Gerrit van de Kamp, radicale populist

Gerrit van de Kamp, voorzitter van politievakbond ACP, wil geen uitpubliek meer bij voetbalwedstrijden. Vorig weekend ging het goed mis in Utrecht bij FC Utrecht-FC Twente. Fans van Twente gooiden vuurwerk in het aanpalende Utrecht-vak, waarna supporters van de thuisclub verhaal gingen halen en later ook buiten het stadion voor ongeregeldheden zorgden, onder meer gericht tegen de politie. Ook in Den Bosch ging het mis.

Een deel van de jonge Marokkanen zorgt voor veel criminaliteit en overlast. Een klein deel. De meerderheid zijn brave burgers. De goeden lijden, zoals altijd, onder de kwaden. Zoals het absurd en volslagen onredelijk zou zijn nu alle jeugdige Marokkanen hard aan te pakken, zo is het absurd en onredelijk om alle fans te weren van uitduels van hun club. Een deel van de voetbalsupporters misdraagt zich rond wedstrijden. Een klein gedeelte. De overgrote meerderheid doet geen vlieg kwaad. Ook zij lijden onder de kwaadwillenden.

Scheve vergelijking? Dacht het niet. Rond beide fenomenen zie je dezelfde dynamiek plaatsvinden. De klootzakjes hebben het nooit gedaan, hun gedrag is in de eerste plaats de schuld van de politie, die alles zelf uitlokt, en in de tweede plaats van de media, die stigmatiserend zijn en - natuurlijk - onder een hoedje werken met de politie. Verder zijn het dankbare issues voor op scoren beluste politici, hoofdpijndossiers voor incompetente plucheklevende politici, blijven concrete maatregelen tergend lang uit en is er grote maatschappelijke onrust en overlast.

De reactie van Gerrit van de Kamp is typisch zo'n door scoringsdrift ingegeven maatregel. De maat is vol, aldus Van de Kamp, nu opnieuw politieagenten in het nauw zijn gedreven. Eerder gebeurde dat al bij Feyenoord-De Graafschap en nu dus ook bij Utrecht-Twente. Beide keren waren het echter de fans van de thuisclub die de agenten aanvielen. Werden de Utrechters aanvankelijk nog opgestookt door Twentenaren, de rellen buiten het stadion hadden niets meer te maken met confrontaties onderling. De Rotterdammers opereerden zelfs geheel op eigen houtje, uit 'onvrede' met het eigen bestuur, terwijl in Den Bosch niet eens uitfans aanwézig waren. En 'dus' moeten er nu maar geen uitsupporters meer toegelaten worden. De logica is ver te zoeken.

Hulde dan ook voor de leider van die andere politiebond, de NPB. Jan Willem van de Pol pleit voor een striktere naleving van de dit jaar ten langen leste ingevoerde voetbalwet, die een gerichte aanpak van notoire relschoppers beoogt. Die moeten inderdaad keihard aangepakt worden, desnoods tot in alle aspecten van hun sociale actieradius. Hier is ook een taak weggelegd voor de goeden: die moeten de rotzakken massaal filmen met camera's en mobieltjes. En klikken maar, ik doe er graag aan mee. (Nog een overeenkomst met dat andere maatschappelijke probleem: het verzet moet zeker ook van binnenuit komen.) En zijn de vandalen nog naamloos, dan moet de politie de beelden in de openbaarheid gooien, desnoods op billboards. Hoe hard Inez Wesky, de vleermuis van de advocatuur, dan ook weer zal gaan tegenfladderen.

De maatregel van Van de Kamp is pure symboolpolitiek. De hooligans worden geweerd uit het stadion, maar ze zijn er pas in de tweede plaats voor het voetbal en in de eerste plaats voor het knokken en vernielen. Dat zal niet ophouden maar zich alleen verplaatsen. En de supporters, die in de eerste tot en met de laatse plaats voor het voetbal komen, zijn de pineut. Een supporter die zijn club ook buitenshuis wil ondersteunen waant zich nu al een halve crimineel. Meervoudige fouillering, verplichte deur-tot-deur busreizen, nul privacy, uitvakken als bunkers. Om de onschuldige liefhebber nu ook nog eens verplicht huisarrest te geven zou echt de druppel zijn.

Populisme is niet per se verkeerd als thermometer. Maar laat de diagnose en voorzeker de remedie in godsnaam pragmatisch zijn.