanwielrenner Chris Hoy: 70 centimeter!!!

* Chinese grondigheid [II]: Regen kon weleens de openingsceremonie gaan versjteren. Daarom lanceerden de Chinezen 1104 raketten met zilverjodide in de nabije omgeving om de regenwolken tegen te houden. De regen viel elders, de opening verliep uitstekend...

* Tussenstand: wekker gezet tussen 04.00 uur en 05.00 uur voor een finale met Nederlander(s): 4 keer. Oogst Nederlander(s) in deze nachtelijke uren: 0 medailles. Van tussenstand maar eindstand gemaakt...

* Balkenende is een held: je kunt op politiek gebied meer bereiken door naar China te gaan, de openingsceremonie bij te wonen en vervolgens de dialoog aan te gaan met de machthebbers dan door demonstratief thuis te blijven. Daarin geef ik hem gelijk: Westerse wegblijvers hebben toch veel weg van welopgevoede kinderen uit moreel hoogstaande gezinnen die zich te verheven voelen om op kinderfeestje te gaan bij dat jongetje uit een armoediger gezin dat vanzelfsprekend niet is opgevoed met de normen en waarden van de rijkeluis heeft. Sla de uitnodiging hooghartig af en het jongetje zal zich dieper ingraven in zijn wrok.

* Alom rondzingende naam: Usain Bolt... Usain Bolt... Usain Bolt...

* Balkenende is een knuppel: de premier mocht meerijden in de volgauto tijdens de wegwedstrijd van de dames bij het wielrennen. JP hoefde alleen maar te letten op de drie regenjacks die op de achterbank lagen. Bij koude omstandigheden moesten die overhandigd worden aan de rensters Marianne Vos, Chantal Beltman en Mirjam Melchers. Het hield op met zachtjes regenen, de rensters raakten bevangen door de kou, maar Balkie vergat zijn opdracht. Marianne Vos, topfavoriete, verkleumde en werd slechts zesde.

* Michael Phelps (x8)

Even schrikken

Sommige misvattingen zijn collectieve geheugenfouten. Ze zijn in de loop van de tijd een eigen leven gaan leiden en blijven hardnekkig de waarheid eronder houden. Andere vergissingen zijn zeer persoonlijk. Zo heb ik lange tijd aangenomen dat Evelyn Waugh, die van de klassieker Brideshead Revisited, 'gewoon' een schrijfster was. Totdat ik ergens las dat zij een hij is. Een schrijver dus.

Vanmiddag beleefde ik weer zo'n moment van verbazing. Op tv kwam zo'n vervelende reclame voorbij waarin pubers worden verleid ringtones of schermafbeeldingen te downloaden. Ik kan beter zeggen 'misleid', want niet alleen zitten argeloze kinders vast aan een abonnement, ook is de ringtone vaak maar een slap aftreksel van het voorbeeld uit de reclame. Zo weet ik sinds dit weekend dat de scheet-ringtone (inderdaad, die van de Japanners in de lift) in werkelijkheid geen harde ruft is, maar hoogstens een natte pruttel. Anyhow, vanmiddag kwam er een reclame in beeld voor het downloaden van afbeeldingen van 'hunks'. En wie schetst mijn verbazing? Ineens verschijnt daar 'Bill van Tokyo Hotel' in beeld (zie afbeelding). Ik was er toch vast van overtuigd dat de leadsinger van deze marginale rockgroep een meisje was. Oké, haar stemgeluid was nogal laag, maar dat krijg je van grunten en stuff roken. Die gothic girl blijkt dus een kereltje te zijn. Dat was even schrikken.

Gelukkig verscheen na de reclame de oogverblindende Gabriella Cilmi in beeld. Daar is op zeker niets mannelijks aan...

Riccò en ik

Laatst zat ik eens in een verloren ogenblik door oude uitslagenlijsten van de Tour de France te struinen. In 2006 was ik aanwezig in Morzine, alwaar de 16de etappe (Saint Jean de Maurienne - Morzine, 200.5 km) finishte, en ik was benieuwd hoe de uitslag ook alweer was. Mijn oog viel toen op de naam Riccardo Riccò, die als 96ste in de bus was geëindigd. Riccò was toen een neoprof en uiteraard nog volslagen onbekend. Ik heb toen in Morzine filmpjes staan maken van de aankomst van de bus en ik was benieuwd of Riccò er misschien op zou staan. En jawel hoor, in het 25ste filmpje verschijnt plotseling het lachende gezicht van de Italiaan. Hieronder flitst Riccò voorbij van 00:08 tot 00:09. Het is moeilijk te zien, maar hij is het echt. (Waarom het filmpje een kwartslag gekanteld is, weet ik niet.)

FC Oss?

De Olympische Spelen in Beijing zijn gisteren en vandaag al van start gegaan met de eerste wedstrijden in het voetbaltoernooi. Morgen is de openingsceremonie en barst het spektakel pas echt los, Erik van Muiswinkel ten spijt. Morgen begint ook weer de mooiste competitie van de wereld: de Eerste Divisie, oftewel de Jupiler League. Iedereen kan van iedereen winnen en dat maakt geen enkele wedstrijd in deze divisie voorspelbaar. Titelfavorieten zijn de gedegradeerde clubs VVV en Excelsior, terwijl ook RKC, FC Den Bosch en FC Zwolle kans maken. Outsiders zijn FC Emmen en sc Cambuur. Vooral de Friezen hebben zich enorm versterkt, en dat terwijl ze qua begroting omlaag moesten... Cambuur heeft overigens een recente geschiedenis van 'versterken' en 'opnieuw beginnen' en steeds zijn de woorden groter dan de daden.

Wat betreft TOP Oss is elk nieuw seizoen weer een onbeschreven blad. Het kan vriezen en het kan dooien, en vaak wisselen deze gesteldheden elkaar wekelijks af. Op het eerste gezicht lijkt de selectie er niet sterker op geworden met het vertrek van het centrale verdedigingsduo Niek Ripson (FC Emmen) en Leon van Dalen (ASWH) en flankspeler Wouter van den Herik. Nieuw zijn aanvaller en NEC-huurling Karim Fachtali en de verdediger Geoffrey Galatá (Telstar) en Abraham Kabana Sita (Espérance Guider), een grote, vervaarlijke neger die niets en niemand ontziet (zie foto). De gemoederen werden de laatste weken echter beziggehouden door iets heel anders: de indentiteitsverandering. Vanaf het seizoen 2008-2009 zal TOP Oss een naamswijziging ondergaan en ook de clubkleuren en het clublogo zullen veranderen. De insteek is de club los te maken van de amateurtak om zo een club voor 'alle' Ossenaren te worden.

Ik begrijp deze beweegreden. TOP Oss is qua structuur, logo en clubkleuren nog altijd sterk verbonden met de amateurtak TOP (Tot Ons Plezier). Dit huwelijk kan inwoners die verbonden zijn aan de andere amateurclubs als Margriet en OSS '20 afhouden van supporterschap van de proftak omdat zij deze nog altijd zien als een verlengstuk van de amateurs. In feite is een profclub er voor iedereen en door de geplande scheiding hoopt men dan ook meer supporters aan te trekken. Het heikele punt is echter de naamsverandering. De media brachten naar buiten dat TOP Oss verder zou gaan als FC Oss. Voorzitter Zwanenburg benadrukte echter dat dit slechts een van de opties is en dat de media te snel de 'nieuwe' naam als definitief naar buiten hadden gebracht. De supporters mogen meebeslissen. Zeer democratisch, maar ik vermoed dat Zwanenburg gewoon teruggeschrokken is van de heftige reacties op de naamswijziging. Op de officiële website stond immers op 17 juli het bericht 'TOP Oss vanaf seizoen 2009-2010 FC Oss'. Misschien is de interne communicatie niet in orde, maar anders stond de naam FC Oss wel degelijk reeds vast.

Hoe dan ook, nu mogen 'we' schijnbaar zelf met suggesties komen. En dat is nog niet zo makkelijk. Een verandering naar 'FC' + naam van de stad wordt vaak toegepast. Buurman Den Bosch is ooit overgestapt van BVV Den Bosch naar FC Den Bosch, PEC Zwolle werd FC Zwolle enz. Probleem is echter dat het eenlettergrepige 'Oss' niet zo lekker bekt. 'FC Den Bosch' loopt nou eenmaal beter dan 'FC Oss', helaas. De suggesties die gedaan worden getuigen niet van veel verbeeldingskracht. Dieptepunt is 'Ossasuna', een variant op het Spaanse Osasuna. Maar - aan de andere kant -, het ís ook moeilijk:

Real Oss
Oss United
Oss City
Fortuna Oss
Go Ahead Oss
Oss Hotspur
Oss Rovers
Oss Wanderers
Borussia Oss
Bayern Oss
Werder Oss
Club Oss
Voorwaarts Oss
Verbroedering Oss
Eendracht Oss
Lokomotiv Oss
Dinamo Oss
Oss Rangers
Inter Oss
Sporting Oss
Racing Oss
Atletico Oss
Olympique Oss
Rapid Oss
Sturm Oss
Oss-spor

Het is allemaal niks. Misschien is een combinatie als FC Oss United dan nog het beste. Iemand een suggestie?

Een rondje nieuws en politiek

Voice over: "Uw talkshow in komkommertijd. Dit is... Wauwel en Witte man!"
Witte man: "Goedenavond, we bespreken vandaag de gebeurtenissen in Nederland in de voorbije maand juli met vier gasten: voormalige mediamastodont Hanneke Groenteman, voormalig hippe seksuologe Goedele Liekens, voormalig literaire schrijver Leon de Winter, en tot slot een man zonder nadere eigenschappen. Laten we beginnen met het meest schokkende nieuws: in de vroege uren van 10 juli werd de 28-jarige politieagente Gabriëlle Cevat doodgeschoten door een 49-jarige man van Arubaanse afkomst. Cevat wilde de man aanhouden omdat hij gevaarlijk rijgedrag vertoonde. Verschrikkelijk nieuws. Mevrouw Groenteman?"
Hanneke Groenteman: "Inderdaad een drama. Maar hoor ik je nou zeggen 'van Arubaanse afkomst'? Alle media maken melding van het feit dat de vermoedelijke dader een 49-jarige man van A-ru-baanse afkomst is... Het is toch niet functioneel om dat steeds te zeggen?"
Witte man: "Leon de Winter, bent u het daar mee eens?"
Leon de Winter: "Inderdaad! De media zijn antisemitisch!"
Wauwel fronst zijn wenkbrauwen.
Witte man ritselt met zijn papieren, zegt dan vlug: "Meneer zonder nadere eigenschappen, bent u het met mevrouw Groenteman eens?"
Man zonder nadere eigenschappen: "Sterker nog: waarom wordt steeds de leeftijd van de dader genoemd? De 49-jarigen worden zo stelselmatig gestigmatiseerd!"
Wauwel fronst zijn wenkbrauwen.
Witte man: "Geen afkomst, geen leeftijd?"
Man zonder nadere eigenschappen: "En waarom wordt steeds gezegd dat de dader een man is? De man wordt zo stelselmatig gestigmatiseerd!"
Leon de Winter: "Inderdaad! De media zijn antisemitisch!"
Wauwel fronst zijn wenkbrauwen.
Witte man: "Meneer... neemt u ons nu in het ootje?"
Man zonder nadere eigenschappen: "Verre van. Ik probeer alleen maar aan te tonen dat de opmerking van mevrouw Groenteman de plank mis slaat. Het noemen van de afkomst van de dader is niet meer - maar zeker ook niet minder - dan het verstrekken van relevante, vanzelfsprekende informatie, net zoals de vanzelfsprekendheid van het noemen van de leeftijd en het geslacht door niemand betwist wordt. De media hebben de plicht het publiek zo objectief mogelijk te informeren. Daar hoort dus ook het noemen van de afkomst van de dader bij. Mevrouw Groenteman ziet deze berichtgeving automatisch als een waardeoordeel en is - vanzelfsprekend - bang voor de reacties die het oproept. Maar dat is een symptoom van de verkrampte houding van de - het spijt me zeer - oude garde. De jongere generaties hebben weinig op met de sfeer van verdachtmaking en selectieve berichtgeving. In het informatietijdperk blijft niets lang verhuld. Iedereen komt alles te weten over iedereen. De tijd dat de elite bepaalde wat wel en wat niet nieuws was, is definitief voorbij. De mensen vergaren hun informatie en trekken daar zelf de voor de hand liggende conclusie uit - afgezien van een handjevol debielen met tunnelvisie en kwade bedoelingen. Voor de overgrote meerderheid die te goeder trouw is, is nieuws informatief. Als uit statistische gegevens blijkt dat de kans dat de dader van een strafbaar feit van Antilliaanse afkomst is 33 á 34 keer groter is dan dat hij van autochtone afkomst is, dan is dat voor hen significante en daarmee relevante informatie. Informatie die bovendien aansluit bij de dagelijkse ervaringswereld van de mensen. Politici als Wilders willen daarmee aan de slag. Als de oude garde dan vervolgens haar pijlen richt op het wegzetten van Wilders als een gevaarlijke charlatan, dan voelen de mensen zich niet serieus genomen en geen mens zo eenzaam als de mens die niet serieus genomen wordt. Minachting voor Wilders is dan eensklaps synoniem aan minachting voor 'het volk'. Dan groeit de sympathie voor Wilders. Of de Venlonaar wel (de juiste) oplossingen aandraagt, is dan een kapitale kwestie die nooit aan de orde komt. En dat is de schuld van de gevestigde partijen, van de oude garde.
Witte man: "En toch bepaal ik hier nog steeds wat nieuws is. Volgende onderwerp! Vijf Nederlandse meisjes zijn tijdens een werkvakantie in Kenia verkracht door een groep Keniaanse mannen. Mevrouw Liekens, een verschrikkelijke gebeurtenis..."
Goedele Liekens: "Allez, uit seksuologisch onderzoek naar seksuele fantasieën van vrouwen blijkt dat de verkrachtingsfantasie nochtans glansrijk op nummer één staat. Ook hoog in de top tien staat de fantasie waarin de vrouw door een grote neger keihard..."
Witte man grijpt in: "Tijd voor de ZAP Service!!!!"

Dubbelrecensie: An End Has a Start

Fundamentele meningsverschillen zijn per definitie onoplosbaar. Ze zijn ook per definitie een gevolg van subjectiviteit en behoeven derhalve ook geen oplossing. Zo verschillen Bob van Tiel - van het befaamde minimalistische weblog De vissenkom - en ondergetekende al geruime tijd van mening over het niveau van An End Has a Start, het tweede album van de Editors. Een mooie aanleiding voor een dubbelrecensie.

Tiel
Drie jaar geleden debuteerden de Editors met The Back Room, één van de beste albums van dat jaar. De teksten mochten dan misschien niet al te geïnspireerd klinken ('You'll speak when you're spoken to / He'll speak when he's spoken to / She'll speak when she's spoken to'), maar het paste goed bij het geweld van het primitieve gitaar- en drumwerk. Vorig jaar brachten de Editors eindelijk hun langverwachte tweede album uit, getiteld An End Has A Start.

Zo’n titel belooft weinig goeds. De enige slechtere albumnaam die ik ken is Point of Know Return van Kansas. Maar uiteindelijk gaat het natuurlijk om de inhoud. De eerste minuut van opener 'Smokers Outside the Hospital Door' maakt echter meteen duidelijk dat het daar niet veel beter mee gesteld is. Het gitaarwerk is zo eentonig dat een samplemachine levendigere resultaten oplevert. De teksten zijn schrikbarend slecht: 'The saddest thing that I'd ever seen were smokers outside the hospital doors'. Zanger Tom Smith zingt het alsof hij een bijbelse waarheid reveleert. Feit is dat de teksten van Smith altijd minstens één van de volgende drie kenmerken hebben. Ofwel ze zijn afgezaagd ('dreams I can’t make sense of / I need you to tell me it’s okay'), ofwel ze zijn vol goedkoop melodrama ('now don't drown in your tears baby / I will always be there'), ofwel ze slaan gewoon helemaal nergens op ('look up through the trees to feel as small as you can / you hear the clocks counting down').

De rest van het album is al even enerverend als een middag naar het plafond staren. Dieptepunt is zonder twijfel 'Well Worn Hand', waarin Smith duidelijk maakt dat hij alle contact met de realiteit heeft verloren: 'We'll never, ever step outside / we'll curl up in a ball and hide'. Toegegeven, 'Bones' en 'Spiders' zijn aardige nummers, maar nergens halen de Editors het niveau van hun vorige album. Daarvoor zijn de schijnwerpers veel te veel gericht op de vervelende bariton van Tom Smith, ligt het tempo van de meeste nummers te laag en neemt de band zich veel te serieus. Laten we hopen dat dit niet het begin van het einde is, en dat de Editors met hun volgende album weer positief van zich laten spreken. (5,5)

Zoggel
Het debuutalbum van de Editors – The Back Room – was erg succesvol en promoveerde de Engelse band op slag tot een van de meest authentieke en beloftevolle bands van het moment. Aan de top blijven is echter altijd lastiger dan er komen. Een tweede plaat moest uitwijzen of de Editors niet onder de druk zouden bezwijken. Het album heeft de weinig verheffende titel An End Has a Start meegekregen, een titel van het niveau Eind van het begin van Blof. Zanger Tom Smith is zich gelukkig wel bewust van de eenvoud van de titel, getuige de volgende regel in de titelsong: ‘Some things should be simple / even an end has a start’.

Hoe dan ook, het draait hier om de inhoud. En het mag gezegd worden: de Editors hebben hun belofte wederom ingelost. Dit keer is afgezien van het ietwat rommelige gitaarwerk van The Back Room. De gitaardeuntjes zijn wat dikker aangezet en de aandacht is meer verschoven naar de drums. Dat is meteen te merken in ‘Smokers Outside the Hospital Doors,’ de indrukwekkende opener van het album, met daarin een overdonderende drumexplosie na de kabbelende bridge. De gitaar draagt energieke nummers als ‘Bones’ en ‘Escape the Nest’. In de wat rustigere nummers lijken de gitaarintro’s echter te veel op elkaar.

De donkere stem van Smith krijgt veel ruimte op dit album. Hij slaagt erin een overtuigend geluid te produceren en soms zelfs te verrassen, bijvoorbeeld wanneer hij in ‘When Anger Shows’ plotseling hoog inzet: ‘You’re a memory from before, please don’t let me forget you’. Tekstueel is An End Has a Start vooral degelijk. Positieve verrassingen zijn een briljante Natureingang aan het begin van ‘An End Has a Start’: ‘I don’t think that it’s gonna rain again today’. Hier wordt – tegen de verwachting in - gemeld dat er nu juist iets niet aan de hand is in de natuur. Het melodramatische ‘Push Your Head Towards the Air’ lijkt ten onder te gaan aan halfzachtheid maar wordt plotseling gered door een zeer mooi middenstuk waarin Smith in enkele zinnen een even mysterieus als beeldend stilleven schetst: ‘There’s people climbing out of their cars / lining the roadside, / trying to glimpse at the dead.’

De Editors hebben met An End Has a Start aangetoond een blijvertje te zijn. Het album kent zijn zwakke nummers (‘Weight of the World’, ‘The Racing Rats’), maar heeft met een sterke mix van energieke up tempo en strak gecomponeerde ballads genoeg te bieden om geruime tijd te blijven boeien. (7,8)

Encyclopedie van de somberheid (3)

3. Sombere muziekalbums

De tien somberste cd's, volgens Allmusic en Zoggel. (Een keuze uit deze lijst)

[1] Radiohead - OK Computer -1997
[2] Scott Walker - Boy Child (The Best of Scott Walker 1967-1970) -1992
[3] Joy Division - Substance -1988
[4] Townes Van Zandt - The Anthology (1968-1979) -2001
[5] Brian Eno - Music for Films -1978
[6] Tortoise - Millions Now Living Will Never Die -1996
[7] Dock Boggs - Complete Early Recordings (1927-1929) -1997
[8] Depeche Mode - The Singles 86-98 -1998
[9] Morrissey - The Best of Morrissey -2001
[10] Hank Williams - 40 Greatest Hits -1978