dinsdag 17 maart 2009

Politieke terugblik op de voorbije week

De coalitiepartijen hebben het er maar druk mee. Het is crisis, men schreeuwt om snelle, effectieve maatregelen. CDA, PvdA en ChristenUnie zijn het er vast over eens dat de maatregelen effectief moeten zijn. Maar 'snel', daar wringt de schoen. CDA wil vooral bezuinigen, PvdA prioriteert investeren en de ChristenUnie schijnt een beetje van dit en een beetje van dat voor te staan. De partij gaat zich steeds meer gedragen als Hem die zij aanbidden: Hij is er wel, overal zelfs, maar je ziet Hem eigenlijk nooit.

Ondertussen pakt Geert Wilders met zijn PVV pole position in de jongste opiniepeilingen. Niet alleen bij Maurice de Hond, die vraagt of je op de PVV gaat stemmen als er nu verkiezingen zouden zijn, maar ook bij de peilers die wat neutraler vragen op welke partij je in dat geval zou stemmen. Bij de huidige stand van zaken zou ik antwoorden: niet op de PVV. Geert Wilders als premier, dat lijkt me iets te veel van het goede. Hij is zonder twijfel een belangwekkende politicus, een luis in de pels van de zittende macht, een noodzakelijke klokkenluider die voor de broodnodige polarisatie en agendering zorgt. Wilders en een groepje - zeg: een elftal - van zijn partijgenoten zijn onmisbaar in het Nederlandse parlement anno 2009, laat daar geen twijfel over bestaan. Maar minister-president Wilders die de economie moet hervormen? Daar heb ik weinig fiducie in.

Dan zie ik toch liever Wouter Bos op die stoel belanden. De huidige vice-premier zeult echter een immens blok aan zijn been mee: zijn partij. Bos werkt hard aan vernieuwing binnen de PvdA en heeft inmiddels een mooi groepje frisse, intelligente en vooral bijdetijdse medestanders om zich heen verzameld. Aboutaleb, Dijsselbloem, Marcouch, Ploumen; geïnspireerd door de wijze pionier Paul Scheffer zijn zij de exponenten van een nieuwe lichting sociaaldemocraten die donders goed in de gaten hebben welke richting hun PvdA op moet, wil de partij niet de aansluiting met de tijd verliezen. Volksverheffing in de oude sociaaldemocratische traditie blijft de pijler van de partij, maar nieuw is het inzicht dat de jarenlange betutteling en vrijblijvendheid ten opzichte van allochtonen en immigranten - een absolutistisch cultuurrelativisme - de traditionele achterban van arbeiders heeft doen vervreemden van de partij.

Toch is daarmee meteen een risicofactor benoemd: een tweedeling dreigt, wellicht zelfs een scheuring. Tekenend was de gang van zaken rondom de nieuwe integratienota. Na kritiek vanuit de achterban - voornamelijk Ella Vogelaar, Wallage en een emeritus hoogleraar - is de 'harde' toon van de ontwerpnota in de definitieve versie gematigd. En daarmee maakt de nota alsnog een halfslachtige indruk. Belangrijke ideeën van integratiespecialist Dijsselbloem - de mogelijkheid van etnische registratie als een instrument voor de aanpak van probleemjongeren - zijn uiteindelijk geschrapt.

Ella Vogelaar reageerde triomfantelijk dat ze haar ideeën nu wel vertegenwoordigd ziet in de nota. Toen Wilders haar 'knettergek' noemde, beschouwde ik dat maar als de zoveelste bloemrijke oneliner van de Limburger, een typisch staaltje Wildersretoriek. Maar hij kon de spijker niet preciezer op de kop slaan. Na het demasqué zou je toch verwachten dat ze zich even wijselijk zou terugtrekken ter bezinning, maar nee: na de als memoires verhulde laffe trap na denkt Vogelaar ook nog steeds recht van spreken te hebben. Ze verwordt meer en meer tot een karikatuur.

In 2006 stapte PvdA-fossiel Marcel van Dam openlijk over naar de SP. Een groter compliment kon Wouter Bos zichzelf toen niet maken. Maar het feit dat de nieuwe politieke koers - nota bene geïnstigeerd door de politiek leider, de partijvoorzitter en dé integratiespecialist van de partij - gedwarsboomd wordt door de oude garde en een incompetente, verwarde ex-minister laat zien dat Bos en de zijnen er nog lang niet zijn. Een richtingenstrijd dient zich aan.

Geen opmerkingen: