Guus Meeuwis; of Bijziend optimisme

I

Vandaag bezochten mijn kersverse vorst en vorstin, Willem-Alexander en Máxima, Koning en Koningin der Nederlanden, in het kader van hun provinciebezoeken Limburg en Brabant. Anderhalve maand geleden woei er rond de troonswisseling een vlaag van optimisme door het land. Minister-president Mark Rutte hoopt ongetwijfeld dat het Koningspaar met deze kennismakingstournee nogmaals de positiviteit weet aan te wakkeren.

Van premier Rutte moeten we immers maar eens een keer ophouden met al dat gejammer en gesomber en gemopper. Het aantal werklozen is opgelopen tot een recordhoogte van 650 000 beklagenswaardige mensen, maar Rutte vindt al dat geklaag maar schadelijk voor de economie. We moeten een nieuw huis kopen! riep hij onlangs bij Nieuwsuur. Een nieuwe tv! En een nieuwe auto!

Mark Rutte dreigt een beetje het debiele neefje te worden van Edwin Rutten, die als Ome Willem aan een groep kinderen vroeg: 'Jullie wonen in een huis. Hebben jullie al een tafel thuis?' Mark Rutte denkt dat de gemiddelde Nederlander ook zo'n kleine rakker is die alles voor zoete koek slikt. Maar de gemiddelde Nederlander heeft heus wel door dat Rutte zoete broodjes poep bakt. Of dat hij poep praat - voor de huidige jongeren.

Het lijkt een traditie te worden, dat gesmeek van onze politieke leiders om goede zin bij het volk. Balkenende begon er in 2006 mee met zijn befaamde speech tijdens de Algemene Beschouwingen: 'Laten we blij zijn met elkaar! Laten we optimistisch zijn!' Dat hij er vervolgens bij gebrek aan directe respons de VOC bij haalde en zijn oproep besloot met een vertwijfeld 'Toch!?' maakte zijn appèl er niet sterker op.

II

Dat waren andere tijden... Terug naar de onze. Het provinciebezoek werd vandaag afgesloten met een optreden van Guus Meeuwis op de Markt in 's-Hertogenbosch. Meeuwis, de Brabantse bard. De bebrilde troubadour. De man die in elk nieuw liedje moet laten weten dat hij vrienden heeft. Mijn medelijden met de Koninklijke familie is dan ook groot in dezen. Guus Meeuwis is onderhand een soort muzikale waxinelichtgooier geworden.

In april was hij al een van de hoofddaders van het Koningslied, en tijdens het vorige WK voetbal viel hij, samen met Youp, Koningin Beatrix lastig met een idioot verzoekschrift. Of de majesteit 'volgende week wat tijd' wilde vrijmaken, om de spelers een lintje te geven en zo. En of ze dan wel zo'n Bavaria-jurkje wilde aantrekken. En ze moest ook niet zo zeiken, Bea, dat alles op z'n Duits werd gewonnen: 'Majesteit stop toch eens met dat verwijt.' Hij ging nog dreigen ook, Guus, want als ze niet naar hem luisterde, de majesteit, 'dan ben jij je baantje kwijt'.

In Brabant barst het van de begenadigde zangers en liedjesschrijvers. Maar wie wordt er steeds weer tot bovenbaas gebombardeerd? 't Is Guus. De pest is dat Brabant nooit een officieel volkslied heeft gehad. In 2007 diende de hoofdredacteur van een regionaal dagblad daarom het verzoek in Guus zijn 'Brabant' tot officieel volkslied te promoveren. SP en CDA lagen dwars. Uit een poll bleek dat tweederde van de Brabanders vóór was. Toen was de SP ineens ook voor. Op een provinciale commissievergadering kwam Guus vervolgens maar twee stemmen tekort. De dreiging is echter nog niet geweken.

Het moet daarom maar eens gezegd: 'Brabant' ís geen liedje over Brabant. Als 'Brabant' verwoordt wat het betekent Brabander te zijn, dan gaat 'Ademnood' van Linda, Roos & Jessica over wat het betekent longpatiënt te zijn. Feitelijk het enige wat er Brabants is aan 'Brabant', is de titel. Ten eerste is 'Brabant' volledig in een ander dialect opgesteld: het ABN. En inhoudelijk is Brabant alleen decor, en eigenlijk zelfs dat niet eens. 'De Peel en de Kempen en duuhh Meierij', schmiert Guus. Lekker makkelijk, even snel wat regio's opsommen. ('Rivierenland, Stedendriehoek en duuhh Veluwe, daarom wil ik in Gelderland huwe.')

Want wat is er mooi aan Brabant? 'Dat ben jij, dat ben jij.' Niks schoonheid van natuur en cultuur, Guus is gewoon geil. 'Was men maar op Brabant zo trots als een Fries' zingt hij ook nog, de ketel verwijtend. Ik ken geen enkele Fries die trots is op Brabant. Maar Guus gaat er jaarlijks heen om in Heerenveen te zingen over Brabant. En tienduizend Friezen doen dan lekker mee. Zou het andersom ook gebeuren als een Fries in Eindhoven het 'o Fryske grûn!' komt schallen? De vraag stellen is hem beantwoorden.

Het toont precies mijn hele punt aan: dat hele 'Brabant' is gewoon een populaire Nederlandstalige meezinger, een dertien-in-een-dozijn liefdesliedje, de grootste gemene deler met een zachte g, een typisch voorbeeld van de houd-er-de-moed-maar-in liedjes waar Guus het patent op heeft. Zoetsappiger dan aanmaaklimonade, o wat zijn wij heden blij. Lekker 'met zonder jas' naar buiten. Met vrienden, had hij dat al gezegd?

III

Guus moet de Koning en de Koningin maar eens met rust laten en in dienst treden van premier Rutte. Twee bijziende optimisten. En dan maar gezellig samen het volk een nieuw huis aansmeren, in Brabant of zo. Heeft Guus er ook meteen weer een vriend bij. Of is dat te optimistisch gedacht?