Functie: muziekfabriek
De glorie
'Video Killed the Radio Star' van The Buggles was de eerste clip ooit die op MTV werd uitzonden, op 1 augustus 1981 om precies te zijn. De sound van de lange jaren 80 werd vervolgens voor een belangrijk deel bepaald door MTV. Vanaf de jaren 90 verruilde de zender steeds meer de muziek en de clips voor de shows en de series. 'There was U2 and Blondie, and music still on MTV' zong Bowling for Soup dan ook ironisch-weemoedig in hun hit '1985' - met daarin ook de belangrijke existentiële vragen 'When did Mötley Crüe become classic rock? And when did Ozzy become an actor? Please make this stop!'
In 1995 nam The Music Factory in Nederland het stokje over van MTV. TMF kwam op kanaal 9 en werd al snel heel populair onder jonge jongeren. De jingle 'This is the music factory' zat in ieders hoofdje. Mijn eerste kennismaking met TMF was bij een vriendje uit de straat, die de zender de hele dag door op had staan. (Hij had twee vliegtuigen van lego. Hij pakte er een, zei 'dit is het Feyenoord-vliegtuig' en liet het triomfantelijk op de vloer vallen waar het in een paar honderd stukken uiteenspatte. Ik pakte het andere vliegtuig, zei 'dit is het Ajax-vliegtuig' en smeet het eveneens aan gruzelementen, waarop het vriendje plotseling in tranen uitbarstte en mij woedend de deur wees. Het was mijn eerste kennismaking met de economische wet van de verhouding tussen waarde en schaarste. En met de mores van de ajaksiet.)
Erik de Zwart deed de Top 40, maar verder bestond het presentatieteam uit jonge, frisse gezichten. 'VJ's' werden ze genoemd. Isabelle Brinkman vulde de lome weekendochtenden, Michael Pilarczyk deed de dance, Sylvana Simons was steevast de impopulairste VJ zonder zich daar iets van aan te trekken en Bridget Maasland kon toen nog gewoon een paar uur lang Clip Classics aan elkaar praten vanaf een felgekleurde opblaasbare stoel. Maar de ware publieksfavoriet, de oogverblindende ster aan het firmament, dat was natuurlijk Fabienne de Vries. Van Toute Fabienne - niemand had de Franse woordspeling in de gaten - in de namiddag en van de Dag Top 5 na het avondeten, steevast het gesprek van de ochtend de volgende dag op school. Het waren de dagen van Captain Jack en de Party Animals, van Coolio en Scatman John, van de Backstreet Boys en de Spice Girls. We waren jong en onwetend. Maar we hadden Fabienne.
De vergetelheid
TMF bestaat niet meer. In 2011 ging de zender, al enkele jaren zieltogend, definitief ter ziele. Ik keek er al lang niet meer naar, maar dat had eerder met mijn levenscyclus te maken dan met die van TMF. Waarom slaagde de zender er echter niet in steeds weer nieuwe 11- tot 16-jarigen te boeien? De veranderende VJ-bezetting door de jaren heen wijst wellicht in de richting van een antwoord.
In 1996 kwam Jeroen Post er nog bij, maar verder bleven de jongens en meisjes van het begin enkele jaren lang de vertrouwde gezichten. In 1998 gingen Brinkman en Pilarczyk eruit. Erbij kwamen Tooske en Daphne Bunskoek. Alsof ze het erom deden. Ook nieuw was Jeroen Nieuwenhuizen, de vleesgeworden charismaloosheid. In 1999 ging het goed mis: Fabienne vertrok. Ene Sonja Silva moest de leemte opvullen. Maar waar Fabienne een combinatie was van frisse charme, authentieke schoonheid en een vleugje mysterie, daar was Sonja toch vooral twee tieten en erg veel lip en wang en reet. De namen laten het verschil al zien: sensueel en stijlvol versus de nom de plume van de eerste de beste pornoactrice.
Een opsomming van jaarlijkse nieuwe VJ's geeft vervolgens perfect de neerwaartse lijn weer: Johnny de Mol (2001), Sita Stekkerneus (2002), Sylvie Meis (2003), Renate Verbaan (2004), Miljuschka (2005), Nikkie Plessen (2006), Saar Koningsberger (2007) - en die laatste kenden 'wij' nog als de irritante dochter van een irritant gezin uit een irritante commercial. Toen was TMF echter allang TMF niet meer. In 2002 had MTV de boel al zo'n beetje overgenomen. De meeste VJ's en de succesvolste programma's verhuisden mee. In 2007-2008 volgde er nog een korte opleving, maar in 2011 was het over en sluiten.
Fabienne is tegenwoordig 'presentatiedeskundige'. Sonja Silva is 'actief christen na een bezoek aan de pinkstergemeente De Levensstroom in Leiderdorp', aldus de altijd gortdroogkomische Wikipedia. Daar wil ik het voor nu maar bij laten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten