"Cant wait to pull on my first FC Oss shirt after all these years"

I
De perikelen rond de Rabobank-wielerformatie zijn momenteel niet de enige bron van zorg: ook op het voetbalveld is het onrustig. Zoals Rabobank er al bij is sinds 1996, het jaar waarin ik het wielrennen ging volgen, zo ga ik ook al sinds 1996 naar TOP Oss. En zoals de wielerploeg ermee ophoudt, zo is dat scenario ook voor de club niet denkbeeldig. Dit keer betreft het voor de verandering eens een keer niet financieel zwaar weer, de club is kerngezond. Sportief is het echter bijna rock bottom. Abominabele sportieve prestaties zijn niet eens zozeer een verrassing - je weet als doorgewinterde TOP-supporter nu eenmaal dat je vaker onderin verkeert dan in de top. En als het dan weer eens huilen met de pet op is, dan wordt er geducht gekankerd en gemord, op de spelers, op de trainer, op het bestuur, op elkaar. Tot het weer beter gaat en iedereen de held is. De onrust lijkt nu echter fundamenteler.

De recente verliespartijen waren des te schrijnender door de algehele machteloosheid; er lijkt simpelweg niet meer in te zitten. Een tweede degradatie naar de Topklasse zou de doodsteek zijn voor de club. Kwamen de laatste twee seizoenen de nummers laatst Almere en Emmen nog goed weg doordat eerst RBC failliet ging en het jaar erna er niemand wilde promoveren, dit jaar stevent WKE (wat staat voor Woonwagen Kamp Emmen - echt waar) af op de titel, en laten die nu wél ooit aangegeven hebben te willen promoveren. Weinig TOP-supporters richten hun pijlen op trainer Anton Janssen. Men heeft wel in de gaten dat de debuterende coach een bijzonder kwaliteitsarme selectie in de maag is gesplitst. Met het selectiebeleid is dan ook iets grondig mis. Elk jaar ondergaat de selectie een complete metamorfose. Dat dit het jaar na de degradatie gebeurde is logisch, net als het jaar na de promotie. Topklasse respectievelijk Eerste Divisie vragen immers om een ander kaliber spelers. Dat ook na afgelopen seizoen weer driekwart van het spelersbestand vervangen moest worden, is echter allesbehalve een blijk van continuïteit.

Daar komt nog bovenop dat het formeren van de selectie op de slechtst denkbare manier gebeurt. Menige club begint reeds gedurende het lopende seizoen met het vastleggen van nieuwe spelers of het verlengen van contracten. De selectie wordt dan in de zomer, als de competitie stil ligt, zo goed als rond gemaakt. In augustus worden dan de puntjes op de i gezet. De beleidsbepalers in Oss kiezen echter voor een andere methode: tot het allerlaatste moment wachten en dan uit het bestand van de buiten de boot gevallenen de beste spelers vissen. Waarbij dat 'beste' op dat moment uiteraard behoorlijk relatief is. Gevolg: een klein clubje spelers op de eerste training, spelers die langzaam komen binnen druppelen, een team dat allesbehalve op elkaar ingespeeld is bij aanvang van de competitie. Niet de vriendschappelijke wedstrijden gelden als oefenpotjes, maar feitelijk de eerste competitiewedstrijden, want de transferdeadline ligt een aantal weken na aanvang van het seizoen. Bovendien wordt er nog maar vier keer per week getraind, een betaald voetbal organisatie onwaardig

Dieptepunt was dit keer de invulling van de spitspositie. Een legioen aan buitenlanders kwam op proef, geen van hen voldeed, waarna uit arren moede maar Tim Nelemans werd teruggehaald, de spits die na vorig seizoen nog te verstaan was gegeven dat hij moest vertrekken. Ook de 'samenwerking' met NEC is een fiasco. Keer op keer worden spelers naar Oss gestuurd die geen versterking zijn. Bovendien is de zelfstandige jeugdopleiding opgeheven, alle talenten gaan automatisch naar Nijmegen, waardoor er van onderaf geen doorstroming meer is en men dus afhankelijk is van transferbeleid. En bij gebrek aan scouting is dat een combinatie van mislukkelingen een nieuwe kans geven, schoten hagel en ad hoc beleid. Vorig jaar werd dit nog enigszins verbloemd doordat Christopher Bieber zowaar een scorende spits bleek, maar ook hij was om vijf voor twaalf vastgelegd, en nota bene door de trainer Dirk Heesen gescout in Duitsland!

II
Overal donkere wolken dus. En wat doe je dan? Dan vlucht je in je rijke fantasie, of in melancholie om het verleden. Onlangs verscheen een mooi boek dat beide combineert: Football Manager Stole My Life. 20 Years of Beautiful Obsession (red. Iain Macintosh, Kenny Millar, Neil White). Met de computergame Football Manager - toen nog geheten Championship Manager - is me ooit gelukt wat in het echt nog nooit is geschied: promotie naar de eredivisie met TOP Oss. De game is extreem verslavend, de titel van het boek zegt niets te veel. Spelers die in real life anoniem meehobbelen bereiken een cultstatus door de game, spelers wereldwijd raken verknocht aan clubs die ze in het echt nog nooit hebben zien spelen. Tot de obsessie zo ver gaat dat men de club ook in het echt gaat bezoeken.

Een gamer met als thuisbasis Terrassa, Spanje, normaal Barcelona-supporter maar in Football Manager spelend met FC Oss, was van de weeromstuit fan geworden, zodat hij besloot vorig jaar maar eens naar Oss te reizen om een echte wedstrijd te bezoeken. Op 31 juli 2011 werd de knoop doorgehakt: FC Oss - SC Veendam op 14 oktober ging het worden: 'We booked out accommodation this morning :P just counting the days now, its going to be immense! Cant wait to pull on my first FC Oss shirt after all these years.' Op 13 oktober wordt de community nog eens bijgepraat: 'Just letting you know that the game is tomorrow. We fly out at 7 am. Club have confirmed that our custom shirts and match tickets are in the club shop waiting for us. Cant wait, will get some photos etc up.'

TOP Oss - Veendam van vorig seizoen, die staat me nog helder voor de geest. Een krankzinnige wedstrijd, eindigend in 4-4, zoals toen vrijwel elke thuiswedstrijd een spektakelstuk was. Op 11 november brengt de gamer verslag uit: 'Well we are back, and what a trip!!' Ze verblijven blijkbaar in Amsterdam en willen daar de dag doorbrengen, alvorens aan het eind van de middag naar Oss te sporen, maar de geestdrift wint het van het geduld: 'We started off heading straight for Centraal Station after checking into our hotel with the intention of just grabbing our tickets to Oss and then heading in a bit later as it was only 11am and kick off wasn't until 8pm. We managed to survive one hour before we jumped on the train, we just couldn't wait.'

Aan een routebeschrijving vanaf het station hebben ze niet gedacht, zodat ze er twee uur over doen om het stadion te bereiken. Ik heb zelf talloze malen die route gelopen, en aangezien dat een wandeling van tien minuten is moeten deze jongens echt een gigantische omweg hebben gemaakt. Maar: 'when we walked around the corner and saw the Frans Heensen Stadium [sic; correct: Frans Heesen, MvZ] in front of us, all frustrations were forgotten, I turned to my mate and simply said: "We are here".' In de 'club shop' - die hebben we niet echt, het is gewoon de receptie - kopen ze behalve shirtjes ook 'a scarf and a key ring'.

'We asked Sylvia [van Hoogstraten, de secretaresse, MvZ], the lovely lady who made most of this possible, where the supporters sit. She advised us that the "tough" group sit in the C stand so we had 2 tickets for that!' Ze maken contact met enkele supporters, bezoeken de kantine en gaan dan vak C op: 'It was incredible how we were treated, everyone was so nice to us, welcoming us and making sure we were included in all the chants etc. 2 very kind people even gave us their own scarves from the Oss won promotion last season, we were told that these were no longer available so were very touched by this gesture.' De wedstrijd dan, en 'what a game it was!'

Inderdaad. 1-0 Roy de Ruiter, snel 1-1, Bieber 2-1. Dan rood voor onze keeper Arends wegens het neerhalen van een doorgebroken speler, twee goals voor Veendam in de blessuretijd van de eerste helft: 2-3. Na rust 2-4 via een penalty en iedereen denkt: over en uit. 'That was until Marcel van der Sloot took control of a loose pass 35 yards out in the 63rd minute, skinned his opponent and bent one in off the bar from 25 right in front of the Oss faithful to send us into raptures! 4-3 [3-4 dus] and Oss were flying. We were all over them and in the 76th when we one the corner it could only have one ending, Bart Van Muyen nodded it home and Oss were level and the stand was shaking!! We attacked for the rest of the match but it ended 4-4, what a way to end a fantastic experience.' Voor herhaling vatbaar: ' We WILL be back to Oss.' Boven de afgedrukte foto's staat 'Top Oss Till I Die!'

Een prachtig verhaal. Maar dat was toen, nu is het alle hens aan dek. Lijfsbehoud is noodzakelijk. Anders is er straks ook voor deze gamer niks meer over om naar terug te keren.