woensdag 9 mei 2012

Over balken en ogen. Het geval Inez Weski

Van de 13 voorspellingen voor 2012 luidde de derde:
'Als in maart - of welke maand dan ook - het OM foto's verspreidt om boeven te vangen zal Inez Weski bij Pauw & Witteman komen vertellen dat de privacy van burgers in het geding is.'
Nu bevatte die post natuurlijk allemaal predicties waar ik me nauwelijks een buil aan zou kunnen vallen, maar deze was helemaal een inkoppertje.
Mevrouw Inez Weski is deskundige op het gebied van de privacy van misdadigers. Als er ergens een gruwelijke misdaad is gepleegd en de gezochte verdachten verschijnen met hun tronie in beeld, dan hoeven de redacties maar op mevrouw Weski haar staart te trappen en ze steekt haar riedel af dat het een grof schandaal is.
Voor elk onderwerp hebben de praatprogramma's wel zo'n deskundige die precies komt vertellen wat men van ze verwacht.
Het is wat met die deskundigen tegenwoordig.
Vroeger was het heel simpel: als er ergens een vliegtuig uit de lucht was gedonderd, dan schoof Benno Baksteen aan om tekst en uitleg te geven. Dat was een helder systeem: vliegtuigje down, Benno gebeld, Benno liet zich informeren, Benno vertelde de kijker hoe het zat. Prima, prima.
Nu wordt een 12-jarig jochie opgetrommeld als er opschudding in de natuurkunde is, komt Maarten van Rossem wekelijks zijn belegen toneelstukje opvoeren en wordt elke discussie over Griekenland zinledig omdat hysterica Ingeborg Beugel een uur lang door iedereen heen zit te krijsen.
Daarnaast schuiven er te pas en te onpas academische deskundigen aan uit allerlei dubieuze wetenschapsgebieden om vrijuit te speculeren.
Als we willen weten wat een moordenaar - Joran van der Sloot, Tristan van der Vlis, Geert Wilders - heeft bewogen dan komt psychologe Corine de Ruiter het ons vertellen. Als de crisis ons weer eens naar de totale ondergang dreigt te voeren, dan komt econoom Arnoud Boot ons uitleggen hoe we dat kunnen voorkomen.
De deskundigen zijn niet bepaald gespeend van camerageilheid. Ik vergeet nooit hoe Boot ooit zijn economisch commentaar kwam geven terwijl hij zijn stem kwijt was. Zo schor als een kraai, totaal onverstaanbaar, maar simpelweg een keer zijn beurt voorbij laten gaan was blijkbaar niet in Boots hoofd opgekomen.
En mevrouw De Ruiter is een volgelinge van Hater des Vaderlands Ramsey Nasr. Nederland is vol, vindt Corine (derde comment onder het essay). Er zijn namelijk te veel Nederlanders. Aldus deze verfrissende invulling van de vol-is-vol-gedachte. Die Nederlanders hebben geen normen, schreef Ramsey. En Corientje was het met hem eens: 'De meeste Nederlanders lijken te denken dat hun land eigenlijk heel belangrijk en geweldig is.' Corientje wilde namelijk 's avonds in de trein nog wat werken. Maar ach en wee, dat ging dus niet door, want twee bejaarden waren aan het praten. Fijne psychologische redenering van onze huispsychologe. Als je als 65-plusser dus iets tegen je vrouw zegt in een stiltecoupé, dan ben je niet een 65-plusser die iets tegen zijn vrouw zegt waar dat eigenlijk niet mag, maar dan vind je je land 'eigenlijk heel belangrijk en geweldig'. Misschien een idee om eens wat minder in allerlei praatprogramma's te verschijnen zodat je gewoon op je werk kunt werken, Corien?
Ik vraag me overigens af hoe zulke klagers op hun werk kunnen functioneren. Die moeten ze dan tussen 9 en 5 helemaal alleen in een geluiddicht kamertje wegstoppen.
Maar terug naar onze privacydeskundige. Want er is altijd baas boven baas.
Wie is Inez Weski?
Inez Weski is strafpleiter. Bovendien ziet Inez Weski er een beetje gek uit. Gotisch of zo.
Je denkt elke keer dat er een bandlid van Slipknot bij Jeroen en Paul aan tafel zit, maar dan is het toch weer Inez Weski.
EenVandaag had Inez Weski in de uitzending over de roofmoord op de Haagse juwelier Ruud Stratmann. Justitie had foto's van de verdachten verspreid.
Terwijl de kist met het lichaam van Stratmann werd weggedragen klaagde Weski dat de privacy van de daders hiermee geschonden was:
'Daar kan later bij de rechter een beroep op worden gedaan. Je kan bijvoorbeeld aangeven: "ja maar ik ben al veroordeeld, ik ben al gestraft, in de verre toekomst zullen nog mijn kleinkinderen mogen meegenieten van deze episode uit mijn leven", dat kan meegewogen worden, dat wordt ook meestal meegewogen door de rechter.'
We zagen die redenering al in de Robert M.-zaak. Die was ook veelvuldig in de media geweest en verdiende daarom volgens zijn advocaten zelfs vrijwel volledige vrijspraak.
Het gaat weer eens om botsende rechten. Het recht op leven, en het recht op privacy. Maar wel de privacy van iemand die een ander dat leven heeft ontnomen. Iemand die serieus ter discussie stelt dat het eerste recht zwaarder weegt dan het tweede heeft het contact met de maatschappij verloren.
Zoals de officier van justitie in EenVandaag zei: 'Hoeveel recht op privacy heb je nog als je zo'n feit pleegt? Als je jezelf zo letterlijk in de kijker speelt, dan moet je niet gek opkijken als je daadwerkelijk in de kijker komt te staan.'
Maar als justitie je foto dan in de media gooit en je daardoor snel in de kraag weet te grijpen, dan heb je juist een kortere straf verdiend, als het aan de Weski's van deze wereld ligt tenminste.
Wat is dat toch met die strafpleiters en hun wereldvreemde redeneringen? Is het ijdelheid? Is het typisch voor een beroepsgroep die scoren hoog in het vaandel heeft, waar alles om prestige draait? Of is het de ivoren toren? Dat laatste lijkt me sterk, strafpleiter is immers voor een belangrijk deel een televisieberoep geworden. Spong, Moszkowicz, Plasman, Knoops, Anker 1, Anker 2, Weski, allen zijn bekende Nederlanders. 
Weski spreekt zichzelf daardoor op een merkwaardige manier tegen. Dat justitie foto's van verdachten toont, is geen nieuws en allesbehalve een uitzondering. Op depolitiezoekt.nl worden dagelijks honderden gezochte verdachten met hun tronie vol in beeld getoond. Het gaat er haar dus blijkbaar om dat die foto's in de massamedia worden vertoond, in kranten, op de journaals, bij de actualiteitenprogramma's. 'Daarmee begint justitie al aan de strafzaak voor die feitelijk begonnen is,' zegt Weski. Maar waar klaagt Weski daarover? Niet bij de rechter zelf - ze is niet eens de advocaat van de verdachten, dat is contrahegemoniseerder Faizel Enait - maar in diezelfde media! Ze doet net zo hard mee aan datgene wat ze zegt te laken. Dat is toch op zijn minst curieus te noemen.
Inez Weski ijvert tegen de functionele verdwijdering van het zwarte balkje voor de ogen van verdachten. Dat mag. Ik begrijp er niets van, maar goed. Maar dat ze daarbij het balkje in haar eigen zwartomrande ogen niet ziet is misschien wel veel erger.

Geen opmerkingen: