dinsdag 8 februari 2011

Twee albums

The National - High Violet (2010)
Deze cd leerde ik net te laat kennen om hem nog mee te nemen in het lijstje met de beste albums in het jaaroverzicht. High Violet had daarin zeker niet misstaan. Het vijfde album van The National is zonder overdrijving imponerend te noemen. Ik zag de band voor het eerst in een tv-registratie van Lowlands, met een uitvoering van 'Terrible Love', de opener van de cd. Dat nummer eindigt in een orgiastische explosie van gitaren en drums. De rest van het album is echter aanzienlijk ingetogener en verfijnder.
De eerste regels van 'Sorrow' zetten duidelijk de toon: 'Sorrow found me when I was young / Sorrow waited, sorrow won.' De zware lage stem van zanger Matt Berninger leent zich perfect voor de donkere, sombere nummers van High Violet. Toch onttrekt The National zich aan de clichés van de rechtlijnige depressierock; zowel in de muziek als in de teksten winnen melancholie en rationele berusting het soms van de uitzichtloosheid. Het beste voorbeeld hiervan is 'Bloodbuzz Ohio', waarin het toenemende besef van heimwee naar de geboortegrond mooi vormgegeven is: 'I never thought about love when I thought about home'.
Hoogtepunt van het album is waarschijnlijk 'Lemonworld'. Het refrein is bloedeloos, maar de coupletten zijn wonderschoon. Dan heb je honderden, zoniet duizenden liedjes over smart en melancholie gehoord, en dan maakt The National dat alles in een paar regels hopeloos overbodig: 'This grassy stuff makes me dizzy / I guess I've always been a delicate man / It takes me a day to remember a day / I didn't mean to let it get so far out of hand // I was a comfortable kid / but I don't think about it much anymore.'
Merkwaardig aan High Violet is dat alle sterke nummers in de tweede helft van het album te vinden zijn - dat zie je niet zo vaak. 'Conversation 16' en 'England' bijvoorbeeld - met de prachtig ritmisch gezongen beginregels 'Someone send a runner through the wheather that I'm under for the feeling that I lost today' - worden met elke luisterbeurt beter.
High Violet is sowieso een album dat wat geduld van de luisteraar vraagt om tot wasdom te komen, maar wanneer dat eenmaal het geval is grijpt het je bij de keel om niet meer snel los te laten. De pianoklanken in het intro van 'England', de wisselingen van toon en tempo binnen nummers, de geloofwaardig gezongen teksten over ennui en ellende, het is allemaal gedoseerd genoeg om te overtuigen. Nog zo'n parel van een couplet uit 'Lemonworld' ter afsluiting: 'I gave my heart to the army / the only sentimental thing I could think of / With cousins and colours somewhere overseas / but it'll take a better war to kill a college man like me.'

Radical Face - Ghost (2007)
De teksten van liedjes hebben in de regel mijn bijzondere aandacht, maar in het geval van Radical Face zijn ze slechts van secundair belang. Op Ghost, het eerste en voorlopig enige album van deze band, zingt voorman Ben Cooper namelijk zo ingehouden dat de zang eerder als begeleiding bij de muziek fungeert dan andersom. En dan zijn de teksten ook nog zo mysterieus en hermetisch dat je als luisteraar slechts een vaag idee hebt van waar ze eigenlijk over gaan. Dit alles past binnen de opzet van het album.
De opener is een instrumentaal nummer met de titel 'Asleep on a train'. De andere nummers van het album kunnen vervolgens opgevat worden als uitwerkingen van klanken en beelden die de dromer in zijn slaap door het hoofd spelen. Zo heeft elk nummer als intro een karakteristiek 'droomgeluid', in 'Welcome Home, Son' gierende wind, 'Let the River in' begint met kinderstemmen, in 'Glory' klinken voetstappen, 'Along the Road' heeft krakende deuren, enzovoort.
Cooper mag dan uitzonderlijk zacht zingen, de sterkste nummers van Ghost zijn die waarin zowel muziek als zang afwisselend traag en up-tempo en zacht en hard zijn. 'Welcome Home, Son', bekend van de Nikon-reclame, heeft natuurlijk het exalterende refrein met het lang aangehouden 'home', maar ook 'Wrapped in Piano Strings' en vooral 'Winter Is Coming' zijn dermate gevarieerd en energiek dat ze elke keer weer een verpletterende indruk maken. Laatstgenoemde begint met dreigende gitaarklanken en etherische zang. De refreinen en vooral de bridge zijn vervolgens meer rechttoe rechtaan.
De tekst van de bridge is ongewoon helder: 'Everything we stole, everything we broke, everything we bought is gone. / A couple dumb mistakes, bigger than we thought, nothing left to do but run. / If I could put it back, fill in all the cracks, nothing there I wouldn't change. / But wishing never helps, wishing never helps, wishing never solved a thing.' Na een korte, met strijkers begeleide overgang, volgt dan de ontlading: onder het geluid van beukende drums luidt de conclusie, de conclusie die iedereen uiteindelijk moet trekken: 'You were right.'
Ook Ghost is een album dat niet meteen al zijn kwaliteiten prijsgeeft. Sommige nummers komen nooit echt uit de verf, maar de fraaie gedeelten, de doordachte opbouw en het consequent volgehouden droomthema dat als een lichte waas over alle nummers ligt maken van Ghost een experimenteel album dat meer luisteraars verdient.

Geen opmerkingen: