Kafkaësk

Vanaf morgen begin ik aan een nieuw hoofdstuk. Na een half jaar reguliere master Nederlandse Letterkunde stap ik morgen over naar de onderzoeksmaster Letterkunde & Literatuurwetenschap. Dat wil zeggen: ik ga participeren in het programma. Officieel sta ik nl. nog niet ingeschreven. Daarvoor moeten - uiteraard - eerst nog schimmige formulieren ingevuld en ingeleverd worden. Alle noties zijn daarbij van toepassing: kastje naar de muur, in twee/drie/viervoud, woud van papieren enz. Kortom: kafkaësk. Een zeer juist begrip. Kafka beschrijft in Het proces het universele thema van de verstikkende bureaucratie. Er zijn - meen ik - maar drie dingen die universeel zijn in dit ondermaanse: liefde, haat en bureaucratie. Kafka is een meester in het op ongeëvenaarde wijze beschrijven van het laatste. Alleen al daarom zou iedereen Het proces moeten lezen, in het bezit moeten hebben, ervan moeten houden.

Weinig boezemt mij zoveel angst in als balies (de hedendaagse kanselarijen van Kafka), formulieren en nog meer formulieren. Ik begrijp ze niet, ik word er analfabetisch van, ik krijg er angstaanvallen van. Of ten minste Spaanse benauwdheid. Ze zijn een hel voor passieve mensen als ik. Wie actief is, kent veel actie in zijn leven. Wie daarentegen passief is, kent niet veel passie in zijn leven. Passiviteit is vooral een mentaal probleem. Ik doel niet alleen op luiheid (die in feite een natuurkundige wet is: lichamen in rust hebben de neiging in rust te blijven), maar ook op onvermogen tot daadkracht. Gebrek aan daadkracht is kenmerkend voor twijfelende, tobbende figuren. Passiviteit openbaart zich in mijn geval niet in het werk zelf (studeren bijv. doe ik met veel energie en interesse), maar in alle shit eromheen, zoals genoemde administratieve rompslomp.

Bureaucratische wirwar kan het beste ontrafeld worden door overal meteen achteraan te gaan en het gewoon te doen. Maar dat valt niet altijd mee. Gelukkig mag ik komende week avast vol aan de slag met het programma, met de inhoud. Ik zal het ontzettend druk krijgen, maar daar schrik ik niet voor terug. 'Van werken ga je niet dood', zei Jan Visser altijd. Jan Visser die overigens vorige week gestorven is. Maar hij was al 90, dan mag dat. Of er tijd over blijft om te bloggen? Daar maak ik wel tijd voor, daarvoor vind ik het veel te leuk. Een druk bestaan houdt het bloed ook stromende. 'The motion keeps my heart running,' zingt Keane. Maar The Killers weten het het sterkst te verwoorden. Na de te lange ontstentenis van een ondertitel fungeert vanaf heden dan ook een regel uit 'Change your mind' als ondertitel van dit blog.