2008: de kutjanussen

2008 zit er bijna op, tijd voor de eindafrekening. Gisteren de helden, vandaag de kutjanussen.

Kutjanussen

De geldwolven
We zullen ons het weinig opzienbarende jaar 2008 toch vooral herinneren als het jaar waarin de kapitalistische markteconomie om dreigde te gaan vallen. Decennialang geloofden we allemaal in de zegenen van de vrijemarkt, ons gelijk werd bevestigd door de val van het communisme en zijn planeconomie. Ook economische crises als die in de jaren tachtig konden het bolwerk niet omver krijgen. Nu staan we aan het einde van een tijdperk, naar alle waarschijnlijkheid. Gelukkig zijn de belangrijkste slachtoffers van de kredietcrisis vooralsnog hoofdzakelijk degenen die er verantwoordelijk voor zijn. Bankiers en beursspeculanten, de grootste patsers en de snelle jongens met enorme dollartekens in de ogen, zij krijgen nu de rekening gepresenteerd. Persoonlijk vraag ik me altijd af waarom je überhaupt je spaarcenten in zoiets wankels als beleggen zou willen steken. Ook de hoge economen in het Witte Huis vallen de schellen nu eindelijk van de ogen. We staan pas aan het begin van de crisis, zegt 'men'. Arme Obama.

Freek de Jonge
Van alle uitgerangeerde bekende Nederlanders en 'stemmen in het debat' maakte cabaretier Freek de Jonge toch wel de allerslechtste indruk. Je zou bijna medelijden met hem krijgen, ware het niet dat hij er zelf alles aan doet om dat gevoel geen kans te geven op te spelen. De voortekenen waren in feite al jaren zichtbaar, maar 2008 was dan eindelijk het jaar waarin Freek zichzelf definitief het mausoleum der ouwe zeurneuzen in praatte. Veranderde tijdgeest, gapende generatiekloof, te oud om aan te klampen, enzovoort. Eerst was daar de weerzinwekkende vertoning bij Pauw & Witteman tegenover Peter R. de Vries. En niet veel later gaf Freek er blijk van definitief de aansluiting verloren te hebben door het fenomeen GeenStijl niet als logisch uitvloeisel van de nieuwe tijdgeest te kunnen beschouwen. Nee, "GeenStijl, dat is een treffende titel. [...] Men is de vorm, de greep op het leven kwijt. Dan blijft er alleen maar ongenoegen en woede over en dat moet eruit." Zelden iemand onbewust zo'n treffende omschrijving van zichzelf zien geven...

Rita Verdonk
De 'ruimte op rechts', de 'erfenis van Fortuyn', bla bla bla. Dure woorden zijn er gewijd aan de rechtse variant van het populisme. Daar waar de SP de alleenheerschappij over populistisch links bezit, daar vechten Verdonk en Wilders op rechts om de koppositie. Rita Verdonk leek met haar 'beweging' Trots op Nederland aanvankelijk de beste papieren te hebben. Een stevig cv, een brede achterban, een wat gematigder toon dan Wilders. Maar waar de Limburger alleen maar meer in zijn rol groeide, daar rolde Verdonk van de ene deceptie in de andere. Eerst was daar de breuk met haar belangrijkste geldschieter en vertrouwensman van het eerste uur Ed Sinke. Toen de ophef over haar vroegere lidmaatschap van de PSP. So what? moet je dan zeggen, maar Rita wist eerst van niets, ontkende daarna stellig, om uiteindelijk na geleverd bewijs te verklaren dat ze het even vergeten was, maar het zich nu weer herinnerde. En tot slot het ontslag van haar laatste adjudant, spindokter Kay van der Linden. Deze verklaarde in een gastcollege dat TON eigenlijk maar 'gebakken lucht' was. Waarvan akte.

Vegan Streaker
Pseudoniem van Peter Janssen, graatmagere dierenrechtenactivist die de aandacht vestigt op zijn levensovertuiging door overal ongevraagd ten tonele te verschijnen, slechts gekleed in een tangaslip. Niet écht een streaker dus. Dat vond ook Paul de Leeuw toen het scharminkel de opname van Mooi! Weer De Leeuw kwam versjteren. "Vlees is moord!" schreeuwde de prei- en selderijvreter. De Leeuw verhinderde dat hij vervolgens het hazenpad koos, nam het karbonaadje op schoot en trok zijn tanga stuk. Hilariteit alom, maar niet voor radicale veganisten, die, zoals we weten, van humor weinig kaas gegeten hebben. De grasspriet eiste excuses, anders werd het een zaak wegens 'aanranding'. Hij had zijn media-aandacht in ieder geval te pakken. Hij zou niet rusten voor er in heel Nederland geen enkele boer meer zou zijn. En werken deed hij niet, want hij was tegen het kapitalisme. Zulke doodvallers trekken wel een mooie uitkering, bedenk dat wel. Een mening hebben is goed, deze verkondigen en verdedigen is zelfs prijzenswaardig, maar je mening met alle macht willen opdringen, dat is laakbaar en bloedirritant.

Bernhard Kohl
Voor sportliefhebbers was 2008 een mooi jaar. Een Europees Kampioenschap voetbal, een spannende Tour, Olympische Zomerspelen. Oranje begon overdonderend in Zwitserland maar moest diep buigen voor de Russen van Hiddink. In Peking was de medailleoogst zeer behoorlijk. Legendarische momenten waren de gouden wedstrijden van Maarten van der Weijden en de waterpolodames. In de Tour bleef het tot de voorlaatste dag spannend. Het Oostenrijkse klimmertje Kohl was dé verrassing, helemaal na de aftocht van de betrapte Riccò. Kohl won de bolletjestrui en mocht het podium beklimmen. Winnaar werd Carlos Sastre, een sympathieke Spanjaard met een schoon blazoen. Eindelijk weer een geslaagde Tour? Nee, het mocht weer niet zo zijn. Maanden na afloop van de Ronde kwam uit dat het Kohltje op CERA had gereden. De druk was te groot, zo verklaarde hij. De sport wordt schoner en schoner, zeker weten, maar renners als Bernard Kohl tasten je geloofwaardigheid als wielerliefhebber behoorlijk aan. In 2009 keert Lance Armstrong terug. Ik leef tussen hoop en vrees.