Vorige week rolden Turkse tanks plotseling Syrië binnen. Het officiële verhaal luidde dat het doel van de operatie was om strijders van IS te verjagen uit het grensstadje Jarablus. Maar Erdogan gebruikt de strijd tegen IS in feite als dekmantel om korte metten te maken met de Koerden.
Hij is in eigen land weliswaar in oorlog met de Koerdische communistische arbeidersbeweging PKK, een partij die algemeen als terreurorganisatie wordt aangemerkt, maar nu bombardeert hij de YPG, dat zijn Syrische Koerden, ondanks eerdere waarschuwingen van de VN, de VS én de EU om dat vooral niet te doen.
Turkije heeft ze allemaal in de tang. De Amerikanen hebben de luchtmachtbasis Inçirlik nodig bij de oorlog tegen IS en bovendien willen ze niet dat Erdogan goede maatjes wordt met Poetin, waartoe de eerste stappen al zijn gezet. En de incompetente, decadente EU, niet eens in staat haar buitengrenzen te bewaken, heeft die vermaledijde vluchtelingendeal als steen op de maag liggen.
Amerika en Europa kruipen dus voor Erdogan, uit dom eigenbelang en radeloze zwakte.
Dat de Turken zich momenteel alles kunnen permitteren werd bitter duidelijk toen ze uitgerekend op de dag dat de Amerikaanse vicepresident Joe Biden op bezoek kwam Syrië binnenvielen. Een grove schending van de soevereiniteit van een ander land, maar Biden durfde de brutaliteit niet te veroordelen. Hij zei 'sorry' voor het zogenaamde uitblijven van steun aan Turkije na de coup, zegde zijn medewerking toe aan de uitlevering van Gülen en stak tot besluit de Koerden een door Erdogan aangereikt mes in de rug. Die eiste namelijk dat de Koerden zich zouden terugtrekken ten noorden van de rivier de Eufraat, en Biden was het met hem eens: de Koerden moeten doen wat Erdogan zegt, anders steunen de Amerikanen de Koerden niet langer bij hun strijd tegen IS.
Het is een gotspe van de buitencategorie. De Koerden hebben eerst het vuile werk mogen opknappen om IS te verdrijven, en nu ze daarin zijn geslaagd moeten ze weer oprotten.
De haviken Bush en Cheney vielen ooit onder valse voorwendselen Irak binnen, een onbezonnenheid waaraan we onder meer de opkomst van IS te danken hebben. De idealisten Obama en Biden zijn hun tegenpolen, zij willen zich juist niet te veel bemoeien met de brandhaard die Midden-Oosten heet, maar het wrange is dat ze daarmee evenzeer voor escalatie zorgen. Dat begon al toen Obama halfslachtig een 'rode lijn' trok voor Assad maar niet de daad bij het woord voegde toen de Syrische dictator die lijn overging, wat vele ontgoochelde Syriërs regelrecht in de armen van IS dreef. En nu is er dus de knieval voor Ankara.
Obama en zijn secondant Biden zijn geen cowboys zoals Bush en Cheney, ze zijn zachte heelmeesters, en we weten wat het spreekwoord daarover zegt.
Zoals te verwachten viel heeft IS intussen alweer enkele dorpen rond de strategische plaats Manbij heroverd op de Koerden. En dat is precies wat de Turken allesbehalve slecht uitkomt, want zo lang IS er is hebben zij een legitieme reden om Noord-Syrië - maar in de praktijk dus de Koerden - te blijven bestoken.
Erdogan heeft gisteren in Gaziantep letterlijk gezegd: 'We zullen de PYD blijven bestrijden tot ze uitgeroeid zijn.' Een belangrijke uitspraak. Hij had het dus niet over de PKK, de Turkse Koerden, of over de YPG, de militaire tak van de Syrische Koerden die nu al gebombardeerd wordt door Turkije, maar over de PYD, de democratische eenheidspartij die de drie kantons bestuurt die samen 'West-Koerdistan' of 'Rojava', de Koerdische autonome regio in Syrië, vormen.
Joël Voordewind (ChristenUnie) trok aan de bel: 'Erdogan dreigt met genocide op Syrische Koerden, een NAVO-bondgenoot, terwijl andere NAVO-leden de Koerden steunen in hun strijd tegen Isis!'
Erdogan heeft gezworen de Koerden in Syrië te zullen blijven bombarderen, de Koerden in Syrië op hun beurt weigeren zich terug te trekken en laten zelfs versterkingen aanrukken - en de PKK zal de oorlog in en tegen Turkije verder blijven opvoeren. Zojuist lees ik dat de Turkse tanks Manbij al naderen. De dekmantel wordt al afgeworpen. De Amerikanen sputteren eindelijk wat tegen, maar overtuigend is het allesbehalve.
De Turken verwijten Europa intussen dat het zich onvoldoende heeft uitgesproken tégen de coupplegers en vóór de zittende macht. Europarlementariër Kati Piri van de PvdA vond dat 'we' er in Europa inderdaad 'iets te makkelijk overheen gestapt' zijn: 'Het was een traumatische ervaring voor de Turkse samenleving. Dat hebben wij onderschat. Binnen 24 uur stonden wij al klaar met een opgeheven vinger.'
De Turken verwijten Europa intussen dat het zich onvoldoende heeft uitgesproken tégen de coupplegers en vóór de zittende macht. Europarlementariër Kati Piri van de PvdA vond dat 'we' er in Europa inderdaad 'iets te makkelijk overheen gestapt' zijn: 'Het was een traumatische ervaring voor de Turkse samenleving. Dat hebben wij onderschat. Binnen 24 uur stonden wij al klaar met een opgeheven vinger.'
Dat is volstrekte onzin, de EU-baasjes buitelden juist over elkaar heen om de coup te veroordelen en Erdogan te feliciteren met het zegevieren van de 'democratie' en de 'rechtsstaat' - dat is niemand vergeten mag ik hopen. Toen in de dagen daarna snel duidelijk werd dat Erdogan de mislukte coup juist aangreep om diezelfde democratie en rechtsstaat in rap tempo te ontmantelen, tóen bleef het stil. Want we moesten de Turk, sluiswachter immers bij de grote vluchtelingstroom, te vriend houden. Het enige land dat stevige kritiek uitte was Oostenrijk. Ankara riep meteen de Turkse ambassadeur terug uit Wenen.
Vandaag ging Bert Koenders in Turkije praten met zijn Turkse ambtgenoot Cavusoglu, die hem schoffeerde door tijdens de persconferentie te verkondigen dat Ankara het volste recht heeft om zich met de Turken in Nederland te bemoeien. Ahmed Aboutaleb was eerder terecht boos op de Turkse consul-generaal, die Nederlandse burgemeesters dacht te kunnen voorschrijven hoe om te gaan met demonstraties en met Gülen-aanhangers. De Rotterdamse burgemeester wilde de consul hierover spreken, maar die zegde doodleuk de afspraak op het laatste moment af. Ik stel voor dat we deze consul zelf alvast terugsturen naar Turkije, onruststokers hebben we hier al genoeg.
Dirk-Jan van Baar noemt in de Volkskrant het Westen 'paranoïde', bijvoorbeeld 'bij "de lange arm van Ankara" die wij in Europa ontwaren', - alsof daar niet allang genoeg bewijs voor is! 'Rustige eerste schooldag op "Gülenscholen"' was vorige week maandag een headline. Het ging over Nederlandse scholen...Vandaag werd overigens duidelijk waaróm het zo rustig was: ouders houden hun kroost massaal thuis uit angst voor intimidatie en represailles.
En waarschijnlijk zijn we zelfs nog lang niet wantrouwend genoeg. De Duitse politicus Hans-Christian Ströbele (Die Grünen) onthulde vorige week in een interview met Die Welt dat de Turkse geheime dienst maar liefst 6000 informanten in Duitsland heeft die de 3 miljoen Turken in Duitsland in de gaten moeten houden - een spionagenetwerk groter dan de Stasi in Oost-Duitsland! In Duitsland zijn ze door dat verleden extra gevoelig voor zulke praktijken. Wij zijn in Nederland veel te naïef en te bescheten - in die volgorde - om op te treden.
Koenders gaat erheen 'om zijn zorgen te uiten', laat zich vervolgens als een schooljongen ten overstaan van de hele klas de les lezen en verkondigt vervolgens op de nationale televisie dat die Turk eigenlijk nog wel gelijk heeft ook. Neville Chamberlain is gereïncarneerd en hij heet Bert.
