donderdag 15 november 2012

Zoggels top 100 Nederlandse cabaretiers: 10-6

Het weblog "Zoggel" presenteert zijn hoogst persoonlijke en dus hoogst eigengereide top 100 van Nederlandse cabaretiers. Speelgerechtigd zijn alleen grappenmakers en geinponems die heden ten dage hun humor of poging daartoe op de bühne of op de beeldbuis brengen of dat in de voorgoed voorbije levensdagen van ondergetekende hebben gedaan. Jammer maar helaas dus voor Eduard Jacobs, Alex de Haas, Wim Kan, Toon Hermans e tutti quanti. Vlamingen mochten meedoen als ze ook in Nederland bekend zijn, dat wil zeggen: als ik ze ken. Dat geldt overigens voor iedereen in de lijst: ken ik je niet, dan heb je pech. Maar ik ken er wel een boel, zo ben ik dan ook wel weer. Vandaag de nummers 10 t/m 6.

"Huh?" roept de vaste volger nu, "t/m 6? En de rest dan?" Nou, om commerciële redenen is besloten de laatste week van november een finaleweek te organiseren waarin, van maandag tot en met vrijdag, de nummers vijf tot en met één een voor een de revue passeren, ter grandioze afsluiting van alweer een legendarische serie. Mis 'm niet!

10. Ronald Goedemondt
Wat krijg je als je Sicilië, Venlo-Zuid en Eindhoven in een mixer flikkert? Goedemondt, Ronald Goedemondt. Ook al zo'n held uit QI. Zijn performance is bij lange na niet zo gelikt als die van de meeste van zijn collega's, zodat Goedemondts grappen weleens dood willen vallen. Dat maakt op mij evenwel een bijzonder sympathieke indruk. Zijn show Spek (2005) was zeldzaam goed, met geweldige bruggetjes: van Eigen Huis en Tuin naar The A-Team. Het decor doet heel erg denken aan Theo Maassen, maar Spek was er eerder dan Zonder pardon. Ook in Dedication (2009) lijkt Goedemondt qua decor en dit keer ook qua kleding en thematiek zo op zijn stadgenoot dat je bijna een persiflage gaat vermoeden. Maar Goedemondt gaat soms onvervaard een stapje verder, bijvoorbeeld met betrekking tot Rotterdammers.

9. André Manuel
Er is de laatste vijftien jaar nogal wat te doen geweest over de vermeende vergroving van het cabaret, met de niets en niemand sparende taboedoorbreking van Hans Teeuwen en de moderne Publikumsbeschimpfung van Micha Wertheim als prominentste voorbeelden. Het merkwaardige feit doet zich voor dat André Manuel in die discussie grotendeels buiten schot lijkt te zijn gebleven, terwijl de Diepenheimer in menig opzicht misschien nog wel een stapje verder is gegaan dan Teeuwen. Feitelijk zeulde Manuel al in de eerste helft van de jaren negentig rond met de steen die Hans Teeuwen niet veel later met kracht in de al aardig naar rotting stinkende vijver van het cabaret zou smijten. Beste shows: Krang (1997) en Voor God noch Vaderland (2007). Weet u nog toen die vrouw de Marokkaanse jongen doodreed die haar handtas van de achterbank had gegrist? Manuel weet er wel raad mee.

8. Mike Boddé & Thomas van Luijn
Van als spelshow of quiz vermomde cabaretprogramma's zijn er de laatste jaren een aantal heel goede geweest. Ik noemde eerder al een paar keer QI en Onder de tram, maar de Mike & Thomas Show mag in dat lijstje zeker niet ontbreken. Toen ik het de eerste keer zag was ik na afloop helemaal dazed & confused: als een op hol geslagen kudde gnoes waren de grappen voorbij geraasd. Snel en doelmatig, maar ook virtuoos en ongeëvenaard de kijker op het verkeerde been zettend, zoals met Joke Bruijs. Boddé en Van Luyn maakten als Ajuinen en Look en onder eigen naam bovendien een paar hoogwaardige voorstellingen, maar ook individueel behoren ze tot de top. Boddé was na Paul Groot de beste cabaretier bij Kopspijkers.

7. Pieter Bouwman & George van Houts
Oftewel Radio Bergeijk. Superieure improvisatie, droogkomisch absurdisme tot in perfectie doorgevoerd. Met de 'Lansbreekrubriek' en 'Wat kunnen we leren van de dieren?' Vaste conclusie: 'Vrij weinig'. Bouwman en Van Houts beheersten hun metier zo goed dat je soms vergat naar improvisaties te luisteren. Bouwman is sowieso een genie, die bij lange na niet de vermaardheid geniet die hem toekomt. Hij is namelijk niet alleen een van de twee geniale hersenhelften van Radio Bergeijk, hij is ook hoofdrolspeler in twee andere cultklassiekers van de laatste twintig jaar: Poelmo, het briljante zijproject van Hans Teeuwen, en, met opnieuw Teeuwen en soms ook Theo Maassen, Mannen van de Radio, een tegen middernacht uitgezonden improvisatieonderdeel van het VPRO-radioprogramma De Avonden dat zich in de gloriedagen van Napster, Kazaa en Limewire dusdanig over het web verspreidde dat het misschien wel een van de eerste grote internethits genoemd kan worden. Volgens de meest betrouwbare schatting circuleren er 256 sketches. Daarbij klassiekers als 'Bert en Henk', 'Goulashkroket' en 'Fons van der Poef, W.F. Hermans-kenner'.

6. Bert Visscher
De eerste keer dat ik zo hard moest lachen dat ik serieus vreesde er bij in te blijven was om een sketch van Bert Visscher. 'Bert Visscher' is eigenlijk een zelfstandig genre, waarbinnen Bertje de Vis zelf de hoogstpersoonlijke koning is. Mensen vergeten vaak dat Visscher zelf helemaal niet zo druk is, hij speelt die rol, wat zijn acteerprestatie er des te knapper op maakt. Brak door met Fijne nuances (1994) en Voor ons hoeft het niet (1997) en werd heel groot met Geluk zit in hele grote dingen (2002) en Nee, dan Lourdes (2005), maar persoonlijk heb ik een zwak voor de vroege juweeltjes Don Chaôt en de foute architect (1991) en Jammer (1992). Kenmerkend verschil: in de latere shows springt Bert zich expres net niet een ongeluk, in Don Chaôt flikkert hij écht hard door een klapstoel heen. Zijn recentste shows vind ik wat minder, misschien vanwege overkill - Bert herhaalt soms letterlijk oude grappen -, maar Bert blijft altijd een held.

Geen opmerkingen: