De Nieuwe Dufheid in de popmuziek

Ergens in de laatste maanden van 1995 ging ik voor het eerst naar muziek luisteren. Op zaterdagmiddag had je altijd de Mega Top 50 op Radio 3, gepresenteerd door Daniël Dekker. Na het voetballen snel naar huis met een zak snoep, teletekst aan op buitenlands voetbal en op de radio de hits van het moment. De kwaliteit van de liedjes was dikwijls niet erg hoog, maar daar maal je als kind niet om. Belangrijker was echter dat de betreffende artiesten ook niet de pretentie hadden muziekgeschiedenis te schrijven.

Ruim tien jaar later ben ik niet meer zo'n actieve volger van de popmuziek. Niettemin dringt er toch nog veel door tot mijn gehoor. TMF staat weleens aan en de radio is een belangrijk bron van nieuwe muziek. Ook struin ik de lijsten zo nu en dan door. En daarbij valt me steeds vaker iets op: 'echte' popmuziek lijkt te verdwijnen. Dat wil zeggen: popmuziek in de definitie van simpele muziek met een korte houdbaarheidsdatum die 'lekker weg' luistert maar verder weinig pretenties koestert. In plaats van zulke 'muzak' komt steeds meer zelfgeschreven muziek van artiesten die zichzelf zeer serieus nemen en daar ook naar worden behandeld. De vraag is echter of het niveau daarmee ook hoger ligt. Het antwoord: nee, integendeel.

Er is eerder sprake van een hausse van het slaapliedje, een soort Nieuwe Dufheid in de popmuziek. Belangrijkste exponent is Colbie Caillat. Twee hits heeft deze dame reeds mogen begroeten, 'Bubbly' en 'The Little Things'. De liedjes kabbelen maar voort en vinden daarmee - uiteraard - een welwillend luisterend oor bij de mensen. In 'Bubbly' zemelt Caillat uitentreuren over hoe gelukkig ze wel niet is in de liefde. Ik weet niet, maar als het je goed gaat in de liefde dan ga je daar toch juist GEEN liedje over schrijven. Dan handel je. Er valt dan ook geen enkel verrassend element te bespeuren, geen spoortje van emotie of subversiviteit. Of je moet in het volgende regeltje als luisteraar een dubbele bodem ontdekken: 'cause every time I see your bubbly face / I get the tinglies in a silly place'. Maar zo 'stout' zal ze wel niet zijn.

Zo mogelijk nog populairder is Amy McDonald, met 'This Is the Life'. Laatst nog aangevraagd bij Q Music door het personeel van een schoonheidssalon. En als zulke specialisten het een leuk nummer vinden, dan moet je oppassen. Dit nummer heeft iets meer pit, maar kabbelt - of laten we zeggen: stuitert - ook maar voort. Een Schots accent is altijd erg mooi, maar als je dan zeven lettergrepen gaat zingen in een regel waar er maar vier passen, tsja, dan verstaat geen mens je en moet men opzoeken dat je 'and your head feels twice the size' blijkt te zingen. Dat haal je er nooit uit, al luister je twintig keer achter elkaar. Iets waar je het liedje trouwens nauwelijks voor op 'repeat' hoeft te zetten, aangezien McDonald in 'This Is the Life' bij gebrek aan inspiratie het refrein maar liefst 8 (acht) keer zingt! Ze komt er glansrijk mee weg.

Dan hebben we ook nog Sara Bareilles met haar hit 'Love Song'. Die ze juist niet zegt te zingen. Maar daarmee tóch zingt. Een paradox! Voorwaar, we gaan de juiste kant op, lijkt het. En nog een aanstekelijk ritme ook. Helaas, niets blijkt minder waar. Er spoelt een feministische golf over ons heen. Ik dacht dat we zoiets na de Spice Girls ('Spice up your life!'), Destiny's Child ('Independent women!') en de Pussycat Dolls ('I don't need a man!') wel gehad hadden, maar de collectieve opstand wordt blijkbaar individueel voortgezet. Na het refrein worden we namelijk getrakteerd op de onsterfelijke zin 'I learned the hard way that they all say things you want to hear'. Pardon? Kijk, het alternatief is dat 'they' dingen tegen je zeggen die je juist NIET wilt horen. Nee, dat is ook geen goed idee natuurlijk. Kortom: wel of niet, het zijn twee kwaden voor mevrouw Bareilles. Dus, met een variant op Bartje: 'zeg maar twee keer nee, dan krijg je er geen.'

Dit zijn drie prominente artiesten van de Nieuwe Dufheid. Maar er zijn er nog meer. Adele: komt er een wekker bij? Leona Lewis: geef dat mens een doekje. Gelukkig is er nog een lichtpuntje. Er is nog een artieste die vanwege haar achternaam zeer goed in de Nieuwe Dufheid lijkt te passen: Aimee Duffy. Zij onttrekt zich echter aan de malaise met een sterke acteerprestatie in de clip van 'Warwick Avenue' en een mooie bijdrage aan de New Sixties met 'Mercy'. De New Sixties? Een andere trend, maar daarover later meer.