zaterdag 31 juli 2010

Zeven dagen lang (24)

25 t/m 31 juli

ZONDAG Dom
Zomergast Jan Marijnissen over Sint-Oedenrode: 'Wij noemen het Rooi.'
Presentator Jelle Brandt Corstius: 'Heet het zo met carnaval, of zo?'
Bert Brussen noemt het een 'speels grapje', ik houd het op een domme opmerking.

MAANDAG Succes
'Nederlanders drinken meer frisdrank, water, sap en siroop.'
Bewijst die Vereniging Frisdrank Water Sappen toch maar mooi even haar waarde.

DINSDAG Draaaien... dippen...'Nobelprijswinnaar Soyinka richt oppositiepartij op.'
Wole Soyinka, een omgekeerde Oreo.

WOENSDAG Goedheiligman
EK Atletiek in Barcelona: 'Diskwalificatie Eelco Sintnicolaas teruggedraaid.'
Logisch, in Spanje is Sintnicolaas heilig.

DONDERDAG QI
Op het digitale kanaal HumorTV 24 zie ik een herhaling uit 2008 van de onvolprezen comedyquiz QI. Presentator Arthur Japin: 'Welk geloof zal in 2010 in Nederland het grootste zijn?'
Diederik van Vleuten: 'Het geloof dat Nederland eindelijk wereldkampioen wordt.' Iedereen ligt dubbel.
Heeft-ie onbedoeld toch gelijk gekregen, die Diederik.

VRIJDAG Rapper
Volgens pophistorici was DJ Kool Herc de eerste rapper.
Fout, zo weet ik nu. De eerste rapper was Dionysos in Euripides' Bakchanten:
'DIONYSOS:
Io,
hoor mij, hoor mijn stem
io, Bakchen, io, Bakchen.'
(vert. Gerard Koolschijn)
ZATERDAG Boter
Femke Halsema over het principeakkoord tussen VVD, CDA en PVV: 'Dit is democratisch buitengewoon discutabel.'
En een coalitie met de linkse partijen terwijl rechts de verkiezingen heeft gewonnen is democratisch zeker niet discutabel?

donderdag 29 juli 2010

Vergane glorie #9: Ab Normaal

Naam: Ab Normaal
Functie: Moppentapper


De glorie
Ergens rond de eeuwwisseling was ik aan het oppassen bij mijn kleine neefje en nichtje. We zaten wat te zappen, op zoek naar een leuk programma. Toen een roze konijntje op het scherm verscheen, riep het nichtje geestdriftig dat ze dat wel wilde zien. Zo'n lief konijn. Ik wist echter wel beter. Het knuffelbeest was niemand minder dan Ab Normaal, de grofgebektste presentator van Nederland.

Ab werd gespeeld door Wiebe Hartog, het programma was een idee van het succesvolle duo Clemens Timmer en Frank de Haan. Ab Normaal was echt een fout programma. De host een konijn dat schuine, seksistische moppen vertelde, de bardame een dom blondje dat Beverley heette en door Ab kortheidshalve 'Bef' genoemd werd en de entertainer een zonnebankbruine B-artiest genaamd Rob Ronalds die tussen de moppen door wat liedteksten mocht uitkramen. Ook het in de studio aanwezige publiek was navenant. Je ziet ze tegenwoordig nog bij de TROS op een plein staat bij een muziekfeest. De makers waren erg inventief op het gebied van seksuele woordkunst. Termen als 'stokslobberen', 'voorhuidjoggen' en 'nilfisken' mogen zo het Bargoens woordenboek in.

Op de middelbare school was Ab Normaal een cultheld, net als zijn vaste artiest Robbie Ronalds. Het was zaak zoveel mogelijk moppen te onthouden om die de volgende ochtend in de klas na te vertellen. Ook het imiteren van Rrrrrobbie Ronalds was een aangename tijdsverpozing. Borst vooruit, kin omhoog, handje naar voren, 'glad' kijken en zingen maar. En toch was de stiekeme ster van de show waarschijnlijk Pa, de verfomfaaide vader van Ab. 'Lik toch m'n bolle reet!' riep-ie altijd. Hij was ook de enige die Rob Ronalds op waarde wist te schatten: hij noemde de zanger steevast Bob Bonalds.

De vergetelheid
Ab Normaal werd uitgezonden op de commerciële zender Yorin. In het gegoochel met zenders van begin eenentwintigste eeuw werd ook Ab regelmatig weggetoverd om ergens anders weer tevoorschijn te komen. Hij verhuisde naar RTL 5, kort daarop naar de nieuwe zender V8 en in 2002 naar Veronica. Een jaar later cancelde deze omroep Ab Normaal. Ook hier draagt allicht een miserable CD-titel een deel van de schuld: Bev en andere lekkere stukken.

Naast de funeste titel is er in deze rubriek nog een tweede rode draad: John de Mols Talpa dat de zoekgeraakte sterren opspoort en ze weer oplapt. In 2007 mocht Normaal daar het programma Komt een man bij de dokter presenteren. Een jaar later schreef een geestverwant het boekje Komt een vrouw bij de dokter, dat in zekere zin ook een heel erg foute mop is. Toen was Ab echter alweer van de buis.

En Robbie Ronalds? Die timmert nog steeds aan de weg in het altijd bruisende levensliedcircuit. Kort geleden bracht hij nog de WK-single 'Wij gaan voor niemand aan de kant' uit. Ook de welkomsttekst op zijn site belooft veel: 'Op deze website staat zoveel mogelijk informatie van wat ik al heb gedaan tijdens mijn zang en presentatie carrière, en... natuurlijk wat er nog allemaal gaat komen.' Spannund!

Naschrift: Op zoek naar info voor dit stukje stuitte ik op de volgende mededeling: 'Sinds 17 juli 2010 is Ab Normaal weer te zien op Comedy Central'. Zo gaat het uiteindelijk met alle culthits. The A-Team, Baywatch, Cheers, Ab Normaal. Ze zullen tot in de eeuwigheid herhaald worden.

dinsdag 27 juli 2010

Tonie Mudde - Spaghetti Spoetnik

Tonie Mudde - Spaghetti Spoetnik. Podium 2010, 172 blz.

Thomas Vonk is een 26-jarige promovendus in de sterrenkunde die verzeild raakt in een onduidelijke verhouding met de mooie Silke. Hij valt als een blok voor haar, maar zij laat hem in het ongewisse over de aard van hun relatie. Hij is een maagd met krap 20 hyvesvrienden, zij heeft er meer dan 300 en heeft alles al meegemaakt. Hij staat op springen, zij is libidoloos.

Met Spaghetti Spoetnik schaart Tonie Mudde zich in een rijtje jonge schrijvers die de moeizame volwassenwording en het schimmige menselijke contact in een door digitaal sociaal verkeer gedomineerde wereld beschrijven. De wankelmoedige maar aimabele Thomas is een tweelingbroer van de ik-figuur uit Toiletten van Niels 't Hooft en de dominante, ogenschijnlijk begeerlijke maar in werkelijkheid meedogenloze Silke doet denken aan Fay uit Via Cappello 23 van Christiaan Weijts.

Mudde treedt sowieso nadrukkelijk in het voetspoor van Weijts. Ook in Spaghetti Spoetnik is de protagonist een jonge promovendus die zich laat inpalmen door een bekoorlijke jongedame en die zich op zijn werk vergaloppeert aan het bezoeken van pornowebsites.

Silke houdt Thomas eindeloos lang aan het lijntje. Ze slapen regelmatig samen zonder dat er meer gebeurt dan slapen. Silke's afkeer van seks is een mysterieuze karaktertrek. Het mysterie lijkt ontrafeld te gaan worden wanneer Silke begint te vertellen over hoe ze als kind seksueel misbruikt is. Midden in het verhaal barst ze echter in schaterlachen uit, ze verzint maar wat. Even leek dus het aloude misbruikcliché van stal te worden gehaald, maar het wordt hier juist als cliché ingezet door een personage. De lezer wordt even op het verkeerde been gezet. Dat is erg knap gedaan.

Ondanks enkele kleine onvolkomenheden, zoals het wat geforceerd positieve slot, is Spaghetti Spoetnik een onderhoudende, bedwelmende roman. Een zelfverzekerd debuut over een verlegen jongeman.

*****

maandag 26 juli 2010

De Tour, elk jaar meer spektakel, elk jaar minder spanning

Dit jaar heb ik geen aandacht besteed aan de Tour. Het WK en de vroege vakantie waren daar deels debet aan. Belangrijkste reden is echter mijn toenemende teleurstelling over de invulling van de Tour de France. Daar waar de media-aandacht en het spektakel rondom de ronde nog elk jaar toe lijken te nemen, daar verhouden de spanning en het parcours zich omgekeerd evenredig hiertoe.

Het verwijt dat de spanning dit jaar ver te zoeken was mag wellicht wat wenkbrauwen doen fronsen. Met slechts 39 seconden verschil tussen de nummers een (Contador) en twee (A. Schleck) eindigde deze Tour de op de vijfde plek in het rijtje met de kleinste verschillen tussen winnaar en vice-winnaar. Spanning in de wedstrijd is er echter nauwelijks geweest. Schleck heeft eenmaal aangevallen, op de laatste klim van de ronde, maar hij kon Contador niet lossen. Vervolgens reden ze gezamenlijk naar de finish. Alleen in de afsluitende tijdrit was er even een moment om naar het puntje van je stoel te schuiven. Schleck ging furieus van start en naderde Contador virtueel tot op twee seconden. De Luxemburger had zijn hand echter overspeeld, zakte terug en de Tour was definitief beslist.

Contador en Schleck waren met afstand de beste klimmers. Armstrong kon het niet meer bijbenen, Hesjedal verraste, Cavendish maakte ook de sprints weer voorspelbaar. De favorieten Evans en Basso vielen tegen. De eerste week ging het nog crescendo, daarna zakten de twee door het ijs. Ik roep al jaren dat een sterke prestatie in de Giro garant staat voor een tegenvallende Tour. Dat werd dit jaar weer eens bevestigd, nu zelfs door de nummers een (Basso) en vijf (Evans) van de Giro. Zelfs in zo’n eenvoudige en saaie Tour als deze gaat de wet op.

Toch valt de renners niet veel te verwijten. Christian Prudhomme en zijn parcoursmakers verdienen veel meer kritiek. Jaar na jaar verdwijnen er meer etappes die bergop finishen. Een etappe die eindigt met 30 kilometer dalen of nog een halfuur stoempen op het vlakke noem ik geen bergetappe, hoeveel cols er ook aan vooraf zijn gegaan. Het absolute dieptepunt werd dit jaar bereikt in de zestiende etappe, de zogenaamde ‘koninginnerit’. Toen ik het kaartje van deze etappe onder ogen kreeg bekroop me een naar gevoel.















Was dit kaartje per abuis omgedraaid en was de start de finish geworden en de finish de start? Al die cols in het begin en die vlakke aanloopfase als slot van de etappe, het kon niet waar zijn. Peyresourde, Aspin, Aubisque, Tourmalet, en dan ruim 60 kilometer waarin alles weer bij elkaar kan komen. De organisatie zag de bui al hangen, want in het begeleidende tekstje dekte men zich al bij voorbaat in tegen kritiek. Hoewel, indekken... het verweer is wel erg zwak: 'We have been criticised because the Tourmalet pass [...] is apparently too far from the finishing line. Some say that it will not bring anything to how the race develops. The only thing is neither Pau nor the Col du Tourmalet have changed place, and everything depends on the race.' Ja, zo lust ik er ook nog wel een. Eerst een plaats kiezen die mijlenver van de Tourmalet af ligt en dan zeggen dat je er ook niks aan kunt doen dat die plaats niet dichter bij de berg is komen te liggen.

En jawel hoor, afgelopen dinsdag werd pijnlijk duidelijk dat de critici gelijk hadden. In het begin werd er nog stevig doorgefietst omdat Van den Broeck eropuit trok, maar na de Peyresourde was het gedaan met de activiteit. Tergend traag reed het peloton in gesloten formatie naar de finish. Ciolek en Hushovd die de groep gele trui aanvoeren in een etappe met vier Pyreneeënreuzen, dan weet je het wel. Het is allemaal politiek. Het dorp dat het hoogste bedrag betaalt, krijgt de status van finishplaats. Ook als het tientallen kilometers van een klassieke col af ligt.

Intussen heeft Rabobank qua eindklassement zijn beste Tour ooit beleefd. Menchov derde en Gesink zesde, een uitstekend verdict van Parijs, zou Mart zeggen. Toch zijn die posities bijna tersluiks bemachtigd. Menchov heeft geen een keer aangevallen en Gesink kon in de derde week alleen op wilskracht aanklampen. De Varssevelder heeft in ieder geval eindelijk die altijd lastige eerste Tour achter de rug (die drie etappes van vorig jaar tellen we niet mee) en moet nu elk jaar ietsjes sterker zien te worden. Bauke Mollema en Steven Kruijswijk hebben in Italië al laten zien dat ook zij bergop veel in hun mars hebben. Het ligt voor de hand dat ze nu klaargestoomd gaan worden voor de Tour. Mollema zal volgend jaar hoogstwaarschijnlijk al debuteren.

Kan deze rasklimmer heerlijk onbevangen gaan demarreren op de laatste Alpenreus van de dag. Om vervolgens in het dal weer door de hele grote groep te worden ingerekend.

dinsdag 13 juli 2010

[WK]: De eindafrekening

De sterrenelftallen van het toernooi, uiteraard in de 4-2-3-1-formatie.

Beste Elf
============= I. Casillas SPA =========
J. Paintsil GHA = D. Lugano URU = J. Mathijsen NED = G. v. Bronckhorst NED
==== M. v. Bommel NED == B. Schweinsteiger DUI ====
== Th. Müller DUI == A. Iniesta SPA == D. Forlán URU ===
============= D. Villa SPA ===========
Coach: O. Tabarez URU
Reserves: M. Stekelenburg NED = Maicon BRA = G. Piqué SPA = K. Honda JAP = W. Sneijder NED = Xavi SPA = A. Sánchez CHL
Scheidsrechter: Y. Nishimura JAP

Beesten en Bruten
============= L. Suárez URU =======
M. Skrtel SLW = W. Ponce CHL = C. Puyol SPA = N. Vidic SER
==== N. de Jong NED == Felipe Melo BRA ====
== G. Demel IVO == C. Ronaldo POR == D. Alves BRA
============ N. Anelka FRA ========
Coach: Dunga BRA

Helden en Koningen
=============== V. Enyeama NIG ========
Y. Komano JAP = A. Ooijer NED = M. Tulio Tanaka JAP = Hans Sarpei GHA
======= S. Elliott NZL == L. Donovan VSt ====
== C. Blanco MEX = S. Chipperfield AUS = Y. Okubo JAP ==
=============== Jong Tae-se NKO ======
Coach: M. Bielsa CHL

[WK]: De top 32

De hitparade van het voorbije WK. Vanzelfsprekend in belangrijke mate bepaald door de resultaten, maar ook gefnuikte verwachtingen, opzichtig falen en het fris-van-de-lever-gehalte waren van belang.

(32) Frankrijk
Zidane zei het al: 'Van dit WK zal iedereen zich twee dingen herinneren: de winnaar en dat de Franse spelers weigerden te trainen.' El Antipático Domenech liet zijn volgevreten vedetten er een grote klerezooi van maken.
(31) Italië
Het slechtste WK ooit voor Italië. De hanige mannetjes slaagden er zelfs niet in de deeltijdvoetballers van Nieuw-Zeeland voor te blijven.
(30) Ivoorkust
Ivoorkust staat niet zo laag vanwege het niet overleven van de poulefase; dat kan gebeuren met Brazilië en Portugal in je groep. Ivoorkust was echter dé schopploeg van dit WK. De Ivorianen hadden hun talent ingeruild voor ongenadig uithalen naar ledematen.
(29) Honduras
Zo productief in de kwalificatie, zo onmachtig op het WK. Honduras heeft nog geen handvol kansen kunnen creëren, zo ouderwets traag werd er gecombineerd. Zelfs de shirtjes deden retro aan.
(28) Noord-Korea
Verrukkelijk degelijk tegen Brazilië, daarna hopeloos overlopen en WK-onwaardig gebleken. Jammer.
(27) Kameroen
Kansloos, machteloos. Zoals voorspeld.
(26) Nigeria
Zie Kameroen.
(25) Engeland
Veel van verwacht, wederom teleurgesteld, met de 0-0 tegen Algerije als dieptepunt. Maar als die 2-2 van Lampard tegen de Duitsers gewoon had geteld, dan had ik het nog wel willen zien.
(24) Algerije
Noord-Afrikaanse representant werkte hard maar was een aantal maatjes te klein. Twee supporters bezorgden ons wel het filmpje van het toernooi.
(23) Griekenland
Pijnlijk slecht in de eerste wedstrijd, daarna aardig gerevancheerd. Koning Otto kan met een voorzichtig opgeheven hoofd met pensioen.
(22) DenemarkenFris en aanvallend tegen Kameroen, maar daarvoor tegen Oranje en daarna tegen Japan zwaar onder de maat.
(21) Servië
En opnieuw werd Servië laatste in zijn groep, en dat met winst op Duitsland op zak. Wat lesjes effectiviteit zouden voor de Serven geen kwaad kunnen.
(20) ZwitserlandAls enige gewonnen van de wereldkampioen. Daarmee is dan ook wel zo'n beetje alles gezegd.
(19) Slovenië
Niet onaardig. Slachtoffer geworden van de eigen berekening door tegen Engeland op een 1-0 nederlaag te mikken.
(18) Nieuw-ZeelandVerrassend, moedig, sympathiek. De kiwi's creëerden nog minder kansen dan Honduras maar behielden wel even mooi de ongeslagen status in Zuid-Afrika.
(17) SlowakijeMooi was het niet wat Slowakije liet zien, effectief wel. Robert Vittek had zijn vizier op scherp staan, behalve op de cruciale momenten tegen Oranje.
(16) Verenigde Staten
Met hart en ziel. En toch weer met lege handen.
(15) Zuid-Afrika
Abominabel tegen Uruguay, toch de harten veroverd met passie en geloof tegen Mexico en Frankrijk. De goal van Tshabalala blijft in de herinnering.
(14) AustraliëAfgeschreven na de afstraffing tegen Duitsland, daarna lovenswaardig de rug gerecht en een goede indruk achter gelaten.
(13) Zuid-KoreaMet wat meer geluk tegen Uruguay had Zuid-Korea zomaar die verrassende halvefinalist kunnen zijn geweest.
(12) MexicoVoor de zesde keer op rij eruit in de achtste finale. Dan weet je zo onderhand wel waar je plafond ligt.
(11) Brazilië
Afscheid nemen van mooi voetbal mag, onder voorwaarde dat er discipline en resultaat tegenover staan. Dat heeft Brazilië uiteindelijk niet voor elkaar gekregen. Dunga was nog krankzinniger dan Maradona, zijn spelers moesten hun arrogantie bekopen met een trieste aftocht.
(10) ArgentiniëVier overwinningen op rij en toen in het Duitse mes gelopen. Argentinië zat echter in een uiterst zwakke poule. Messi kon zich niet onderscheiden, Maradona had geen flauw idee, Romero faalde opzichtig.
(9) Portugal
Portugal leek afgeschreven maar bewees ook zonder Cristiano Ronaldo te kunnen. De keeper Eduardo, linksback Coentrão, aanjager Meireles, passer Tiago, ze imponeerden bij vlagen.
(8) GhanaDe hoop en trots van Afrika, o zo dichtbij de laatste vier. Het waren echter niet de creatieve mensen Gyan en Muntari die indruk maakten. Juist de defensieve krachten Paintsil en Vorsah waren de sterkhouders van Ghana.
(7) Japan
Toch één van de verrassingen dit toernooi. Eindelijk eens niet elf inwisselbare Japanse nobody's maar zich onderscheidende figuren als de woeste back Komano, het beest Tulio Tanaka, de haas Endo, de fluwelen Honda en de stoere Okubo.
(6) Chili
Met Mexico de enige ploeg die nog in een 4-3-3-formatie vol op de aanval speelde. Bielsa stal er de harten van de liefhebber mee. Sánchez, González en Beausejour, een frivole aanvalslinie, maar wel eentje zonder scorend vermogen.
(5) Paraguay
Paraguay was van alle landen misschien wel het dichtst bij succes tegen Spanje in de knock out-fase. Met pressievoetbal en jagende mensen voorin (vooral Valdez) werd de Spaanse machine ontregeld. Chili en Paraguay hebben de toekomst.
(4) Duitsland
Naar verluidt maakten de Duitsers veel indruk met 'Nederlands' voetbal. Spelers als Schweinsteiger, Özil en Müller speelden inderdaad fris en aanvallend, maar laten we niet vergeten dat driekwart van de Duitse doelpunten countergoals waren.
(3) UruguayDefensief ijzersterk, aanvallend dreigend met lopende mensen voorin en Forlán die vanuit het middenveld het vijandelijke doel constant bestormde. Het spijkerharde spel waar Uruguay om bekend staat, was volledig afwezig. De aimabele coach Tabarez blonk uit door zijn realiteitszin en relativeringsvermogen.
(2) NederlandGeen Hollandse School dit keer, maar Nieuwe Zakelijkheid. Maar die kan ook indruk maken, zo hebben we de voorbije weken gezien. De drive van de spelers was overweldigend, de resultaten indrukwekkend, de bondscoach onverstoorbaar. In de 117de minuut van de WK-finale strandde de missie. Wat waren we er dichtbij.
(1) Spanje
Na Europees kampioen nu ook Wereldkampioen. Xavi en vooral Iniesta waren weer ongrijpbaar. In feite staat hier gewoon FC Barcelona op het hoogste podium. Spanje heeft bewezen dat ook vanuit een gesloten formatie en met een hecht collectief technisch verfijnd en aanvallend gevoetbald kan worden. Echt sprankelend voetbal leverde het niet op - vier keer 1-0 in de knock out zegt wat dat betreft genoeg -, maar met Spanje als 's werelds beste heeft iedereen uiteindelijk vrede.

maandag 12 juli 2010

WK Kroniek, #5: Deceptie

10 t/m 12 juli
Deze WK-kroniek is het vijfde en laatste deel van de serie. De trouwe lezer zal deel vier gemist hebben. Dat deel, bestrijkende 2 t/m 9 juli, zal worden opgenomen in het vakantieverslag 'Malta 2010', dat de komende tijd in afleveringen zal verschijnen.

ZATERDAG 10 JULI en het land trilt en zucht van verwachting en verlangen. In Duitsland in 1974 waren we de besten, maar verloren we van de geniepige Duitsers. In Argentinië in 1978 waren we er nog dichter bij, maar stonden een doelpaal en de Argentijnse heksenketel in de weg van het goud. Nu, in Zuid-Afrika in 2010, zal alles toch nog goed komen. De tegenstander is niet het gastland, driemaal is scheepsrecht en deze groep is zo gebrand op die cup dat de tweede plaats niet eens een optie ís. Oranje speelt al het ganse toernooi met het geluk en de flow van de gedoodverfde winnaar. Wesley Sneijder speelt moeizaam en is grote delen van de wedstrijden onzichtbaar, maar op de cruciale momenten geeft hij een assist of scoort hij een lelijke goal. In dat mannetje is Guus Geluk gereïncarneerd.
Spanje. De laatste hindernis is Spanje. De beste ploeg ter wereld. Waar Nederland op zijn Duits - bikkelen, linkeballen, mazzelen - naar de finale is geslopen, daar heeft Spanje op z'n Hollands de eindstrijd bereikt: combineren, overvleugelen, domineren. Met één verschil. De doelpunten bleven uit. Met drie keer een schamele 1-0 hebben de Iberiërs hun finaleticket veilig gesteld. Oké, ze speelden voortreffelijk tegen de Duitsers, maar die maakten dan ook de fout ultradefensief en afwachtend aan te treden. Oranje scoort altijd, David Villa neutraliseren en de winst ligt binnen handbereik. Het moet, het zal, het kan.
Aan de vooravond van de dag van ons leven is er eerst nog die merkwaardige strijd om het brons. Twee ploegen die mentaal gebroken zijn en liever naar huis zouden zijn gegaan worden geacht nog één keer alles te geven. Ironisch genoeg zorgt de afwezigheid van druk en stress er nu voor dat de spelers van Duitsland en Uruguay zowaar een vermakelijke wedstrijd op de mat leggen. Duitsland komt wederom snel op voorsprong, maar de moedige Uruguayanen vechten zich naar een voorsprong. Duitsland maakt snel gelijk en vlak voor tijd komt ook nog de winnende treffer uit de lucht vallen. De lethargie na het eindsignaal maakt duidelijk dat Uruguay beter derde had kunnen worden. Dan zijn de zinnen van de Nederlandse bevolking echter al verzet naar de dag van morgen. In veel bedden wordt gewoeld, gedraaid, gedroomd. Menigeen ziet het licht worden.

Hoe word je wakker op de dag van de WK-finale? ZONDAG 11 JULI is vreemd genoeg een dag als alle andere. Al die spetterende etiketten blijken toch rationalisaties te zijn die maar geen vat krijgen op geest en zenuwstelsel. De dag die je je altijd zult blijven herinneren, je eeuwige vandaag, once in a lifetime, enzovoort. Het is nog steeds bloedheet, vanavond moet Oranje weer voetballen en het WK zit er godverdomme bijna op. De nervositeit is ver te zoeken. Wat is dit? Zelfbescherming van het lichaam? Afijn, de grootste Oranje-supporter Jack van Gelder begint al om 12.00 uur vanuit Afrika voor te beschouwen. Dat brengt de sfeer er al een beetje in. Bij iedereen is er dat hardnekkige geloof, dat welhaast zeker weten dat het vanavond dan eindelijk gaat gebeuren. De hele dag is een tunnel naar half negen.
Na de wilde taferelen op het mediterrane Malta is de bestemming nu het gemoedelijke Nijmegen. De trein raakt voller en voller, alles kleurt oranje, iedereen is op de been. De pleinen zijn overvol. Er is enthousiasme en saamhorigheid, maar ook kalmte en nerveuze spanning. 11 juli 2010, 20.30 uur, het hier en nu. De bal rolt. Er is geen weg meer terug.
Spanje begint furieus. De eerste tien minuten wordt Oranje zoekgetikt. De arbiter Howard Webb wordt door alle aanwezigen al snel beschimpt en vervloekt, maar uit elke herhaling blijkt dat de gele kaarten terecht zijn. Van Persie schoffelt, Van Bommel zaagt en Nigel de Jong raakt Alonso vol op zijn aorta. De rust wordt met 0-0 gehaald, maar het besef is er langzaam maar ferm ingeslopen: we zijn de onderliggende partij, dit wordt heel lastig. Maar ook: Brazilië was de eerste helft ook oppermachtig, na de thee stond er een herboren Oranje.
Dat is nu helaas niet het geval. Spanje blijft domineren, Oranje vindt de vrije man niet, Webb krijgt een lamme arm van het kaarten trekken. Maar dan. Het moment. Sneijder schildert een steekpass op Robben. Iedereen houdt op met ademen. Enkele seconden lang is de menselijke CO2-uitstoot gereduceerd tot nul. Vogels stoppen met fluiten. De kreet van afgrijzen uit miljoenen kelen schudt de Aarde even later bijna uit haar baan. Robben heeft gefaald. Dit was het moment, en Robben en Van Marwijk en Wim-Lex en alle Nederlanders weten het. Iets met kansen die je maar één keer krijgt en die je moet grijpen.
Verlenging. Lelijk voetbal, strijd, oorlog, paniek. Maar Stekelenburg staat sterk, strafschoppen lonken. Vragen flitsen: Willen we kampioen worden uit penalty's? Is Casillas beter dan Stekel? Zijn er al mensen gaan slapen? Overbodige vragen, want het staat ineens 0-1. Iniesta, de bleekscheet nota bene, heeft het net gevonden. Er is geen vlag omhoog gegaan. Er is niet afgefloten. Hij was in het zijnet, maar aan de binnenkant. Ongeloof. Ontkenning. Nee, niets helpt meer, hij zit er echt in. Over en uit, weg droom, weg ik was erbij die gedenkwaardige dag. Weinig mensen huilen. De stemming bij de mensen is eerder gelaten dan verdrietig of boos. Omdat Spanje de beste was. Omdat Spanje wel voetbalde. Omdat het een gruwelijke schijtwedstrijd was. We hebben geen voetbal gezien, zijn niet eens eervol ten onder gegaan. Die Webb was een grote drol, maar overal sijpelt al de schaamte voor de veel te agressieve vaderlanders de harten binnen. Negen gele kaarten, wat een schande.
Sommigen gaan naar huis, anderen doen aan collectieve rouwverwerking in kroegen en cafés. Een niet al te snuggere dj gooit 'Rood' van Marco Borsato op de pick-up. Dat nummer draaien is sowieso al een enkeltje Bijlmerbajes waard, maar in dit geval is het extra pijnlijk. Er klinkt wat boe-geroep en gejoel, maar niemand wordt echt kwaad. De gelatenheid is lood- en loodzwaar.

MAANDAG 12 JULI en alles is nu echt voorbij. Na de wedstrijd was er nog steeds de adrenaline, de oranje waas, maar nu is de bubbel dan definitief doorgeprikt. Een volle maand lang heeft de pandemie gewoed, de Oranje-koorts had het land in zijn greep. 11 juni t/m 11 juli 2010 was een gat in de tijd.
Iedereen praat en schrijft nu over de schoppartij, de geïntimideerde Webb, de goal van Iniesta, de niet-gegeven corner. Maar die kans van Robben... Die zal uitgroeien tot de Rensenbrink van mijn generatie. Als Rensenbrink in '78... Als Robben toen in 2010...

donderdag 1 juli 2010

WK Kroniek: zeven dagen lang, #3: Naar de laatste acht

25 juni t/m 1 juli

VRIJDAG 25 JUNI, alweer de laatste wedstrijden uit de poulefase, tempus fugit. Deze dag belooft met Brazilië - Portugal nog wel een schitterende wedstrijd. Maar helaas, het affiche is weer eens mooier dan de uitvoering. Portugal heeft aan een gelijkspel genoeg en Brazilië is al geplaatst, en dat merk je. Na een paar doodschoppen over en weer besluiten beide teams dat al die gele kaarten schorsingtechnisch niet zo handig zijn en geloven ze het verder wel: 0-0.
Op het andere net gaan de Noord-Koreanen opnieuw het schip in. De schande blijft dit keer beperkt tot 0-3. Ivoorkust wint dus, eindigt op vier punten, was door de monsterscore van Portugal al feitelijk kansloos, maar heeft het zelf laten afweten door de eerste twee wedstrijden te vergeten te voetballen.
's Avonds de topper Chili - Spanje. Mét David Villa. De meppende goalgetter heeft van de scheidsrechterscommissie, die geleid wordt door een Spanjaard, geen schorsing gekregen. Curieus. Villa laat nu zijn voeten spreken en scoort vanaf de zijlijn. De hoogst irritante scheidsrechter Dracula II uit Mexico deelt gele kaarten uit alsof het Sp!ts-krantjes zijn. De tweede kaart voor Estrada, na een onschuldige trap op de hak van Torres, is wel de druppel. Spanje wint uiteindelijk met 'maar' 2-1. Omdat Zwitserland tegen Honduras niet verder komt dan 0-0 zijn de Chilenen toch door. Terecht. Wat is bondschoach Marcelo Bielsa van Chili trouwens een koning. Zit-ie daar steeds op zijn hurken, touwtjesbril om de nek, te filosoferen over de zin van het leven. En na de rust eerst een kartonnen bekertje zalige automatenkoffie soldaat maken alvorens de coaching weer ter hand te nemen. Held. In Bloemfontein maken Zwitserland en Honduras er een potje van. Aan het eind spelen beide teams in een vooroorlogse 2-3-5 opstelling om een goal af te dwingen. Dat betekent om de halve minuut een open kans, om de beurt voor een van beide goals, maar men springt zo slordig met de ruimtezee om dat alle kansen verprutst worden. Deze ploegen hebben niets te zoeken in de achtste finale.

Op ZATERDAG 26 JUNI beginnen de achtste finales. Dit is eigenlijk de mooiste ronde. Het gaat nu echt ergens om en er doen toch nog steeds 16 landen mee. Uruguay en Zuid-Korea mogen als eerste de knock-out in. Na Forlán komt nu ook Suárez op stoom. Met twee fijne goals schiet hij Uruguay - dat zich als 32ste en laatste land kwalificeerde voor de eindronde - naar de laatste 8. Aanvoerder Lugano maakt tot de 1-1 weer een ijzersterke indruk. De centrale verdediger kopt alle ballen weg, behalve in de scrimmage vlak voor de 1-1, waarbij hij zijn hoofd juist intrekt.
's Avonds opnieuw een achtste finale waarbij niet op voorhand een favoriet aan te wijzen is. Ghana en de Verenigde Staten maken er een boeiend schouwspel van. Ghana domineert de eerste helft, maar na rust heersen de mannen van koning Bob Bradley: 1-1. Vroeg in de extra tijd schiet Asamoah Gyan de beslissende 2-1 achter Howard. Leuk voor Afrika, jammer voor de sympathieke Amerikanen. Na afloop dankt Gyan zijn God dat Hij hem de beste speler van het toernooi heeft gemaakt. Tsja, zelfoverschatting is ook een kunst. De 2-1 van vandaag was een fraaie knal, d'accord, maar zijn andere twee goals waren penalty's en verder staat hij een beetje balletjes af te wachten voorin. En met dat rugnummer 3 krijgt hij natuurlijk onverwachts veel ruimte omdat de tegenstanders denken dat er een verdwaalde linksback voorin is beland.

ZONDAG 27 JUNI gaan alle voetbalfanaten er eens goed voor zitten. Duitsland - Engeland, een klassieker in de ware zin des woords. Gaylord Löw heeft zijn truitje aan, zijn sjaaltje om en de Gühl Living Coulours doen zijn lokken weer glanzen in de zon. Pitbull Capello is in maatpak en schreeuwt in gebroken Engels onverstaanbare aanwijzingen naar zijn spelers. Klose scoort de 1-0. Uit de herhaling blijkt dat het dik buitenspel was - de 'lijn' geeft dat duidelijk aan. Maar de commentator besteedt er op dat moment verbazingwekkend genoeg geen enkel woord aan. Ook na afloop blijft het stil over de onterechte 1-0, maar alle aandacht gaat dan ook uit naar de niet toegekende 2-2 van Gerrard. Bij zulke dubieuze beslissingen zie je als tv-kijker normaal ook pas in de herhaling of de arbitrage goed of fout zat, maar nu is meteen, live, o zo duidelijk te zien dat die bal de lijn passeert. Engeland is gebroken en met hulp van Gareth Barry - traag als dikke stront - countert Duitsland nog naar 4-1.
Om negen uur is het opnieuw foeteren op de arbiter geblazen. Tévez kopt de 1-0 binnen voor Argentinië, ongeveer dertien meter in buitenspelpositie. Ik dacht eerst dat hij al buitenspel stond omdat de keeper uit zijn doel was, maar uit de beelden blijkt dat Tévez zelfs ook achter de laatste verdediger staat. Mexico is furieus, Márquez krijgt meteen geel voor een frustratieschop. In de rust is er eindelijk het eerste massale opstootje van dit toernooi. Helaas is niet goed te zien wie er los gaan. Een klein, dik mannetje met zwarte krullen, grijze baard en antraciet maatpak sust de boel. Na rust beslist Tévez snel de wedstrijd. Javier 'het erwtje' Hernández laat op de valreep nog zien waarom hij naar Manchester United verkast. 3-1.

Vroeg op de ochtend van MAANDAG 28 JUNI besluit de FIFA doodleuk in een persconferentie alle vragen over arbitrale blunders en elektronische hulpmiddelen categorisch niet te beantwoorden. Kim Jong Il, Omar al-Bashir, Hu Jintao, Joseph Blatter. Kwartet.
Stok kaarten aan de kant, want Onze Jongens komen in actie! Tegen de grauwe Slowaken wordt toch een eenvoudige zege verwacht. Als vervanger voor Van der Vaart zou Van Marwijk kiezen tussen Afellay en Elia en van die twee is het uiteindelijk Robben geworden. Veel Slowaken acteren in de Bundesliga, maar toch zien ze niet aankomen dat Robben vanaf rechts naar binnen snijdt en vervolgens een laag schot in de korte hoek plaatst: 1-0. In het vervolg zakt het spelniveau van Oranje weer naar een schrikbarend laag peil. Stekelenburg moet zelfs twee keer reddend optreden. Tien minuten voor tijd valt de bevrijdende 2-0. Skrtel, die van voren Martin - haha - blijkt te heten, staat nog te zaniken tegen de scheids waardoor de o zo belangrijke Dirk Kuijt met een schitterende actie Sneijder de 2-0 aanreikt. De penalty voor Slowakije in de vijfenegentigste minuut is nog een behoorlijke domper, ook omdat de arbiter meteen nadat de pegel van Vittek het net heeft geraakt, affluit. Maar hee: eindelijk weer eens in de kwartfinale. Vrijdag wacht de eerste echte grote uitdaging: Brazilië.
Dat moet dan nog wel eerst afrekenen met toernooiverrassing - en favoriete ploeg van Cruijff - Chili. De Brazilianen zijn echter een doorontwikkelde versie van Oranje. Met behoudend voetbal en zakelijk aanvalsspel worden de Chilenen rücksichtslos met 3-0 terug naar Zuid-Amerika gestuurd.

DINSDAG 29 JULI alweer de laatste tweederondewedstrijden. Wel twee keer twee landen die aan elkaar gewaagd zijn. Eerst mag Japan, een van mijn favoriete ploegen, het opnemen tegen het stugge Paraguay. Na een niet eens zo heel saaie 0-0 is het in de strafschoppenserie uitgerekend de held Komano die als enige mist. Paraguay voor het eerst naar de laatste acht, Japan helaas uitgeschakeld.
In het WK-journaal doet Nico Dijkshoorn of zijn neus bloedt door het vuvuzelafragment uit de Big 5 te verwijderen. De altijd tegendraadse Peter Er de Vries deed dat eerder al, waarna Hugo Borst met steun van 99% van de kijkers het fragment er weer terug in stemde. Dat laatste is voor Dijkshoorn aanleiding het fragment te verwerpen, want het zijn volgens hem dezelfde mensen die naar X-factor kijken en Ron Brandsteder leuk vinden.... Mensen als De Vries en Dijkshoorn zien blijkbaar achter elke onschuldige boom de populistische vijand staan.
's Avonds bevestigt Spanje nog maar eens dat de 0-1 tegen Zwitserland een incident was. Spanje wint 'maar' met 1-0, een doelpunt dat ook nog buitenspel was, maar maakt diepe indruk. Het gemak waarmee de bal wordt rondgetikt, de eenvoud waarmee spelers vrij worden gespeeld, het is om ademloos naar te kijken. Portugal slaagt er gewoon niet in ook maar in de buurt van Casillas te komen. Het stuitend stoere mannetje Ronaldo deponeert zijn speeksel op de schoenen van de cameraman.

Op WOENSDAG 30 JUNI moeten we afkicken. De komende twee dagen geen voetbal. Na tweeënhalve week mogen we concluderen dat dit niet een toernooi van mooi voetbal is. Niet alleen Oranje en Brazilië hebben afstand gedaan van sprankelend voetbal, alle ploegen spelen resultaatvoetbal. Alleen Chili en in mindere mate Argentinië en Duitsland hebben de neutrale kijker vermaakt. Zolang Oranje nog meedoet is klagen zinloos, maar durft het vrijdag te verliezen, dan zal toch met een zekere weerzin worden teruggekeken op Zuid-Afrika 2010, ben ik bang.
Dat doet ook Goodluck Jonathan. De president van Nigeria besluit zijn nationale ploeg voor twee jaar te schorsen... Ik zou nu hier het woord 'bananenrepubliek' kunnen gebruiken, maar dat is flauw. De FIFA is overigens helemaal niet gediend van politieke inmenging in de sport - dat zal door Blatter wel als landjepik worden gezien - en dreigt met maatregelen. Maar wat wil de bond doen? De ploeg schorsen? Toch wel slim gedaan van Goodluck.
Geen wedstrijden, wel gewoon een WK-journaal vandaag. Niet Hugo Borst maar Edwin Evers plaatst de vuvuzela-Algerijnen terug de Big 5 in. Van de puissant rijke geinponem verwacht je wel een voorkeur voor dit fragment. Niet vanwege het humoristische element maar omdat die ene Algerijn bij zijn maat in feite de ultieme hoortest uitvoert...

DONDERDAG 1 JULI, the day before. De tactische bespiegelingen zijn niet van de lucht. Hoe Maicon af te stoppen, hoe Robben in te zetten, wel of geen Van Persie, met Elia beginnen of niet, iedereen heeft zo zijn ideeën over hoe het moet. Laten we het maar aan Frank de Boer overlaten. Die was er immers ook bij in '94 en '98. Amerika '94 was een mooie wedstrijd, met goals van Winter en Bergkamp. De 3-2 van Branco was een zwabberbal, toen al. Frankrijk '98 was dodelijk spannend. Pi-air van Hooijdonk werd vlak voor tijd, bij een stand van 1-1, een loepzuivere strafschop onthouden. Penalty's deden Oranje de das om.

Nu is de tijd voor revanche daar. Alles moet kloppen, alles moet meezitten, dan hebben we een kans. Ondergetekende reist in ieder geval af richting Zuid-Afrika. Met de nadruk op richting... Tot over een week!