De vierde mannen

Gisteren was de laatste uitzending van Voetbal International van dit seizoen op de buis. 'Koffietijd voor mannen' was in 2012/2013 weer 73 keer goed voor anderhalf uur tactische discussies, het laatste nieuws, verbale en licht-fysieke gevechten, ongegeneerde beledigingen van af- én aanwezige personen, lollige filmpjes, boekenpropaganda, inside information, doodsaaie verplichte sponsoronderdelen, Barcelona-idolatrie, seksueel getinte grappen, haantjesgedrag en geoudehoer waar Johans zegen op rust.

Waarschijnlijk de beroemdste grap uit de historie van het programma is die van René van der Gijp over 'de vierde man'. Eigenlijk een nogal belabberde grap, want feitelijk onjuist - een vierde man is altijd een scheidsrechter, een 'eerste' man dus, die eens in de zoveel tijd als vierde official optreedt. Maar goed, ook evidente onzin kan dienen als aanleiding voor een grap - misschien juist evidente onzin -, de betweterij is dan voor de anderen, dit blog bijvoorbeeld.

Toch is de vierde man altijd weer een thema. Elke aflevering zit er naast Genee, Derksen en Van der Gijp aan tafel immers een andere vierde man. Niet alle vierde mannen zijn even populair, en de ene vierde man schuift ook vaker aan dan de andere. Afgelopen seizoen zagen we negen verschillende vierde mannen voorbij komen. (Cijfers afkomstig van SigaarSnor.)

Jan Boskamp (24 keer)
Gijp ging dit seizoen heel vaak naar huis met blauwe plekken en/of een beurse linkerarm, want een op de drie keer kwam Johan - Jan - Boskamp vanuit België noordwaarts gereden. Met niet alleen benzine maar vooral bamischijven als brandstof beukte Boskamp er vrolijk op los. Boskamp is altijd authentiek, als hij een rol probeert te spelen gebeurt dat zo onbeholpen dat het van de weeromstuit weer authentiek wordt - net als met dat namen verhaspelen, wat hij ook niet met opzet doet. Of hij nou kwijlend adoreert (Barcelona - A én B), blind supportert (Feyenoord) of schaamteloos adverteert (Merab Jordania), de liefhebber in hem is altijd de baas. Hij ziet ook alles, met zijn schotel die 359606 zenders binnenhaalt. Boskamps aaibaarheidsfactor is gigantisch, hij is de bonhomme van het programma, de goeie lobbes, de publiekslieveling.

Hans Kraay jr. (23)
Kraay junior (53 jaar) is de tegenvoeter van Boskamp: bij Hansie is alles toneel, theater, clownerie, steeds zo doorzichtig als glas. Het enfant terrible van de selectie. Lulletje rozenwater annex hevig lijdend voorwerp, immer misbaar makend maar onderwijl intens genietend van alle aandacht. Doet tussen alle charlatanerie door desalniettemin de raakste constateringen en maakt de scherpste analyses - Hansie doorzag als enige dat Pellè een doorslaand succes zou worden. Helpt echter die bewezen deskundigheid vervolgens weer moeiteloos om zeep met de ordinairste would be-grappen over seks en vrouwen, en de zijne in het bijzonder. Zijn scheldwoorden zijn opvallend vaak betrokken op het lid van een paard.

Wim Kieft (9)
Op gepaste afstand van Boskamp en Kraay neemt Wim Kieft de derde plaats in op de aanwezigheidslijst. Kieft is een moeilijke prater en daardoor feitelijk de meest ongeschikte persoon voor een talkshow. Hij begint menige veelbelovende zin, maar maakt er nooit een af. Hortend en stotend perst Wim de woorden uit zijn mond, niet zelden smekend naar links of rechts kijkend in de hoop dat Gijp of Derksen zijn aanzet kunnen afmaken, de voorzet willen inkoppen. Maar wanneer dat dan een keer lukt, dan blijkt Kieft altijd iets zinnigs of iets dwars' te melden te hebben, en vaak beide. Deelname aan De Pelgrimscode zorgde voor verrassende dimensie.

Emile Schelvis (6)
Presentator van Sport1, een van de partners van RTL, wat waarschijnlijk ook de enige reden is dat Schelvis weleens aanschuift bij VI: Sport1 staat VI toe zo nu en dan wat beelden van de betaalzender te vertonen met Emile als ruilmiddel. Die krijgt dan even de ruimte om te vertellen wat Sport1 allemaal gaat uitzenden en waarom dat zo geweldig is. Is tevens kenner van de Italiaanse competitie, waar de anderen geen bal om geven, dus dat vlot ook lekker. Probeert elke uitzending wel een paar keer iets snedigs te zeggen en hengelt dan hoopvol naar lachers om hem heen, altijd tevergeefs. Afgrondelijk zijn zulke momenten.

Aad de Mos (6)
Boskamp is de eindbaas, maar er is maar één Boss, en dat is De Mos. Elke aflevering dat Aad niet de vierde man is, is hij wel een keer object van spot en hoon, maar altijd schuift hij de volgende keer gewoon weer aan. Aad hoort zichzelf nu eenmaal graag praten. En wij ook hoor, want Aad is eigenzinnig en vermakelijk, een beetje zijn eigen typetje, en dat is altijd mooi. Mooiste voorbeeld: @aad3000 had getwitterd dat hij een vluchtende tasjesdief had getackeld, wat door de heren natuurlijk ter tafel werd gebracht, maar toen was Aad er zelf niet bij. Toen Aad er een aflevering later wel was, werd er expres niet over begonnen, waarna Aad iets na half tien er zelf maar subtiel over begon, op dat moment totaal off-topic. Dan grijnzen we breed.

Nico Dijkshoorn (2)
De column van Dijkshoorn schijnt de meestgelezen pagina van de VI te zijn, and rightly so: de begenadigde cursiefjesschrijver weet met zijn buitenstaandersblik altijd de overspannen voetbalwereld tot de juiste proporties terug te brengen. Maar een getalenteerde schrijver is niet zelden een gemankeerde prater, en Dijkshoorn gehoorzaamt geheel aan die wet. Zijn afzichtelijke stemgeluid en accent zijn al geen pluspunt voor een tv-optreden, en daarbovenop heeft Nico weinig te melden op live televisie. Je zit toch anderhalf uur lang te kijken naar een doodsbange wisent die tussen Gijp en Derksen in zit geklemd.

Huub Stevens (1)
Huub werd ontslagen bij Schalke 04 en mocht een keer een aflevering reclame komen maken voor zichzelf. Aan de bar zaten Maurice Graef, Marco van Hoogdalem en Eric van der Leur Luer, drie spelers van het gouden, of eigenlijk zilveren Roda van midden jaren negentig. Huub hoopte op iets groots voor de toekomst, maar hij zat er plotseling als een grootheid uit het verleden.

Andy van der Meyde (1)
Nadat Michel van Egmonds boek over Van der Gijp een megaseller was geworden deed Thijs Slegers het kunstje nog eens over met zijn boek over Andy van der Meyde. Een vergelijkbare picareske levenswandel leek de meest voor de hand liggende verklaring, maar toen Andy een keer aanschoof bij VI viel ook een uiterlijke gelijkenis in het oog. Ginnegappend onderschreef Andy alle anekdotes.

Gertjan Verbeek (1)
De voorbije jaren schoof Frank de Boer aan wanneer de landstitel binnen was, en ik heb menigmaal gebeden dat de Ajax-coach dit jaar geen uitnodiging zou krijgen. Niet omdat hij Ajax-coach is, als het Ronald Koeman was zou ik dezelfde bezwaren hebben, namelijk dat zulke lui altijd noodgedwongen de kool en de geit gaan zitten sparen, nooit het achterste van hun tong kunnen laten zien, alle vragen pareren, relativeren, onschadelijk maken - kortom hemeltergend saai zijn. De enige trainer die hierop een uitzondering zou kunnen vormen is de 'vermakelijke hork' Gertjan Verbeek. Het werd geen succes. Gertjan vond dat Genee een anekdote over Gertjan niet juist vertelde, maar de correcte versie van het verhaal geven ho maar, terwijl daar toch alle ruimte voor was. Beter in blokhutten bouwen dan in een boom opzetten, Gertjan.