Op 2 april 1953 zonden Francis Crick en James Watson een artikel van (slechts) 900 woorden naar het befaamde tijdschrift Nature dat als volgt begon: 'Wij willen hierbij een structuur voorstellen voor het zout van deoxy-ribonucleïnezuur (DNA).' De tweede zin is een understatement: 'Deze structuur heeft verrassende kenmerken die biologisch gezien van aanzienlijk belang zijn.' De ontdekking van de dubbele helixstructuur van het DNA-molecuul veroorzaakte een wetenschappelijke revolutie en bleek de ontraadseling van de erfelijkheid in te luiden.
Onlangs herlas ik De dubbele helix, het ongekend spannende relaas van Watson zelf over de ontdekking die hem de Nobelprijs opleverde. In het nawoord schrijft Watson: 'Vrijwel iedereen die in dit boek voorkomt is nog in leven en geestelijk actief.' Watson schreef zijn verslag echter al in 1968. Wat is heden - veertig jaar later - de stand van zaken omtrent de personen die Watson beschrijft?
Herman Kalckar, de Deense biochemicus bij wie Watson de biochemische beginselen moest gaan leren, overleed in 1991 op 83-jarige leeftijd. Door huwelijksproblemen had Kalckar overigens wel wat anders aan zijn hoofd dan de jonge, ongeïnteresseerde Watson te onderwijzen. Grote geluk was dat Watson met Kalckar meemocht naar een congres in Napels, waar hij Wilkins ontmoette.
John Kendrew overleed in 1997 op 80-jarige leeftijd. Kendrew was de onderzoeker die iemand zocht om hem te helpen met het myoglobineonderzoek. Die iemand werd Watson. Kendrew en zijn vrouw Elizabeth waren de eersten die te horen kregen van de 'op handen zijnde triomf met DNA' van Crick en Watson.
Max Perutz, leider van de onderzoeksgroep van Crick en Watson, overleed in 2002 op 87-jarige leeftijd. Voor zijn werk op het gebied van de moleculaire structuur van het eiwit hemoglobine ontving hij in 1962 met Kendrew de Nobelprijs voor Scheikunde.
De excentrieke Sir Lawrence Bragg overleed in 1971 op 81-jarige leeftijd. Bragg was de directeur van het Cavendish ten tijde van de ontdekking. Hij las als eerste het artikel en zond het vergezeld van een krachtige aanbevelingsbrief naar Nature.
Hugh Huxley hoopt volgende maand 84 jaar te worden. De aimabele Schot werkte als student op het Cavendish en was niet te beroerd resultaten van jarenlang moeizaam onderzoek uit te lenen aan Crick. Ook leerde hij Watson de door Huxley zelf gemaakte röntgencamera te bedienen. Daarnaast verstrekte hij de enige reservesleutel van de zware deuren van het Cavendish zonder morren aan Watson als die in de avonduren nog wilde werken.
In 2004 - u weet het hopelijk nog wel - overleden zowel Francis Crick als Maurice Wilkins. In juli stierf Crick op 88-jarige leeftijd. Het geniale brein, door Watson vereeuwigd in de befaamde openingszin 'Ik heb Francis Crick nooit in een bescheiden stemming meegemaakt', was de man die met zijn briljante ingevingen en geestdrift Watson overtuigde met hem samen te werken aan het onderzoek naar DNA. In oktober was het nog een keer schrikken toen ook Wilkins overleed, op 87-jarige leeftijd. Wilkins kreeg samen met Crick en Watson in 1962 de Nobelprijs voor hun magistrale ontdekking. Wilkins was in feite de aanstichter die met zijn röntgendiffractieonderzoek Watson en Crick overtuigde van het belang van DNA.
Linus Pauling overleed in 1994 op 93-jarige leeftijd. Pauling is een beetje de jammerlijk falende figuur van het verhaal. Hij was heel dicht bij de ontdekking, publiceerde al de DNA-structuur, maar bleek enkele beslissende foutjes te hebben gemaakt. Pauling toonde zich evenwel een vent door een reactie van 'oprechte opwinding' te geven op het nieuws van Crick en Watsons ontdekking.
De slimme maar nukkige en achterdochtige Rosalind Franklin was in 1968 alweer tien jaar dood. Franklin werkte samen met Wilkins maar zij waren reeds in een vroegtijdig stadium gebrouilleerd. Watson brengt haar in zijn nawoord wel een genereus eerbetoon door haar werk uitmuntend te noemen en haar verdiensten in de ontdekking te benadrukken.
James Watson hoopt in april dit jaar 80 jaar te worden. Daarmee zijn hij en Huxley momenteel de enige nog levende DNA-helden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten