zondag 31 juli 2016

Zeven dagen lang (289)

25 t/m 31 juli

MAANDAG Vooruitzicht
Gelukkig wordt 2017 niet alleen maar kommer en kwel: er zijn nieuwe albums aangekondigd van Fleet Foxes en The National.

DINSDAG Monopolist
Nu Sparta terug is in de eredivisie steekt die stompzinnige discussie weer de kop op of er wel plaats is voor drie profclubs in Rotterdam.
Natuurlijk is er plaats voor drie profclubs in Rotterdam. De vraag moet eerder zijn waarom een grote stad als Amsterdam slechts één profclub heeft.

WOENSDAG Muziek
Allan Sherman, 'Hello Muddah, Hello Faddah' (1963)

DONDERDAG Iedereen staat nog op 0. Alles is nog mogelijk.
Zevende column voor Staantribune online: 'Hoop en lijden van de kleineclubsupporter'.

VRIJDAG Schande
De gerespecteerde Nederlandse socioloog Ruud Koopmans is het slachtoffer van lafhartige smaadacties van studenten van de Humboldtuniversiteit: 'Vuige hetze tegen socioloog Koopmans'.

ZATERDAG Clásica San Sebastián
Klasse, Bauke! Dat is je critici *wijst naar zichzelf* van repliek dienen.

ZONDAG Bevriend staatshoofd
Erdogan kondigt de vorming aan van 'een politie-eenheid met minder mensen maar meer wapens'. Hij komt dus met zijn eigen Gestapo. Het kopiëren van nazi-Duitsland verloopt voorspoedig.

vrijdag 29 juli 2016

Omdat Erdogan een moslim is

I
Elma Drayer stelt in de Volkskrant de prangende vraag waarom 'ooit zo respectabele instituten' als NRC Handelsblad, De Bezige Bij en de VPRO opeens zo weglopen met de Belgisch-Libanese onruststoker Dyab Abou Jahjah.
  Dat is eenvoudig: bij elk van de drie is hij gechaperonneerd.
  Bij onze Zuiderburen werd Abou Jahjah ooit mede salonfähig gemaakt door Peter Vandermeersch. Als hoofdredacteur van De Standaard ruilde die de katholieke signatuur van de krant in voor de politiek-correcte heilsleer, met als middellangetermijneffect dat men in 2014 een eindredacteur vrijmaakte om Abou Jahjah een wekelijkse column te kunnen bieden. Nu diezelfde Vandermeersch de baas zetbaas bij de NRC is, vormt ook die krant een gespreid bedje voor onze activist.
  Bij de Bij was het eveneens een Vlaming, ene Katrijn Vanhauwermeiren, die de wolf in schaapskleren binnen wist te loodsen. Dat kunnen we namelijk afleiden uit deze bizarre alinea in een reportage over het rumoer binnen de uitgeverij:
  'Inmiddels heeft De Bezige Bij maatregelen getroffen om ongelukken als deze in de toekomst te voorkomen. Voortaan overleggen de hoofdredacteuren van de verschillende bedrijfsonderdelen fictie, non-fictie en Vlaamse literatuur met elkaar voordat ze besluiten om een titel uit te geven. Dat gebeurde tot nu toe niet.'
  Vanhauwermeiren heeft er dus helemaal op eigen houtje voor kunnen zorgen dat het in de korf van de Bij nu hommeles is.
  En de VPRO? Heeft Abou Jahjah zijn columnistenhonorarium misschien aangewend om tientjeslid van de Voorheen Progressieve Radio Omroep te worden? Of zou er een verband zijn met het feit dat Zomergasten dit jaar gepresenteerd wordt door Thomas Erdbrink, bekend van de geslepen Iran-promotie? Die vriendelijke jongen die met zijn ironische dictie Iran portretteerde als betrof het een aflevering van 't Is Hier Fantasties?
  Om alvast warm te draaien mocht Abou Jahjah bij zijn beschermheer Vandermeersch een opstel inleveren over de mislukte coup in Turkije. Het resultaat is een krakkemikkige hak-op-de-tak-tekst vol kromme redeneringen, onnavolgbare gedachtesprongen en absurde vergelijkingen, dat alles gelardeerd met een flinke schep slachtoffersentiment en een snuf schaamteloze zelfverheffing.

II
De wereld beschouwt Erdogan nu als de belichaming van het kwaad, zo heeft Abou Jahjah geconstateerd. En dat terwijl die arme Erdogan alleen maar af en toe een grote mond opzet tegen Europa, meer niet. Waarom is hij dan toch de gebeten hond? Onze radicale denker heeft het antwoord klaar: omdat Erdogan een moslim is.
  Verdomd.
  Omdat hij een moslim is.
  Is dát het.
  En ik dacht nog wel dat het was omdat in Turkije - dat al in rap tempo naar een dictatuur aan het afglijden was - de dagen van de lange messen zijn begonnen: omdat Erdogan sinds de coup ruim 10.000 militairen, waaronder een paar honderd generaals en admiraals, heeft ontslagen of gevangen heeft gezet. Omdat die gevangenen vernederd, gemarteld en gelyncht worden.
  Ik dacht omdat Erdogan zo'n 2700 rechters en officiers van justitie op non-actief heeft gezet, 8000 politieagenten heeft ontslagen en 17.000 ambtenaren naar huis heeft gestuurd.
  Omdat hij 1577 decanen en andere onderwijsbestuurders uit hun functie heeft ontheven, van 21.000 docenten de onderwijsbevoegdheid heeft ingetrokken en academici tot nader order heeft verboden het land te verlaten.
  Omdat hij 45 kranten, 23 radiozenders, 16 tv-stations, 15 tijdschriften en 3 persbureau's een publicatie- of uitzendverbod heeft opgelegd.
  Omdat hij de noodtoestand heeft uitgeroepen om nog meer macht naar zich toe kunnen trekken, zodat hij nu zelfs niet meer het excuus van een vermeende link met de coup nodig heeft om zijn ideologische zuiveringen door te voeren.
  Omdat hij eerder al de grondwet heeft gewijzigd om de immuniteit van volksvertegenwoordigers te kunnen opheffen en het parlement daarmee te kunnen zuiveren van Koerden - diezelfde Koerden die bij 'militaire operaties' in het Zuid-Oosten van het land massaal worden vermoord of van huis en haard worden verdreven.
  Kortom, omdat Erdogan de rechtsstaat heeft opgeheven en van Turkije een onvervalste fascistische dictatuur aan het maken is.
  Diezelfde Erdogan, mind you, die al eens heeft verklaard het nazi-Duitsland van Hitler als zijn grote voorbeeld te beschouwen voor de staatsinrichting van Turkije.
  Allemaal klein bier, volgens Abou Jahjah. Afbraak van de rechtsstaat? Hij ziet dat toch anders: Erdogan durft slechts 'af en toe de rechtsstaat tot het uiterste te stretchen'. Het staat er echt.

III
En ik al die tijd maar denken dat ik Erdogan als een groot gevaar beschouw omdat ik met lede ogen moet aanschouwen dat hem nauwelijks een strobreed in de weg wordt gelegd.
  Omdat de EU-bonzen na het mislukken van de militaire coup er als de kippen bij waren om Erdogan te feliciteren met 'de overwinning van de democratie en de rechtsstaat' maar vervolgens laf er het zwijgen toe deden toen bleek dat Erdogan diezelfde rechtsstaat - of wat daar nog van over was - in moordend tempo aan het ontmantelen was.
  Omdat ze de onderhandelingen over een Turks EU-lidmaatschap niet onmiddellijk beëindigden, zelfs niet opschortten, maar er doodleuk een vervolg aan gaven.
  Omdat Erdogan ook de Turken in het buitenland opstookt om zogenaamde Gülen-aanhangers aan te geven. Omdat hij er daarmee voor zorgt dat ook in ons land en elders in Europa Turken elkaar naar het leven staan, ruiten ingooien, brandstichten en dreigen en bedreigen dat het een aard heeft.
  Maar nee, de werkelijke reden is volgens Abou Jahjah dus dat Erdogan een moslim is. Kritiek op Erdogan = islamofobie. En islamofobie is 'antisemitisme 2.0'. Hij schrijft het echt.
  Islamofobie is niet antisemitisme 2.0, Jahjah, islamofobie is islamofobie. Het zich heel slinks 'antizionisme' noemende antisemitisme, waarvan jij de belichaming bent, dát is antisemitisme 2.0.
  Snel genoeg wordt duidelijk waar het Abou Jahjah eigenlijk om gaat, waar het deze whataboutist uiteindelijk altijd om te doen is: Israël en de Joden. Waarom Erdogan een dictator noemen en Netenyahu (sic) niet? vraagt hij.
  Erdogan is een enge dwaas, een paranoïde potentaat. Bovenal is hij - en dat is de kern van de zaak - een dictator die als een spin in het midden van het explosieve wereldpolitieke web zit. Iemand die door een samenloop van geografische, historische en politieke omstandigheden een ongekende machtspositie heeft en daarmee in staat is Europa ernstig te destabiliseren, niet in de laatste plaats omdat hij met zijn lange arm ten onzent myriaden gewillige aanhangers weet te mobiliseren - jongeren vooral, diezelfde jongeren die door Abou de Opjutter aangemoedigd worden om vooral niet te veel te integreren in de samenleving maar die samenleving juist te wantrouwen en zich te wentelen in de van rancune en ressentiment doortrokken slachtoffercultus. 
  Die levensgevaarlijke combinatie is op Benjamin Netanyahu niet van toepassing. Op Israël is genoeg aan te merken, maar Israël vormt geografisch niet de cruciale verbinding tussen Europa en het kruitvat Midden-Oosten, Israël is geen doorvoerhaven naar Europa voor IS-terroristen, met Israël is geen schimmige deal gesloten over de migrantenstroom, Israël is geen kandidaat-EU-lidstaat, en bovendien hebben we hier geen last van louter aan het land van herkomst loyale Israëliërs die op afstand bestuurbaar met vlaggen de straat op te dirigeren zijn. Dat geldt allemaal wel voor Turkije.
  Abou Jahjah ziet het allemaal niet, hij is verblind door zijn haat jegens Israël, zijn afkeer van Joden, en zijn lucratieve handel in allochtoons slachtofferschap.
  Zij die Erdogan bekritiseren hebben niet 'het morele gelijk', beweert hij aan het slot van zijn epistel. 'Wanneer ze Erdogan als dictatoriaal wegzetten, doen ze dat niet uit liefde voor democratie, maar uit haat voor mannen die het met geiten doen, mannen zoals Erdogan, maar ook zoals ik en velen anderen (sic), met een big mouth en een attitude.' Erdogan en Jahjah, de fascist en de narcist, geestverwanten - fijn dat hij het zelf erkent - door hun grote bek en onbeschofte gedrag.
  En door het feit dat we nog jaren spijt als haren op ons hoofd zullen hebben dat we ooit met beiden in gesprek zijn gegaan.

zondag 24 juli 2016

Zeven dagen lang (288)

18 t/m 24 juli

MAANDAG Zomergast
Abou Jahjah reageert ook op Baton Rouge... De zoveelste ontsporing van een gevaarlijke gek. Een salonfähig geworden gevaarlijke gek, tot overmaat van ramp: op 31 juli a.s. een avond lang gefêteerd door de VPRO!

DINSDAG Jonguh!
Schalke 04 oefent vanavond tegen DSC Wanne-Eickel.
Sympathiek dat die Duitse amateurs hun club naar een Brabantse verwensing hebben genoemd.

WOENSDAG EUSSR
Veel commotie over de censurerende acties van Facebook en Twitter, die zelfs hele accounts schorsen of verwijderen. Maar zijn we al vergeten dat dit - óók dit - op bevel van Frans Timmerfrans gebeurt? Zie deze tweet van maart dit jaar.

DONDERDAG 2017
Iemand zei laatst: 'Als over een x aantal jaar in een pubquiz de vraag gesteld wordt: "In welk jaar...", antwoordt dan meteen: "2016"; dikke kans dat je het goed hebt.'
Zeer waar - het is nu al een krankzinnig jaar -, maar wat staat ons nog te wachten in 2017? 
Als de incompetente malloot Trump leider van de vrije wereld is geworden - of de krijsende havik Clinton, wat nauwelijks minder erg is. 
Als het Front National het toch al desintegrerende Frankrijk nog verder verscheurt, en de Duitsers na nog wie-weet-hoeveel Amokläufe naar de stembus moeten. 
Als mijnheer Wilders ten onzent een enorme verkiezingszege boekt, en Dr Gert Jan Mulder vervolgens onze defensie of justitie gaat bestieren.
Als IS nog meer aan de verliezende hand raakt in Irak en Syrië en dus een nog groter gevaar voor Europa wordt. (Er wordt een Europese 9/11 voorspeld - een aanval met chemische wapens?) 
Als de Hitler-copycat Erdogan zijn re-enactment van jaren dertig nazi-Duitsland verder doorzet, en de EU haar appeasement-politiek.
We had everything before us, we had nothing before us.

VRIJDAG Zwarte vrijdag
Dat Dumoulin de Vuelta-winst verspeelde op de laatste dag hadden we ergens nog ingecalculeerd, maar de stuurfout van Kruijswijk in de Giro en de schuiver van Mollema nu in de Tour zijn toch net te veel van het goede. We mogen best wat kritischer zijn. Twee keer op rij wordt een zekere eindzege of podiumplaats uitermate knullig verspeeld. Het legt wellicht toch een dieper probleem bloot: als het eropaan komt geven onze jongens niet thuis. Porte stond ook langs de kant, maar hij sloot wel op tijd aan. Froome ging ook op zijn gat, maar hij zat er wel weer bijtijds bij. We worden niet kwaad, want het hoort erbij en het zijn zulke verschrikkelijk aardige jongens - maar godverdomme.

ZATERDAG Spreekwoordverbeteringsservice
Angst is een raadgever.

ZONDAG OS
Aardige Reünie over de Olympische Spelen van 2000. Takes me back. Zoals het WK 1998 mijn 'oer'-WK voetbal is, zo is Sydney 2000 mijn oer-Olympische Spelen. En dan was het ook nog eens een belachelijk groot succes voor Nederland. Toch blijven het voor altijd de Spelen van Eric Moussambani.

maandag 18 juli 2016

Nederland anno 2016

Afgelopen weekend stroomde het vaandelzwaaiende voetvolk van de islamofascist Erdogan massaal de straten en pleinen van onze steden op om, opgehitst door de gouwleiders Kuzu en Öztürk, hun onderwerping aan de Grote Leider te tonen, het verkeer te hinderen, burgers te intimideren, verslaggevers aan te vallen, ruiten in te gooien en - uiteraard - allahu akbar te brullen.
Geen bereden politie te zien, geen ME, geen hondenbrigade, zelfs de verkeerspolitie liet het afweten.
Een dag eerder werden alle verloven wel massaal ingetrokken...





zondag 10 juli 2016

Zeven dagen lang (287)

4 t/m 10 juli

MAANDAG 'Politiek activist' Abou Jahjah
'Het probleem met Abou Jahjah bij VPRO Zomergasten is dat hij een totaal marginaal verschijnsel zonder aanhang is (en niet de leider van een grote, brede maatschappelijke beweging zoals de VPRO suggereert). De Marokkanen in België moeten hem niet omdat zijn vader een (niet-practiserende) shi'iet is, zijn mama christelijk en hijzelf een flinke pot bier niet schuwt en met Belgische madammekes poept. Bovendien heeft hij zich belachelijk gemaakt met zijn leugens over zijn dienst bij Hezbollah. Hij lag te kermen onder het bed van zijn ouders toen de IDF overvloog. Zijn enige steun in Belgikistan komt van die drie genderloze Vlaamse weekdieren: Tom Lanoye, David Van Reybrouck en Peter Vandermeersch. In Nederland bestaat zijn aanhang uit Sunny Bergman. Je kan dus net zo goed zanger Rinus uitnodigen bij Zomergasten, al heeft die wel veel echte fans.'
Don Arturito is weer in topvorm.

DINSDAG Muziek
Eddie Cochran, 'Somethin' Else' (1959, The Dick Clark Show)

WOENSDAG Brexit (I)

DONDERDAG Gewoon doorpraten, Wouter
Ik snap de kritiek op de NOS Zomercolumn niet. Dat is toch pure cult. Mijn favoriet is en blijft: 'Massages door blinden' (2012).

VRIJDAG Brexit (II)
'Citizens of the cyber world no longer have much faith in anything that experts say, not just in the political sphere but in numerous others too. At a time when we increasingly rely on crowd-source advice rather than official experts to choose a restaurant, healthcare and holidays, it seems strange to expect voters to listen to official experts when it comes to politics.
In our everyday lives, we are moving from a system based around vertical axes of trust, where we trust people who seem to have more authority than we do, to one predicated on horizontal axes of trust: we take advice from our peer groups.' 
Gillian Tett, 'Why we no longer trust the experts', in Financial Times.

ZATERDAG Traditie
'Vroeger kreeg ik altijd soep voor het eten. Een maaltijd zonder soep vooraf was kaal, onaf, zo’n maaltijd sloeg eigenlijk nergens op.'
Mooi stukje van Chrétien Breukers over vaste gewoontes en de verloren tijd. 

ZONDAG Held!
Tom Dumoulin en het understatement van het jaar: 'Volgens mij heb ik wel een aardig gevoel voor timing.'

zondag 3 juli 2016

Zeven dagen lang (286)

27 juni t/m 3 juli

MAANDAG Persbericht
Tijdje niet geblogd. Wegens verhuizing. Zonder 10.000 euro subsidie. Toch alles goed gegaan. Einde dienstmededeling.

DINSDAG Euro 2016 (I)
De beste commentator is hij die er met zijn commentaar voor zorgt dat ik net op tijd opkijk van mijn boek om het doelpunt niet te missen.

WOENSDAG Men spot in deze tijden niet met den zoen
Zesde column voor Staantribune online: 'Zoenende voetballers en een WAG uit 1922'.

DONDERDAG Brexit
Pechtold: 'Brexit leert mij: Europa is voor mensen niet vanzelfsprekend.' 
En ik slaakte maar weer eens een ontiegelijk diepe zucht.
Europa is de naam van een continent en als zodanig een geografisch, historisch en cultureel gegeven. We kunnen niet ineens tot Afrika gaan behoren. Wat daarentegen voor steeds meer mensen allesbehalve vanzelfsprekend is, is de institutionele bestuursvorm die men dat continent wil opleggen: de EU.
Je kunt pro-Europees zijn en anti-EU. Sterker: hoe meer men Europa liefheeft, hoe meer men tegen deze EU zou moeten zijn.
Maar ze blijven het doen, de Pechtoldjes, stug Europa zeggen waar de EU bedoeld wordt. Dat is echt kwade trouw, want hij weet heus wel beter. Het is allang niet meer alleen maar irritant, het is kwalijke arrogantie.

VRIJDAG Euro 2016 (II)
Niet dat Gareth Bale zijn kapper heeft meegenomen naar Frankrijk is het verontrustende, maar dat Bale zijn kapper meegenomen heeft en dat dit kapsel het dan geworden is.

ZATERDAG Muziek
Freddie Aguilar, 'Anak' (1980)

ZONDAG Crisis
'Frankrijk werd afgelopen jaar het meest getroffen door terreuraanslagen en president Hollande kondigde niet alleen de noodtoestand af, maar stelde ook een reeks grondwetswijzigingen voor die onmiddellijk tot veel weerstand leidde. Je kunt zeggen: terwijl het land de grenzen sloot, was het debat meer open dan ooit. Tegelijkertijd zagen we hoe Duitsland een heel andere weg bewandelde en in hetzelfde najaar meer dan een miljoen vluchtelingen verwelkomde en zweeg over de problemen die dat met zich meebrengt. Je kunt zeggen: het land opende grenzen en sloot het debat.'
Paul Scheffer, De vrijheid van de grens, 2016, p. 82

vrijdag 1 juli 2016

Brexit, de ctrl+alt+delete van de EU?

I
Hel en verdoemenis staan ons te wachten, althans volgens de onheilsprofeten die de Brexit met geheven vingertje als het begin van het einde van de beschaving voorstellen. De kelderende beurskoersen vorige week vrijdag werden gretig aangegrepen als het schokkende bewijs. Nu de beurzen luttele dagen later alweer gestaag in de lift zitten wordt dat als gegoochel met cijfertjes afgedaan en zou het echte leed zich elders, dieper in de economie manifesteren.
  Andersom werkt het trouwens ook zo. De fanatieke Brexiteers buitelden over elkaar heen om de betekenis van de dieprode cijfers te bagatelliseren, maar nu wijzen ze triomfantelijk naar de koersen en roepen om het hardst 'zie je wel! Niets aan de hand!'
  Zeker is dat niemand met zekerheid kan zeggen wat de Brexit gaat betekenen voor Groot-Brittannië en voor haar voormalige EU-partners. Historisch gezien is dit een situatie zonder precedent. Het ligt bovendien meer voor de hand dat de uiteindelijke betekenis, de ware impact van de Brexit niet zozeer door het vertrek van de Groot-Brittanniërs uit de EU zelf zal worden bepaald als wel door de politieke keuzes die beide partijen nu gaan maken qua hervormingsbeleid en qua invulling van de wederzijdse betrekkingen.
  Waar Farage, Johnson, c.s. direct pleitten voor kalmte en een geleidelijke losmaking, daar beloofden de eerste reacties vanuit bastion Brussel alvast weinig goeds. Daar lijkt men op een rancuneuze vechtscheiding aan te willen sturen.
  Zo'n Jean-Claude Juncker, dat is toch een verschrikking tot en met! Scheef onderuit gezakt in zijn stoel als Jan Mulder in zijn beste Barend & Van Dorp-dagen, kleinzielig fotografen belettend plaatjes te schieten van Farage, diezelfde Farage hautain vragend wat hij eigenlijk komt doen... Waarom stapt Juncker niet op? Dit is toch ook zijn nederlaag? Waarom krijgen ze hem niet weg daar, ter meerdere eer en glorie van de EU?
  Je kunt veel van David Cameron zeggen, maar hij beloofde de uitkomst van het referendum te respecteren, ook al was het raadgevend, en hield zich aan zijn woord. Daarmee toont hij zich overigens een veelvoud van een vent dan onze eigenste premier, die de uitslag van het Oekraïne-referendum niet opvolgt, maar ook niet naast zich neer legt - Rutte doet geen van beide, hij negeert het gewoon!

II
Er is de voorbije week veel gezegd en geschreven over de tweedelingen die door het referendum zichtbaar werden. Tussen hoog- en laagopgeleid, tussen het kosmopolitische Londen en de rest van het land, tussen jong en oud vooral. Jongeren stemden in meerderheid Remain terwijl ouderen voor een Brexit waren.
  De retoriek ging erg ver, tot op het pathetische af. De ouderen zouden de jeugd hun toekomst hebben afgepakt. Helaas vergaten velen er voor de eerlijkheid de opkomstpercentages tegenover te zetten: slechts 36% van de jongeren had de moeite genomen te gaan stemmen. De geëngageerde jongeren zijn dus eerder gepiepeld door hun luie of ongeïnteresseerde leeftijdsgenoten dan door de babyboomers.
  In een reportage van een tijdje geleden werden Britse jongeren en ouderen geïnterviewd. Wat toen opviel was dat de ouderen die aan het woord kwamen een beargumenteerde Brexit-stem gingen uitbrengen, gebaseerd op collectieve overwegingen, terwijl de jongeren niet in het landsbelang dachten maar individueel redeneerden en daarbij bovendien niet veel verder kwamen dan dat ze de privileges van vrij reizen niet kwijt wilden.
  Ook een commentaar dat na de Brexit 'viraal' ging ademde die sfeer: 'the younger generation has lost the right to live and work in 27 other countries. We will never know the full extent of the lost opportunities, friendships, marriages and experiences we will be denied.' Als de ouderen met de onderbuik hebben gestemd, hebben deze jongeren dan met hun hormonen gestemd? Zonder gekheid: die nadruk op 'experiences' is misschien wel typerend voor de individualistische (some say: narcistische) selfiegeneratie, die 'yolo' (je leeft maar één keer) als motto heeft. Wereldreis boven wereldwijs.
  Nieuwsuur had vrijdagavond een reportage waarin een jongere zijn teleurstelling uitsprak over het vertrek van zijn land uit de EU, want hij had over een paar jaar in Europa willen gaan studeren. Het Remain-kamp had hem - en vele van zijn generatiegenoten - blijkbaar wijs weten te maken dat dat alleen kan als je in de EU zit, wat natuurlijk flagrante onzin is.
  Verhofstadt, de oorlogshitser van de Maidan, brieste dat de Leave-campagne 'full of lies' was. Ontegenzeglijk waar, maar dat gold dus net zozeer voor het pro-EU-kamp. Men vergeet allicht dat in dit type referendum, met een verregaande reductie van complexe materie tot een binaire keuze ja of nee, beide kampen geneigd zijn zich over te geven aan simplificaties, verdachtmakingen en volksverlakkerij. Dat zagen we eerder al gebeuren bij ons Oekraïne-referendum en hetzelfde gebeurde ook in Groot-Brittannië. Zo blijken deze al te simpele ja/nee-referenda zich in de praktijk tot kleine informatieburgeroorlogjes te ontpoppen, en zoals in elke oorlog is het eerste wat sneuvelt de waarheid.

III
Wat is nu de belangrijkste les van de Brexit? Afgelopen zondag zag ik bij Het filosofische kwintet ene Melvin Schut, een onuitstaanbaar pedant mannetje maar wel een messcherpe analyticus. De Brexit was volgens hem het logische gevolg van de combinatie van een falende en van de werkelijkheid losgezongen EU-politiek enerzijds en de toename van nationalisme en patriottisme als reactie op de globalisering, die mensen de controle over hun leven doet verliezen, anderzijds. Die tendens kon alleen beteugeld worden door nu eindelijk eens af te stappen van het heilloze streven naar supranationalisme, waar de mislukte EU de monstrueuze belichaming van is, en vol in te zetten op intergourvernementalisme, de samenwerking tussen soevereine natiestaten zonder een overkoepelend politiek orgaan.
  De boodschap is inderdaad dat méér EU nu echt uit den boze is. Minder EU, of ten minste een ingrijpend andere EU is het devies.
  Schokkender dan de Brexit zelf was daarom dat de Eurocratische elite zich zo geschokt en overrompeld toonde door de Brexit. Ze hadden het totaal niet zien aankomen. Het is het hele probleem in een notendop: de antenne voor wat er leeft bij de burger staat finaal verkeerd afgesteld. Nu moet het ineens allemaal anders. Er wordt naar verluidt gewerkt aan een 'flexibele' EU: een tweesporenbeleid, met continuering voor landen die wel verder willen integreren en maatwerk voor landen die het allemaal te snel vinden gaan.
  Er moest eerst een belangrijke lidstaat voor sneuvelen, maar nu kan er opeens wel naar de burger geluisterd worden. Alle onvrede en ergernis, die al jarenlang gisten en borrelen maar stelselmatig geridiculiseerd of gewoon stug genegeerd werden, het is nu ineens wel relevant en urgent.
  Desalniettemin zagen we de hardleerse harde kern van de eurofielen - de Van Rompuys, de Junckers, ten onzent Pechtold en Klaver -, alweer het populisme als de oorzaak van alle ellende aanwijzen - in plaats van als het gevolg van falende politiek - en reflexmatig voor meer centralisering pleiten. Niet een stap terug dus, maar nog een reuzensprong verder. Want intergouvernementalisme en supranationalisme zijn de eerste twee treden van een drietrapsraket, met bovenaan nog het federalisme, het ultieme streven van de EU: zelf een nieuwe natiestaat worden, ter vervanging van de bestaande. De beruchte ever closer union.
  René Cuperus stelde in zijn commentaar in de Volkskrant terecht dat die mantra nu definitief bij het grof vuil moet worden gezet: 'We moeten stoppen met de fictie van de eenwording van Europa.' 'Om een Brexit-domino-effect te voorkomen is een reset van het Europese Project nodig.' Het is wel een aardige metafoor: de elites hebben geen band, geen connectie, geen verbinding meer met hun onderdanen. En als je geen verbinding hebt moet je inderdaad resetten. Dat kan door de zaak opnieuw op te starten - control alt delete. Maar vaker, zoals wij allemaal weten, werkt de rigoureuze methode uiteindelijk toch beter: de stekker eruit.