Gelukkig wist Macca de nieuwerwetse accenten voldoende authentiek te laten klinken door ze in te bedden in magische narratieven ('Mr. Bellamy'), uitgekiende timing en swing ('Ever Present Past') en niet in de laatste plaats door een superieure zelfspot. Een 65-jarige die 'Everybody's gonna dance tonight' zingt heeft die zelfspot ook hard nodig. McCartney deed het door steeds dezelfde paar regels te zingen en daarbij op een banjo te tokkelen. Ik kan er niet anders dan met een brede grijns naar luisteren.
Nu is er New (2013). Een album waar ik lange tijd maar niet aan kon wennen. Het pakte niet, het bleef niet hangen, er was geen klik. De front cover is evenwel prachtig. Echt zo'n voorkant die ervoor zorgt dat je het album lang bovenop het stapeltje aanwinsten laat liggen voor het in de kast verdwijnt. Misschien is dat zijn redding geweest. Want ik wilde al een van teleurstelling getuigend stukje schrijven toen ik er ineens in begon te komen. Alsof je na een aantal vruchteloze pogingen om de auto te starten de moed op wil geven, het tegen beter weten in nog één keer probeert en dan de motor eindelijk hoort aanslaan.
Dat betekent niet dat New alsnog een topper bleek. Je bent dan wel onderweg, maar onder de motorkap is het blijkbaar een rommeltje. Een groot deel van de in totaal 13 liedjes (12 plus een bonus track) blijft ondermaats, variërend van simpelweg saai tot tamelijk afgrijselijk. Mogelijk is het grote aantal producers dat zich met de plaat bemoeid heeft er debet aan dat New mijlenver afstaat van het coherente Chaos and Creation.
In een bericht aan de luisteraar dat aan de binnenkant van de hoes staat afgedrukt ('Dear you, sorry I didn't get back sooner. Been busy. New songs needed to be recorded', etc.), laat McCartney weten dat hij met verschillende producers in de weer is geweest, 'the idea being that one of them would stick out, and we would do the rest of the songs together'. Maar ze vielen een voor een in de smaak, zodat er uiteindelijk vier producers verantwoordelijk zijn voor de sound van New: Giles Martin, Ethan Johns (beiden 1969), Paul Epworth (1974) en Mark Ronson (1975).
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat deze jonkies net iets te hard hun best hebben gedaan, wellicht ook in stilzwijgende competitie met elkaar, om McCartney met zijn tijd mee te laten gaan, zoals dat quasi-progressief genoemd wordt. Zonder zelfspot, ik zei het al, gaat dat niet, en dat merken we aan misbaksels als 'Appreciate' en 'Everybody Out There'. In de eerste horen we McCartney op een soort halfslachtige hiphop-beat met Lady Gaga-achtige geluidseffecten een twijfelachtig lesje opdreunen. De tweede begint nog wel aardig, maar eindigt in een schreeuw die het midden houdt tussen gorgelend 'grunten' en een verstikte roep om hulp.
Een algemeen euvel is dat de stem van McCartney, de zangpartij, dusdanig bewerkt is dat hij vaak erg ver op de achtergrond klinkt of een wat mechanische klank heeft. Ook zijn de muzikale effecten soms zo dik aangezet, dat ze te overheersend aanwezig zijn. Dit is het geval bij de openers 'Save us' en 'Alligator'. In andere tracks die door de muziek verpest dreigen te worden redt McCartney de meubels met zijn tekst of uitvoering.
Dat zit dit keer in vlotte zinnetjes met subtiele verschuivingen, zoals in de titelsong ('All my life, I never knew, what I could be, what I could do, when we were new'), in onopgesmukte zinnen die in een slimme melodielijn zijn gegoten, bijvoorbeeld in 'I Can Bet' ('What I'm gonna do next, I leave entirely to your imagination'), of in de incorporatie van een tekstje uit een kinderliedje, wat gebeurt in 'Queenie Eye' ('Queenie eye, queenie eye, who's got the ball, I haven't got it, it isn't in my pocket').
Gelukkig bevat New ook nog een aantal echte juweeltjes. Dat zijn hier de rustige, akoestische nummers, waarin de instrumenten niet alle aandacht opeisen maar in dienst staan van de intrigerende liedteksten en gevoelvolle stem van McCartney. De nummers waarin we hem gewoon in al zijn kwetsbaarheid uit de boxen de kamer in horen zweven, waarin zijn stem de doorleefdheid heeft die iemand met zijn staat van dienst nu eenmaal heeft, zonder te zijn weggemixt. Ik noem de bonustrack 'Scared', maar het komt ook in de meer goedgemutstere nummers tot uitdrukking, zoals 'On My Way to Work'.
Dit lied is een heerlijke combo van melancholie en vrolijkheid. Het doet me denken aan 'A Day in the Life', misschien wel het beste Beatles-nummer ooit. Daar zong McCartney onder meer 'Found my coat and grabbed my hat, made the bus in seconds flat / Found my way upstairs and had a smoke / Somebody spoke and I went into a dream'. Hier klinkt het 'On my way to work, I rode a big green bus' en 'As I was clocking in / I could see everything, how it came to be / People come and go, smoking cigarettes'. Tegelijk horen we, ruim 45 jaar later, in welke droom hij toen belandde: hij zag een meisje in een tijdschrift, 'she came from Chichester, to study history / She had removed her clothes, for the likes of me.' Heerlijk.
Onbetwist hoogtepunt is 'Early days', een magistraal werkje dat in vier minuten opstijgt naar hemelse hoogten. McCartney zingt direct en openhartig over de tijd dat hij met Lennon de straten van Liverpool afstruinde. Alle poëtische opsmuk wordt afgelegd in een hekeling van de hedendaagse, half-historische Beatles-Forschung: 'Now everybody seems to have their own opinion, of who did this and who did that / But as for me I don't see how they can remember, when they weren't were it was at.'
Zo bezorgt New mij zeer gemengde gevoelens. Het album is een grower, maar lang niet alles komt tot volle wasdom. Ik vermoed dan ook dat ik in de toekomst vaker terug zal grijpen naar Chaos and Creation en Memory Almost Full dan naar New.
Cijfer: 7.0
Geen opmerkingen:
Een reactie posten