dinsdag 27 mei 2014

Achter de dijken

Fundamentalisten zijn er in alle soorten en maten, maar één ding hebben ze steevast gemeen: hun fundamentalisme maakt ze verdwaasd, verblind en voor geen rede meer vatbaar.
Neem de fundamentalist Guy Verhofstadt: 'Nederland kiest vóór Europa, verhaal van angst en terugtrekken achter de dijken is afgestraft!' twitterde de blanke Percy Sledge triomfantelijk nadat de exit polls van de Europese parlementsverkiezingen in Nederland bekend waren geworden.
Het is nogal naïef om te denken dat deze verkiezingsuitslagen de vermeende anti-Europastemming zouden hebben gelogenstraft. D66 is er simpelweg beter in geslaagd zijn stemvee te mobiliseren, in tegenstelling tot de PVV. Wilders heeft zijn kiezers zo'n afkeer van Europa ingepeperd dat ze niets eens meer de moeite namen zich nog naar het stemhokje te begeven. In tal van landen hebben antagonistische partijen echter vele zetels veroverd, 130 in totaal. Van gematigde sceptici als Alternative für Deutschland via vermakelijke nationalisten als Nigel Farage's UKIP tot onvervalste neonazi's als de Gouden Dageraad uit Griekenland en de Nationaal-Democratische Partij van onze oosterburen.
Die brede schakering is ergens nog een geluk bij een ongeluk, want ze kunnen niet door één deur en zullen dus geen fractie kunnen formeren. Wilders wil wel met Le Pen, maar Farage peinst er niet over met die antisemieten samen te werken. Front National op zijn beurt vindt de Hongaarse Jobbik maar een stelletje racisten. FPÖ en Gouden Dageraad liggen mijlenver uiteen qua denkbeelden.
Er is zelfs een partij uit Duitsland met één zetel die zich voorneemt de enige afgevaardigde elke maand ontslag te laten nemen om de ontslagvergoeding van een half jaar op te kunnen strijken en Brussel zo 'uit te melken'. Op dat niveau zijn we al aangeland, beste mensen.
Met zoveel clowns, dwazen en hele en halve criminelen in de eurokritische hoek is het geen wonder dat een redelijke euroscepticus al gauw in het dubieuze verdomhoekje wordt geparkeerd. Arnon Grunberg meende het nog vanuit New York te moeten onderstrepen: 'Een stem tegen het Europese project is een stem op de fascisten.'
De vraag ressorteert in het segment van de alternatieve geschiedenis, maar waren deze meer of minder naar fascisme ruikende partijen ook zo sterk opgekomen als er géén Europees project was geweest?
Al deze partijen schieten wortel in de puinhopen van de economische crisis. Het falende neoliberale marktdenken dat ten grondslag ligt aan de schuldencrisis wordt door het beleid van de Europese Unie niet ontmanteld maar juist gestut: alle economische maatregelen bedienen de financiële markten en zijn gericht op het overeind houden van de bestaande structuren. Zoals de voormalige investment banker Rainer Voss het in de indringende documentaire 'Master of the Universe' zegt: iedereen weet dat het radicaal anders moet, maar niemand neemt ooit de eerste stap.
Het merendeel van de eurokritische kiezers is niet tégen Europa. Europa is een feit en een noodzaak.
Ook is vrijwel niemand tegen Europese samenwerking. Handel, veiligheid, buitenlandbeleid, de voordelen zijn evident.
Het gros van de eurosceptici is zelfs niet tegen de EU an sich. Nee, men is tegen déze EU. Tegen deze logge, inefficiënte, ondemocratische Unie die ongetwijfeld ooit met de beste bedoelingen in het leven is geroepen, maar die met de loodzware last van een mislukte monetaire unie steeds meer water maakt en stuurloos ronddobbert zonder land in zicht.
De welwillende burger wil dan ook niet zozeer minder Europa, hij heeft in de eerste plaats behoefte aan een beter Europa.
Doorgaan op de ingezette weg naar federalisme is heilloos. De goed functionerende natiestaat is nog altijd een waarborg voor stabiliteit en veiligheid en voor 'collectiviteit'. Zelfs de pro-Europese publicist Rutger Bregman kan er niet omheen: 'De enige stevige basis voor democratie en solidariteit vinden we nog altijd in de natiestaat.' (De geschiedenis van de vooruitgang, p. 235)
Europese samenwerking floreert juist in een verband van stabiele natiestaten; in economisch failliete en sociaal instabiele landen die aan de leiband van Brussel liggen gedijt het fascisme op de vleugels van rancune tegen de Europese superstaat. Dat is toch de les die uit deze verkiezingen getrokken moet worden, niet in de laatste plaats door Verhofstadt.
Maar die zit verschanst in zijn schuttersputje achter de dijken van zijn federale utopia.

Geen opmerkingen: