Het was het meest toegankelijke album tot dan toe, na het pompende Funeral (2004) en het symfonische Neon Bible (2007). Met Reflektor wordt een meer experimentele weg in geslagen. Ingenieuze composities, veel ruis, veel herrie ook. En een stevige reflectie op de eigen formule. 'Oh man, I hope you like rock 'n roll music, cause I don't know if I do', klinkt het op 'Normal Person', om vervolgens wel doodleuk het snoeihardste nummer van de plaat eruit te smijten.
'Normal Person' is het middelste van drie liedjes waarin met veel zelfspot de hoge vlucht die Arcade Fire de laatste jaren heeft genomen wordt gethematiseerd, met applaus aan begin en eind van een track, het geluid van juichend, joelend en fluitend publiek op de achtergrond, en een overenthousiaste stem die de band aankondigt. Het is zo snel gegaan, hoor je dan vaak, zo ook in 'You Already Know', dat opent met de regel 'Sometimes it moves so fast'.
De nieuwe status wordt ook bevestigd door de coöperatie van David Bowie, die een paar regels mag zingen in de titeltrack die het album opent. Overigens komen we zijn naam in het boekje vreemd genoeg alleen tegen onder de restcategorie 'Thank you', terwijl bijvoorbeeld de percussionisten wel een aparte vermelding krijgen. 'Reflektor' is wel een heerlijk nummer, een echte Arcade Fire met een magistrale opbouw, tempoversnellingen en Régine Chassagne die in het Frans ertussendoor zingt : 'Entre la nuit, la nuit et l'aurore / Entre le royaume des vivants et des morts.'
Op de voorkant is een sculptuur afgebeeld van Orpheus en Eurydice van de hand Auguste Rodin, uit de collectie van het Metropolitan Museum of Art, New York. De Orpheus-mythe is dan ook het leidmotief op dit album, met onbereikbaarheid en het (om)kijken naar de geliefde als centrale thematiek. Dit wordt ook toegepast op de moderne tijd, met de camera als het oog dat de ziel van de beroemdheid vangt: 'What if the camera, really do, take your soul, on and on, hit me with your flashbulb eyes.'
Reflektor is een dubbelalbum, de totale lengte overschrijdt net de 75 minuten die er op één cd'tje passen. De laatste paar minuten van het afsluitende nummer 'Supersymmetry' bestaan echter uit ondefinieerbare geluiden. Daarnaast zit er tussen liedje 7 en 8 zo'n vloeiende overgang die je vandaag de dag steeds vaker hoort, waarbij het outro van het ene nummer meteen het intro van het volgende is. Liedje 7 is het echter het laatste van cd 1, zodat je eerst een nieuw schijfje in de speler moet stoppen en het effect verloren gaat.
Bij Arcade Fire is alles echter altijd zo weldoordacht dat je je onmogelijk voor kunt stellen dat dit niet geïntendeerd is. Wat is het idee erachter? Een stimulans om digitaal te luisteren, waar er geen dubbelcd's bestaan, laat staan het wisselen van schijfje? Toch hebben beide delen wel degelijk een verschillend karakter - ze worden ook gepresenteerd als 'Volume' 1 en 2.
Deel 1 is een soort wall of sound op z'n Arcade Fires, met dreunende ritmes, elektronische hoogstandjes en snerpende riffs. Deel 2 is veel melancholischer, verstilder ook. Het opent met 'Here Comes the Night Time, pt. II', een trage, door de strijkers ook meer contemplatieve versie ten opzichte van part I op Deel 1, dat met zijn olijke pianodeuntje eerder energiek en opzwepend was. De tekst is nu ook veel donkerder. In pt. I nog met regels als 'When I hear the beat, the spirit's on me like a life wire / A thousand horses running wild in a city on fire', in pt. II 'I hurt myself again, along with all my friends / Feels like it never ends, here comes the night again'.
Hoogtepunten zijn 'Afwul Sound (Oh Eurydice)' en 'It's Never Over (Oh Orpheus)', waarin de mythische geliefden in hun eenentwintigste-eeuwse gedaanten aan het woord komen. 'Afwul Sound' steekt zowel tekstueel als muzikaal meesterlijk in elkaar. Tot 1 minuut 55 klinken nog de beukende drums, om dan ineens plaats te maken voor treurende, lang aangehouden noten. Op precies 3 minuten leiden een paar drumslagen de prachtige noodkreet in: 'I know there's a way, we can make 'em pay, think it over / and say "I'm never going back again". / I know there's a way, we can leave today, think it over...'.
'Hey Orpheus! I'm behind you. / Don't turn around, I can find you', roept Eurydice vervolgens in 'It's Never Over'. We herkennen de mythe. Het beeld van Eurydice die vanuit de onderwereld haar geliefde roept vindt zijn muzikale pendant al in het intro, dat letterlijk uit de diepte komt opzetten, en ook in de zang, die door het zachte volume van ver lijkt te komen. 'Seems so important now, but you will get over' is eerst nog de boodschap, maar dat laatste verandert uiteindelijk in 'it's never over'. Ook de heerlijke gitaarriff maakt dit tot een topnummer.
In het vorige nummer zaten de regels 'I was standing beside you, by a frozen sea / Will you ever get free?' In 'It's Never Over' wordt dat 'We stood beside a frozen sea, I saw you out in front of me.' Zulke spiegelingen, reflektors, vinden we zo te kust en te keur. Het hele album zit ontzettend ingenieus in elkaar, je blijft ontdekkingen doen. Daarbij is er wel één probleem: Funeral kon je ontelbare malen draaien zonder dat het ging vervelen, maar Reflektor wordt op den duur wel vervelend.
De laatste drie nummers zijn veel minder beklijvend, al springt in 'Supersymmetry' vooral de opening eruit: 'I know you're living in my mind, it's not the same as being alive.' Al met al is Arcade Fire's vierde een interessant album, een respectabele prestatie ook, maar niet altijd, of niet lang genoeg, een genotrijke luisterervaring. Is Reflektor daarmee hun Sgt. Pepper's? Dat gaat wat te ver, maar het album heeft dezelfde combinatie van vakmanschap meesterschap en grenzeloze experimenteerdrift die soms verslavend is maar soms ook irriteert.
Cijfer: 7.7
Geen opmerkingen:
Een reactie posten