vrijdag 10 mei 2013

Edith Schippers deed een handreiking? Integendeel...

'Iedere kabinetscrisis die er niet is, daar ben ik blij mee. Maar als je een kabinet vormt met PvdA en VVD, dan weet dat je twee uitersten in het politieke spectrum met elkaar moet verbinden, en dat sommige maatregelen in de ene achterban wat minder vallen, en andere in de andere, en dat wisten we van tevoren.'

Aldus Edith Schippers (VVD) deze week voor de NOS-microfoon. De minister van Volksgezondheid reageerde op het aanhoudende gedoe in PvdA-kringen rond de strafbaarstelling van illegaliteit. Diederik Samsom moet alle zeilen bijzetten om deze in het regeerakkoord vastgelegde maatregel aan de leden te verkopen.

Het is een kwestie van uitruil: de VVD ging tegen haar zin akkoord met het kinderpardon, een vurige PvdA-wens, maar dan moesten de sociaaldemocraten gelijk oversteken door het speerpunt van de liberalen om illegaliteit strafbaar te maken te accepteren.

Alom worden de zinnetjes van Schippers nu echter uitgelegd als een 'handreiking' van de VVD aan de PvdA, de NOS voorop: 'De VVD'ers komen nu met een handreiking aan PvdA-leider Samsom om een kabinetscrisis te voorkomen.' De maatregel zou weer bespreekbaar zijn, open voor nieuwe onderhandelingen, een gul gebaar van liberale zijde om een kabinetscrisis te voorkomen.

Ik vind dat verbijsterend. De reactie van Schippers is toch zo klaar als een klontje, en het absoluut tegenovergestelde van een handreiking? De minister zegt exact hetzelfde als wat Samsom zijn hardhorende achterban steeds probeert uit te leggen: deze maatregel is ons onwelgevallig, maar dat is precies wat we konden verwachten met zo'n coalitie.

Schippers reageert eerder op Jetta Klijnsma's dreigen met een kabinetscrisis, drijft het zelfs op de spits: wij willen liever geen kabinetscrisis, maar als jullie je niet aan de afspraken houden, dan is het crisis. Dat is wat er staat.

Veel meer ben ik geïntrigeerd door een ander aspect van Schippers' reactie, de zinsnede 'twee uitersten in het politieke spectrum'. Het is nauwelijks tien jaar geleden dat PvdA en VVD in harmonie samenwerkten in de Paarse kabinetten, als naar het midden opgeschoven partijen, de PvdA eindelijk zonder de ideologische veren en de VVD door een koersverandering onder de linkse liberaal Dijkstal. Nu zijn we tien jaren van polarisering, populisme en politieke versplintering verder en staan beide partijen elkaar weer als vanouds naar het leven.

Dat lijkt vooral een VVD-dingetje. De liberalen zijn een echte rechtse partij geworden, of weer geworden, terug die hoek in gedreven door de PVV. Het 'redelijke alternatief' voor wat betreft de vreemdelingenparagraaf, zoals dat dan verkocht wordt.

Toch moet ook de ommezwaai die de PvdA sinds het opblazen van Balkenende-IV in februari 2010 heeft gemaakt niet onderschat worden. Cru gesteld: met Wouter Bos nog aan het roer was dit niet gebeurd. Sindsdien is de PvdA weer veel linkser, veel ideologischer geworden. Bos was een pragmaticus, een jongen uit het bedrijfsleven. Spekman en Samson zijn in hun hart nog altijd in de eerste plaats idealisten.

Samsom doet echt zijn best meer een pragmaticus, en dus een politicus te worden, maar daarvoor zit hij net bij de verkeerde partij, lijkt het wel. Het is veel moeilijker om idealisten pragmatisch te laten denken dan pragmatici idealen te laten verloochenen.

Steeds weer zien we de beelden voorbijkomen van die mevrouw op het PvdA-congres die Samsom smeekt niet akkoord te gaan met de maatregel: 'Het kan toch niet zo zijn dat mensen crimineel zijn puur doordat ze bestaan!' Dat is wansmakelijke retoriek.

Als ik geen kaartje heb en ik ga toch in de trein zitten, dan ben ik niet strafbaar omdat ik besta, maar omdat ik ergens zit waar dat zonder kaartje verboden is. Zo zijn deze mensen niet illegaal omdat ze bestaan, maar omdat ze ergens zijn waar ze wettelijk niet mogen zijn. Als we dat inhumaan vinden, dan moeten we zorgen dat die wet, die inderdaad niet functioneert, veranderd wordt.

Bijzonder ergerniswekkend zijn zulke pogingen de discussie naar oneigenlijke regionen te manoeuvreren. Hetzelfde geldt voor de 'Werkgroep Deportatieverzet' die de illegalen die in hongerstaking zijn gegaan 'ondersteunt' door het detentiecentrum waarin ze verblijven een 'concentratiekamp' te noemen.

De reportage die Nieuwsuur hier afgelopen woensdag over uitzond, is het droevigste wat ik ooit heb gezien. Vijf overjarige hippies op een hoop zand. De dikste slaat met een lepel tegen een koekenpan. Stel je voor: als schrepele illegaal laat je al dagenlang de gebakken eieren die je worden voorgezet onaangeroerd, en als je vervolgens naar buiten kijkt zie je een weldoorvoede actievoerder die uitgerekend met een koekenpan naar je staat te zwaaien. Probeer dan maar eens door te gaan met niet eten.

Geen opmerkingen: