'Jupiler League 2.0' wordt het heel vooruitstrevend genoemd: de Eerste Divisie vanaf het seizoen 2013-2014. Omdat er na enkele faillissementen nog maar 16 clubs over waren, besloot de KNVB in zee te gaan met het FOX van de lugubere poenschepper Rupert Murdoch. FOX heeft de clubs een flinke kapitaalinjectie gegeven, maar de vraag is tegen welke prijs. Een vereiste was de toetreding van de beloftenteams van Ajax, PSV en FC Twente. Zeggenschap over fundamentele zaken als speelschema's, spelregels en competitiviteit zijn uit handen gegeven. 'Een enorme impuls' en een 'verrassend kijkspektakel', blies Jelle Beuker, operationeel directeur van de coöperatie Eerste Divisie, pal voor de aftrap van het seizoen hoog van de toren over de inbreng van FOX. Er werden nog wel wat 'kinderziektes' voorspeld en men dekte zich her en der in door te wijzen op het 'pilot'-karakter van de nieuwe opzet. Maar dat weerhoudt ons er natuurlijk niet van de nieuwe realiteit extra kritisch te volgen. Maand na maand.
Oktober
Zie ook deel (1): augustus en deel (2): september
19) In de VI van 2 oktober reageerde FOX bij monde van 'directiewoordvoerder' Maarten van Rooijen op de kritiek op de toetreding van de beloftenteams van Ajax, PSV en FC Twente en het verfoeide aanvangstijdstip van zaterdagmiddag 16.30 uur: 'houd de mensen niet voor de gek!' bijt Van Rooijen de criticasters toe. Hij geeft aan dat de clubs een flinke financiële injectie hebben gekregen sinds FOX zich aan de competitie heeft verbonden en dat het gemiddelde kijkcijfer van de live-wedstrijden bijna verdubbeld is ten opzichte van vorig jaar. Het eerste wordt door niemand betwist, het tweede is om twee redenen een dubieus argument. Ten eerste blijkt dat de wedstrijden van de beloftenteams tweeënhalf keer beter bekeken worden dan de overige duels. Die teams zijn echter geen volwaardige eerstedivisieclubs, de beloftenelftallen van de topclubs nemen niet competitief deel. Als er bovendien gemiddeld bijna twee keer zo veel mensen kijken, maar daarbinnen naar de beloftenteams tweeënhalf keer zoveel als naar de echte teams, dan betekent dat dus dat er juist minder mensen naar de traditionele clubs kijken. Ten tweede is een toename van het aantal tv-kijkers alleen een valide argument als dit niet ten koste zou gaan van het stadionbezoek. Beter één fan in het stadion dan tien op de sofa. 'Don't let your kids grow up thinking football is a tv show', zo luidt een prachtig statement in de Engelse competities, begonnen bij Portsmouth en overgenomen door andere clubs. Daar heeft Van Rooijen ook een curieuze tekst bij. Die verdient een apart punt:
20) Gemiddeld komen er tot op heden 3000 mensen naar het stadion, tegen 3800 vorig seizoen. Van Rooijen: 'Dat het gemiddelde nu lager ligt, hoeft geen structureel probleem te zijn. Daar is aan te werken, maar het gaat natuurlijk niet vanzelf. In plaats van jezelf een probleem aan te praten, kun je het ook aanpakken.' Ergo: het gaat slecht, maar in plaats van te zeggen dat het slecht gaat kun je ook zeggen dat het goed gaat. Van Rooijen levert vervolgens een pikant staaltje recht lullen wat krom is: 'over verkeerde beeldvorming gesproken: de zaterdagwedstrijden trekken momenteel gemiddeld méér toeschouwers dan bijvoorbeeld de vrijdag- en maandagavond.' Nee maar! Op maandagavond werken de beloftenteams in de regel hun thuiswedstrijden af, in gigantische stadions waar anderhalve man en als het mooi weer is nog een paardenkop zit. Terwijl Traditionsvereine als De Graafschap en Sparta, die vele duizenden toeschouwers trekken, bovengemiddeld vaak op de zaterdagmiddag moeten aantreden. Geen wonder dat er dan op zaterdag gemiddeld meer toeschouwers geteld worden! Over verkeerde beeldvorming gesproken... Je kunt die aantallen beter vergelijken met de gemiddelden van vorig jaar, toen ze nog gewoon op de vaste vrijdagavond speelden. Dan zijn de cijfers wel schrikbarend. We zullen Van Rooijen enigszins tegemoet treden door niet alleen de middagwedstrijd maar ook de avondwedstrijd op zaterdag in de berekening mee te nemen. (cijfers t/m speelronde 13)
- De Graafschap speelde al 5 duels op zaterdag. Gemiddeld aantal toeschouwers daarbij: 5190. Vorig seizoen: 7799. Een afname van 2609, ruim 33%!
- Sparta speelde 3 keer op zaterdag. Gemiddeld aantal toeschouwers: 5954. Vorig seizoen: 7064. Een afname van 1110, bijna 16%.
Ook MVV (gemiddeld 4023 tegen 5194 vorig jaar) en FC Den Bosch (3097 tegen 3822 vorig jaar) zien hun toeschouwersaantal kelderen. Recettes zijn vitaal voor deze clubs, zodat het wegblijven van supporters er inhakt. Hierbij zij nog aangetekend dat clubs geneigd zijn de aantallen rooskleuriger voorstellen dan ze zijn. Wie bijvoorbeeld FC Den Bosch-Achilles '29 heeft gezien, zal verbaasd hebben opgekeken bij het officiële bezoekersaantal van 2978. Als er 1500 man zat is het veel.
21) Op 7 oktober had Jong Ajax-coach Alfons Groenendijk wat te melden in het AD: hij was woedend dat de KNVB het duel tegen Fortuna Sittard van 14 oktober niet wilde verplaatsen. Dat weekend was een interlandweekend en omdat de zo geroemde jeugdopleiding van de Amsterdammers vooral bestaat uit spelertjes die op prille leeftijd uit alle windstreken hierheen zijn verscheept, moest Groenendijk menige speler missen: 'Het is onbegrijpelijk dat de bond niet meewerkt, want dit is de zuiverste vorm van competitievervalsing.' De reacties op deze uithaal waren tweeledig. Vanuit de ene hoek werd afgegeven op de hypocrisie van Groenendijk, die immers dit seizoen al gebruik heeft mogen maken van eerste elftalspelers én internationals als Cillessen, Boilesen, Enoh, Serero, Sana en Blind en dan het woord competitievervalsing niet in de mond neemt. Vanuit het andere kamp werd Groenendijk juist tot voorvechter van een eerlijke competitie gebombardeerd. De ene tegenstander treedt tegen een veredeld jeugdteam van Ajax aan, de volgende tegen het halve eerste. Dat is competitievervalsing. Jong Ajax zelf maakt het niet zoveel uit, die spelen toch nergens voor, kunnen niet promoveren of wat dan ook.
Nu geloof ik niet dat Fonsie zich zo druk zal maken om de rechten van een Fortuna of een Helmond Sport of een Telstar. Niet voor niets begint hij pas te piepen wanneer hij zelf benadeeld dreigt te worden. Hoe dan ook, in beide gevallen blijft de constatering van competitievervalsing overeind: het is een intrinsieke misstand van deze competitieopzet dat de beloftenteams elke week met een ander team kunnen aantreden en de tegenstander maar moet hopen dat er niet toevallig een paar eerste elftalspelers worden doorgeschoven.
22) Dat werd datzelfde interlandweekend meteen bewezen. Jong PSV-FC Volendam 3-0, twee goals van international Luciano Narsingh; Jong FC Twente-FC Dordrecht 2-0, goal Youness Mokhtar, linksbuiten van FC Twente 1. En Fonske, die zo jeremieerde dat al zijn spelers op interlandtrip waren? Die kreeg van Frons de Boer gewoon ter compensatie weer Serero, Sana, Hoesen en zelfs Lasse Schöne tot zijn beschikking. Het werd 0-3 voor Fortuna, dat dan weer wel.
23) Inmiddels heeft Frons zijn onderknuppel Fons ook Kenneth Vermeer cadeau gedaan. Want Fons zijn vaste keeper Van der Hart moest meedoen tegen ASWH in de KNVB-beker. Vermeer kreeg er meteen vier om zijn oren tegen de dappere koploper Dordrecht (0-4). Fons slaagt er nog niet echt in zijn godenzonen aan het voetballen te krijgen... Zou dat komen door al dat geschuif en gerouleer op De Toekomst? Vorige maand rapporteerden we al dat Jong Ajax in tien wedstrijden al 36 verschillende spelers had ingezet. Inmiddels is dat aantal na veertien wedstrijden al opgelopen tot 44! Ze gaan vast voor de 100.
24) AD Sportwereld hield medio oktober een enquête onder bestuursleden van de Jupiler League-clubs over de nieuwe opzet. Conclusie: iedereen baalt, de ergernissen zijn legio. FOX stelt: de competitie was op sterven na dood, wij pompen er nu heel veel geld in en verdienen deze kritiek dus niet.
Laat duidelijk zijn: ook wij betwisten niet dat er nodig iets moest veranderen om de Jupiler League levensvatbaar te houden en wij betwisten zeker ook niet dat het partnership van FOX de clubs meer mediagelden oplevert en dat het goed is dat de productiekosten voor rekening van de producent zijn en niet meer van de clubs. Maar dat betekent niet dat de invloed van FOX niet kritisch gevolgd mag worden, integendeel. Van Rooijen (op. cit.) stelt dat FOX 'vanaf het allereerste begin louter een positieve bijdrage heeft willen leveren om de Jupiler League als geheel vooruit te helpen.' Dat 'louter' is pertinent onwaar, want FOX is in de eerste plaats een commercieel mediabedrijf met winstoogmerk. Dat mogen we nooit vergeten. Dat de investering de Jupiler League vooruit kan helpen is een bijkomstig effect van de deal, niet de insteek van FOX. En wie ergens heel veel geld in investeert, niet uit engagement met het product maar met als motief winst maken, moet juist extra kritisch gevolgd worden. Rupert Murdoch is geen voetballiefhebber, geen romanticus met een hart voor onze karakteristieke Eerste Divisie, hij is een ordinaire zakenman. Voor de Jupiler League zo tien andere competities als het even tegenzit.
We zijn ook niet principieel tegen elke verandering die de deal met FOX met zich heeft meegebracht, maar aspecten die aantoonbaar averechts werken móeten aangekaart blijven worden. Zo kunnen we zelfs de toetreding van de beloftenteams, hoezeer dat ons als liefhebbers van het spelletje ook tegenstaat, aan het eind van de dag accepteren als ruilmiddel om zelf te kunnen overleven, maar wanneer deze teams vervolgens niet onder dezelfde voorwaarden (spelers- en supportersbeleid, competitieopzet) deelnemen, dan moeten we daartegen blijven protesteren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten