In mei postte ik een gedicht van mijn hand op dit weblog waarin ik enigszins melancholisch mijn opa en oma en hun boerderij eer betoon. Dat was dus in mei. Nu las ik vorige week het bundellange gedicht Goede manieren (1989) van Robert Anker (foto). Daarbij stuitte ik op de volgende regels:
[...]
Hij ziet de polderweg, de berm ernaast, de boezemsloot,
de voren van de akkers eensgezind verdwijnen
naar een punt in de tijd, op de bodem van zijn hoofd.
Hij rijdt een grintpad op, hij loopt een paadje af,
van de rooilijn af, tussen oude foto's door en naar
een huisje met een bank ervoor: de opa en de oma.
[...] Het raam uit,
over de velden van de tijd, woelt en raast het grote leven.
Na de achterdeur een korenveld dat ruist tot aan de lucht,
dat is de rimpelloze stilte der geschiedenis.
(© Robert Anker)
Ik kreeg het wel even benauwd. Zelfde thematiek, veel identieke woorden ('voren', 'akkers', 'tijd', 'grint', 'oude', 'verdwijn(en)', 'raam' en 'lucht') en nog enkele niet-letterlijke overeenkomsten (met als belangrijkste die van 'de opa en de oma'). Een belezen lezer zou geen gek figuur slaan door te stellen dat ik meer dan geïnspireerd zou zijn door het gedicht van Anker. Toch heeft hij het dan mis, want ik las het onlangs pas voor de eerste keer. Het stond weliswaar op de leeslijst in het eerste jaar, maar toen ben ik er niet aan toegekomen.
Ik kreeg het wel even benauwd. Zelfde thematiek, veel identieke woorden ('voren', 'akkers', 'tijd', 'grint', 'oude', 'verdwijn(en)', 'raam' en 'lucht') en nog enkele niet-letterlijke overeenkomsten (met als belangrijkste die van 'de opa en de oma'). Een belezen lezer zou geen gek figuur slaan door te stellen dat ik meer dan geïnspireerd zou zijn door het gedicht van Anker. Toch heeft hij het dan mis, want ik las het onlangs pas voor de eerste keer. Het stond weliswaar op de leeslijst in het eerste jaar, maar toen ben ik er niet aan toegekomen.
Het gedicht van Anker is vele malen beter, de overeenkomsten zijn echter evident. Waar is hier sprake van? Zoiets als onbewuste intertekstualiteit? En dan niet eens onbewust verwijzen naar iets wat je gelezen hebt, maar zelfs verwijzen naar iets wat je niet gelezen hebt. Een bewijs voor het cliché dat 'alles al geschreven is'? Of voor de boutade dat het platteland er overal hetzelfde uitziet? Bizar is het zeker, met als klap op de vuurpijl ook nog het woord 'ankers' in mijn gedicht, dat door de creatieve interpreet scherpzinnig geïnterpreteerd zal worden als een verwijzing naar de dichter van Goede manieren...
4 opmerkingen:
Dat is natuurlijk wel heel makkelijk, je eigen ongeletterdheid als excuus gebruiken ;).
Mozaïeken slaan nu eenmaal altijd twee kanten op ;)
Hoewel die ankers wel ernstig zijn! Als aanstaand literatuurwetenschapper zou ik een en ander natuurlijk interpreteren als een verzet tegen Ankers postmoderniteit. Maar ja, je las het gedicht natuurlijk nooit in je eerste jaar (een schande! Neem een voorbeeld aan mij; ik sloeg 'Sleuteloog' over, al kwám ik eraan toe)
Groetjes!
Een schande ja, maar nu heb ik er meer van genoten dan ik toen zou hebben gedaan. Moesten jullie trouwens Oeroeg 2:'Sleuteloog' lezen? :p
Ja, Oeroeg en Sleuteloog, een niet nader te beschrijven dieptepunt in mijn leesleven ;)
Een reactie posten