De goddelijke interventie van Knevel & Van den Brink

Volgens velen is het een anachronisme dat er anno 2009 nog een omroep als de EO en een politieke partij als de SGP bestaan. Religieus fundamentalisme heeft immers eeuwenlang gezorgd voor talloze oorlogen en slachtingen, en geen weldenkend mens gelooft nog dat God de Aarde in zeven dagen heeft geschapen.

De reden waarom fundamentalistische christenen toch nog steeds gedoogd worden in Kamer en op tv is volgens mij dat ze zo ongevaarlijk zijn. Fundamentalistische moslims boezemen mij meer angst in, al schijnt het aantal radicalen dat werkelijk bereid is geweld te gebruiken dan weer mee te vallen. Maar toch, het feit dat er enkele in Nederland rondlopen die, de verantwoordelijkheid afschuivend op een hogere instantie, niet kijken op een dode meer of minder, is genoeg om permanent op je hoede te zijn. Een christenfundamentalist zie ik niet zo snel de metro in wandelen met een bomgordel om zijn middel. Er is overigens een groep fundamentalisten die mij nog gevaarlijker schijnen en dat zijn de dierenterroristen, maar daar wil ik het nu niet over hebben.

De kneuterigheid van de bijbelvaste gemeenschap is nergens zo sterk merkbaar als bij de EO. Elk programma wordt verziekt door de streng-christelijke gedachte die er in verpakt MOET zitten, de progressieve pogingen van de moedige Arie Boomsma ten spijt. Vaak lig ik een programma te kijken waarvan ik aanvankelijk niet eens in de gaten heb dat het van de EO is. Programma's van de EO lijken namelijk soms heel veel op gewone programma's. Totdat de werkelijkheid ineens doordringt. Of beter: het geloof. Moeder heeft een gezonde baby op de wereld gezet en mag de spruit een wensgedachte meegeven: 'Ik hoop dat de belangrijkste persoon in je leven de Here Jezus zal zijn.' Braak...

Soortgelijk deus ex machina-moment vindt steevast plaats bij Knevel & Van den Brink. In komkommertijd mogen deze heren Pauw & Witteman vervangen. Paul Witteman heeft immers ook vakantie nodig om bij te komen van het in toom houden van vier of meer oververhitte gasten en Jeroen Pauw moet een paar weken per jaar in de zon om de frons van zijn voorhoofd te laten wegtrekken. Enfin. Andries & Tijs zijn op het eerste gezicht simpelweg de stand-ins van Jeroen & Paul. Het format is hetzelfde, er zijn gasten van verschillend pluimage, de actualiteit is onderwerp van gesprek. Niets aan de hand.

Dinsdag jl. had men Reinier van den Berg, de integere weerman van RTL, uitgenodigd om te praten over de bijzondere onweersnacht met het record aantal bliksemflitsen. Van den Berg zette helder uiteen wat er precies gebeurd was, of dat gevaarlijk was, hoe mooi het fenomeen was, et cetera. Allemaal machtig interessant. Wel vroeg ik me ergens af waarom ze juist Van den Berg hadden uitgenodigd en niet gewoon Erwin Krol of Gerrit Hiemstra van de publieke omroep, een weerman uit de eigen stal dus.

Alles werd plotsklaps duidelijk toen Knevel vanuit het niets aan Van de Berg vroeg: "Jij bent Christen, hè?" Ja hoor. Daar kwam de aap uit de mouw. Van den Berg wisselde moeiteloos van register. Zijn interessante meteorologische praatje maakte plaats voor een lofrede op de Schepper en diens schepping. De handige tips hoe te vermijden door de bliksem te worden getroffen werden op slag waardeloos: Van den Berg wordt immers beschermd door God. Zou hij overigens wel ooit getroffen worden, dan is dat overigens ook de hand van God. Daar zijn gelovigen dan weer heel makkelijk in.

Wie wel door de bliksem werd getroffen, was Jan Pen. Niet God vuurde een schicht af, maar Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Broertjes, ergens heel diep in zijn gedachten overigens ook een God. De Volkskrant berichtte namelijk dat Pen, econoom en oud-columnist van Het Parool, op 88-jarige leeftijd was overleden. Uitgebreid In Memoriam erbij, keurig, netjes. Totdat Jan Pen ineens begon te roepen dat hij helemaal niet dood was. De Volkskrant had een overlijdensadvertentie in Het Parool gezien van Jan Pen en had 1 en 1 opgeteld. Het bleek echter om een oud-corrector van de krant te gaan met dezelfde naam. 'Ik ben niet dood. Ik zit hier springlevend op de bank in Haren. Ik speel nog iedere dag op het keyboard Bach,' aldus een triomfantelijke Pen. De nog-niet-dode Pen, uiteraard.

Pen heeft wel een primeur. Hij is de eerste die zijn eigen In Memoriam heeft kunnen lezen. Ik vind die obituaries in kranten altijd van een grenzeloze triestheid. Vaak betreft het mensen die reeds dertig jaar of langer geleden in de vergetelheid zijn geraakt. Al die jaren hebben zij gehoopt nog iets van hun vergane roem te mogen herbeleven, maar tevergeefs. Nog één keer komen ze groot in het nieuws, als ze overleden zijn namelijk, en dan merken ze er helemaal niets meer van. Dat is de bittere ironie van de vergetelheid.

Jan Pen was ook vergeten. Ik kende hem toevallig sinds kort omdat ik voor een register de naam 'Pen' moest thuisbrengen en na enig gezoek bij de oud-columnist van Het Parool uitkwam. Daarom trof het bericht van zijn overlijden mij enigszins. Nu smaakt Pen dus het genoegen op de valreep alsnog weer even beroemd te zijn.

Ik heb hem echter nog niet op tv gezien, terwijl hier wel een buitenkans ligt. Pen ging immers dood en stond een dag later weer op uit de dood. Hij zou de ideale gast voor Knevel & Van den Brink zijn.