De vedette-neigingen van René van der Gijp

Onlangs werd René van der Gijp door de lezers van NUSport verkozen tot beste voetbalanalyticus van Nederland. Vanzelfsprekend werd de 'humor' van Gijp als voornaamste reden genoemd. Even afgezien van de vraag of dat de belangrijkste eis is die aan een analyticus kan worden gesteld, is het moment van de uitverkiezing opmerkelijk. René van der Gijp lijkt namelijk aardig over zijn hoogtepunt heen.

In het format van Voetbal International zijn de rollen duidelijk verdeeld: Derksen als de wat norse journalist, Van der Gijp als de joviale grappenmaker, Hansie Hansie als hyperactieve pispaal, Boskamp als vleesgeworden knuffelbeer, enzovoort. In de eerste seizoenen wilden die rollen onwillekeurig nog weleens wisselen: Derksen bleek dan een meester in het ad rem reageren, terwijl Van der Gijp een scherpzinnige kijk op het spelletje etaleerde. Dat laatste is echter een kortstondige flow geweest, zo kunnen we inmiddels concluderen.

René van der Gijp blijkt het spelletje namelijk akelig wiskundig te benaderen. In zijn ogen wint het team dat op papier betere spelers heeft altijd. Die starre houding is hem - en mij - al een paar keer lelijk opgebroken. Seizoen 2010/2011, laatste speeldag: Ajax-FC Twente. De Amsterdammers moeten winnen om Twente in te halen en zo kampioen te worden. Volgens Van der Gijp is dat echter ondenkbaar en is er geen twijfel over mogelijk: Twente heeft de betere spelers en wordt dus kampioen. We weten allemaal hoe het afgelopen is.

Barcelona, nog zoiets. Staat er weer eens een Clásico op het programma, dan is Real Madrid in de visie van Van der Gijp steevast kansloos, want de beste spelers voetballen immers voor Barca. In de redenering van Van der Gijp moet Barcelona dus elk seizoen 114 punten halen. Absurd natuurlijk, maar het is wel de logische consequentie van zijn orthodoxie. Het aardige van voetbal is nu juist dat het geen invuloefening is, dat de beste niet altijd wint, maar dat past niet in het wereldbeeld van Van der Gijp. Van de laatste vijf Clásico's won Barcelona er maar één. Bij de volgende editie zal Van der Gijp ongetwijfeld weer verklaren dat Madrid geen schijn van kans maakt.

Die hele Barcelona-idolatrie is sowieso tenenkrommend. Het is Barcelona voor en Barcelona na. Dat mag, maar wordt dan voorzitter van de Barcelona-fanclub, of geef je visie voor Barca TV, en schuif niet aan bij een programma waarin de eredivisie de hoofdmoot vormt, om daar vervolgens doodleuk te verkondigen dat je er dit weekend weinig van gezien hebt omdat je liever Rayo Vallecano-Barcelona hebt liggen kijken, en dat de eredivisie echt 'niet om aan te gluren' en toch zo'n verschrikkelijke competitie is. Hansie legde de vinger al eens op de zere plek: een mooie goal van Barcelona wordt luid bejubeld, een identieke goal in de eredivisie is de moeite van het tonen niet waard.

Ik vind het een gotspe dat iemand die te beroerd is een wedstrijd van PEC Zwolle te kijken tot beste voetbalanalyticus van Nederland kan worden gekozen. Iemand die grossiert in smalende opmerkingen over Nederlandse clubs, spelers en supporters. Iemand die soms een toon aanslaat waar de honden geen brood van lusten. 'Alleen al die namen van die spelers van PEC. Die heten dus Gerard Aafjes. Of Bram van Polen. Leuk hè? Ik had nog nooit van die jongens gehoord.' Zo respectloos. Maar het zal wel weer als een proeve van zijn veelgeroemde humor worden uitgelegd.

Op die humor begint inmiddels behoorlijk de sleet te komen. Voor de honderdachtendertigste keer Manolev, het houdt een keer op leuk te zijn. Altijd maar weer dezelfde spelers in de zeik nemen of tot onbenullen uitroepen. En als diezelfde spelers dan ineens in het elftal van de week blijken te staan houden we de lippen stijf op elkaar en doen we gewoon net of we gek zijn. Zelfs biograaf Michel van Egmond is er wel klaar mee, zo maakt de goede verstaander op uit de wekelijkse 'Uitsmijter'-column in de papieren VI.

Of neem zijn visie op Guidetti en Feyenoord. Het afscheid van Guidetti voor Feyenoord vond Van der Gijp belachelijk. Want de Zweed heeft maar één seizoen voor Feyenoord gespeeld. Fijne redenering. Voor een speler die schittert op een WK hoeven we onze pet dus ook niet meer af te nemen? Want zo'n WK, dat duurt maar drie weken. De hele voorgeschiedenis rond Guidetti wordt bovendien straal genegeerd. Een spits die er in zijn eerste seizoen vijftien in schiet voor een club die al drie jaar op rij kampioen is geworden, daar hoeft inderdaad geen standbeeld voor te worden opgericht. Maar Feyenoord kwam van ver, van heel ver, zowel financieel als sportief. Het was zo armoedig, zelfs in Amsterdam had men medelijden, dan heb je echt wel de bodem bereikt.

Vorig seizoen keerde de hoop terug. Guidetti was misschien niet eens zozeer de hopman als wel het symbool van die wederopstanding, met zijn drive, zijn enthousiasme, zijn optimisme. Van der Gijp gelooft ook niet dat Guidetti in dat ene jaar oprecht van Feyenoord is gaan houden. Ook weer vanwege die paar maanden. Iedere supporter in Nederland weet dat één wedstrijd, één ervaring, één moment voldoende kan zijn om verliefd te worden op een club. Tienduizenden Nederlanders die ooit als kind voor de eerste keer De Kuip betraden zijn voorgoed door de magie aangeraakt.

Michael van Praag zei laatst dat we Van der Gijps mening niet serieus hoeven te nemen omdat hij slechts 'een clown' is. Dat is allicht te kort door de bocht. Van der Gijp heeft bewezen zich weldegelijk een boeiende, eigenzinnige mening te kunnen vormen. Hij doet tegenwoordig echter nauwelijks nog moeite, hij heeft ervoor gekozen zich te beperken tot kreupele stokpaardjes, uitgekauwde grappen, een denigrerende houding en een symbolische Barcelona-pyjama.

René van der Gijp is als voetbalanalyticus een vedette geworden, met alle vedette-neigingen die daar bij horen. Deze uitverkiezing tot beste analyticus van Nederland doet vermoeden dat daar voorlopig geen verandering meer in komt.