dinsdag 17 september 2013

Alleen de alleenstaanden

Iedereen gaat deze crisis in de portemonnee voelen, is al een jaar lang de mantra van Rutte-II. De plannen die vandaag op Prinsjesdag werden gepresenteerd voegen de daad bij het woord, want alle groepen gaan erop achteruit. Correctie: bijna alle groepen, want 'uit de doorrekeningen van het CPB', zo schreef HP/De Tijd vanochtend, 'blijkt dat alleen een deel van de alleenstaanden erop vooruitgaat.'

Dat kan geen toeval zijn. Met Mark Rutte en Diederik Samsom hebben de twee coalitiepartijen VVD en PvdA immers allebei een vrijgezel als politiek leider. De tweede wat onvrijwilliger dan de eerste, maar toch. Het werd ook hoog tijd. Al sinds de Tweede Wereldoorlog wordt de vrijgezel gediscrimineerd.

De Duitse bezetter voerde toen een vrijgezellenbelasting in. Om de bevolkingsaanwas te stimuleren natuurlijk. Hoe meer Ariërs, hoe meer vreugd. Willem Frederik Hermans maakte in 1951 stampij omdat de naoorlogse politiek had verzuimd die maatregel terug te draaien. In 1966 was er nog niks veranderd. Hermans brak de staf over 'de manier waarop vrijgezellen in Nederland worden behandeld. Dat wordt langzamerhand een gediscrimineerde bevolkingsgroep. Die mensen betalen meer belasting. Die mensen kunnen geen eigen woning hebben. Ze moeten tegen verschrikkelijke woekerhuren een kamertje huren. Het zijn mensen zonder toekomst.'

'Ze hebben niet de gelegenheid hun positie te verbeteren of iets op te sparen. Dat zijn toch groepen van enige honderdduizenden mensen, die alleen maar in die positie gedrukt worden, omdat ze toevallig niet getrouwd zijn. Als die mensen toevallig allemaal bruin waren, zou iedereen roepen: wat is dat voor een schandalige rassendiscriminatie!'

Zo was het en zo is het. De maatschappij is nog steeds ingesteld op huishoudens van minimaal twee personen. Als je toevallig geen partner kunt krijgen of gewoon liever alleen blijft, dan word je financieel onevenredig gepakt. Een lening of een hypotheek afsluiten is veel lastiger, zorg- en woonkosten zijn hoger en ook fiscaal word je benadeeld, zo bleek uit berekeningen in 2011: 'Bij een salaris van 40.000 euro betaalt een alleenstaande 5.000 euro meer belasting dan twee partners die gezamenlijk hetzelfde bedrag verdienen.' En dus had Hermans nog altijd gelijk: 'Vrijgezellen worden gediscrimineerd.'

D66 vroeg met steun van CDA en SGP aan Rutte om daar een einde aan te maken, maar die had het te druk met Wilders in toom te houden. De steun van de confessionele partijen was overigens een mijlpaal, als de traditionele gezinspartijen die ze nog altijd zijn. Hermans gaf in 1966 vooral de schuld aan de PvdA, de enige niet-bijbelse partij van betekenis: 'Ik constateer al sedert jaren een groot gebrek aan moed bij die PvdA.'

Is het nu dan eindelijk zo ver, met single Samsom? Helaas, de wens lijkt weer eens vader van de gedachte. Het Nibud laat zien dat alleen de alleenstaande werkenden met een laag loon erop vooruitgaan: 1,5 procent. Alleenstaande werkenden met modaal of hoger inkomen leveren net zo hard in als de gezinnen.

Vanavond bij het televisiedebat viel op dat Samsom leek te slissen. Komt dat doordat logopedie niet meer voor honderd procent vergoed wordt via het basispakket? Of spreekt Samsom met een gespleten tong? 'Ik constateer al sedert jaren een groot gebrek aan moed bij die PvdA.' Het is dat niemand het woord 'sedert' nog gebruikt, maar in het tweede geval zou de constatering van Hermans ook nu, een halve eeuw later, nog steeds opgeld doen.

Geen opmerkingen: