Eind vorig jaar kwam Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg stevig onder vuur te liggen. Maar liefst acht van de twaalf fractievoorzitters spuiden op 14 december in de Volkskrant hun gal over het functioneren van de VVD-politica. Ik was het niet, twitterde Roemer al snel. 'Een functioneringsgesprek voer je niet via de krant.'
Buma en Zijlstra volgden. Die laatste was nauwelijks een verrassing, als partijgenoot van de voorzitter. Loyaliteit gaat boven eerlijkheid. De eerste hadden we er daarentegen wél bij verwacht. Nota bene Buma uitte eerder immers al forse kritiek op Van Miltenburg, die hij verweet 'te sturend' op te treden in debatten. Maar nu was hij dus juist niet een van de klagers. Samsom haastte zich bij zijn collega's te voegen: ook hij was brandschoon.
Het zou mooi zijn geweest als er vervolgens nog een vijfde leider alles ontkend had, dan hadden we een zaak, maar het bleef bij deze vier, zodat meteen duidelijk was wie er achter de Klacht van Acht zaten: Pechtold, Van Ojik, Slob, Van der Staaij, Thieme, Klein, Wilders en Bontes. Van Miltenburg was vanzelfsprekend not amused. Alhoewel, vanzelfsprekend... De vier vertegenwoordigen 107 van de 150 zetels, de acht dus 'slechts' 43.
Aan de andere kant, dat die grote vier niet anoniem gingen klagen bij de Volkskrant wil niet zeggen dat ze Van Miltenburg een positieve pers geven. Samsom vond vooral die anonimiteit van zijn collega's vervelend, niet het klagen op zich. 'Ik voor mij durf wél gewoon openlijk toe te geven dat ik Van Miltenburg volkomen kut vind', verzuimde Samsom daar aan toe te voegen. Nee, hij hield verder zijn mond. Soms is halfhartige hypocrisie veel erger dan laffe anonimiteit.
De hele zaak roept bij mij wel de prangende vraag op waarom er anoniem kritiek geuit moest worden, en dan meteen zo massaal. Is dat Kamervoorzitterschap zo onaantastbaar en verheven dat er alleen met een anonieme lastercampagne verandering mogelijk is? En druist dat niet in tegen de democratische beginselen waarvan uitgerekend zo'n Kamer het symbool zou moeten zijn?
Hoe zat dat eigenlijk met eerdere voorzitters? Ik heb er maar drie bewust meegemaakt en aan de eerste, Jeltje van Nieuwenhoven, heb ik geen herinneringen. Wel aan Ús Jeltje zelf, maar niet specifiek aan haar voorzitterschap. Uit de andere twee leid ik af dat functie-eis nummer één is: het hebben van een gigantisch ego. Zowel Frans Weisglas als Gerdi Verbeet waren of zijn onuitstaanbaar ijdel, al geldt voor Verbeet dat ze vooral ná haar afscheid niet zonder de aandacht lijkt te kunnen en overal opduikt, tot aan de vermaledijde functie van 'tafeldame' toe.
Is Van Miltenburg niet gewoon te zacht, te lief voor het voorzitterschap? Ik moet zeggen dat ze in eerste instantie ook wel erg knullig reageerde op alle heisa. Ze voelde zich gesterkt door een handkus van premier Rutte, net voor het reces. En 'Geert Wilders heeft mij de avond voor het reces ook nog gekust.' Tja.
Een van de kritiekpunten is dat ze 'geen gevoel voor de toon van het debat' heeft. Dan gaat er een belletje rinkelen. Gaat dit niet gewoon over de toon die Wilders aansloeg tegen Pechtold, toen die het feit dat extreemrechts aanwezig was bij de demonstratie op het Malieveld gretig naar het bordje van Wilders doorschoof, waarop Wilders hem een zielig, miezerig en hypocriet mannetje' noemde en Van Miltenburg dit liet passeren?
De functie van Kamervoorzitter is eigenlijk een apart iets. Het is gemeengoed dat men in de Kamer 'via de voorzitter' praat en niet rechtstreeks met elkaar. Je bent als voorzitter een soort menselijke telefooncentrale. Een in theorie neutraal aanspreekpunt dat moet voorkomen dat verhitte politici elkaar uitschelden. Maar we weten hoe dat in de praktijk gaat, ze schelden elkaar gewoon via de voorzitter uit: 'Voorzitter, de heer Wilders is een nazi'. 'Voorzitter, de heer Pechtold is een gluiperd.'
Van Miltenburg lijkt me in laatste instantie het slachtoffer van de verregaande polarisering van de politiek. Wat ze ook doet, ze doet het nooit goed. Nu wil ze daadkracht tonen, niet langer weglopen voor de kritiek. Daarom heeft ze de klagende fractieleiders uitgenodigd een voor een op gesprek te komen. Zeg maar eens wat er aan scheelt. Maar neen, weer niet goed. 'Ze durft ons niet met zijn twaalven bij elkaar te zetten, ze doet het bilateraal' klaagt er een, weer in de Volkskrant, weer anoniem. Roemer kan zijn tweet wat mij betreft met minieme wijzigingen retweeten: 'Een functioneringsgesprek voer je niet plenair.'
Pechtold en Wilders voelen zich beiden niet gesteund door de voorzitter, terwijl ze er zelf voor verantwoordelijk zijn dat het debat keer op keer ontspoort. Pechtold met zijn misselijkmakende insinuaties, Wilders met zijn verbale diarree. In plaats van de hand in eigen boezem te steken spannen ze nu samen tegen de voorzitter. Ze zijn als twee vechtersbaasjes die om straf te ontlopen de schuld maar bij de juffrouw die geen orde kan houden leggen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten