Bij Grunberg denk ik steeds: nu ben ik wel klaar met dat oeuvre. Maar dan komt er weer een nieuwe roman uit die de hemel in wordt geprezen en bedenk ik dat ik hem toch maar moet gaan lezen, ook al is het weer een vuistdik geval. Dat was zo met Onze oom en dat gold ook nu weer voor Huid en haar.
Onze oom viel wat tegen. Een sterke eerste helft, maar naar het einde toe steeds vlakker. Het omgekeerde is van toepassing op Huid en haar. Na zo'n 350 bleke bladzijden werd het interessant, kwam het verhaal pas echt op gang. In beide romans zijn aantrekkelijkheid en saaiheid dus gelijk verdeeld. En toch laat Huid en haar uiteindelijk een betere indruk achter dan Onze oom. Zulke ongerijmdheden tussen economie en emotie zijn ook een hoofdthema in Huid en haar.
Huid en haar vertelt het verhaal van een tiental personages. Wat hen bindt, is dat ze zich staande proberen te houden in een door economische wetten gedomineerde wereld. In het bijzonder liefde en seks zijn onderworpen aan de wetten van de markt en ontdaan van menselijke emoties. Bijna iedereen gaat vreemd en houdt er meerdere seksuele partners op na.
Ook zelf hebben de meeste personages die klinische, marktgerichte kijk op de wereld. De koele econoom Roland Oberstein is daar het beste voorbeeld van. Naar het einde toe wordt Oberstein steeds meer het centrale personage. Zijn langzame ondergang is de enige plotlijn met een zekere spanningsboog. Zijn verhaal maakt Huid en haar de moeite waard.
Uiteraard ontbreken ook de vele aforismen niet. Konden deze in eerdere romans nog aan de personages worden toegeschreven, in Huid en haar onderbreken ze dikwijls de vertelling en laten ze zich lezen als expliciet commentaar van de verteller-auteur.
Eén gevleugelde uitspraak is blijven hangen: 'Ambitie is energie die vrijkomt bij het overwinnen van angst.' Dit lijkt mij juist. Ambitie is berekende wil, is economie. Angst is altijd emotie en als zodanig sterker, overheersender. Daarom geloof ik niet zo in ambitie. Emoties zijn tegenwoordig steeds vaker economisch, maar als emoties rationeel worden zijn het geen emoties meer. Angst is er altijd, is de donkere materie tussen alle economische realiteit.
*****
Geen opmerkingen:
Een reactie posten