zaterdag 29 september 2012

Zeven dagen lang (130)

23 t/m 29 september

ZONDAG AOW-leeftijd
PSV-Feyenoord 3-0, dramatisch natuurlijk, maar het grootste echec van de middag is commentator Theo Reitsma (70). De oude zit werkelijk overal naast. Hij haalt continu spelers door elkaar, als er voor buitenspel wordt afgefloten vraagt hij zich af welke overtreding de scheids geconstateerd heeft, om na het zien van de herhaling tevreden te concluderen dat de scheids er inderdaad naast zat met die overtreding, enzovoort.
Heeft u nu uw zin, meneer Alexander Pechtold, met uw doorwerken tot den dood erop volgt?

MAANDAG Facebookrellen
Wat is die Alexander Klöpping toch een smakeloze pannekoek. Zit-ie daar bij DWDD als een Sipke de Pruillip te mokken en te stampvoeten dat alle mensen die de vraag stellen naar de rol van de asociale media bij de Facebookrellen in Haren kansloze fossielen zijn die nergens iets van afweten.
En zelf ook maar niet de schaduw van een suggestie doen voor hoe dan wél om te gaan met deze nieuwe opstandige horden.
'Toen het boek werd geïntroduceerd waren mensen bang dat niemand meer naar buiten zou gaan', dreint hij ook nog, waarschijnlijk bedoeld als argument ergens voor of tegen, of zo. Wanneer denkt hij dat het boek 'geïntroduceerd' werd? In 1995? Geïntroduceerd... alsof het de nieuwste gadget van het slavendrijversbedrijf Apple betrof...
Ook oliedom van DWDD trouwens om zogenaamd te willen discussiëren over de schuldvraag en dan met Klöpping en Danny Mekic alleen maar een afvaardiging van de asociale media uit te nodigen. Geen wonder dat zij diezelfde media dan vervolgens overal van vrijpleiten, ze verdienen er immers hun brood mee.

DINSDAG The right man for the Job
Job Cohen gaat de commissie leiden die onderzoek moet doen naar de rellen in Haren.
De eerste conclusie van Job is al uitgelekt: 'Het waren dan wel kut-relschoppers, maar het zijn wel ónze kut-relschoppers.'

WOENSDAG Inbrekers
SP en GroenLinks noemen Fred Teevens uitspraak dat het tot het 'beroepsrisico' van een inbreker behoort dat hem iets overkomt 'een oproep tot geweld.'
Deze uitspraak van SP en GroenLinks lijkt me eerder een oproep tot lekker zorgeloos inbreken.

DONDERDAG Newspeak
De Vlaamse krant De Morgen - vrijzinnig van signatuur maar Roomser dan de paus - schaft het woord 'allochtoon' af.
'It's a beautiful thing, the destruction of words', zegt de gehersenspoelde lexicograaf Syme al in George Orwell's Nineteen Eighty-Four.
Vanzelfsprekend kan ook de Amsterdamse PvdA niet achterblijven. Raadslid Iman Akel wil dat ook hier het woord 'allochtoon' taboe wordt: 'De allochtoon bestaat niet.'
Laten we dan ook maar eens de woorden 'man' en 'vrouw' afschaffen. Want de man bestaat niet! Altijd maar die berichten: 'Een 26-jarige man heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag...'; 'Politie bekeurt 35-jarige man...'; 'Man verdacht van poging tot doodslag...', enzovoort.
Dat is toch onnodig stigmatiserend!

VRIJDAG Even twee ton kort slaan
UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia,
UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia,
UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia,
UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia, UEFA Maffia.

ZATERDAG Vrijspraak Ron P.
Stel, ik maak iemand dood, jat zijn of haar usb-stick en externe harde schijf en ga vervolgens nog een paar keer pinnen met het pinpasje van het slachtoffer. Vervolgens beken ik in voorarrest alles tegenover een medegedetineerde.
Dan word ik dus toch gewoon vrijgesproken?
Gefeliciteerd, advocaat Ruud van Boom, van harte gefeliciteerd, ik hoop dat u lekker slaapt vannacht.
En hoedt u, nabestaanden van Christel Ambrosius, want Ruud van Boom heeft de smaak te pakken:
'Ruud van Boom heeft verder ook goede hoop dat hij de veroordeling tot 18 jaar, die P. kreeg voor de moord op Christel Ambrosius, met succes bij de Hoge Raad kan aanvechten. ''We hebben daarvoor inmiddels tien argumenten aangevoerd'', vertelt Van Boom. ''Ik heb hele goede hoop dat die veroordeling alsnog teniet wordt gedaan.''' (nu.nl)
Een van die 'argumenten': er is weliswaar een druppel sperma van Ron P. op het bovenbeen van Ambrosius gevonden, maar P. had een geheime relatie met Ambrosius en had de dag voor de moord seks met haar, waarna de 'echte' dader de dag erna Rons sperma naar het bovenbeen van Ambrosius 'versleepte'. Gezien het denkraam van de rechtspraak in Nederland sluit ik niet uit dat de Hoge Raad hier in meegaat...
Volgens mij komen er als Ruud van Boom zijn toga optilt twee bokkenpoten tevoorschijn. Meer en meer raak ik ervan overtuigd dat er in 'advocaat van de duivel' een pleonasme schuilt.

donderdag 27 september 2012

CD-recensie: Neighborhoods

Als er één band is die mij na aan het hart ligt, dan is het Blink 182. De liedjes van de Amerikaanse band zijn de achtergrondmuziek bij mijn gehele jeugd geweest. Ik kocht de cd's, kende alle nummers uit mijn hoofd, deelde de passie met vrienden, enzovoort. Het geluid van Blink 182 was een aangename mix van joke songs, teenage angst en onvervalste rock. Geen al te gecompliceerde composities en teksten, maar toegankelijke liedjes voor en over pubers. Buddha (1993), Cheshire Cat (1994) en Dude Ranch (1997) vielen te situeren in het punksegment: snelle, eentonige drumritmes, springerige riffs en kolderieke teksten. Met de komst van drummer Travis Barker evolueerde de band naar een meer commerciële pop-rockband, met hitgevoelige liedjes maar ook meer afwisseling in thematiek en melodie. Met Enema of the State (1999) brak Blink 182 internationaal door; Take Off Your Pants and Jackets (2001) continueerde het succes.

In 2003 verscheen het zesde, eponiem getitelde album, dat in vrijwel niets meer leek op al het voorgaande. Geen grappen en grollen meer, geen sentimentele songs over scholieronzekerheden, maar bloedserieuze en veelal stemmige tracks die de weerslag waren van het logische proces van volwassenwording en tegelijk een aanklacht waren tegen de struggles van diezelfde volwassenwording. De ernstige thematiek en dito geluid van Blink 182 kwamen voor mij - bijna scholier af - op het juiste moment. Ik groeide immers gelijkopgaand mee met mijn geliefde band, de timing was perfect. Het album werd bovendien goed ontvangen in de pers. Kortom: er leek geen vuiltje aan de lucht, na de punk en het grote publiek was Blink-182 nu klaar om in zijn derde periode met kwaliteitsmuziek ook de serieuze critici en luisteraars te veroveren.

Tot ineens het nieuws uitlekte dat Blink 182 ermee ophield. Er was ruzie in de tent, zo bleek al gauw, en alle betrokkenen wezen naar elkaar. Tom DeLonge werd als de hoofdschuldige aangewezen door de goegemeente, met zijn manager als de vermeende kwade genius. DeLonge ging verder met de band Angels & Airwaves en bracht twee megalomane, niet van zelffelicitatie gespeende albums uit, die mij nauwelijks konden bekoren. Mark Hoppus en Travis Barker vormden +44 en schreven en speelden het onbegrip en de wrok van zich af op When Your Heart Stops Beating, een wat onevenwichtig maar ook aangrijpend album, op zijn beste momenten uitmuntend in donker-sombere expressie.

Niettemin bleef de break-up wringen. In september 2007 besprak ik hier het nummer 'All of This', de samenwerking van Blink 182 met The Cure's Robert Smith op Blink 182, en betreurde daarbij nog maar eens de break-up, die na zo'n prachtig nummer extra onbegrijpelijk aanvoelde. Broeder Stefan reaguurde toen: 'En toch denk ik dat Blink 182 ooit nog bij elkaar komt, misschien omdat ze zoveel succes hebben gehad, en zolang samen zijn geweest dat ze dus niet zo lang "boos" op elkaar zijn (het zou immers de manager zijn ofzo die de boel aan het opnaaien was). Misschien wel omdat Tom's Angels & Airwaves niet een groot succes is, en +44 waarschijnlijk ook nooit zo groot zal worden'. Een echte kenner, die beste jongen, want alles wat hij hier voorspelde is nu, precies vijf jaar later, inderdaad uitgekomen: Angels & Airwaves wist de zelfgecreëerde pretenties nooit waar te maken, van +44 verscheen slechts één album en Blink-182 is inderdaad weer bij elkaar.

Er was echter wel een drama voor nodig om het laatste restje ressentiment weg te nemen, maar toch. Travis Barker overleefde in september 2008 ternauwernood een vliegtuigcrash. De drie waren toen alweer on speaking terms, maar het ongeluk betekende de definitieve aanzet tot hernieuwde muzikale samenwerking. Tom DeLonge hebben we dan wel aangewezen als degene die in 2003 de lont in het kruitvat stak, hij is ook degene geweest die de verzoening uiteindelijk definitief in gang heeft gezet, dat geven we hem na. In 2009 werd de hereniging officieel bevestigd. Toch liet een nieuw album nog twee jaar op zich wachten, maar vorig jaar was het dan eindelijk zover: Neighborhoods lag in de winkels.

Vreemd genoeg was ik niet meteen geestdriftig en stond ik niet te springen om de cd te beluisteren. Waarschijnlijk was ik bang teleurgesteld te worden, vreesde ik dat die achtjarige stilte mijn toewijding aan Blink 182 ernstig had aangetast. Zou ik de muziek nog weten te waarderen, na acht jaar intensieve omgang met nieuwe, andere bands en natuurlijk ook acht jaar levenservaring erbij. Moet de band van je jeugd niet eerst en vooral de band uit je jeugd blijven? Nieuwsgierigheid en loyaliteit wonnen het uiteindelijk van de genoemde bezwaren en afgelopen zomer startte ik Neighborhoods voor de eerste keer in.

Een achtbaan van emoties is schromelijk overdreven, maar de eerste klanken van de opener, 'Ghost on the Dancefloor', riepen meteen een keur aan associaties en gevoelens op, zo'n beetje de hele voorgeschiedenis, inclusief de acht Blinkloze jaren: de drumbeat van Barker is meteen weer helemaal Blink, net als de snelle gitaarriff van DeLonge - we zijn weer thuis -, maar dan klinkt daar opeens een synthesizer doorheen en waan ik me midden in The Killers; de jaren laten zich meteen gelden. Ik bedoel niet zozeer dat Blink 182 zich heeft laten inspireren door de nieuwe voorhoede, maar veeleer dat ik zelf zoveel meer bagage heb dat ik deze cd onwillekeurig afzet tegen wat er de voorbije acht jaar allemaal is gebeurd in de moderne rock.

Het refrein van het tweede nummer, 'Natives', wordt gezongen door Hoppus, de eerste keer dat we hem horen. Ik heb Hoppus altijd een een interessanter zanger gevonden dan DeLonge. Hoppus' stem is weliswaar monotoon, maar naar mijn smaak wel intenser en sympathieker dan de altijd wat pathetische DeLonge. 'Natives' is een behoorlijk stevig nummer, in de lijn van explosies als 'Go' en 'Stockholm Syndrome' op Blink 182Neighborhoods is sowieso een hard album. Geen ballads, veel energieke en snelle liedjes. Een snoeihard nummer als 'Heart's All Gone' is zelfs pure metal te noemen.

De enige twee rustigere nummers zijn 'Up All Night' en 'After Midnight'. De eerste begint nog stevig, maar de coupletten en bridges zijn meer gepolijst, en ook tekstueel sterk: 'I struggle through each and every year' zingt DeLonge overtuigend in de bridge, en het tweede couplet heeft intrigerende regels als 'Everyone's cross to bear's a crown they wear on endless holiday' en 'Everyone lives to tell the tale of how we die alone some day'. 'After Midnight' heeft een briljant gitaarloopje dat heel geniepig in je hoofd gaat zitten. Het drumintro van Travis doet trouwens denken aan het beste van Box Car Racer, Barker en DeLonge's zijproject uit 2002. Ook qua zang is dit nummer origineel en gedurfd, met een voor de verandering ingetogen en bijna verlegen zingende DeLonge.

Bij vlagen is Neighborhoods een voortzetting van de weg die met het eponieme album was ingeslagen, maar helaas horen we ook regelmatig een terugkeer naar Take Off Your Pants and Jackets, bijvoorbeeld in 'Wishing Well', 'Kaleidoscope' en 'This Is Home', een rijtje zwakke nummers, met simpele ritmes en slappe teksten, en zelfs enkele la-da-da-da's. 'Love Is Dangerous' trekt het niveau alsnog een flink stuk omhoog. Het is een echt +44-nummer: donker van toon, mismoedige zang, sombere tekst: 'I've had it, with this damn double vision / My hand's swollen, I can't keep holding on. / My heart's sinking, and stuck in deadly rhythm / I can't fake it, I can't, can't brush it off.'

Neighborhoods vergt aardig wat geduld van de luisteraar, het duurt lang voor je erin komt. Eenmaal vertrouwd met het album ontplooit ongeveer de helft van het totale aantal songs zich tot pure klasse en een aangename mix van het vertrouwde Blink 182-geluid en nieuwe invloeden en ideeën. De andere helft blijft middelmatig, voorspelbaar, saai. Acht jaar stilte heeft zeker een grote impact gehad. De mannen hebben oprecht getracht de draad op te pakken waar ze die acht jaar geleden hebben laten liggen, maar tegelijk merk je dat ze alle drie hun eigen ontwikkeling hebben doorgemaakt en daarvan proberen te getuigen op dit album. Dat is een proces van geven en nemen geweest en heeft nog niet echt een tot een nieuwe synthese geleid, terwijl er ook thematisch weinig lijn in zit.

Mark Hoppus, Tom DeLonge en Travis Barker hebben het oude Blink-182-gevoel weer willen oproepen en tegelijkertijd hebben ze rekenschap willen geven van de voorbije acht jaar om opnieuw een betekenisvolle positie te kunnen innemen in het muzikale landschap. Ze hebben met andere woorden gepoogd iets van de goeie ouwe tijd op te roepen én zich een bijdetijdse band te tonen. Neighborhoods ademt in alles dat hinken op twee gedachten, wat het tot het tegendeel van een compromisloos album maakt: het is een 'veilig' album zonder echte uitschieters. Daarmee sluit het album paradoxaal genoeg heel goed aan bij mijn luisterervaring: het is Blink 182 waar ik naar luister, maar tegelijkertijd ook niet meer.

Cijfer: 7.0

woensdag 26 september 2012

J.J. Voskuil - De buurman

J.J. Voskuil - De buurman. Van Oorschot (2012), 204 blz.

Een goede kandidaat voor de titel Irritantste personage uit de Nederlandse literatuur is Nicolien Koning. De echtgenote van Maarten Koning is in Het Bureau een hysterisch, kijfziek persoon met krankzinnige opvattingen, een vrouw die zich bovendien op een onmogelijke manier opstelt tegenover haar man. Zo wil ze niet dat hij een baan accepteert, want ze is tegen werken. Dat niveau. Hoe er dan brood op de plank moet komen is haar zorg niet. Maarten Koning haalt naar eigen zeggen geen plezier uit zijn werk, maar het feit dat hij zich gaandeweg de reeks steeds meer tot een workaholic ontpopt heeft misschien wel in niet onbelangrijke mate te maken met de manier waarop hij thuis vernederd wordt, hoezeer hij dat ook ontkent.

Pijnlijk in dit geval is dat Koning het levensechte alter ego is van Han Voskuil, en Nicolien Koning aldus gelijkgeschakeld kan worden aan zijn vrouw Lousje Voskuil. Gelukkig voor haar en voor de lezer komen de gênante huiselijke scènes minder vaak voor dan de op het Bureau spelende passages, die de hoofdmoot vormen. Dat ligt anders in de dit jaar postuum verschenen roman De buurman. Die speelt zich af na de pensionering van Maarten Koning, zodat het Bureau hoogstens een paar keer terzijde genoemd wordt. De buurman gaat volledig over het van ruzie en onbegrip doordrenkte huwelijk tussen Maarten en Nicolien, tegen de achtergrond van de vriendschap van de echtelieden met hun homoseksuele buurmannen Petrus en Peer.

Vanaf het moment dat Petrus en Peer het achterhuis betrekken heeft Maarten het niet zo op de twee. Petrus vindt hij een stugge, norse, onsympathieke 'kobold'. De veel jongere Peer is veel socialer en goedmoediger, maar Maarten kan ook met hem geen authentiek contact opbouwen. Dat er geen klik is heeft alles te maken met hun verschillende karakters, en niets met feit dat Petrus en Peer homo's zijn. Daar heeft Nicolien echter geen boodschap aan. Het zijn homo's, en dus 'underdogs' in de maatschappij, wat in het debiele wereldbeeld van Nicolien betekent dat ze per definitie niets fout kunnen doen en dat elke niet onverdeeld positieve mening over de twee een uiting van onversneden homohaat is.

Zie daar de wurggreep waarin Maarten terechtkomt: hij heeft helemaal niks met zijn buurmannen, maar zijn vrouw dwingt hem jarenlang een intensief contact te onderhouden met de twee. Hij wil hen bovendien gewoon als mensen beschouwen en beoordelen, terwijl Nicolien in haar paradoxale, zich in de staart bijtende engagement hen alleen als homo's, als 'underdogs' kan zien, waardoor ze juist nooit als gelijken kunnen worden gezien. Alles wat Maarten opmerkt over Petrus en Peer is fout, veroorzaakt knallende ruzies, dat wil zeggen: eenzijdige tirades van Nicolien, die vloekend en huilend en schreeuwend - de uitroeptekens vliegen over de pagina's - haar man belaagt. Die probeert haar tot redelijkheid te brengen, maar tevergeefs. Hij wil praten over normale angsten en gevoelens, wat hem het gezondst lijkt: 'Het werd pas gevaarlijk als je erover praatte zoals Nicolien, mensen verbood er uiting aan te geven en gevoelens terugdrong in de achterkamer. Maar ik wist dat de ellende niet te overzien zou zijn als ik dat zei.'

Ruim 250 pagina's lang bestaat De buurman hoofdzakelijk uit ontmoetingen van Maarten en Nicolien met Petrus en Peer, met tussendoor de eindeloze echtelijke ruzies. Hierdoor mist de roman de vaart en geestigheid van Het Bureau. Daar wist je dat je als lezer soms even door de zure appel genaamd Nicolien heen moest bijten, omdat je een bladzijde verder weer terug in het vertrouwde Bureau zou zijn. In De buurman worden je geduld en beheersing continu op de proef gesteld. Pas aan het eind wordt het zowaar nog spannend, wanneer oplopende irritaties uiteindelijk culmineren in een definitieve breuk tussen de Konings en het homostel. Het is niet Petrus, zoals te verwachten viel, maar juist Peer die een verschrikkelijke rancune heeft ontwikkeld jegens Maarten en hem begint te terroriseren. Opmerkelijk is dat de precieze reden onduidelijk blijft; een paar potsierlijke misverstanden kunnen niet verklaren waarom Maarten plotseling zo'n agressieve afkeer oproept.

Dat is overigens ook een curieus puntje in Het Bureau: daar heeft Maarten soms ook van de ene op de andere bladzijde iemand woedend gemaakt (Mark Grosz, Freek Matser), zonder dat we echt hebben gelezen wat de aanleiding was. Heeft Voskuil zaken weggelaten? Of heeft het meer te maken met de kern van zijn schrijverschap: schrijven in dienst van de zelfverheldering, schrijven om de eigen gedragingen en de reacties van anderen te kunnen begrijpen? Dat zou tevens verklaren waarom deze roman De buurman heet, en niet De buurmannen, of De buren. Die buurman uit de titel is niet Petrus, ook niet Peer, maar Maarten Koning zelf.

*****

maandag 24 september 2012

Wanneer wordt het weer oorlog?

Met de Slag om Haren nog vers in het geheugen en de langverwachte release van World of Warcraft: Mists of Pandaria voor de deur lijkt me het juiste moment aangebroken voor een stukje over het vaderlandse leger.

Demissionair minister van defensie Hans Hillen luidde vorige maand de noodklok over de staatsveiligheid van Nederland. De ingrijpende verkleining van de krijgsmacht die momenteel doorgevoerd wordt zou zo buitenproportioneel zijn dat ons land in de toekomst wellicht niet meer in staat zal zijn zich fatsoenlijk te verdedigen tegen een aanval. 'Als ons land morgen bezet wordt hebben we niets aan rollators', aldus Hillen.

Defensie moet komend jaar 791 miljoen euro gaan bezuinigen, zo werd tijdens Prinsjesdag bekend gemaakt. Dat bedrag zal bovendien nog oplopen tot een miljard. Investeringen worden gestaakt, duizenden mensen verliezen hun baan. Het is een bekend patroon: in tijden van bezuinigingen is defensie een makkelijke schietschijf. Vooral de linkse partijen richtten de blik als van nature op defensie wanneer er gesneden moet worden in de rijksuitgaven.

Hillens noodkreet sorteerde geen effect. Sterker nog: hoongelach viel hem ten deel. Dat de excellentie in zijn manmoedige poging het belang van defensie te benadrukken zijn pijlen uitgerekend op een gevoelig onderwerp als de ouderenzorg richtte maakte het dan ook makkelijk terugschieten voor zijn tegenstanders. Die Hillen pompt liever miljoenen in een prestigeproject als de JSF dan dat hij onze ouderen een fatsoenlijke oude dag gunt! Toch heeft Hillen weldegelijk een punt.

Toen de Duitsers in 1940 Nederland binnenvielen stuitten zij op teleurstellend weinig verweer. Dat lag niet zozeer aan een gebrek aan dapperheid of strijdvaardigheid van de Nederlandse troepen, zoals de beeldvorming wil, maar vooral aan de treurige staat van het materieel. In de jaren dertig was er onder invloed van de economische crisis en een invloedrijke pacifistische stroming - de gebroken geweertjes - fors bezuinigd op defensie, met als gevolg te weinig goed getrainde manschappen en verouderde wapens die niet opgewassen waren tegen het geavanceerde Duitse wapentuig.

Nu we opnieuw in een diepe en langdurige economische crisis zitten is defensie weer het kind van de rekening. En dat terwijl de krijgsmacht sinds 1945 al stelselmatig verkleind is. Veel meer dan het pragmatische motief van de tering naar de nering zetten gaat achter deze ontmanteling van defensie volgens mij een onuitgesproken idealistische visie schuil. Het is het ideaal van 'nooit meer oorlog' dat sinds 1945 de West-Europese politiek heeft beheerst, en niet zonder succes natuurlijk.

De combinatie van een loodzware herinnering aan de oorlog en een voortdurende welvaartsstijging hebben enkele generaties lang de noodzaak van een sterke krijgsmacht verminderd, nog eens versterkt sinds de dooi van 1990. Er is geen 'Duitsland' meer om rekening mee te houden, zo is het impliciete uitgangspunt. Het is echter een grove misvatting te denken dat dit altijd zo blijft. Ik heb het idee dat men er tegenwoordig, na ruim vijfenzestig jaar vrede, al te gemakkelijk vanuit gaat dat we die toestand verduurzaamd hebben, dat een krijgsmacht een last is geworden in plaats van een noodzaak, een relict uit het verleden. Zoals op PowNed, zij het schertsend, een reaguurder opmerkte: 'Oorlog is zóóó 1940-1945.'

Die oorlog komt steeds verder weg te liggen, nieuwe generaties zullen '40-'45 meer en meer als een mythische gebeurtenis uit een ver verleden gaan zien, waardoor die zijn functie als categorische imperatief verliest. Daarnaast staat de opgebouwde welvaart onder druk, door interne (ineenstorting neoliberale systeem; mislukkende Europese eenwording) en externe (opkomst China; uitputting grondstoffen) factoren. En ook het Midden-Oosten blijft natuurlijk voortdurend een bron van zorg, in het bijzonder de positie van Israël tot bijvoorbeeld het grillige Iran.

Onze beschaving is slechts een dun laagje vernis, zo luidt het vreselijke cliché. Maar clichés zijn alleen maar clichés omdat het de hardnekkigste waarheden zijn die er bestaan. Oorlogsdrift, geweldszucht, machtswellust, het zijn en blijven diep-menselijke eigenschappen, stevig in de genen verankerd na miljarden jaren het recht van de sterkste. Economische ellende, politieke onvrede, een gemeenschappelijke vijand, een agitator, de ingrediënten hoeven alleen maar in de juiste verhoudingen te worden gebracht, door wie of wat dan ook, en het mengsel ontploft. Lees het er maar op na in Oorlogshond (2011) van Robert Anker. Niet voor niets heeft die roman als motto een uit 1939 daterend citaat van Ernst Jünger waarin geweld 'de eeuwige slinger die de wijzers voortdrijft' wordt genoemd.

Of, omfloerster, in In de ban van de tegenstander (2009) van Hans Keilson: 'Er zullen altijd weer nieuwe haters opstaan en de arena binnenkomen, en van onze mooie wereld zal elke dag weer een stukje afbrokkelen zoals dat gaat bij een oude ruïne van vroeger. Door weer en wind zal er elke dag weer een stukje afbrokkelen, tot alles in puin valt en alleen wat stomme stenen de plek aangeven waar eens in goede tijden een mooie burcht stond.' In 1959 werd het toenmalige Ministerie van Oorlog al hernoemd tot Ministerie van Defensie. Laat ons het niet zover laten komen dat we alleen nog een Ministerie van Puinruimen overhouden.

De jeugd heeft wel de toekomst maar hoogstwaarschijnlijk geen boodschap aan de eerbiedwaardige Hans Keilson. Misschien dat ze het eerder willen aannemen van de opperpandabeer uit World of Warcraft: Mists of Pandaria: 'To ask why we fight, is to ask why leaves fall. It is in their nature.'

zaterdag 22 september 2012

Zeven dagen lang (129)

16 t/m 22 september

ZONDAG De erwtjes op de prinses
Het Verenigd Koninkrijk is in shock omdat een Frans tijdschrift foto's van een topless zonnende Kate Middleton heeft gepubliceerd.
Ik ben eerlijk gezegd meer geschokt door het nieuws dat een Koninklijke Hoogheid topless zont.

MAANDAG Oproep
Barbara Barend doet in Sport Inside een oproep om niet meer van 'homofiele' voetballers te spreken, maar van 'homoseksuele'.
Daar ben ik het helemaal mee eens. Zo vind ik ook dat Geert Wilders Pechtold geen 'eurofiel' meer moet noemen, maar een 'euroseksueel'.

DINSDAG Word!
Microsoft Word is best grappig: de tekstverwerker kent het woord 'waargebeurd' niet en geeft als suggestie ter verbetering: 'zwaargebouwd'.

WOENSDAG Ambient
Er is een prachtige muzikale reactie op 9/11 gemaakt: William Basinski's Disintegration Loops I (2001).
Van Allmusic.com:
'William Basinski probably did not intend to make a requiem for New York City on September 11, 2001, but in a monumental coincidence, he has. On that morning, Basinski was transferring some analog tape loops that he had created in the 1980s into a digital format. What he found while playing the tapes is that because of their age and the instability of magnetic tape over long periods of time, the tape itself was literally disintegrating. Each time he would play the loop, bits of iron oxide would fall from the tape and the music on it would sound more fragmented during the next repetition.'
Vanaf het dak van zijn appartement filmde Basinski vervolgens het getroffen Manhattan.
Het geluid van de gestaag desintegrerende tape in combinatie met het beeld van de rookwolken boven een langzaam verduisterend Manhattan is adembenemend. CHECK

DONDERDAG Facebookfeest (I)
Straten afgesloten, winkels dicht, gezin geëvacueerd, een noodverordening. De gemeente Haren is duidelijk niet berekend op een feestje. Een niet-bestaand feestje, ook dat nog. Alsof er daadwerkelijk duizenden mensen hun vrijdagavond opofferen om naar een doodsaai villadorp te gaan waar niks te doen is.
Weet de Koningin ook weer waar ze in ieder geval NIET naartoe moet als de provincie Groningen weer aan de beurt is.

VRIJDAG Facebookfeest (II)
Tsja. Het tekstje hierboven schreef ik gisteravond. En nu is het vierentwintig uur later en is het in Haren toch uit de hand gelopen, en hoe. Heb ik even stevig onderschat hoe leeg en eenzaam het leven van de asociale media-generatie is.
Wat zijn dat voor mensen? Hebben die geen ouders bijvoorbeeld?
Gewaagde Stelling: er is een direct verband tussen de teloorgang van traditionele familiepartij CDA en dit nieuwe asociale mediafenomeen.

ZATERDAG Facebookfeest (III)
Ik ben echt verbijsterd door sommige reacties op de rellen in Haren.
'Waarom is er geen alternatieve locatie gezocht voor een feest?'
En: 'Veel jongeren die net in Haren waren aangekomen wisten niet waar ze naartoe moesten.'
Ik wel: NAAR HUIS natuurlijk! Er wás helemaal geen feest, een onnozel wicht had een vergissing gemaakt, wat vervolgens door iedereen - politie, media, burgemeester - uitentreuren is gecommuniceerd, inclusief het uitdrukkelijke gebod NIET naar Haren te komen omdat er GEEN alternatief feest zou worden georganiseerd, en dan komen er toch een paar duizend imbeciele zombies met geen ander doel dan de zaak op stelten zetten.
Je gaat een terrorist toch ook geen lelijk gebouw aanbieden om op te blazen, in de hoop dat hij de echt belangrijke locaties met rust laat. Dat is zwichten voor terreur en bovendien uitstel van executie.

donderdag 20 september 2012

Zoggels top 100 Nederlandse cabaretiers: 50-41

Het weblog "Zoggel" presenteert zijn hoogst persoonlijke en dus hoogst eigengereide top 100 van Nederlandse cabaretiers. Speelgerechtigd zijn alleen grappenmakers en geinponems die heden ten dage hun humor of poging daartoe op de bühne of op de beeldbuis brengen of dat in de voorgoed voorbije levensdagen van ondergetekende hebben gedaan. Jammer maar helaas dus voor Eduard Jacobs, Alex de Haas, Wim Kan, Toon Hermans e tutti quanti. Vlamingen mochten meedoen als ze ook in Nederland bekend zijn, dat wil zeggen: als ik ze ken. Dat geldt overigens voor iedereen in de lijst: ken ik je niet, dan heb je pech. Maar ik ken er wel een boel, zo ben ik dan ook wel weer. Vandaag de nummers 50 t/m 41.

50. Bram Oostveen
Je moet hem kennen om het te snappen. Moet nog wel ernstig aan zijn timing werken.
49. Paul de Leeuw
Heb ik haat-liefde-verhouding mee. Kan onweerstaanbaar ad rem zijn en de dodelijkste sneren uitdelen, maar is ook vaak onnodig beledigend en pijnlijk kleinzielig. Eerste seizoen Mooi! Weer De Leeuw is legendarisch.
48. Katinka Polderman
Vrouw met ballen. Nuff said.
47. Gertjan van Leeuwen
Ook wel bekend onder de naam Gummbah. Schitterde stilletjes aan de zijde van Hans Teeuwen en Pieter Bouwman in de twee onvolprezen absurdistische shows van Poelmo, slaaf van het zuiden (2001, 2002).
46. Frank van Pamelen
Door wie is het werk van William Shakespeare geschreven? Edward de Vere, Francis Bacon, of toch William Shakespeare zelf? Neen, driewerf neen! Poëtisch genie Frank van Pamelen toont onweerlegbaar aan dat het Hiëronymus van Alphen was! ZIE
45. Claudia de Breij
Acteerde jarenlang de stoere sterke vrouw, tot afgrijzen van de samensteller van deze lijst. Toonde toen ineens de echte Claudia in Hete vrede (2009) en steeg met stip.
44. Rob Urgert & Joep van Deudekom
Gouden presentatiecombo van het helaas door niemand bekeken, als wetenschapsquiz vermomde ouwehoerprogramma Onder de tram. Met geweldige filmpjes.
43. Raoul Heertje
Lijdt ernstig aan de links-is-goed-en-rechts-moet-dood-ziekte, waar meer Nederlandse komieken aan lijden, maar zit hij toevallig in een goede periode dan is Heertje scherper dan wie ook. En hij lacht het hardst om zijn eigen grappen, wat altijd goed is.
42. Philippe Geubels
De ultieme droogkloot. Intonatieloze stem en zeveren maar.
41. Roué Verveer
Niet te verwarren met Najib Amhali. Wel in te wisselen voor Najib Amhali.

woensdag 19 september 2012

Kleine Adolf en baby Osama

Wie mij een beetje kent weet dat ik erg gevoelig ben voor namen. Ik kan dubbel liggen om een voornaam waar verder helemaal niemand om moet lachen. Een naam is voor mij belangrijker om een persoon in te schatten dan zijn of haar gezicht of gedrag. Ik kan er ook niks aan doen.

Geen wonder dat ik erg geestdriftig ben over de namendatabank die het Meertens Instituut gratis beschikbaar heeft gemaakt. Zowel familienamen als voornamen zijn te raadplegen. Zo kun je in een oogopslag zien hoe vaak een naam in Nederland voorkomt en welke namen wanneer populair waren. Uren kan ik door deze databanken struinen. Enkele bevindingen over voornamen in de eenentwintigste eeuw.

Sporthelden vormen traditioneel een grote inspiratiebron - denk alleen al aan de explosie van Jari's midden jaren negentig. De laatste twee jaar zit 'Lionel' in de lift, net als - helaas - 'Cristiano'. Arme kinders. 'Yuri' doet het begrijpelijkerwijs wat minder goed de laatste twee jaar.

De invloed van Pim Fortuyn en Geert Wilders op de namen van nieuwgeborenen is bij lange na niet zo groot als hun invloed op de politiek en de gemoedstoestand van het land. Nooit werden er zoveel Pimmen geboren als in 2001, maar het Fortuynjaar 2002 gaf een rampzalige keldering te zien: van 348 naar 180, een jaar later zelfs nog maar 117 keer een nieuwe Pim. Pas de laatste jaren trekt het weer aan. Men zou kunnen zeggen: Pim is nu echt dood, want er worden weer meer Pimmen geboren.

En Balkenende dan? Je zou verwachten dat jonge ouders hun kroost massaal 'Jan Peter' zijn gaan noemen, maar niets is minder waar: nul zetels. Overigens zou dit resultaat betekenen dat Jan Peter Balkenende zélf feitelijk nooit geboren is. Ik dacht eerst dat dit kwam doordat hij eigenlijk Jan Pieter heet, maar ook die naam komt niet voor. Het lijkt me hier dan ook een technische kwestie: de databank beschouwt P(i)eter waarschijnlijk als 'volgnaam' van de voornaam Jan.

Dan iets schrikbarends. Dat de naam 'Adolf' vóór 1940 populairder was dan erna spreekt voor zich. Toch werden ook in de jaren vijftig en zestig nog opvallend veel borelingen Adolf genoemd. En in de laatste tien jaar hebben volgens de tellingen van het Meertens nog zeven kinderen de naam Adolf gekregen. Bizar. Overigens was in Duitsland de naam Adolf lange tijd verboden, maar ook daar mag het sinds 2007 weer.

Ook die andere smeerlap leeft nog voort in de voornaam van enkele koters. Over de jaren 1999 en 2000 werd in totaal negen keer een 'Osama' geboren, gemiddeld 4,5 per jaar dus. Nu trad er echter geen daling in na de verschrikkelijke gebeurtenis, zoals bij Adolf, maar zien we juist een stijging: in 2001 werden zes baby's Osama genoemd, in 2002 en 2003 zelfs ieder jaar zeven.

Wie zijn die mensen die hun onschuldige kind opzadelen met zo'n beladen naam? Neonazi's en radicale moslims? En wie zijn de ambtenaren die hun goedkeuring aan de aangifte hebben gegeven? Al die kleine Adolfjes en Osamaatjes zijn immers zo in de burgerlijke stand ingeschreven. Waar is de weigerambtenaar als je hem nodig hebt?

maandag 17 september 2012

Leon de Winter - VSV, of Daden van onbaatzuchtigheid

Leon de Winter - VSV, of Daden van onbaatzuchtigheid. De Bezige Bij, 2012, 431 blz.

In 2004 verscheen van Leon de Winter De vijand, een klein essay over de islamisering van Nederland. Het gold als voorproefje van een roman die de vinger aan de pols van het Nederland van de eenentwintigste eeuw zou houden, een echte post-9/11- en post-Fortuyn-roman. Het bleef echter lang stil. Toen verscheen in 2008 Het recht op terugkeer, een alleszins behoorlijke roman waarin De Winter een eigengereide en doordachte visie ontvouwde op het Israëlisch-Palestijnse conflict, verpakt in een spannend verhaal.

Aangezien De Winter als opiniemaker een nogal rechtlijnige, soms zelfs starre pro-Israëlhouding aanneemt, kwam die brede oriëntering en gematigde visie op de geopolitieke situatie enigszins als een verrassing. Berucht is de aanval op De Winter in Zomergasten door presentator Joris Luyendijk. Die komt regelmatig in het Midden-Oosten en verweet De Winter dat hij zich een mening vormt zonder ooit ter plekke te gaan kijken hoe het werkelijk zit. De Winters reactie was hooghartig, zeker in combinatie met zijn lichaamstaal, en dat beeld beklijft. Overigens ben ik het niet met Luyendijk eens. Het is een misvatting dat je niet of minder beïnvloedbaar bent als je ergens met eigen ogen een situatie gaat beoordelen. Ook dan - of zelfs júist dan - wordt je getoond en verteld wat men wil dat je ziet en hoort, in ieder geval niet minder dan wanneer je alleen boeken, artikelen en reportages leest in de veilige omgeving van de studeerkamer.

Het recht op terugkeer was evenwel niet de al in 2004 aangekondigde roman. Die is nu pas verschenen. Na het 'internationale' Het recht op terugkeer is VSV, of Daden van onbaatzuchtigheid dan eindelijk de langverwachte 'Nederland'-roman. De roman heeft drie uitgangspunten: de moord op Theo van Gogh in 2004, de constante dreiging van een grote terroristische aanslag in Nederland en de positie van de schrijver en columnist Leon de Winter in het debat. De Winter heeft van deze ingrediënten een verhaal gebrouwen met verrassende plotlijnen en een bonte fictionalisering van bestaande personen, maar helaas ook met een schrijnend gebrek aan spanning en visie.

Van Gogh bevindt zich aan het begin van VSV ergens tussen aarde en hemel. Om definitief 'door' te mogen moet hij de taak van engelbewaarder vervullen. Zijn te beschermen object is Max Kohn, een voormalige topcrimineel die vanuit Amerika terugkeert naar Amsterdam om zijn ex te herwinnen. Daar breekt echter net de pleuris uit wanneer een groepje geradicaliseerde moslimjongeren aanslagen pleegt op de Stopera en de Vondel School Vereeniging (VSV). Ze nemen de schoolkinderen in gijzeling, en laat daar nou net het zoontje van Kohn en zijn ex tussen zitten.

Een aardig aspect is dat De Winter zichzelf  met de nodige zelfspot als personage opvoert. Zijn nieuwe vriendin hekelt zijn rabiate 'rechtse praatjes' en zijn vrouw Jessica Durlacher heeft hem verlaten voor een multimiljonair en schrijft nu aan weergaloze afrekening-in-romanvorm. Toch kleeft er aan deze zelfironie ook een gemakzuchtig element, zoals misschien wel voor alle gevallen van ironie geldt, namelijk dat van de goedkope pantsering. Door zelf al de draak te steken met de eigen persoon neemt De Winter zijn critici als het ware de wapens om hem aan te vallen uit handen. Dat geldt ook voor het opvoeren van zijn aartsvijand Van Gogh als personage. Die had De Winter altijd verweten zijn joodse identiteit 'uit te venten'. De Winter nu in VSV: 'De Winter hoorde het verwijt van Van Goghs vrienden al: hij ging Van Gogh uitventen.' Waarmee het verwijt bij voorbaat onschadelijk is gemaakt.

Behalve Van Gogh en De Winter krijgen ook Mohamed Boujeri, Job Cohen, Piet Hein Donner en Geert Wilders hoofdstukken toebedeeld waarin vanuit hun respectieve gezichtspunten wordt verteld, terwijl er voorts nog een belangrijke rol is weggelegd voor Bram Moszkowicz, die als een baken van wijsheid naar voren treedt. Nergens ontsnappen deze figuren echter aan hun oppervlakkige typering, nooit geraakt De Winter in zijn psychologisering voorbij de koude grond. De 'verrassingselementen' - Donner zag als student in Bath een Engels meisje met wie hij een stormachtige liaison beleefde tijdens een boottochtje voor zijn ogen verdrinken; Cohen houdt er buiten zijn gehandicapte vrouw een vriendin op na - zijn echter te potsierlijk om functioneel te kunnen zijn. Ook de jonge terroristen komen nauwelijks tot leven.

In mijn vakantieverslagjes stak ik een beetje de draak met de zinnetjes van De Winter. Dat was wat flauw, maar het neemt niet weg dat De Winter stilistisch een armoedige schrijver blijft. Zelden een pakkende zin, een rake karakterisering of een indringende evocatie. Typerend is de passage waarin Van Gogh eindelijk vleugels krijgt en 'uitzinnig van vreugde en liefde' het zwerk tegemoet vliegt: 'hij vloog over de oceanen en rond wolkenkrabbers en over woestijnen en tussen de stammen van de Giant Sequoias door en zweefde daarna met de adelaren', enzovoort. Je ziet De Winter als het ware afzetten voor een grootse beschrijving, maar hij stort neer voor hij goed en wel van de grond is gekomen.

Ook de plot wil zich maar niet in volle glorie ontvouwen. Uiterst traag moddert het verhaal voort, nodeloos opgehouden door flashbacks en ellenlange dialogen. En wanneer aan het einde van de roman dan eindelijk de spanning stijgt - redden de kinderen het? welke rol speelt Van Gogh hierbij? wat wil De Winter ons nu eigenlijk zeggen over de multiculturele kwestie? -, dan blijkt de climax zo ongeloofwaardig - zelfs voor een roman waarin de bolle Van Gogh als een engeltje opgevoerd wordt! - dat slechts bittere teleurstelling resteert. Ik zal het einde niet verklappen, maar ik geef één woord weg: hartjeshorloge.

Zo is VSV nergens echt overtuigend; het is allemaal net niet. Te weinig spanning, beperkte diepgang, nauwelijks visie op de onderliggende problematiek. In de Volkskrant werd Het recht op terugkeer in 2008 'een gedurfde roman met mulischiaanse allure' genoemd. VSV is alleen mulischiaans in de onwaarschijnlijke bloedbanden tussen personages en de bizarre toevalligheden die hen (opnieuw) met elkaar in contact brengen. De visie en verbeeldingskracht die De ontdekking van de hemel en in mindere mate dus ook Het recht op terugkeer allure verlenen zijn helaas afwezig in VSV.

*****

zaterdag 15 september 2012

Zeven dagen lang (128)

9 t/m 15 september

ZONDAG Hero naar zero?
Opmerkelijk hoe onzichtbaar Hero Brinkman is in deze campagne. Veel mensen hadden bij de PVV immers het gevoel van 'ze hebben wel een punt, maar Wilders gaat veel te ver'. Brinkman is PVV-light, de agenda van Wilders maar zonder de scherpe randen. En toch stevent hij af op 0 zetels.
Blijkbaar is er een zeker in zetels uit te drukken startkapitaal nodig voor zoiets gaat lopen, net zoals je soms een volledig leeg terras ziet temidden van volle terrassen, niet omdat dat specifieke terras nu zo slecht is, misschien wel integendeel, maar omdat niemand er als eerste durft te gaan zitten.

MAANDAG Treinterreur
In de trein doen een paar Marokkanen er alles aan om mij woensdag op Wilders te laten stemmen. De grote vraag wanneer u dit leest is natuurlijk: is het ze gelukt...?

DINSDAG Appie happie
Albert Heijn heeft besloten haar leveranciers minder te betalen om zo de uitbreiding van de supermarkt in het buitenland te kunnen bekostigen.
O, werkt dat zo?
Dat principe zal ik zaterdag dan ook eens ten uitvoer brengen aan de kassa: gewoon minder betalen dan er op het bonnetje staat. En dan als reden opgeven dat ik de volgende keer op vakantie meer geld wil overhouden om te spenderen.
Kijken wat ze doen.

WOENSDAG Groen en geel
Sap (GroenLinks, 3 zetels) staat met haar achterban als een dolle te juichen om het resultaat van de PVV (15 zetels).
Nu al topfavoriet voor de verkiezing Gotspe van het Jaar.

DONDERDAG Schaamrood
Ook een goede kandidaat: Wim Kok aan de zijde van Samsom op het podium bij de PvdA in Paradiso, met een juichende Hans Spekman op de achtergrond.
Een paar maanden geleden lag Kok nog zwaar onder vuur binnen de partij nadat de voormalige socialistenleider in zijn huidige leven als goedbetaalde commissaris bij PostNL schaamteloos het ontslaan van duizenden werknemers en het uitdelen van exorbitante bonussen aan bestuurders goedkeurde: 'Veel PvdA'ers schamen zich dood. Ik ook', aldus Spekman toen.
Blijkbaar gaat zelfs voor Spekman politiek succes uiteindelijk boven principes.

VRIJDAG Hillsborough-rapport
Meer dan ooit geldt: Don't Buy The Sun.

ZATERDAG Stemmen
Hee, Neil Young heeft een nieuwe cd uit. O nee, het is Tyler Ramsey!

dinsdag 11 september 2012

9/11 op 12-9

Vandaag is het 11 jaar na 11 september en nog steeds vind ik het uitermate schokkend om de beelden te zien van de vliegtuigen die de WTC-torens in vliegen. Dat zal nooit wennen.
Nine eleven is toch meer en meer het dramatische kantelpunt naar de wereld van vandaag gebleken. Ik zat in mijn zestiende levensjaar, de politiek was een bezadigd en kleurloos bastion, de nabije toekomst zou niet significant verschillen van het heden.
En ineens was alles anders.
De voorspoedige en zorgeloze jaren negentig die op het ontdooien van de koude oorlog waren gevolgd werden toen in één klap - of in twee klappen dus - ingeruild voor een nieuw tijdperk van angst, stress en crisis.
Veiligheid werd het bepalende thema in de internationale en nationale politiek. Nog in 2010 werd dit onderwerp door de kiezer aangewezen als belangrijkste thema, vóór traditionele items als zorg, onderwijs en werk.
Toch lijkt die obsessie met veiligheid en criminaliteit, waar natuurlijk het terrorismespook als een constante dreiging omheen waarde, anno 2012 ineens naar de achtergrond gedrongen. De financiële crisis heeft de aandacht verlegd naar economie en de EU. De PVV van Wilders is daar het sprekende voorbeeld van. Immigratie en islam en werden in rap tempo ingeruild voor Europa en de euro. Is Fortuyn dan toch dood?
Hoe dan ook, de Goddelijke Kale zou wel eens heel rap gereanimeerd kunnen worden als Xander Pechtold zijn zin krijgt en Paars III er binnenkort uitrolt. Want al worden in het collectieve geheugen de puinhopen van Paars vooral geassocieerd met de ontspoorde multiculturele samenleving - die in later jaren altijd weer de spil van het thema veiligheid bleek -, de ware puinhopen waren de vermarkting en privatisering van de collectieve sector, het onderwijs en de zorg. De enige partijen die daar vandaag de dag nog tegen strijden zijn de SP en de PVV, en in mindere mate de christelijke partijen.
De SP is in twee weken echter door de VARA vakkundig ontmanteld, omgekeerd evenredig aan het tempo waarmee Samsom naar de macht is gepiloteerd. En de PVV, die heeft zichzelf ontmanteld, door bewezen incompetentie.
Wat 11 jaar geleden in ieder geval nog wel beter was, was dat die nare blaag van een Sywert van Lienden (of 'Van der Linden', aldus Pechtold) nog geen talking head was. Te pas maar vooral te onpas duikt Seabert op met proefballonnen waarbij die van Hilbrand Nawijn nog visionaire ideeën waren.
De 'stembreker' is zijn laatste schot hagel, dat hij bij DWDD uitentreuren mag komen promoten. Verdeel met een aantal personen in overleg jullie stemmen over meerdere partijen om zo de coalitievorming te beïnvloeden, dat is zo'n beetje de achterliggende gedachte.
Mathematisch is dat echter een krankzinnig concept, zo werd reeds dezelfde dag nog aangetoond door zo'n pienter 'wiskundemeisje'. Die zijn echter veel te bescheiden en timide om uitgenodigd te worden, en dus mocht onze schoolverlater de volgende dag weer aanschuiven om met moeilijke bril heel bestudeerd vanaf zijn laptop hoge rechter te spelen in het tribunaal genaamd 'Meet DWDD'.
Eerder wilde hij al als een soort geweldloze putschist infiltreren in de grote partijen om die te verjongen. Zijn 'G500' heeft een tienpuntenplan om die revolutie in te vullen. Daarin komt het woord 'veiligheid' niet voor.
Morgen is er de dankbare taak van de gang naar de stembus. Voor het eerst in deze eeuw stemmen we dan dus in meerderheid met het thema veiligheid niet meer als belangwekkendste onderwerp.
Sywert is daarmee de verpersoonlijking van het zojuist begonnen post-9/11-tijdperk.
Ik hoor daar niet meer bij. Ik was te jong in de jaren negentig om een kind van die periode te zijn. En ik ben nu te oud om een kind van dit nieuwe tijdperk te zijn.
Ik ben een kind van 9/11. En dat zal ik altijd blijven.

zaterdag 8 september 2012

Zeven dagen lang (127)

2 t/m 9 september

ZONDAG Geloofwaardigheid
De kandidatenlijst voor de verkiezingen is binnen! Altijd leuk om die door te struinen, vooral voor de combinatie partij + naam + woonplaats van de kandidaat. Winnaar van deze editie: de lijsttrekker van de Anti-Europa Partij (lijst 18), ene Arnold Reinten, die als woonplaats heeft: 'Moskou'.
Uitgerekend de grootste stad van Europa...

MAANDAG Tv-recensie Voetbal International
Johan Derksen grijpt zijn nieuwsrubriekje in VI maar weer eens aan voor een publiciteitsstunt: bij Almere City - FC Oss 'zijn hele rare dingen gebeurd'. De thuisclub kreeg maar liefst drie rode kaarten, werd om de haverklap onterecht voor buitenspel afgevlagd en als klap op de vuurpijl werd er een belchinees op de tribune aangetroffen die van het woedende publiek de schuld kreeg, wat voor een hoop commotie zorgde. 'Matchfixing!' roept Derksen er meteen achteraan.
Stuitend, om minstens twee redenen. Ten eerste heeft matchfixing niks te maken met het fenomeen belchinees. Matchfixing gebeurt in het geniep, voorafgaand aan een wedstrijd, met keiharde afspraken of zelfs chantage. Denkt Derksen nu werkelijk dat een crimineel zijn deal in gevaar gaat brengen door heel opzichtig een belchinees op de tribune te zetten, waar iedereen op let? Belchinezen werken voor goksites. Die veranderen continu de uitbetalingspercentages en hebben er dus belang bij de gokkers steeds een stap voor te blijven. Daarom bellen die chinezen non stop elke statistiek door. Als de stand 1-0 is en je zet in op een overwinning van de uitspelende club, dan win je meer geld als het uiteindelijk 1-2 wordt dan wanneer je pas inzet nadat het 1-1 is geworden. Dan zijn de odds veranderd en verlagen de goksites de winstmarge. Zoals je bijna alleen nog maar je inleg terugverdient als je inzet op een thuisoverwinning bij een 1-0 stand in de 90ste minuut.
Ten tweede heeft Derksen die wedstrijd helemaal niet gezien. Als hij dat wel had gedaan, had hij kunnen zien dat op alle drie de rode kaarten werkelijk helemaal niets af te dingen was. De opgelegde schorsingen bewijzen dat overigens ook. En buitenspel? Uit de statistieken blijkt dat Almere welgeteld één keer is afgefloten voor buitenspel. Eén keer! De Jupiler League, daar doet Derksen elke keer weer laatdunkend over. Hij kan het niet eens opbrengen naar de samenvattingen te kijken, maar als er een relletje ontketend kan worden, dan is de competitie ineens wel interessant genoeg.
René van der Gijp gaat daar even later nog eens overheen. Onder in beeld verschijnt de aankondiging: 'Zometeen op RTL 7: Voetbalfans: Fortuna Sittard'. Gijp quasi-lollig: 'Hebben ze hem gevonden dan, die ene supporter van Fortuna?' Hilariteit alom. Als er echter één club is in de Jupiler League die ondanks alle ellende steevast een grote schare fans meeneemt naar uitwedstrijden, dan is het wel Fortuna. Maar net als Derksen interesseert Gijp zich niet voor de eerste divisie. Sterker nog, hij interesseert zich in het geheel niet voor de Nederlandse competitie. Want het niveau hier is toch zo tenenkrommend, zo slaapverwekkend, zo geestdodend. Het liefst kijkt hij alleen maar Europese topwedstrijden. Engeland, Italië, en natuurlijk zijn Barcelona. Nederland is niet belangrijk, Europa is alles: René van der Gijp is de Alexander Pechtold onder de voetbalanalytici.

DINSDAG De Bob Fosko van de Nederlandse poëzie
Dichter Tonnus Oosterhoff geeft op zijn website een 'Stemadvies'.

WOENSDAG Verkiezingen (I)
Verbijsterend hoe Diederik Samsom ineens de grootste uitdager van Rutte is geworden. Steeds weer die rare berichtgeving dat hij alle debatten wint. Op basis van die debatten zelf slaat dat nergens op, maar als de media maar blijven verkondigen dat Samsom de coming man is, dan gaan de mensen het vanzelf geloven en ontstaat er een sneeuwbaleffect. Er is echter geen enkel inhoudelijk argument te verzinnen waarom Roemer plotseling onzin zou verkondigen en Samsom wel de juiste dingen zegt. De man voert een toneelstukje op, met zijn ingestudeerde pathetiek en mimiek, en die stropdas onder de vleespet. Mr. Greenpeace, die nu de o zo genuanceerde en weldenkende vader des vaderlands acteert: Diederik Samsom is een uitgekiende marketingstunt. De Effie gaat dit jaar naar het PvdA-campagneteam.

DONDERDAG Verkiezingen (II)
Hee, Fabienne de Vries op tv. Jeugdsentiment! Ze beoordeelt in De vijfde dag Diederik Samsom. Hij maakt de gebaren van een dictator, zegt ze. Daar heb je het al. Bashar al-Samsom. Waar is redding?

VRIJDAG Zo is het
'De heerlijke lijzigheid van een vlakke Touretappe. De tijd verzitten. Niets hoeven. Vakantiebeelden en een massaspurt.'
(Peter Terrin, Post Mortem, 2012, p. 122)

ZATERDAG Verkiezingen (III)
Ik ga een boek schrijven: Heimwee naar Balkenende.

donderdag 6 september 2012

Zoggels top 100 Nederlandse cabaretiers: 60-51

Het weblog "Zoggel" presenteert zijn hoogst persoonlijke en dus hoogst eigengereide top 100 van Nederlandse cabaretiers. Speelgerechtigd zijn alleen grappenmakers en geinponems die heden ten dage hun humor of poging daartoe op de bühne of op de beeldbuis brengen of dat in de voorgoed voorbije levensdagen van ondergetekende hebben gedaan. Jammer maar helaas dus voor Eduard Jacobs, Alex de Haas, Wim Kan, Toon Hermans e tutti quanti. Vlamingen mochten meedoen als ze ook in Nederland bekend zijn, dat wil zeggen: als ik ze ken. Dat geldt overigens voor iedereen in de lijst: ken ik je niet, dan heb je pech. Maar ik ken er wel een boel, zo ben ik dan ook wel weer. Vandaag de nummers 60 t/m 51.

60. Marlon Kicken
Vergeet de Braboneger, de enige echte grappige Brabander met een kleurtje is Marlon Kicken, straight outta Aarle-Rixtel.
59. Alex Klaasen & Martine Sandifort
Multitalenten: zang, dans, imitaties, ze draaien er hun hand niet voor om. Draaiden, moet ik zeggen, want ze zijn uit elkaar. Klaasen won de Neerlands Hoop voor zijn eerste soloprogramma, maar dat vond ik toch wat tegenvallen.
58. Brigitte Kaandorp
Maarten 't Hart vindt haar grappig. Verdere explicatie overbodig.
57. Geen familie
Heb eigenlijk geen idee wie het zijn, maar ze hebben de geniale bandnaam Stanley & De Menzo's bedacht, dus dan zit het wel snor qua gevoel voor humor.
56. Karin Bruers
Een vrouw. Uit Tilburg. Mét humor. We blijven ons verbazen. Bruers is ironisch, gevat, ondeugend. En altijd in de race voor de persoonlijkheidsprijs.
55. Kamps & Kamps
Die kleine! Haha, je moet al lachen als je hem ziet, met z'n guitige snoet, en dan heeft hij nog niks gezegd. Was vroeger trouwens Rooyackers, Kamps & Kamps, maar Rooyackers is er uit.
54. Plien & Bianca
Als duo in het theater zorgen ze nogal gauw voor een overkill aan druktemakerij, maar individueel zijn Van Bennekom en Krijgsman grootse actrices, gek genoeg.
53. Sjaak Bral
Ja, hij heet dus niet écht zo, heb ik ontdekt. Sjaak Bral is Haags voor Jacques Brel. Ha!
52. Paulien Cornelisse
Heeft een goede antenne voor taaleigenaardigheden, die ze op amusante wijze imiteert en duidt. Is echter alleen zonder beeld te genieten. Want wat een kop. Ze heeft een vriend, zei ze laatst. Nummer 90 uit deze lijst?
51. Erik van Muiswinkel
Erik toch. Met Van Vleuten geniaal, als imitator briljant, qua gevatheid ongeëvenaard. Maar die stijve leuter van het morele gelijk zit hem zo gruwelijk in de weg, die drammerige domineesmentaliteit. Mr. Hyde de extreemlinkse activist wint het te vaak van Dr. Jekyll de messcherpe humorist. Eeuwig zonde.

maandag 3 september 2012

Boerenomelet

'En de boer hij ploegde voort', dichtte Werumeus Buning ooit.
Nu de boer door kijkcijferhit Boer zoekt vrouw weer in het middelpunt van de belangstelling staat, zou je verwachten dat de traditionele boerenpartij het CDA hiervan profiteert en meelift op het succes. Maar omgekeerd evenredig aan de zegetocht van het KRO-programma voltrekt zich de neergang van de christendemocraten.
Alleen boer Bleker vond nog net op tijd een jonge, wulpse vrouw.
Uit wat ik over het programma las leek Boer zoekt vrouw me een soort idylle van het plattelandsleven te presenteren, Oudhollandse gezelligheid, rurale gemoedelijkheid, verlegen boeren die goedmoedig aan de vrouw worden geholpen, kortom: het ultieme feelgoodprogramma. Het arcadische programmadeuntje en de agitprop van Yvon Jaspers hebben me echter op een dwaalspoor gebracht.
Gisteravond keek ik Boer zoekt vrouw en ik was verbijsterd. Het bleek een keihard programma. Kansloze boeren werden alleen maar meer met de neus op het feit van hun eigen minkukeligheid gedrukt: als ze te weinig brieven hadden ontvangen vielen ze rücksichtslos af.
Nog zo'n scène: Jaspers met een stapeltje brieven bij een boerentweeling aan de keukentafel. Tweelingboer één had er 3, tweelingboer twee 27. Nummer één wist niet waar hij moest kijken. En Jaspers zweeg, liet hem langzaam stikken in zijn ellende, zijn marginaliteit werd er zwijgend ingewreven.
Het CDA wordt volgende week woensdag ook gemarginaliseerd, zoveel is zeker. De partij stak zijn nek naar rechts uit door deel te nemen aan het gedoogkabinet om zo het gevaar-Wilders te bezweren. Die tactiek is succesvol gebleken - de PVV heeft zich vooral belachelijk gemaakt en speelt de komende verkiezingen nauwelijks nog een rol van betekenis -, maar het CDA moet daar nu paradoxaal genoeg voor boeten, terwijl de VVD fier aan kop blijft.
De heren van Koefnoen lieten afgelopen zaterdag perfect de onmogelijkheid van de situatie zien. Ze lieten Sybrand van Haersma Buma deelnemen aan het SBS 6-gedrocht Sterren springen. Buma voerde zijn sprong perfect uit maar viel toch af. Owen-Schumacher-als-Gerard-Joling zei het ronduit: de uitvoering kan nog zo goed zijn, als je de 'gunfactor' niet hebt houdt alles op.
Buma heeft nu eenmaal het imago van een doodsaaie houten klaas. En imago is alles. Het grootste deel van het electoraat heeft simpelweg niet de tijd, de zin, de belangstelling om voorbij de eerste indruk, voorbij het geijkte beeld te kijken.
Dat geldt overigens voor alle partijen.
Studenten strijden massaal tegen het afschaffen van de studiefinanciering. Weet u welke twee partijen volledig naar een leenstelsel willen? D66 en GroenLinks. Inderdaad de twee partijen waar studenten massaal op stemmen. Weten de studenten dat? Ik betwijfel het ten zeerste. Ze zullen gewoon weer stemmen op hun partij, dezelfde partij die bepleit waar zij de volgende dag weer tegen protesteren.
Te midden van al die onomkeerbaarheden is de plotselinge opkomst van Diederik Samsom merkwaardig. In de laatste peilingen is de PvdA de SP al genaderd of zelfs al voorbij. In de Politieke Barometer staan de sociaaldemocraten zelfs al zes zetels voor op de socialisten - 30 tegen 24.
Waar gaat dit eindigen?
Ik zie het spook al opdoemen: Paars III. VVD, PvdA en D66 staan nu op 79 zetels. Na de Fortuyn-retoriek van de Paarse puinhopen is er al geruime tijd een tegengeluid te horen: onder Paars maakte Nederland een ongekende economische groei door. Dat kan wel zo zijn, maar dan vergeten we één ding: Paars had de wereldeconomie volop mee, Paars III zal moeten opereren in een economische crisis. Dat gaat erg interessant worden.
Het CDA, teruggedraaid naar het politieke midden, zal na tien jaar weer oppositie moeten gaan voeren.
'En de kwaden gingen hem links voorbij / En de goeden rechts voorbij', dichtte Werumeus Buning over de boer. Zo verging het ook het CDA.
Gewoon volhouden nu, is het devies. Vertrouwen op het boerenverstand en voortgaan met de ploeg. En dan maar hopen dat Yvon Jaspers niet langskomt met de zeis.

zaterdag 1 september 2012

Zeven dagen lang (126)

26 augustus t/m 1 september

ZONDAG Lijsttrekkersdebat
Voor mij is er één overduidelijke winnaar: Frits Wester! Kan híj het CDA niet gaan leiden?

MAANDAG Rugnummer
Nico Dijkshoorn bespreekt in zijn column in VI de uitzichtloze situatie van Afellay bij Barcelona:
'Ik moest meteen denken aan mijn voetbalgedicht Een nieuw seizoen. Dat gaat als volgt:
rob
jij hebt dit seizoen
rugnummer 96
maar
dat zegt verder niets'
Dijkshoorn schreef onder het pseudoniem P. Kouwes inderdaad ooit een gedicht met de titel 'Een nieuw seizoen', maar dat gaat iets anders:
'rob
jij hebt
rugnummer
43
maar dat
zegt
verder
niets'
(P. Kouwes, Daar schrik je toch van. De eerste 1000 gedichten, 2008, p. 213)
Het rugnummer was blijkbaar nog niet hoog genoeg.
En bij VI Oranje afgelopen zomer was 'rob' ineens 'mark'.
Dit voor als er ooit een varianteneditie van Dijkshoorns werk wordt gemaakt.

DINSDAG De broers Davies
Interviewer: 'Dave Davies, your little brother, once said that people assume it's the older sibling's responsibility to look after the younger one, but it often turns out to be the other way around. Is that true in your case?'
Ray Davies: 'I always felt Dave was more mature than I was, in a strange way, more worldly, more adventurous. [...] He was more intelligent, his attitude was just "do it". My attitude was: give me time to think about it first.'
(Mojo 226, september 2012, p. 38)

WOENSDAG Slotakkoord
Ik zie een affiche voor de film Mijn avonturen door V. Swchwrm. Het gelijknamige boek van Toon Tellegen moet ik ooit hebben gelezen, want opeens zag ik helder de slotzin voor me: 'En toen begon het te sneeuwen.' Prachtig.

DONDERDAG Koeman voor de rechter?
Met man en macht werd gewerkt om Stefan de Vrij fit te krijgen voor Sparta Praag-Feyenoord. Na een kwartier spelen valt de verdediger alweer geblesseerd uit. Raymond Verheijen, kom er maar in.

VRIJDAG Gesprekje op Radio 2
Een man vertelt gloedvol over de liefdesgeschiedenis met zijn vrouw.
Presentator: 'Wat een prachtig verhaal! En nog steeds even gelukkig samen?'
Man: 'Ze is vorig jaar overleden aan een hersentumor.'
Presentator: 'O...'
Man: 'Dus we hebben wel wat tegenslagen gehad.'

ZATERDAG Transferdeadline
Dit weekend zien de supporters in de stadions hun favoriete club ineens in een totaal andere bezetting het veld betreden. Alle competitierondes tot 31 augustus zijn feitelijk niet meer dan inleidende beschietingen, voortgezette voorbereiding, waarbij een uitstekende competitiestart averechts werkt omdat je beste spelers er nog meer door in het vizier van door immorele oliemiljardairs geleide clubs komen.