Avondje kakelen

Om 18.05 stapte ik vanavond de trein in om naar huis te gaan. Een maandagavond in het verschiet als alle andere maandagavonden. Dat veranderde toen twee meisjes naast en tegenover me plaatsnamen en ik de een opgewonden tegen de ander hoorde zeggen: 'Heb je het net gelezen op nu.nl? De koningin komt met een aankondiging, om zeven uur.'

Ik wist nog van niks, maar dit kon maar één ding betekenen: de vorstin gaat haar aftreden bekendmaken. Of eigenlijk twee dingen: Beatrix stopt ermee én de televisieprogrammering is vanavond totaal anders dan gepland.

Gedurende de treinreis van vijf kwartier had ik mooi de tijd om me eens te verplaatsen in al die redacties, programmamakers en zendercoördinatoren die nu onder hoogspanning moesten staan om de juiste gasten naar de studio's te dirigeren. Bellen, mailen, sms'en. Taxi's regelen, teksten voorbereiden, beeldcompilaties samenstellen. Alle verloven ingetrokken.

Wie zou ik zo dadelijk op mijn scherm zien? Er zou ongetwijfeld een blik koningshuiskenners worden opengetrokken. Een aantal historici, (ex-)politici, enkele staatsrechtdeskundigen wellicht. En natuurlijk de hele avond door een onophoudelijke herhaling van actuele en historische beelden: de time loop van het grote nieuws dat na een kwartier al geen nieuws meer is.

Wat volgde was even vermakelijk als vermoeiend. Teletekst had de eindredactie geschrapt, met grappige foutjes tot gevolg: Rutte zou zijn bewondering hebben uitgesproken voor de koningin 'die ons land meer dan 30 jaar met grote inzet heeft gereageerd'. Astrid Kersseboom kondigde filmpjes aan die niet werden ingestart en dan ineens toch weer wel. Sfeerbeelden uit huiskamers, cafés en bij tankstations. Enkele van de vierentwintig republikeinen die ons land telt voor de microfoon.

Bij de buren van de VARA was het feest: Matthijs was omringd door een tiental gasten tegelijk. Prem moest zelfs op een verhoogd krukje zitten omdat er aan tafel geen plaats meer was. Alleen al de aanblik van de gasten werkte depressiebevorderend. De mislukte wonderpuber Sywert van Lienden. De aalgladde activist Ramsey Nasr. En Jan Mulder, die in Oost-Groningen woont maar wonderwel binnen een halfuur in Amsterdam was.

Mulder schijnt dan ook vaak met een plastic tasje heen en weer te lopen voor het raam van de studio, waarna ze hem uit medelijden maar naar binnen roepen. Daarom is hij er ook zo vaak. Ik voor mij moest vooral denken aan al die gasten die op het laatste moment waren afgebeld. Eindelijk bij De wereld draait door. Finest hour, fifteen minutes of fame. Maar helaas. Gelukkig ging Voetbal International wel gewoon door. Derksen was weer in vorm.

Bij de NOS wisten ze inmiddels van gekkigheid ook niet meer wat ze moesten doen. Hirsch Ballin en Wim Kok werden onder het stof vandaan gehaald, een verslaggeefster ging de stemming peilen bij een bridgeclub: 'U heeft het over schoppen, maar het moet eigenlijk over koningen gaan', en de sociale mediageneratie toonde maar weer eens haar schrijnende gebrek aan vindingrijkheid met tenenkrommende hashtags als 'Tabeatrix' en 'Trixit'. Ook een vieze kraker mocht triomfantelijk herinneringen ophalen aan 1980. Nu is er een kraakverbod, dus die ellende blijft ons dit jaar gelukkig bespaard. Toch?

Pauw en Witteman mochten de kas opmaken. Herman Pleij, Erica Terpstra, Youri Albrecht, meester Sjuul Paradijs. Zelfs Job Cohen - wie kent 'm nog - was uitgenodigd. Zo passeerde er op deze avond al gauw een talking headje of vijftig, zestig de revue. Een kippenhok van kakelende kenners en blatende zwatelaars. Een kakofonie van meninkjes, emotietjes en anekdotetjes. Waarlijk een historische avond: saai, repetitief en grotendeels inhoudsloos. Precies wat de geschiedenis is.